Các hệ thống Hydroponic và cách thức hoạt động pot

Các hệ thống Hydroponic và
cách thức hoạt động



Có 6 hệ thống hydroponic cơ bản,
bao gồm hệ thống
dạng bấc (Wick), Thủy canh
(Water Culture), Ngập & Rút
định kỳ (Ebb and Flow), Nhỏ
giọt (Drip) (có hoàn lưu và không
),
Kỹ thuật “Màng dinh dưỡng”
(N.F.T. -
Nutrient Film Technique)
và Khí canh (Aeroponic). Từ 6 hệ
thống cơ bản này, có hàng trăm
kiểu khác nhau nhưng nhìn chung,
tất cả các hệ thống hydroponic đều
là biến thể (hay kết hợp) của 6 loại
này.

1. Hệ thống dạng bấc
(wick system)

Hệ thống dạng Bấc cho đến nay là

dạng hệ thống hydroponic đơn gi
ản
nhất. Đây là hệ thống bị động.
Dung dịch dinh dưỡng được hút
vào môi trư
ờng trồng thông qua cái
bấc hút và dẫn nước.
Hệ thống này có thể sử dụng với
nhiều loại giá thể trồng khác nhau.
Trong đó, Perlite, Vermiculite, Pro-
Mix và sợi xơ dừa là những loại
phổ biến nhất.
Vấn đề lớn nhất của hệ thống này
là các cây lớn thường sử dụng
lượng lớn nước có thể sẽ sử dụng
hết dung dịch dinh dưỡng nhanh
hơn những bấc cung cấp nước cho
chúng.

2. Hệ thống thủy canh
(Water Culture)
Hệ thống thủy canh là hệ thống đ
ơn
giản nhất trong các hệ thống
hydroponic ‘hoạt động’. Phần bệ
giữ các cây thường làm bằng
Styrofoam và đặt nổi ngay trên
dung dịch dinh dưỡng. Có 1 máy
bơm cung cấp khí vào khối sủi bọt
(air stone) dung dịch dinh dưỡng v

à
cung cấp oxygen cho rễ của cây.
Thủy canh là hệ thống được lựa
chọn cho nuôi cấy rau diếp, loại
cây phát triển mạnh khi gặp nước.
Rất ít loại cây khác phát triển tốt
trên hệ thống này.
Hệ thống hydroponic dạng này
thường dùng phổ biến trong dạy
h
ọc. Hệ thống ít tốn kém, có thể tận
dụng bể chứa nước hay những bình
chứa không rỉ khác.
Vấn đề lớn nhất của hệ thống này
là nó không hoạt động tốt đối với
những cây lớn hay cây có đời sống
dài.

3
. Hệ thống ngập & rút định
kỳ (ebb và flow system)
Hệ thống ngập và rút định kỳ hoạt
động bằng cách làm khay trồng
ngập tạm thời trong dung dịch dinh
dưỡng sau đó rút ngược trở lại
dung dịch này vào bồn chứa. Hoạt
động này được thực hiện với 1 cái
bơm chìm trong bể có nối với
timer.
Khi timer bật bơm chạy, dung dịch

dinh dưỡng được bơm vào khay
trồng. Khi timer tắt máy b
ơm, dung
dịch dinh dưỡng rút ngược lại vào
bồn chứa. Timer được lập chu kỳ
vài lần / ngày, tùy theo kích cỡ và
loại cây trồng, nhiệt độ và độ ẩm
cũng như loại chất trồng được sử
dụng.
Ebb and Flow là một hệ thống linh
hoạt có thể sử dụng với nhiều loại
chất trồng khác nhau. Toàn b
ộ khay
trồng có thể dùng Grow Rocks, sỏi
hay Rockwool có hột. Nhiều người
thích sử dụng các chậu riêng rẽ có
chứa chất trồng, giúp dễ dàng di
chuyển cây trồng xung quanh,
trong hay thậm chí ngoài hệ thống.
Bất lợi lớn của hệ thống này là với
một số loại chất trồng (sỏi,
Growrocks, Perlite), có khả năng
dễ hư khi ngừng điện cũng như hư
bơm và timer. Rễ có thể khô nhanh
khi chu kỳ nước bị ngưng. Vấn đề
này có thể giảm bớt phần nào khi
sử dụng chất trồng giữ nhiều nước
hơn (Rockwool, Vermiculite, xơ
d
ừa hay hỗn hợp không phải đất tốt

như Pro-mix hay Faffard's).

4. Hệ thống nhỏ giọt (Drip
systems – recovery / non-
recovery)

Hệ thống nhỏ giọt có thể là loại hệ
thống hydroponic được sử dụng
rộng rãi nhất trên thế giới. Thực
hiện đơn giản, timer điều khiển
bơm ngập chìm. Timer bật máy
bơm lên và dung dịch dinh dưỡng
được nhỏ trực tiếp lên gốc của mỗi
cây bởi những đường ống nhỏ giọt
nhỏ. Trong hệ thống nhỏ giọt hồi
lưu, dung dịch dinh dưỡng dư chảy
xuống sẽ được thu hồi trong bể tái
sử dụng. Hệ thống không hồi lưu
không thu lại những nước dư chảy
xuống.
Hệ thống hồi lưu sử dụng dung
dịch dinh dưỡng khá hiệu quả,
nước dư ra được tái sử dụng, cho
phép sử dụng timer ít tốn kém hơn
do hệ thống hồi lưu không yêu cầu
việc kiểm soát chính xác chu kỳ
nước. Hệ thống không hồi lưu cần
timer chính xác hơn sao cho chu k
ỳ
nước có thể điều chỉnh nhằm đảm

bảo cây có đủ chất dinh dưỡng và
nước dư xuống ở mức thấp nhất.
Hệ thống không hồi lưu yêu cầu ít
sự bảo dưỡng do dung dịch dinh
dưỡng dùng dư không tái sử dụng
vào bồn chứa, do đó nồng độ dinh
dưỡng và pH của bồn dung dịch
dinh dưỡng không thay đổi. Điều
này có nghĩa rằng bạn có thể đổ
đầy bồn bằng dung dịch dinh
dưỡng đã chỉnh pH và quên nó đi
cho đến khi cần thêm. H
ệ thống hồi
lưu có th
ể có những thay đổi lớn về
pH và nồng độ dinh dưỡng đòi hỏi
phải kiểm tra và điều chỉnh định
kỳ.

5.
Kỹ thuật “màng dinh dư
ỡng”
N.F.T (Nutrient Film Technique)


Loại này là hệ thống hydroponic
mà mọi người thường nghĩ tới khi
nghĩ đến hệ thống hydroponic. Các
hệ thống N.F.T. có 1 dòng chảy
liên tục dung dịch dinh dưỡng vì

vậy không cần timer cho máy bơm
ngập chìm. Dung dịch dinh dưỡng
được bơm vào khay trồng (thường
dạng ống) và chảy qua rễ của cây,
sau đó chúng chảy về bồn chứa.
Thường thì không cần chất trồng
nào ngoài không khí, giúp ti
ết kiệm
chi phí thay chất trồng sau mỗi vụ
mùa. Thường thì cây được đặt
trong các chậu rổ nhỏ bằng nhựa
với rễ phơi trong dung dịch dinh
dưỡng.
Hệ thống N.F.T rất dễ bị ảnh hư
ởng
khi mất điện hay bơm hư. Rễ sẽ
khô rất nhanh chóng khi dòng chảy
chất dinh dưỡng bị ngưng.

6. Khí canh (Aeroponic)

Khí canh có thể là hệ thống
hydroponic dạng high-tech nhất.
Giống như hệ thống N.F.T, chất
trồng chủ yếu là không khí. Rễ
phơi trong không khí và được phun
sương bằng dung dịch dinh dưỡng.
Việc phun sương thường đư
ợc thực
hiện mỗi vài phút. Do rễ phơi ra

không khí giống như hệ thống
N.F.T, nên rễ sẽ khô nhanh chóng
nếu chu kỳ phun sương bị gián
đoạn.
Timer điều khiển bơm dinh dưỡng
cũng giống như những loại bơm
của hệ thống hydroponic khác,
ngoại trừ việc khí canh cần 1 timer
chu kỳ ngắn giúp chạy máy bơm
vài giây trong mỗi chu kỳ vài phút.

Ngọc Hương