giáo án thi GVG vòng tỉnh

Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
Tuần 30
Tiết 38
Bài 32. CÁC MÙA KHÍ HẬU VÀ THỜI TIẾT Ở NƯỚC TA
I.MỤC TIÊU:
1.Kiến thức.
- HS nắm được những đặc điểm cơ bản của hai mùa khí hậu nước ta: Mùa gió
Đông Bắc và mùa gió Tây Nam và các dạng thời tiết ở các mùa.
- Phân biệt được những dạng thời tiết ở các mùa khí hậu 3 miền: Bắc – Trung –
Nam qua ba trạm khí tượng.
- Hiểu được những thuận lợi và khó khăn do khí hậu nước ta mang lại.
2.Kĩ năng:
- HS tiếp tục nâng cao những kĩ năng về đọc và phân tích bảng số liệu, biểu
bảng.
- Phân biệt được những khác nhau cơ bản của khí hậu ba miền và các mùa.
- Biết phân tích những thuận lợi và khó khăn do khí hậu mang lại.
3.Thái độ:
Các em có cái nhìn cảm thông với những người sống và làm việc ở những nơi có
khí hậu khắc nghiệt của đất nước cũng như có được những chuẩn bị tốt cho cuộc
sống qua các mùa khí hậu.
II.CHUẨN BỊ:
Giáo viên:
- Bản đồ khí hậu Việt Nam.
- Bảng tổng hợp số liệu cho bảng 31.1 SGK (phóng to).
- Một số tranh ảnh về quan cảnh khí hậu và sự ảnh hưởng của khí hậu đến đời
sống.
+ Thiên tai.
+ Sản xuất quy mô lớn.
+ Biện pháp khắc phục.
Học sinh:
Sưu tầm một số hình ảnh, tư liệu về thời tiết, khí hậu nước ta qua các mùa.

( Các dạng thời tiết đặc biệt
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ NỘI DUNG
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.
- Phát phiếu bài tập
Trang 1
Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
- Dựa vào bảng 31.1 hãy
hoàn thành bảng so sánh
các số liệu về khí hậu của
ba miền ở hai mùa gió.
- Nhận xét, cho điểm và
chuyển ý sang bài mới:
*/ Chuyển ý: Với những
diễn biến về nhiệt độ và
lượng mưa như trên, thì ở
ba miền nước ta có những
hiện tượng thời tiết đặc
biệt nào? Bài học hôm
nay sẽ giúp chúng ta làm
sáng tỏ vấn đề này
 Chia nhóm thảo luận
hoàn thành bảng bài tập.
 Đại diện các nhóm lên
báo cáo.
 Ý kiến nhận xét.
Hoạt động 2: Tìm hiểu những đặc điểm cơ bản của hai mùa gió:
Đông Bắc và Tây Nam

- Treo bản đồ khí hậu
Việt Nam, hướng dẫn đọc
chú thích.
- Hãy xác định các loại
gió chính thổi đến Việt
Nam ở hai mùa.
- Từ tháng 11 đến tháng 4
loại gió thổi chính đến
nước ta là loại gió nào?
*/ Vậy chúng ta sẽ đi vào
tìm hiểu đặc điểm khí hậu
và các hiện tượng thời tiết
ở nước ta vào mùa này:
- Qua bảng tổng hợp hãy
nhận xét về khí hậu của
ba miền ở mùa gió đông
bắc.
- Tại sao nhiệt độ lại tăng
dần từ Bắc vào Nam?
- Hãy nêu các hiện tượng
thời tiết ở ba miền ở mùa
gió này.
 Quan sát và nhận dạng
các hướng gió thổi đến
Việt Nam.
 Có hai loại gió chính
thổi đến Việt Nam là gió
Đông Bắc và gió Tây Nam.
 Gió đông bắc
 Nhiệt độ tăng dần từ

Bắc vào Nam, ít mưa
 Vì miền Bắc gần Trung
Quốc nơi có các đợt gió
lạnh tràn sang từng đợt
 Miền Bắc có mưa phùn,
ven biển miền Trung mưa
nhiều, miền Nam khô hạn.
1. MÙA GIÓ ĐÔNG
BẮC TỪ THÁNG 11
ĐẾN THÁNG 4 ( MÙA
ĐÔNG).
Trang 2
Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
- Xác định trên bản đồ
các cánh cung làm cho
khu vực Tam Đảo rất lạnh
vào mùa đông.
- Tại sao Miền Trung và
Miền Nam lại ít lạnh hơn
vào mùa đông?
*/ Chuyển ý sang mục 2:
- Từ tháng 5 đến tháng 10
loại gió thổi chính đến
nước ta là loại gió nào?
- Qua bảng tổng hợp, hãy
nhận xét về đặc điểm khí
hậu của ba miền.
- Ở ba miền vào mùa này
có các dạng thời tiết đặc
biệt thường gặp nào?

 Vì có dãy Hoành Sơn
chắn ngang tới biển ngăn
cản gió lạnh, xa trung tâm
gió lạnh Xi-bia hơn, gió
thổi qua đoạn biển Vịnh
Bắc Bộ.
 Là loại gió tây nam và
một ít gió đông nam.
 Nhiệt độ cao ở cả 3
miền, nhiều mưa.
 Các dạng thời tiết đặc
biệt :
+ Miền Bắc nhiều mưa
bão.
+ Miền Trung có gió Lào
khô nóng.
+ Miền Nam có mưa rào.
- Đây là mùa thịnh hành
của gió đông bắc xen lẫn
các đợt gió tây nam.
- Nhiệt độ tăng dần từ Bắc
vào Nam.
- Các dạng thời tiết thường
gặp:
+ Miền Bắc: Có mùa đông
lạnh, mưa phùn cuối mùa.
+ Miền Trung và Miền
Nam khô hạn kéo dài
2. MÙA GIÓ TÂY NAM
TỪ THÁNG 5 ĐẾN

THÁNG 10 (MÙA HẠ)
- Là sự thịnh hành của gió
tây nam xen gió đông nam.
- Nhiệt độ cao trên cả ba
miền, đây cũng là mùa mưa
bão trên cả nước.
- Các dạng thời tiết đặc biệt
ở ba miền:
+ Miền Bắc: Nhiều mưa
Trang 3
Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
- Mùa gió Tây Nam
chiếm khoảng 80% tổng
lượng mưa trong năm và
đây cũng là mùa bão.
- Dựa vào bảng 32.1, cho
biết mùa bão nước ta diễn
biến như thế nào?
- Tại sao các cơn bão lại
ít và chậm dần từ Bắc vào
Nam?
- Nhắc lại đôi điều về cơn
bão Lin – da ngày
2/11/1997 đổ bộ vào Cà
Mau gây thiệt hại nặng
nề.
- Chuyển ý sang mục 3:
*/ Với những khác biệt
giữa hai mùa và các miền,
khí hậu nước ta có những

thuận lợi và khó khăn gì
trong sản xuất và đời
sống sinh hoạt? Chúng ta
sẽ tìm hiểu tiếp ở phần
tiếp theo:
 Mùa bão: Diễn ra từ
tháng 6 đến tháng 11; chậm
và ít dần từ Bắc vào Nam
- Đầu mùa mưa gió Tây
Nam đẩy các cơn bão đi
lệch ra phía Bắc; cuối mùa,
gió Tây Nam yếu và sự
xuất hiện của gió Đông Bắc
đẩy các cơn bão đi ngược
vào phía Nam.
bão.
+ Miền Trung: Có gió Tây
khô nóng.
+ Miền Nam có mưa rào.

Hoạt động 4: Tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn
do khí hậu nước ta mang lại.
- Với tính chất nóng ẩm,
khí hậu nước ta có những
thuận lợi gì cho sản xuất?
- Những loại nông sản
nào ở nước ta có giá trị
xuất khẩu với số lượng
- Sản xuất quy mô lớn,
chuyên canh, đa canh, thâm

canh tăng vụ…
- Lúa, cà phê, chè, ngô,
cao su…
3.NHỮNG THUẬN LỢI
VÀ KHÓ KHĂN DO
KHÍ HẬU MANG LẠI
- Thuận lợi:
Có điều kiện tốt để thâm
Trang 4
Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
ngày càng lớn trên thị
trường?
- Cho xem tranh một số
loại nông sản có giá trị
xuất khẩu lớn ở nước ta.
- Bên cạnh đó, khí hậu
nước ta cũng còn ẩn chứa
những khó khăn gì?
- Nhân dân ta đã có
những biện pháp nào để
hạn chế những thiên tai?
- Em hãy tìm những câu
ca dao, tục ngữ phản ảnh
khí hậu, thời tiết nước ta.
- Thiên nhiên nhiệt đới
gió mùa cũng in đậm nét
trong đời sống văn hóa –
xã hội của người dân Việt
Nam.
- Nhiều thiên tai, bất trắc,

diễn biến phức tạp gây khó
khăn cho công tác dự báo
và sản xuất.
- Chống rét, chống hạn,
chống lũ…
- Ca dao tục ngữ về thời
tiết:
+ Chớp đông nhay nháy, gà
gáy thì mưa.
+ Tháng bảy heo may,
chuồn chuồn bay thì bão.
+ Gió bắc hiu hiu, sáo kêu
trời rét.
canh tăng vụ, đa dạng hóa
nông sản.
- Khó khăn:
Ẩn chứa nhiều thiên tai, bất
trắc, diễn biến thất thường.
Hoạt động 5: Củng cố - dặn dò
- Trong mùa gió đông
bắc, thời tiết và khí hậu ở
3 miền có giống nhau
không? Vì sao?
- Thời tiết và khí hậu 3
miền không giống nhau:
+ Nhiệt độ tăng dần từ Bắc
vào Nam.
+ Miền Bắc có mùa đông
lạnh, miền Trung và Miền
Nam khô nóng kéo dài.

+ Miền Bắc có mưa phùn,
sương muối, Miền Trung
có mưa ngâu cuối năm.
- Lên bảng làm bài tập trắc
nghiệm
Trang 5
Giáo án dự thi giáo viên giỏi vòng tỉnh Đỗ Văn Toàn
- Ý kiến nhận xét.
Bài tập 1: Hãy chọn các từ thích hợp điền vào chỗ trống để hoàn thành đoạn văn sau:
Trời hầm hập nóng. Đường phố các thành phố thị xã (1)……… vắng ngắt. Ít ai dám
ra đường dù đó là những người (2)……… vốn đã quá quen với cái khổ ải (3)………
mang lại. Người dân khắp nơi đang hứng chịu đợt (4)……… đầu mùa.
Mai Chi.
Trả lời: (1) Miền Trung, (2) Miền Trung, (3) gió Lào, (4) nắng nóng.
Bài tập 2: Hãy điền những từ còn thiếu trong câu ca dao sau:
Trông (1)…… trông (2)…… trông(3) ……,
Trông(4)…… trông(5) …… trông(6) …… trông(7)……
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời im biển lặng mới yên tấm lòng.
Trả lời: (1) trời, (2) đất, (3) mây, (4) mưa, (5) nắng, (6) ngày, (7) đêm.
- Hướng dẫn về nhà :
Vẽ biểu đồ, sưu tầm các
tranh ảnh và ca dao – tục
ngữ về thời tiết ở nước ta.
IV. Rút kinh nghiệm:

Thới Bình, ngày 06 tháng 04 năm 2010
Ký duyệt của BGH Người soạn
Đỗ Văn Toàn
Trang 6