Cảm nhận: Người lớn & Con nít potx

Cảm nhận: Người lớn & Con nít

Có bao giờ bạn quan
tâm đến vấn nạn tự
sát của lứa tuổi vị
thành niên chưa nhỉ?
Hằng ngày trên các
bìa báo vẫn thường
đưa tin về cuộc chiến
ở Iraq hay những
chuyện tình ái vớ vẩn của các ngôi sao và dạo
gần đây thì trên một vài tờ báo điện tử đã “vội vã”
đăng một vài tin về những cuộc tự sát tập thể ở
Nhật hay căn bệnh trầm cảm đang hoành hành
trong lứa tuổi vị thành niên.
Liệu bạn có biết là "suicide" (hành động tự tử)
"Suicide" từ một động từ đã trở thành một danh từ để
chỉ một ngành học: "Suicidiology". "Suicidiology" đã
xuất hiện từ lâu, lâu như thế nào thì tôi không biết


nhưng một điều mà tôi biết chắc là nó xuất hiện lâu
hơn những tin tức về các vụ tự sát trên mạng điện tử
Việt Nam. Một lý do đơn giản để "suicide" trở thành
"suicidiology" có lẽ là số trường hợp chết do tự vẫn
ngày càng cao. Trong xã hội Mỹ, "suicide" đứng thứ
ba trong những nguyên nhân gây nên cái chết cho
lứa tuổi vị thành niên sau những tai nạn dưới sự ảnh
hường của rượu bia (alcohol-related accidents) và
mưu sát (homocides). Tỷ lệ trẻ vị thành niên tự vẫn
trong độ tuổi 10-14 đã tăng lên 120% trong khoảng

1980 - nay và vẫn không ngừng gia tăng.
Đứng trước con số đó, các nhà xã hội học đã lo sợ và
“sốt vó” lập ra một ngành học mới: "Suicidiology".
Không những nghiên cứu về tỷ lệ tự vẫn đang ngày
một gia tăng trong lứa tuổi vị thành niên,
"Suicidiology" còn xoáy sâu vào những nguyên nhân
và hiện tượng của một trẻ có nguy cơ tự vẫn.
Đó là những trẻ em thường buồn bã ít nói, bị chứng
trầm cảm lâu ngày, thường đề cập đến cái chết khi
trò chuyện và cảm thấy thất bại trong cuộc sống. Hay
những trẻ em thiếu thốn tình thương, tính tình xốc
nổi, dễ giận dỗi cũng nằm trong danh sách này. Hẳn
là họ - những nhà xã hội học phải thông thái lắm mới
có thể thống kê được những tình trạng này. Tôi thật
khâm phục họ quá. Khâm phục lắm chứ khi mà họ đã
bỏ nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu và
thống kê. Những lập luận của họ thật chính xác và
logic biết bao. Những con số mà họ đưa ra thật thuyết
phục và rõ ràng từng chi tiết một. Ắt là phải có một
quá trình nghiên cứu lâu dài và kiến thức của nhiều
năm hội tụ. Và để đền đáp cho công ơn đó, tỷ lệ tự
vẫn trong lứa tuổi vị thành niên ngày một gia tăng. Có
lẽ vì thế mà ngày nào họ cũng nhọc công nghiên cứu,
ngày nào cũng nhọc công làm việc.
Không biết các nhà xã hội học có nghĩ tới người lớn
khi họ nghiên cứu về tự sát trong lứa tuổi vị thành
niên hay không nhỉ? "Người lớn", hai tiếng nhưng sao
nghe to tát và vĩ đại quá. Có ai chỉ tôi làm “người lớn”
phải như thế nào không? Người lớn ư? Đó có phải là
những người thường hay bảo bọn con trai không

được hút thuốc lá nhưng chính mình lại cứ ngày một
ngày hai, cứ “con mèo” rồi lại "ba số". Đó có phải là
những người khuyên bảo đám nhóc như chúng tôi
đừng xem những bộ phim “người lớn” nhưng chính
họ lại được quyền xem. Đó có phải là những người
thường hay gạt bỏ những lời nói của đám nhóc với
cái câu nói cố hữu “Con nít biết gì”.
Vâng, tôi đồng ý đấy chứ. Con nít đâu biết gì đâu!
Con nít chỉ biết làm những cái mà người lớn đã làm vì
những hành động đó là “noi theo một tấm gương tốt”.
Cờ bạc, rượu bia, chè chén hay nặng nề hơn là bạo
lực, tầm thường hơn là bồ bịch và nhạy cảm hơn là
tình dục và tình yêu - tất cả những thứ đó con nít
thường hay làm để cố thành “người lớn” để mong
được thoát khỏi cái câu “Con nít biết gì".
Những cậu học sinh trung học bắt đầu phì phèo điếu
thuốc lá. Cái cách cầm thuốc, rít thuốc, mồi lửa hay
thả từng đám khói thật điệu nghệ làm sao. Và còn
hơn thế nữa, những buổi trốn học ngồi hàng giờ trong
quán cà phê vỉa hè, mắt lim dim mơ màng như một
anh thi sĩ thứ thiệt của bọn con trai đã nhận không
biết bao nhiêu người lớn phải phì cười, bao nhiêu cái
xì xáo bàn tán hay cái nhìn chế giễu. Người lớn nhìn
thấy cái phù hiệu của trường trung học trên áo con nít
và lắc đầu bước đi. Người lớn đang nghĩ về một
tương lai cũng mờ mịt như khói thuốc lá của đám cho
nít ngồi bàn bên. Và người lớn nghĩ là lẽ ra vào cái
giờ hành chánh này thì con nít phải ngồi trong lớp
mới đúng. Vâng, đúng rồi, đúng quá rồi. Trong giờ
hành chánh, con nít phải đi học và trong giờ hành

chánh, người lớn cũng phải đi làm. Người lớn thật
đãng trí quá đi thôi, họ quên mất cái vế sau rồi.
Con nít có biết gì đâu? Chúng làm thế vì trong đầu óc
“không biết gì” của chúng chỉ nghĩ đơn giản là: những
điều do người lớn làm thì đều trưởng thành và mang
tính “người lớn”, suy ra con nít muốn thành người lớn
thì phải là những điều người lớn thường hay làm.
Hình như tôi hơi quá lời khi nói về “người lớn”, vì
cũng có nhiều người lớn tốt, rất tốt nữa là đằng khác.
Tính cách rõ ràng và phổ biến nhất trong lứa tuổi
vị thành niên: khao khát sống, yêu đời và dám
nghĩ dám làm.
Con nít rất hời hợt và nông cạn, con nít rất nóng nảy
và vội vàng. Và cũng nhờ vội vàng mà con nít có
được những khoảnh khắc đẹp mà những người khác
đôi khi mất cả một đời để tìm mà không có. Con nít sẽ
sống một ngày hôm nay cho thật xứng đáng để không
hối hận vì ngày mai có khi không bao gìơ đến. Con
nít sẽ sống một tuổi trẻ thật sung sức và sôi nổi để khi
về già không còn nuối tiếc vấn vương. Đó là một lối
sống thường bị chê cười, đó là một lối sống không
biết suy nghĩ. Người lớn cho là thế nhưng họ không
như thế. Người lớn lại làm ngược với những tiêu chí
mình đặt ra. Sắc, tình, nhục, dục hay tham, sân, si,
hận người lớn đều có đủ cả đấy nhưng họ không đủ
can đảm để thừa nhận chính cái bản thân của họ vì
một cái tự ái tồi hay sĩ diện hão. Con nít nhìn đã quá
đủ, con nít nghe đã quá đủ và con nít vùng vẫy cũng
đã quá đủ.
Hãy trả lời cho tôi

đâu là khoảng thời
gian đẹp nhất trong
một đời người? Tuổi
nào bạn bắt đầu mơ
mộng xao xuyến khi
nhìn thấy một tà áo
dài thấp thoáng lớp
bên? Tuổi nào bạn
cứ nghĩ mãi về một
người con trai nào đó
dừng lại loay hoay
sửa hộ bạn chiếc xe
đạp bị tuột sên? Tuổi
nào bạn tự nhiên
giận vì người ta cả
buổi không thèm
nhìn bạn? Tuổi nào
bạn đến lớp mà cứ
mãi nhét trong cặp
Trong cái tuổi thành niên mà
người lớn hay cho là hỗn loạn
ấy vẫn còn những chàng trai
đến xin phép bố mẹ cô gái để
được đưa cô đi dự một buổi
sinh hoạt tại trường. Những
chàng trai ấy trong trang phục
veste chỉnh tề đến đón những
cô gái xinh xắn dịu dàng trong
những chiếc váy dạ hội. Ai đã
nói tuổi trẻ không biết yêu.

Tuổi trẻ biết yêu và còn hết
giới hạn của tình yêu. Thật kỳ
quá, thật buồn cười quá khi
hai đứa nhóc đưa môi vào
nhau, giữ một lúc rồi khẽ nhăn
mặt, vội vàng bảo nhau như
thế là đủ.
Tuổi của em tuổi đặc biệt, tuổi
của em tuổi xinh tươi. Tuổi của
một trái ổi hay một
bịch me chua? Tuổi
nào bạn loay hoay
với mảnh giấy nhỏ
xíu trong lòng bàn
tay trong khi kiểm tra
15 phút hay một tiết?
Tuổi nào bạn đầy
nhiệt huyết trong một
buổi sinh hoạt tập
thể, say sưa trong
một trận bóng đá,
khó khăn vật lộn với
mấy bài toán hay vật
lý hóc búa, hay thức
trắng một đêm để
làm một món quà
nhỏ một tấm thiệp
mong có dịp tặng
nàng?
em sức mạnh tràn đầy, tuổi của em tuyệt mĩ, tuổi của

em là mê say sục sôi hào hứng đầy nhiệt huyết. Tuổi
của em cũng cay đắng, tuổi của em cũng giận hờn
hay nhọc nhằn đau khổ. Nhưng có gì đâu nhưng điều
đó cũng thường thôi bởi vì tuổi của em, tuổi vị thành
niên.
Tuổi đó là tuổi vị thành niên.
Nói đến chuyện chết, tôi chợt nhớ đến nhân vật Lê,
17 tuổi, vai chính của bộ phim tài liệu "Good Morning,
Hanoi". Cô và các bạn gái trong lứa tuổi của cô thấy
cuộc đời này đáng chán, và nghĩ vẩn vơ về chuyện tự
tử. Các cô bàn nhau chết thế nào cho đẹp. Chuyện
này chắc chỉ có ở Việt Nam, trong giới mới lớn ở Việt
Nam. Người lớn Việt Nam khi xem phim này thì chợt
giật mình: Thì ra bọn trẻ chúng nó nghĩ thế à? Người
ta mải mê với chuyện cơm áo gạo tiền để mà luôn
giật mình với câu hỏi được đặt ra trong bài viết: Có
bao giờ bạn quan tâm đến vấn nạn tự sát ở tuổi vị
thành niên chưa?
Xã hội VN mình khác nên cách nhìn nhận về chuyện
tự tử (cũng như nhiều vấn đề khác trong xã hội) khác
với bên Tây. Nếu mình nói rằng mình "muốn chết"
chẳng qua là vì chán một chuyện gì đó (đa số là vì
điểm kém) chứ thực tình ít ai nghĩ đến chuyện tự tử
thực sự. Có lẽ đã quen với cuộc sống bộn bề lo toan,
học hành căng thẳng, lại phải suy nghĩ vì gia đình
(một trong ít cái tốt còn tồn tại trong giới trẻ Việt Nam)
nên ít ai chỉ nghĩ đến bản thân mình như rồi tự hành
động. Ở Việt Nam cái chất "tôi" trong văn hóa người
Việt không nhiều nên sẽ ít thấy có kiểu con cái chống
đối lối đi cha mẹ vạch sẵn. Nếu có tự tử thì chắc cũng

vì bị nhồi nhét học!!!
Trong các hình thức chết, tự tử là xấu xa nhất. Vì dù
họ có để lại lời giải thích thế nào, những người thân
xung quanh họ (nếu có) đều phải ray rứt suốt đời, tự
vấn hàng triệu lần tại sao lại làm như thế, có phải vì
ta đối xử tệ với nó ko, ta dồn ép, ta tự giết nó ko.
Chết là xong, với họ - những người trẻ bồng bột!
Nhưng với những người khác,sẽ là một vết cắt ko
bao giờ lành!