BỆNH HỌC THẬN - BÀNG QUANG (Kỳ 3) ppt

BỆNH HỌC THẬN - BÀNG QUANG
(Kỳ 3)

II. NHỮNG BỆNH CHỨNG THẬN - BÀNG QUANG
A- NHÓM BỆNH CHỨNG TẠNG THẬN
Thận bao gồm Thận âm và Thận dương. Thận âm thuộc thủy. Thận dương
ngụ ở trong mệnh môn, là chân hỏa của tiên thiên, cũng có thể nói là cội nguồn
nhiệt năng của cơ thể. Thận dương thuộc Hỏa.
Do vậy, bệnh lý tổn thương tạng Thận cũng gồm 2 nhóm:
- Nhóm đơn bệnh: Chỉ những bệnh lý chỉ xảy ra ở tạng Thận gồm:
. Thận âm hư.
. Thận dương hư.
. Thận dương hư - Thủy tràn.
- Nhóm hợp bệnh: nhóm này gồm các hợp chứng xảy ra tuân theo quy luật
ngũ hành. Do gồm 2 hành thủy (Thận âm) và Hỏa (Thận dương) nên có những hội
chứng bệnh sau:
. Tương sinh: Can Thận âm hư.
Phế Thận khí hư.
Phế Thận âm hư.
Tỳ Thận dương hư.
Tâm Thận dương hư.
. Tương khắc: Tâm Thận bất giao.
B- NHÓM BỆNH CHỨNG PHỦ BÀNG QUANG
Do chức năng khí hóa Bàng quang của Thận dương suy kém nên chức năng
ước thúc (kiểm soát) sự bài tiết nước tiểu cũng bị ảnh hưởng (được gọi là Bàng
quang bất cố). Bệnh cảnh Bàng quang hư hàn thường thấy xuất hiện những triệu
chứng đái són, đái dầm hoặc mót đái mà không tiểu được.
1. HỘI CHỨNG THẬN ÂM HƯ
a- Bệnh nguyên:
Do những nguyên nhân sau gây nên:
- Do bệnh lâu ngày.

- Do tổn thương phần âm dịch của cơ thể. Thường gặp trong những trường
hợp sốt cao kéo dài, mất máu, mất tân dịch.
- Do Tinh hao tổn gây ra.
b- Bệnh sinh:
Chứng trạng xuất hiện có những đặc điểm:
- Thận âm bị tổn thương, hư suy tinh ra chứng ù tai, răng lung lay, đau
lưng, gối mỏi, rối loạn kinh nguyệt…
- Thận âm hư tổn gây nên chứng hư nhiệt (âm hư sinh nội nhiệt) như nóng
về chiều, lòng bàn tay chân nóng, lưỡi đỏ, họng khô.
c- Triệu chứng lâm sàng:
- Người gầy, thường đau mỏi thắt lưng và đầu gối. Cảm giác nóng trong
người, nhất là về chiều và đêm, đạo hãn.
- Người mệt mỏi, ù tai, nghe kém. Lưỡi đỏ, họng khô, lòng bàn tay chân
nóng.
- Di tinh, mộng tinh, rối loạn kinh nguyệt.
- Mạch trầm, tế, sác.
d. Bệnh lý YHHĐ thường gặp:
Hội chứng Thận âm hư là là hội chứng bệnh lý rất phổ biến trên lâm sàng
và gặp trong rất nhiều bệnh.
- Suy nhược cơ thể, lão suy, suy nhược sau viêm nhiễm kéo dài.
- Lao phổi, tiểu đường.
- Rối loạn thần kinh chức năng.
- Suy sinh dục.
e- Pháp trị:
Tùy theo nguyên nhân sinh bệnh, pháp trị có thể:
- Tư âm bổ thận.
- Tư âm bổ thận - Cố tinh.
Các bài thuộc YHCT có thể sử dụng trong bệnh cảnh này gồm Lục vị địa
Hoàng hoàn, Kim tỏa cố tinh hoàn.