VIÊM GAN MẠN (Kỳ 2) pps

VIÊM GAN MẠN
(Kỳ 2)

III- CƠ CHẾ BỆNH SINH CỦA VIÊM GAN MẠN:

A. THEO YHHĐ:
Trong phạm vi bài này, chúng tôi không đề cập đến viêm gan mạn do
thuốc, chỉ xin nhấn mạnh một điều là không phải tất cả các phản ứng phụ nào ở
gan do thuốc cũng đều gây nên viêm gan mạn. Chúng chỉ được gọi là viêm gan
mạn do thuốc khi có những phản ứng biểu hiện sự tăng mẫn cảm như sốt, nổi mẩn,
đau khớp, tăng bạch cầu ái toan (chỉ xảy ra 25% trường hợp) và cho dù có biểu
hiện hình ảnh mô học như thế nào đi nữa thì cũng luôn luôn có hình ảnh hoại tử và
gan hóa mỡ.

1. Viêm gan mạn do siêu vi:
Tất cả các hình ảnh mô học, sinh hóa và lâm sàng sẽ trở nên rõ ràng và
trầm trọng khi siêu vi B, C và D đang ở trong giai đoạn sao chép mã di truyền
(replicate) tương ứng với giai đoạn chẩn đoán huyết thanh cho thấy HbeAg (+),
HbeAb (+), HBV.DNA (+), HCV.RNA (+), HDV.RNA (+).
Ở giai đoạn này các hình ảnh mô học sẽ là hoại tử và viêm quanh khoảng
cửa, hoại tử trong thùy, hóa sợi với các mức độ từ trung bình tới nặng. Ngược lại,
nếu ở vào giai đoạn không sao chép mã di truyền thì hình ảnh mô học, lâm sàng và
sinh hóa thường nhẹ, có khi bệnh nhân chỉ ở trong trạng thái người lành mang
bệnh.

2. Viêm gan tự miễn:
Ngược lại, trong viêm gan tự miễn, hiện tượng viêm và hoại tử tế bào
gan xảy ra liên tục, đưa đến sự hóa xơ và suy tế bào gan. Sự tấn công miễn dịch
qua trung gian tế bào mà ở đây tính đặc hiệu của gan (tế bào gan trở nên là kháng
nguyên đối với tế bào miễn dịch) được khởi phát sau khi dùng thuốc hoặc bị
nhiễm một loại siêu vi nào đó. Những bằng cớ sau đây cho thấy viêm gan tự miễn

là một loại bệnh rối loạn miễn dịch qua trung gian tế bào.
- Sự có mặt của tương bào và cytotoxie lympho trong gan.
- Sự có mặt các tự kháng thể trong máu, yếu tố dạng thấp và tăng globuline
trong máu.
- Có một trong các bệnh rối loạn miễn dịch khác cùng xuất hiện như viêm
tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, viêm cầu thận, thiếu máu huyết tán miễn dịch,
Sjogren.
- Sự có mặt các kháng nguyên tương hợp mô như HLA B
1
, Bg, DRW
3
-
DRW
4
.
- Thường đáp ứng tốt với Corticoid.
- Tế bào lympho trở nên rất nhạy cảm với protein của màng tế bào gan.
- Mất kiểm soát cơ chế điều hòa miễn dịch trên các cytotoxie lymphocyte.
Tuy nhiên các phản ứng tự miễn nói trên không hẳn xảy ra trong bất kỳ
lúc nào, nên có thể nhầm viêm gan tự miễn với viêm gan không rõ nguyên nhân
(cryptogenic).

B. THEO YHCT:

Bệnh viêm gan mạn được YHCT khái quát trong phạm trù các chứng
Hoàng đản, Hiếp thống đi cùng với các rối loạn tiêu hóa mà nguyên nhân có thể
do:
1. Cảm phải thấp nhiệt tà khiến cho Can khí uất kết, không sơ tiết được
Đởm mà sinh ra vàng da.
2. Do ăn uống không điều độ, lao lực quá mức, kết hợp với uống rượu

khiến cho công năng tiêu hóa của Tỳ Vị bị rối loạn sinh ra thấp, thấp ứ đọng lâu
ngày đưa đến nhiệt, thấp nhiệt uất kết sinh ra chứng Hoàng đản.
Sơ đồ cơ chế bệnh sinh viêm gan mạn theo YHCT.