Tài liệu Sinh học 9 - THỰC HÀNH: TÍNH XÁC SUẤT XUẤT HIỆN CÁC MẶT CỦA ĐỒNG KIM LOẠI doc

TUẦN 3- TIẾT 6. THỰC HÀNH: TÍNH XÁC SUẤT XUẤT HIỆN CÁC
MẶT CỦA ĐỒNG KIM LOẠI

I. Mục tiêu:
Hs có khả năng:
- Tính được xác suất của một và hai sự kiện đồng thời xảy ra thông qua
việc gieo các đồng kim loại
- Vận dụng những hiểu biết về xác suất để giải thích được tỉ lệ các loại
giao tử và các tổ hợp gen trong lai một cặp tính trạng
- Rèn kĩ năng thực hành và phân tích khi gieo các đồng kim loại và
theo dõim tính toán kết quả
II. Phương tiện:
- đồng tiền kim loại
III. Phương pháp:
- Thực hành
IV. Tiến trình
Gv: yêu cầu hs gieo đồng kim loại xuống mặt
bàn và ghi số lần xuất hiện của từng mặt sấp
ngửa, rồi ghi kết quả vào bảng: Thống kê kết
quả gieo một đồng kim loại (nội dung bảng 6
1. Gieo một đồng kim loại



SGK)
Từng nhóm hs (3-4 hs) lấy một đồng kim loại,
cầm đứng cạnh và thả rơi tự do từ một độ cao
nhất định. Khi rơi xuống mặt bàn thì mặt trên
của đồng kim loại có thể là một trong hai mặt
sấp hay ngửa
Hs ghi kết quả mỗi lần rơi cho tới 25, 50, 100,

200 lần vào bảng
? Có nhận xét gì về tỉ lệ xuất hiện mặt sấp và
ngửa trong các lần gieo đồng kim loại

- Tỉ lệ xuất hiện mặt sấp: mặt ngửa
khi gieo đồng kim loại là xấp xỉ: 1: 1
- Khi số lần gieo đồng kim loại càng
tăng tỉ lệ đó càng dần tới 1


? Hãy liên hệ kết quả này với tỉ lệ các giao
tử được sinh ra từ con lai F
1
(Aa)
Hs độc lập suy nghĩ, trao đổi nhóm, đại
diện trả lời: Khi cơ thể lai F
1
có kiểu gen
Aa giảm phân cho hai loại giao tử mang
gen A và gen a với xác suất ngang nhau
(như khi gieo đồng kim loại mặt sấp và mặt







ngửa xuất hiện với xác suất ngang nhau)
Gv gợi ý theo công thức tính xác suất thì:

P(A) = P(a) = ½ hay 1A : 1a

Gv cho từng nhóm hs gieo hai đồng kim
loại, rồi thống kê kết quả các lần vào bảng
6.2 SGK. Từ đó rút ra tỉ lệ % số lần gặp các
mặt sấp, ngửa, cả sấp và ngửa
Từng nhóm hs (3-4 hs) lấy hai đồng kim
loại, cầm đứng cạnh và thả rơi tự do từ một
độ cao nhất định. Khi rơi xuống mặt bàn thì
mặt trên của hai đồng kim loại có thể là
một trong ba trường hợp: hai đồng sấp, một
đồng sấp và một đồng ngửa, hai đồng ngửa
Hs ghi kết quả mỗi lần rơi cho tới 25, 50,
75, 100 lần vào bảng





2. Gieo 2 đồng kim loại





- Tỉ lệ xuất hiện mặt sấp: mặt sấp và mặt
ngửa khi gieo hai đồng kim loại là xấp xỉ
1: 2: 1
- Khi số lần gieo đồng kim loại càng
tăng thì tỉ lệ đó càng dần tới 1: 2: 1 hay

¼: ½: ¼
? Hãy liên hệ tỉ lệ này với tỉ lệ kiểu gen ở
F
2
trong lai hai cặp tính trạng, giải thích
hiện tượng đó
Tỉ lệ kiểu hình ở F
2
được xác định bởi sự
kết hợp giữa 4 loại giao tử đực với 4 loại
giao tử cái có số lượng như nhau:
Gv: Gợi ý theo công thức tính xác suất:
P(AA) = 1/2*1/2=1/4
P(Aa) = 1/2*1/2=1/4
P(aA) = 1/2*1/2=1/4
P(aa) = 1/2*1/2=1/4
 ¼ AA : ½ Aa: ¼ aa
Tương tự trên, ta có tỉ lệ các loại giao tử F
1

có kiểu gen AaBb là:
P(AB) = P(A).P(B) = 1/2*1/2=1/4
P(Ab) = P(A).P(b) = 1/2*1/2=1/4
P(aB) = P(a).P(B) = 1/2*1/2=1/4
P(ab) = P(a).P(b) = 1/2*1/2=1/4
(AB: Ab: aB: ab)(AB: Ab: aB: ab) là 9: 3:
3:1
- Sở dĩ như vậy là vì: Tỉ lệ của mỗi kiểu
hình ở F
2

bằng tích tỉ lệ của các tính trạng
hợp thành nó. VD: Trong phép lai của
Menđen, F
2
có: (3 vàng: 1 xanh), (3 trơn:
1 nhăn) = 9 vàng, trơn: 3 vàng, nhăn: 3
xanh, trơn: 1 xanh, nhăn

Củng cố:
Hs hoàn thành bảng 6.1 – 6.2 vào vở