Cha mẹ cần hiểu biết về tình yêu tuổi học trò pot

Cha mẹ cần hiểu biết về
tình yêu tuổi học trò

Cha mẹ cần
có hiểu biết
về những đặc
điểm tâm lý
của vị thành
niên (VTN)
khi trẻ bước
vào tuổi yêu
đương (tình
yêu học trò)
cũng như cung cấp cho chúng những hiểu biết và kỹ
năng cần thiết để duy trì và đánh giá mối quan hệ tình
bạn – tình yêu của lứa tuổi này. Lời khuyên dành cho con
gái và con trai có những điều khác nhau nhưng điểm
chung là nhấn mạnh về hành vi tự trọng, quý trọng chính


bản thân mình, ý chí vươn lên và biết tôn trọng bạn khác
giới.
Tình yêu học trò tuổi VTN đem lại những gì?
Hầu hết VTN đến cuối thời gian dưới mái trường trung
học đều có một tình bạn gắn bó với ai đó khác giới. Và
mối quan hệ này góp phần không nhỏ cho sự phát triển
toàn diện của VTN. Những lợi ích của tình bạn đó là:
Tăng cường lòng tự tin: Được bạn khác giới cùng lứa
tuổi yêu mến, giúp đỡ và kết bạn có ý nghĩa rất quan
trọng đối với VTN, nhất là người bạn khác giới đó lại
cũng được các bạn khác quý trọng, giúp khẳng định lòng

tự tin về bản thân, từ đó các em cũng tin vào sự thành
công của mình trong đời sống xã hội.
Nâng cao kỹ năng giao tiếp xã hội: Những buổi hẹn hò,
gặp gỡ với bạn khác giới tạo cơ hội cho các em học được
cách ứng xử, giao tiếp xã hội.
Khẳng định bản sắc và vai trò giới: cũng rất quan trọng,
nam nữ thường muốn có cơ hội để thể nghiệm bản sắc và
vai trò giới của mình. Những biểu hiện của nam tính và
nữ tính được thể hiện thế nào để phù hợp với kỳ vọng
của xã hội.
Phát triển những kỹ năng để hòa hợp: Sự hòa hợp là điều
rất cần thiết trong mọi mối quan hệ, từ tình bạn, tình yêu,
tình vợ chồng cho đến tình cha mẹ – con cái. Thiếu sự
hòa hợp sẽ dẫn đến tâm lý tiêu cực (cảm thấy bơ vơ, lạc
lõng giữa đám đông, giảm lòng tự tin). Sự tin cậy, quan
tâm đến bạn và chia sẻ với bạn là những kỹ năng quan
trọng cần được giáo dục, được thực hành để có sự hòa
hợp. Trong tình yêu học trò, VTN học được những kỹ
năng đó.
Hiểu biết những đặc tính tâm lý và những nhu cầu riêng:
Trong tình yêu học trò, VTN học cách khám phá những
đặc tính tâm lý và cách thức để đáp ứng những nhu cầu
của nhau. Ví dụ có người thích sống riêng tư hơn là cuộc
sống ồn ã, có người thích được khen, được động viên.
Trong quan hệ khác giới ở tuổi học trò, có nhiều phẩm
chất cần bộc lộ sớm, như sự chân thành, sự kiềm chế và
tôn trọng sự kiềm chế của bạn khác giới, ý tưởng hướng
về một cuộc sống có lý tưởng…
Tuy nhiên, tuổi VTN với những mối quan hệ khác giới
đầu tiên cũng có thể chịu ảnh hưởng của những tác động

tiêu cực: ví dụ nếu bị thất bại ở những quan hệ đầu đời có
thể làm cho lòng tự tin bị suy giảm. Bị ảnh hưởng xấu
của bạn bè, làm biến đổi vai trò giới đã hình thành từ
trong quá trình giáo dục của gia đình. Mặc dù vậy, tình
yêu tuổi học trò vẫn được xem là có tác dụng tích cực.
Để tình bạn, tình yêu tuổi VTN phát triển lành mạnh, mối
quan hệ giữa cha mẹ – con cái cần cởi mở, tạo cơ hội để
có thể thẳng thắn chia sẻ về một số vấn đề liên quan:
Những cuộc gặp gỡ cần như thế nào; những cách cư xử
đúng mức, những điều cần tránh; biết phân biệt những
phẩm chất cá nhân tốt và không tốt, những biểu hiện
không chân thành…
Lời khuyên cho các VTN
Cuộc đời tạo ra rất nhiều mối quan hệ khác nhau và
phong phú hơn theo thời gian: với anh chị em, bố mẹ
trong gia đình, với bạn bè, với thầy cô giáo ở nhà trường,
với người yêu, với đồng sự trong công việc và nhiều khi
có những mối quan hệ không thể xếp vào loại nào. Trong
nhiều hoàn cảnh, chúng ta có thể tiếp nhận được cái gì đó
làm cho chúng ta tự tin hơn, vui vẻ hơn và trưởng thành
hơn, đó là những hoàn cảnh tạo ra mối quan hệ tích cực,
tốt đẹp.
Trong nhiều hoàn cảnh khác, chúng ta lại thấy mình rơi
vào tình thế khó chịu, khó xử. Đôi khi không dễ dàng
nhận thấy mình bị người yêu hay người bạn, hay một
người thân trong gia đình đối xử không tôn trọng và
không công bằng. Mọi mối quan hệ đều có thể có sự
không hài lòng nào đó, có sự chịu đựng và cũng có khi cả
sự bực bội, nhất là ở tuổi trẻ, giận hờn, hiểu lầm nhau
một chút cũng là những nét “đặc trưng” của lứa tuổi này.

Chỉ như thế thôi cũng không nhất thiết coi mối quan hệ
là không lành mạnh. Tuy nhiên, trong mối quan hệ nam
nữ ở lứa tuổi thanh thiếu niên, lại cũng có nhiều sự lầm
lẫn, ngộ nhận, thần tượng hóa bạn hay người yêu của
mình, từ đó bắt chước, đua đòi một cách mù quáng. Điều
cần thiết cho nam nữ thanh thiếu niên là biết nhận ra
những gì là đúng sai trong mối quan hệ với nhau. Có
những biểu hiện cần được xem như “cánh én báo hiệu
mùa xuân”, sớm bộc lộ một nhân cách đang phát triển tốt
đẹp, hứa hẹn một tình bạn, tình yêu bền vững.
Một quan hệ được coi là lành mạnh khi có những biểu
hiện chính sau: biết cư xử với nhau một cách tôn trọng;
cảm thấy an tâm, thoải mái và vui vẻ khi ở bên nhau; biết
giải quyết các xung đột một cách êm thấm; biết giúp đỡ
và quan tâm đến cuộc sống của nhau (sức khỏe, công
việc…); tin tưởng nhau; cởi mở, thẳng thắn, độ lượng;
mỗi người biết tôn trọng những điều riêng tư của nhau;
không nghiện ma túy hoặc rượu; biết cùng nhau đặt ra
những giới hạn trong tình cảm, thực hành sự kiềm chế.
Dấu hiệu đáng tin cậy nhất của mối quan hệ lành mạnh là
cả hai người đều cảm thấy tự tin và tin cậy vào nhau và
với niềm tin đó, họ sẽ tiến đến một mối quan hệ hòa hợp,
bình đẳng và hạnh phúc trong tương lai.
Gọi là mối quan hệ không lành mạnh, khi một trong hai
người có những biểu hiện: lấn át, trịch thượng; xúc phạm
nhau bằng lời nói; gây phiền nhiễu cho nhau; nói xấu bạn
của nhau; không muốn bạn thân với người khác; không
lắng nghe nhau; quá ích kỷ, ghen tuông vì những chuyện
vụn vặt; có những quan điểm hẹp hòi về chủng tộc, tôn
giáo; lạm dụng tiền bạc hoặc tài sản của nhau; có hành vi

thô bạo hoặc làm tổn hại đến trẻ em; không biết kiềm chế
khi có những bất đồng; coi hưởng thụ là mục đích của
cuộc sống, có xu hướng dễ dãi về tình dục, không yêu
quý chính bản thân, liều lĩnh với sinh mạng của mình (từ
đó dễ dẫn đến nhiều hành vi nguy hại như đua xe, nghiện
ma túy).