Tiết 1: Bài 1. Văn bản: Con Rồng, cháu Tiên
A. Mục tiêu cần đạt.
Giúp HS: - Hiểu sơ lựơc về định nghĩa truyền thuyết
- Hiểu đợc nội dung, ý nghĩa của truyền thuyết Con Rồng, cháu Tiên
- Chỉ ra và hiểu đợc ý nghĩa của những chi tiết tởng tợng, kỳ ảo của truyện
- Kể đợc nội dung truyện này
B. Các hoạt động dạy- học
- Bài cũ: Kiểm tra vở soạn của học sinh
- Bài mới: Giới thiệu bài: Con Rồng, cháu Tiên là một truyền thuyết tiêu biểu
mở đầu cho chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua hùng nói riêng cũng nh
truyền thuyết Việt Nam nói chung.Vậy nội dung ý nghĩa của truyện là gì? Và để
chuyển tải nội dung đó truyện đã sử dụng hình thức nghệ thuật độc đáo nào? Vì
sao mà nhân dân ta bao đời rất tự hào và a thích câu chuyện này? Tất cử những
câu hỏi đó sẽ(đợc làm rõ sau khi chúng ta học xong tiết học hôm nay.
I. Đọc, tìm hiểu chú thích
1. Đọc.
GV hớng dẫn học sinh cách đọc
GV đọc sau đó cho hs đọc tiếp
GV cho hs nhận xét bạn đọc, GV nhận xét
2. Tìm hiểu chú thíkh
GV cho HS đọc chú thích về truyền thuyết ở SGK
Hoạt động của giáo viên và học sinh
H. Truyền thuyết là gì?
HS dựa vào chú thích ở sgk để trả lời
- GV cho HS đọc trầm các từ khó ở SGK
H. Tìm những chi tiết thể hiện tính chất
lớn lao, kì lạ, đẹp đẽ về nguồn gốc và
hình dạng của 2 nhân vật Lạc Long Quân
và Âu Cơ?
HS dựa SGK trả lời.
H. Nhận xét về nguồn gốc, hình dạng,
tài năng của Lạc Long Quân và Âu cơ?
- HS trả lời - GV nhận xét chốt và ghi
bảng.
H. Các chi tiết kì lạ của truyện là những
chi tiết tởng tợng vậy chi tiết tởng tợng kì
Ghi bảng
- Khái niệm truyền thuyết: *( SGK)
- Hs tìm hiểu một số từ khó ở sgk.
II. Tìm hiểu văn bản
1. Lạc Long Quân và Âu Cơ.
- Nguồn gốc: cao quý.
- Hình dạng và tài năng: lớn lao, kì
lạ, đẹp đẽ
- Kết duyên kì lạ: Rồng và Tiên.
ảo này có vai trò gì?
- HS suy nghĩ trả lời.
- GV giảng: tởng tợng kì ảo là những chi
tiết không có thật đợc tác giả dân gian
sáng tạo nhằm mục đích nhất định (VD:
tô đậm tính chất lớn lao đẹp đẽ của nhân
vật lịch sử) ở đây yếu tố tởng tợng làm
tăng tính thần kì hoá, linh thiêng hoá
nguồn gốc giống nòi dân tộc, tăng lòng
tự hào, tôn kính tổ tiên dân tộc mình).
- GV phát phiếu học tập - HS thảo luận
nhóm.
H. Vì sao tác giả dân gian lại để cho Lạc
Long Quân có nguồn gốc nòi Rồng và
Âu Cơ thuộc họ thần nông (tiên) khi xây
dựng câu chuyện này?
- HS suy nghĩ trả lời.
H. Hình ảnh bọc trăm trứng có ý nghĩa
gì?
- HS suy nghĩ trả lời.
H. Từ hình ảnh bọc trăm trứng nở thành
trăm con đến việc chia tay và lời hẹn khi
có việc thì giúp đỡ nhau em có suy nghĩ
ntn?
- GV bình: Từ nguồn gốc của các nhân
vật trong truyện truyện muốn giải thích
suy tôn nguồn gốc cao quí thiêng liêng
của cộng đồng ngời Việt. Thể hiện lòng
tự hào về nguồn gốc dòng giống Tiên
Rồng rất đẹp, rất cao quý, linh thiêng.
Hình ảnh bọc trăm trứng biểu hiện ý
nguyện thống nhất của nhân dân ta ở mọi
miền đất nớc.
H. Giải nghĩa từ Đồng bào?
- HS đọc ghi nhớ SGK.
H. Qua truyền thuyết này em hiểu gì về
lịch sử?
Hs: Hiểu: Vua đầu tiên: Hùng Vơng.
- Tên nớc đầu tiên: Văn Lang.
- Tục nối ngôi: Con trởng
- Kinh đô đầu tiên: Phong Châu.
2. ý nghĩa truyện.
- Giải thích nguồn gốc cao quí của
ngời Việt.
- Biểu hiện ý nguyện đoàn kết thống
nhất của nhân dân ta.
- Ngời Việt Nam miền xuôi hay ng-
ợc đều chung một cội nguồn.
4. Ghi nhớ (SGK)
H. Câu nói nào của Bác nhắc nhở chúng
ta nhớ đến công ơn các Vua Hùng.
H. Em biết những truyện nào giải thích
nguồn gốc dân tộc Việt.
GV mở rộng: Sự giống nhau về nội dung
truyện KĐ sự gần gũi về nguồn gốc và
giao lu văn hoá giữa các dân tộc.
III. Luyện tập
- Câu nói: Các Vua Hùng đã có
công dựng nớc, bác cháu ta phải
cùng nhau giữ lấy nớc.
- Truyện : Quả trứng to nở
Quả bầu mẹ
* Củng cố, dặn dò:
1. Nhắc lại KN truyền thuyết?
2. ý nghĩa truyện? Bức tranh minh hoạ cho sự việc nào của truyện?
Về nhà : Xem lại nội dung bài học.
Soạn bài bánh chng, bánh giầy