SKKN 18-24 thang

Phần I: lý do chọn đề tài
I Mở đầu.
Ngày nay với sự phát triểi không ngừng của nền kinh tế xã hội. Đời sống con
ngơì đợc nâng cao thì việc chăm sóc giáo dục con cái càng đợc các bậc phụ huynh
quan tâm. Với các cháu còn đang ở lứa tuổi nhà trẻ, trẻ cha ý thức đợc bản thân, t duy
còn non nớt, ngôn ngữ cha rõ ràng. Vậy phải chăm sóc giáo dục nh thế nào để hình
thành cho trẻ thói quen nề nếp, nhân cách tốt cho trẻ. Trẻ em không tự lớn lên đợc mà
cần có sự chăm sóc của ngời lớn, của gia đình nhà trờng và toàn xã hội. Vì vậy cô giáo
mầm non là ngời mẹ thứ hai dậy dỗ, dìu dắt tập cho các cháu những bớc đi, những
tiếng nói đầu tiên trong cuộc đời trẻ. Các cháu ở lứa tuổi nhà trể đây là giai đoạn nền
tảng cho sự phát triển của trẻ sau này vì vậy không chỉ có lời nói phát trển mà t duy,
các cơ quan vận động cũng phát triển đặc biệt là giai đoạn trẻ từ 18 đến 24 tháng.
Một trong những biện pháp góp phần phát triển toàn diện cho trẻ là thông qua
bộ môn văn học
ở Trờng Mầm non làm quên với bộ môn văn học giữ vị trí vô cùng quan trọng
thông qua môn văn học giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, luyện phát âm đúng rõ ràng
mạch lạc giúp cho việc học các môn khác đợc rễ ràng hơn, sự giao tiếp hàng ngày có
hiệu quả hơn. Qua nội dung bài thơ, câu truyện giáo dục trẻ biết yêu quý ông bà, bố
mẹ, yêu thiên nhiên, yêu thích cái đẹp.
II- Nhận thức lý luận
Ngành học Mầm non là ngành học vô cùng quan trọng trong hệ thống giáo dục
quốc dân, nó làm nền tảng vững chắc cho các bậc học sau này. Trong Đai hội Đảng
lần thứ IX đã đề ra nhiệm vụ cho ngành giáo dục là Chăm lo phát triển giáo dục
mầm non, mở rộng các trờng lớp nhà trẻ, mẫu giáo trên mọi địa bàn nhất là nông
thôn ở vùng sâu vùng xa
ở lứa tuổi nhà trẻ mẫu giáo trẻ đang trong thời kì phát triển các chức năng tâm
lí cha rõ rệt. Do vậy trẻ cha lĩnh hội đợc kiến thức một cách riêng biệt mà có thể tiếp
nhận kiến thức theo các hình thức mang tính tích hợp theo chủ đề xuyên suốt và tổ
chức bài dạy dới dạng trò chơi hay theo một kịch bản thì trẻ sẽ hứng thú học và tiếp
thu bài một cách nhẹ nhàng, không gò bó vì ở lứa tuổi này trẻ Học mà chơi, chơi mà
học. Chính vì vậy những cô giáo mầm non là ngời đang hàng ngày hàng giờ không

ngừng tìm tòi sáng tạo, nghiên cứu tim ra những phơng pháp dạy tốt để đạt kết quả cao
nhất. Cho dù khó khăn đến đâu mối giáo viên mầm non chúng ta cũng quyết tâm thực
hiện lời dậy củ Bác Hồ Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ. Dậy trẻ cũng giống nh
trồng cây non. Trồng cây non đợc tốt thì sau này cây lên tốt, dạy trẻ tốt thì sau này
các cháu thành ngời tốt. Anh chị giáo viên mẫu giáo cần luôn luôn gơng mẫu về đạo
đức để các cháu noi theo.
1
III Mục đích nghiên cứu
Nh chúng ta đã biết làm quen với văn học là bộ môn trẻ rất yêu thích song nó
vấn là một môn học khó đối với trẻ bởi nó đòi hỏi sự ham thích khả năng chú ý quan
sát của trẻ. Văn học đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển ngôn ngữ t duy óc
sáng tạo của trẻ. Văn học là một trong những phơng tiện nhận thức thế giới xung
quanh, giúp trẻ chuẩn bị cơ sở kiến thức và năng lực để chuẩn bị tâm thế bớc vào mẫu
giáo.
Nhận thức đợc điều này tôi đã mạnh dạn đi sâu vào nghiên cứu đề tài Phơng
pháp tổ chức cho trẻ nhà trẻ 18 24 tháng làm quen với môn văn học. Nhng với
bộ văn có nhiều nội dung cho trẻ làm quen trong phạm vi đề tài này tôi chỉ đi sâu vào
nghiên cứu phơng pháp cho trẻ nhà trẻ 18 24 tháng làm quen với thể loại thơ.
IV - Đối tợng nghiên cứu
Trẻ nhà trẻ 18 24 tháng trờng mầm non Phơng Thông
V Ph ơng pháp nghiên cứu
- Tham khảo sách hớng dẫn trẻ làm quen với văn học
- Tham khảo tạp trí giáo dục mầm non
- Các tài liệu có liên quan đến môn văn học
- Phơng pháp đàm thoại
- Phơng pháp điều tra
Phần II: Thực trạng
I Đặc điểm tình hình
Trờng mầm non phơng thông là một trong những trờng trọng điểm của huyện
Bạch Thông, trờng luôn nhận đợc sự quan tâm của các cấp lãnh đạo hai đia phơng,

phòng giáo dục và các ban ngàng đoàn thể trong huyện.
Trờng có trách nhiệm tiếp nhận trẻ của hai đơn vị hành chính là xã Phơng Linh
và thi trấn Phủ Thông. Trờng đã đợc đầu t xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị đồ
dùng dạy học tơng đối đầy đủ đáp ứng nhu cầu vui chơi học tập của các cháu. Vì vây
số trẻ ra lớp tơng đối cao trẻ 5 tuổi đạt 100%, trẻ nhà trẻ và mẫu giáo 3 tuổi, 4 tuổi đạt
chỉ tiêu cao.
Từ những đặc điểm tình hình nêu trên cùng với điều kiện thực tế của bản thân
nên trong quá trình nghiên cứu đề tài còn gặp một số thuận lợi và khó khăn sau.
II Thuân lợi Khó khăn
1- Thuận lợi
- Bản thân tôi luôn nhận đợc sự giúp đỡ của cán bộ chuyên môn mầm non,
phòng giáo dục đào tạo và ban giám hiệu nhà trờng cùng các bạn bà đồng nghiệp
- Do trờng ở trung tâm nên việc cập nhật thông tin nhanh với những thông tin
đổi mới qua các lớp tập huấn các chuyên đề trong năm học
2
- Lớp học đợc xay dựng khang trang sạch sẽ đáp ứng đợc nhu cầu vui chơi và
học tập của các cháu, đợc đầu t tơng đối đầy đủ bàn ghế, tủ đồ chơi cho các góc, một
số đồ dùng tranh ảnh cần thiết. Đặc biệt là quan tâm của các bậc phụ huynh cùng su
tầm tranh ảnh, những phế liệu để làm đồ dùng đồ chơi
- Nhà trờng gồm có 7 nhóm lớp đợc phân theo từng độ tuổi nên việc dạy trẻ
theo chơng trình của từng độ tuổi rất thuận lợi
2- Khó khăn
- Các cháu còn nhỏ thời gian đầu đến lớp trẻ nhớ mẹ nhớ gia đình nên trẻ còn
khóc nhiều cùng với ngôn ngữ còn hạn chế, một số trẻ cha biết nói nên việc dạy trẻ
gặp rất nhiều khó khăn
- Tài liệu tham khao cho giáo viên còn ít chủ yếu giáo viên tự su tầm
- Nhân thức của phụ huynh về ngành học mầm non không đồng đều, đời sống
của một số gia đình còn gặp nhiều khăn. Do vậy việc đóng góp kinh phí hỗ trợ cho lớp
cha kịp thời.
Phần III- Các biện pháp thực hiện

1- Khảo sát chất lợng đầu năm
Từ những đặc điểm của nhà trờng cùng với những thuận lợi và khó khăn nêu
trên. Bớc vào đầu năm học để đánh giá chung chất lợng của trẻ, tôi đã kết hợp với Ban
Giám hiệu nhà trờng tiến hành kiểm tra đánh giá chất lợng đầu năm. Từ đó đề ra
những phơng pháp, giải pháp tốt để khắc phục những hạn chế của trẻ.
Bảng khảo sát chất lợng đầu năm môn văn học
Tổng số
trẻ
Trẻ nói đợc tiếng
Phổ thông
Trẻ mạnh dạn
giao tiếp với cô
Trẻ phát âm
không ngọng
Trẻ biết đọc
thơ
9 5/9 2/9 1/9 1/9
Với kết quả khảo sát trên. Tuy nhóm lớp tôi thực hiện chơng trình cải cánh nhng
tôi mạnh dạn đa vào các tiết dạy một số hình thức đổi mới một số bài xây dựng theo
kịch bản. Tôi cố gắng tìm tòi những cách tốt nhất để giúp trẻ tiếp thu bài có hiệu quả.
2- Phơng pháp cho trẻ làm quen với thể loại thơ
Với trẻ 18-24 tháng làm quen với thể loại thơ là nghe và đọc thơ
ở lứa tuổi này trẻ rất thích nghe cô đọc thơ, trẻ nhẩm đọc theo cô và học thuộc
bài thơ. Vì vậy khi đọc thơ cho trẻ nghe, cô đọc diễn cảm rõ ràng toàn bài thơ làm
nhiều lần, kết hợp với động tác minh hoạ, cô đọc vừa phải đủ để cả lớp nghe cô phát
âm chuẩn tránh nói ngọng, đọc ngắt nghỉ đúng chỗ thể hiện đợc vần điệu của bài thơ,
nhấn mạnh những câu chữ mang hình tợng đẹp, những ý thơ hay gần gũi với trẻ
Với thơ ở nhà trẻ bé học chơng trình cải cách thì mỗi bài thơ trẻ đợc học trong
vòng 1 tháng với 4 lần dạy trên tiết học. Vậy làm thế nào để trẻ không nhàm chán và
3

tiếp thu bài học có hiệu quả. Chính vì lẽ đó mà khi xây dựng một tiết dạy tôi luôn tạo
tình huống để trẻ hứng thú vào bài học
Ví dụ: Khi dạy bài thơ Đi dép thì với tiết 1 tôi tạo tình huống là: Hôm nay là
sinh nhật bạn Dung cô chuẩn bị món quà tặng bạn. Tôi cho trẻ lên mở hộp quà và cầm
đôi dép ra cho cả lớp cùng quan sát thử cho cả lớp xem. Khi đó tôi dẫn dắt vào đọc thơ
cho trẻ nghe đọc diễn cảm và nhấn đọc vào các từ Êm êm, Là nhà. Lần 2, 3 kết
hợp cho trẻ xem tranh minh hoạ và giảng giải đàm thoại với trẻ về nội dung bài thơ.
Kết hợp giáo dục nhẹ nhàng cuối cùng hát tặng sinh nhận bạn Dung bài Đôi dép
xinh
Với tiết hợc nh vậy tôi thấy trẻ tiếp thu bài rất tốt nên ở các tiết tiếp theo, tôi tạo
tình huống để gây hứng thú cho trẻ. Sau đó đọc diễn cảm nhiều lần cho trẻ nghe.
Khuyến khích trẻ đọc theo cô. Với tiết 3, 4 cô gọi từng trẻ hoặc tốt trẻ lên đọc cùng cô
ở nhóm trẻ 18-24 tháng, chơng trình học là 6 tháng, mỗi tháng học 1 bài thơ cụ thể
những bài thơ sau: Yêu mẹ, Đi dép, Con cua, Đàn bò, Chú gà con, Quả thị. Trong mỗi
bài thơ khi dạy tôi đều tạo tình huống sao cho phù hợp với nội dung của từng bài để
trẻ hứng thú và tiếp thu bài tốt
Vào đầu năm học khi đọc thơ cho trẻ nghe, trẻ còn bỡ ngỡ dờng nh trẻ cha quen
với hình thức đọc thơ nh vậy. Mà ở gia đình thì thủa lọt lòng trẻ thờng đợc nghe tiếng
hát ru của bà, của mẹ. Khi đến trờng học đợc nghe cô đọc thơ nhng không giống nh
giọng bà, giọng mẹ. Rồi ngày qua ngày trẻ quen với những câu thơ cô đọc những câu
thơ thấm dần vào tâm hồn của trẻ, lời hay ý đẹp của thơ sẽ giúp các cháu biết nói
đúng, nói hay, không nói bừa, chửi bậy nữa và hình thành cho trẻ những hành vi việc
làm tốt
Ví dụ: Lớp tôi có 2 cháu không chịu đi dép. Nhng khi học xong bài thơ Đi
dép các cháu rất thích đợc đi dép. Bởi vì qua bài thơ trẻ đợc quan sát tranh các bạn đi
dép thật đẹp, qua những câu thơ đợc nhân cách hoá khiến trẻ rất thích vì vậy trẻ cũng
muốn bắt trớc và từ đó hình thành cho trẻ thói quan tốt luôn luôn đi dép. Với các cháu
ở lứa tuổi này nhiều thứ rất gần gũi thân quen nhng lại mới lạ, trẻ cha bao giờ đợc nhìn
đợc biết đến. Nhng qua những bài thơ, câu thơ cùng với quan sát đồ dùng trực quan
vốn hiểu biết về thế giới xung quanh của trẻ đợc mở rộng

Ví dụ: Trẻ cha bao giờ nhìn thấy trẻ con bò. Nhng khi học xong bài thơ Đàn
bò trẻ biết con bò có bộ lông vàng, đuôi dài, biết tiếng kêu của con bò
T duy của trẻ lúc này là t duy trực quan hình tợng nên bất cứ một bài thơ nào tr-
ớc khi dạy tôi nghiên cứu kỹ xem bài đó cần những đồ dùng gì và đồ dùng đó có đem
lại hiệu quả cho tiết dạy không, sẵn có ở địa phơng hay không
4
Ví dụ: Khi dạy bài thơ Con cua thì tôi chuẩn bị đồ dùng trực quan là Cua thật
bỏ vào trong chậu và tranh vẽ con cua đang bò ở ngoài đồng
Những đồ dùng cho trẻ quan sát tôi đều đảm bảo tính khoa học tính an toàn và
thẩm mỹ tranh ảnh rõ nét, rõ màu sắc dễ cho trẻ quan sát
Cùng với đồ dùng trực quan thì một điều nữa cũng rất cần thiết khi đọc thơ cho
trẻ nghe là nét mặt, cử chỉ, điệu bộ, ngôn ngữ của cô giáo thể hiện sao cho phù hợp với
nội dung bài thơ
Ví dụ: Khi dạy bài thơ Quả thị cô thể hiện nét mặt vui tơi và kết hợp cử chỉ
điệu bộ thể hiện quả thị ở trên cây cao (đa tay lên cao) thể hiện quả thị thơm (đa tay
khùm trớc miệng khi cô làm nh vậy trẻ cũng làm theo cô, trẻ thấy thích, hứng thú, qua
đó không chỉ ngôn ngữ phát triển mà các cơ quan vận động cũng phát triển theo)
Sau mỗi tiết dạy khi kết thúc bài thơ tôi thờng nhẹ nhàng chuyển trẻ sang trò
chơi sao cho phù hợp với nội dung bài thơ
Ví dụ: Bài thơ Con cua cho trẻ chơi làm con cua bò đi chơi
Bài thơ Quả thị cho trẻ chơi Hái quả
Bài thơ Chú gà con chơi làm chú gà mổ thóc
Ngoài 4 lần dạy trên giờ cô đọc thơ cho trẻ nghe ở mọi lúc mọi nơi trong giờ
buổi chiều, lồng ghép trong giờ hoạt động khác, nghe băng đọc thơ và đọc cho trẻ
nghe một số bài thơ khác ngoài chơng trình phù hợp với lứa tuổi của trẻ. ở lứa tuổi này
dạy trẻ một bài thơ không chỉ trong 4 lần mà tăng hơn nữa. Ngời dạy thơ cho trẻ
không cứ phải là cô giáo mà có thể là ông bà, bố mẹ, anh chị vì vậy tôi luôn luôn kết
hợp với gia đình để cùng đọc thơ và dạy thơ cho các cháu. Có nh thế mới thấm dần cái
hay cái đẹp của bài thơ vào mỗi đứa trẻ và cũng qua đó ngôn ngữ của trẻ phát triển,
khả năng nói rõ ràng hơn, vốn từ đợc mở rộng

Trong quá trình đọc thơ tôi luôn chú ý tạo điều kiện thuận lợi cho những cháu
mạnh dạn cháu khá hơn đợc phát huy hết năng lực của mình bằng cách ngoài giờ tôi
luyện cho trẻ đọc diễn cảm, thể hiện xúc cảm của mình qua bài thơ
Còn đối với trẻ chậm, nhút nhát, nói ngọng tôi chú ý quan tâm hơn, gọi trẻ trả
lời nhiều hơn, luôn động viên khuyến khích trẻ để trẻ tự tin mạnh dạn hơn
Vì vậy trải qua một năm học tôi khảo sát trên trẻ của lớp tôi về nội dung cho
trẻ làm quen với thơ kết quả cụ thể nh sau:
Bảng so sánh kết quả sau 2 lần khảo sát : tổng số trẻ 9
Nội dung khảo sát Lần 1 Lần 2
Số trẻ nói đợc tiếng phổ thông 5/9 9/9
Trẻ phát âm không ngọng 1/9 6/9
5
Trẻ mạnh dạn giao tiếp với cô 2/9 9/9
Trẻ biết đọc thơ 1/9 9/9
Trên đây là kết quả khảo sát của trẻ lớp tôi nhìn vào bảng kết quả thấy rằng tuy
dạy chơng trình cải cách nhng tôi mạnh dạn đa một số hình thức đổi mới vào tiết học
thì trẻ đạt kết quả rất tốt
Phần IV: Bài học kinh nghiệm và một số kiến nghị
I- Bài học kinh nghiệm
Qua thực tế hớng dẫn trẻ làm quen với văn học mà thể loại thơ nói riêng, muốn
học tốt bộ môn này tôi thấy cần rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
- Phải nắm bắt tình hình thực tế cụ thể của nhóm lớp mình để xây dựng bài,
chuẩn bị đồ dùng phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ
- Cần vận dụng linh hoạt sáng tạo để bài học thu đợc kết quả tốt
- Đặt câu hỏi ngắn gọn, dễ hiểu phù hợp với lứa tuổi
- Giáo viên không ngừng học hỏi để trau dồi kiến thức
- Tạo môi trờng học tập tốt cho trẻ
II- Một số kiến nghị
- Mong muốn các cấp lãnh đạo cần quan tâm hơn nữa đến công tác giáo dục trẻ
ở địa phơng đầu t thêm cơ sở vật chất trong thiết bị dạy học, tài liệu nghiên cứu cho

giáo viên Mầm non
- Về chuyên môn: Cần tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ cho
giáo viên Mần non, tổ chức nhiều lớp tham quan học tập các trờng bạn để giáo viên
học hỏi nâng cao tay nghề
Phần V: Kết luận
ở lứa tuổi nhà trẻ nhu cầu về cái đẹp đang phát triển thì việc đọc thơ và dạy thơ
cho trẻ mang một ý nghĩa đặc biệt nó có tác động mạnh mẽ về nhiều mặt đối với cuộc
sống của trẻ về ngôn ngữ, về tình cảm, về suy nghĩ, tởng tợng, về cách sống đẹp. Do
đó có thể khẳng định rằng thơ là một loại hình nghệ thuật giàu sức gợi cảm đọc và dạy
thơ cho trẻ là một hình thức giáo dục mang tính thích hợp cao có khả năng hình thành
phát triển về mọi mặt Đức-Trí-Thể-Mỹ. Vì vậy giáo dục trẻ thơ là một việc làm rất
cần thiết và cấp bách không chỉ với đồng chí giáo viên trực tiếp giảng dạy mà là trách
nhiệm của gia đình, cộng đồng và toàn xã hội. Mỗi chúng ta hãy góp phần nhỏ bé của
mình cho giáo dục nói chung và cho giáo viên Mầm non nói riêng
Trên đây là đề tài sáng kiến kinh nghiệm của bản thân tôi với sự hiểu biết còn
hạn chế tôi mạnh dạn đa ra một số giải pháp trong quá trình giảng dạy về Phơng pháp
cho trẻ 18-24 tháng làm quen với thơ. Tôi mong rằng qua đề tài này sẽ đợc cán bộ
chuyên môn Mầm non Phòng Giáo dục-Đào tạo Bạch Thông, Ban giám hiệu nhà tr-
6
ờng, bạn bè đồng nghiệp đóng góp ý kiến vào những mặt đã đạt đợc mà những mặt
còn hạn chế để bản thân tôi rút ra đợc kinh nghiệm khi thực hiện đợc tốt hơn
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trờng, Phòng Giáo dục-Đào tạo
Bạch Thông và các bạn đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi giúp tôi hoàn thành đề
tài sáng kiến kinh nghiệm này.
Phơng Thông, ngày 02 tháng 5 năm 2008
Xác nhận của Hiệu trởng Ngời viết đề tài

Hoàng Thị Huệ
7