Tiết 139: Ôn tập phần Tập làm văn

Tiết 139: Ôn tập phần tập làm văn
A- Mục tiêu bài học:
- Hệ thống hóa các kiến thức và kĩ năng phần Tập làm văn đã học trong năm.
- Nắm chắc khái niệm và biết cách viết văn bản thuyết minh, biết kết hợp miêu tả,
biểu cảm trong tự sự; kết hợp miêu tả, biểu cảm trong nghị luận.
B- Chuẩn bị:
- Đồ dùng :
C- Tiến trình tổ chức dạy - học:
1- ổn định tổ chức:
2- Kiểm tra:
3- Bài mới:
Hoạt động của thầy-trò Nội dung kiến thức
-Vì sao văn bản cần có tính thống
nhất? (Vì VB là một thể thống nhất,
các phần trong VB có qh gắn bó với
nhau để làm sáng tỏ chủ đề).
-Tính thống nhất của văn bản thể hiện
ở những điểm nào ?
-Viết thành đoạn văn từ mỗi câu chủ
đề sau:
+Em rất thích đọc sách
+ Mùa hè thật hấp dẫn.
1-Tính thống nhất của văn bản:
-Tính thống nhất đợc thể hiện ở chủ
đề, đề mục trong qh giữa các phần của
VB và các từ ngữ then chốt thờng lặp
đi, lặp lại.
2-Viết đoạn văn:
-Viết theo lối diễn dịch: Những câu
văn kế tiếp phải xoay quanh và phát
triển ý chủ chốt. (Vì sao em thích đọc

sách, em thích đọc sách ntn, tác dụng
của việc ham thích đọc sách ?).
-Viết theo lối qui nạp: Những câu trớc
đó phải xoay quanh và phát triển ý
chủ chốt về sự hấp dẫn của mùa hè
(Hấp dẫn ntn, với những ai, với em thì
-Vì sao cần phải tóm tắt văn bản tự
sự ?
(Vì tóm tắt VB tự sự sẽ giúp cho ngời
đọc dễ dàng nắm bắt đợc nội dung
chủ yếu, hoặc để tạo cơ sở cho việc
tìm hiểu, phân tích, bình giá).
Muốn tóm tắt văn bản tự sự thì phải
làm ntn, dựa vào những yêu cầu nào ?
-Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu
cảm có tác dụng ntn ?
-Viết (nói) đoạn văn tự sự kết hợp với
miêu tả, biểu cảm cần chú ý những
gì ?
-Văn bản thuyết minh có những tính
chất ntn và có những lợi ích gì ? Hãy
nêu các văn bản thuyết minh thờng
gặp trong đời sống hằng ngày ?
-Muốn làm văn bản thuyết minh, trớc
tiên cần phải làm gì ? Vì sao phải làm
nh vậy ?
-Hãy cho biết những phơng pháp cần
dùng để thuyết minh sự vật ? Nêu ví
dụ về các phơng pháp ấy ?
sao ?)

3-Tóm tắt văn bản tự sự:
-Đọc kĩ để nắm chắc nội dung của
VB; xđ nội dung chính cần tóm tắt
(lựa chọn các nhân vật q.trọng và
những sự việc tiêu biểu); sắp xếp nội
dung chính theo trình tự hợp lí; viết
VB tóm tắt bằng lời văn của mình.
4-Tự sự kết hợp với miêu tả và biểu
cảm có tác dụng làm cho câu chuyện
đợc kể trở nên sinh động, hấp dẫn.
5-Trong văn tự sự, các chi tiết kể lại
sự việc, con ngời là nòng cốt, là bộ
khung, còn các chi tiết miêu tả và biểu
cảm tạo sự sinh động và hấp dẫn cho
bài văn.
6-Văn bản thuyết minh: nhằm cung
cấp tri thức (về các hiện tợng và sự vật
trong tự nhiên, xã hội, mang tính
khách quan xác thực) cho ngời đọc.
7-Muốn có tri thức làm văn bản
thuyết minh: ngời viết phải tích lũy tri
thức bằng cách quan sát, tìm hiểu thực
tiễn trong đời sống; học tập, nghiên
cứu các sách vở, tài liệu.
-Phơng pháp thuyết minh:
+Phơng pháp nêu định nghĩa, giải
thích.
+Phơng pháp dùng số liệu.
-Hãy cho biết bố cục thờng gặp khi
làm bàm bài thuyết minh về:

+Một đồ dùng ?
+Cách làm một sản phẩm nào đó ?
+Một di tích, danh lam thắng cảnh ?
+Một loài động vật, thực vật ?
+Một hiện tợng tự nhiên ?
-Thế nào là luận điểm trong bài văn
nghị luận ? Hãy nêu ví dụ về một luận
điểm và nói các tính chất của nó ?
-Văn bản nghị luận có thể vận dụng
kết hợp các yếu tố miêu tả, tự sự, biểu
cảm ntn ? Hãy nêu một ví dụ về sự kết
hợp đó ?
-Thế nào là văn bản tờng trình, văn
bản thông báo ? Hãy phân biệt mục
đích và cách viết hai loại văn bản đó ?
+Phơng pháp liệt kê.
+Phơng pháp nêu ví dụ.
+Phơng pháp so sánh.
+Phơng pháp phân tích.
+Phơng pháp phân loại.
8-Bố cục bài văn thuyết minh:
-MB: Giới thiệu đối tợng cần thuyết
minh.
-TB: Trình bày cấu tạo, các đặc điểm,
lợi ích, của đối tợng.
-KB: Bày tỏ thái độ đối với đối tợng.
8-Luận điểm trong bài văn nghị
luận: là những t tởng, quan điểm, chủ
trơng mà ngời viết (nói) nêu ra ở trong
bài.

9-Gv cho một luận điểm, hs nối tiếp
câu có yếu tố tự sự, miêu tả, biểu
cảm:
Mỗi khi có quân xâm lăng xâm phạm
bờ cõi thì dân ta già trẻ, gái trai đều
đứng lên giết giặc (hs nối vào một vài
sự tích đánh giặc).
10-Văn bản tờng trình: là loại VB
trình bày thiệt hại hay mức độ trách
nhiệm của ngời tờng trình trong các sự
việc xảy ra gây hậu quả cần phải xem
xét.
-VB thông báo: là loại VB truyền đạt
những thông tin cụ thể từ phái cơ
quan, đoàn thể, ngời tổ chức cho
những ngời dới quyền, thành viên,
đoàn thể hoặc những ai quan tâm đến
néi dung th«ng b¸o ®îc biÕt ®Ó thùc
hiÖn hay tham gia.
D- Híng dÉn häc bµi:
- Häc bµi theo néi dung «n tËp, chó ý vÒ VB thuyÕt minh.