Những nguyên tắc bất dịch của người giao dịch pps

Những nguyên tắc bất dịch của
người giao dịch

Nghiên cứu cho thật kỹ, rồi hãy trade. Đừng trade xong rồi mới
nghiên cứu (đây là một lỗi rất thông thường cho những người
mới học trade).

Trader Rule #1: Lập kế hoạch trade

Đối với họ, cái hào hứng khi nhập cuộc chơi quyến rũ nhiều hơn
là ngồi ngoài, dò xét, học hỏi về thị trường. Tâm lý của người
trong cuộc là ai cũng muốn thắng, hay là ai cũng nghĩ đến mình
sẽ thắng. Nhưng ít ai lại chịu suy nghĩ làm sao thắng. Trading
trong các markets như currency, futures, options là a zero-sum
game. Zero-sum game có nghĩa là trong cuộc chơi này tổng số
tiền của thị trường không thay đổi (zero sum). Nhưng sẽ có người
thua và người thắng. Tiền của người thua đến từ túi người thắng,
chứ không phải đến từ thị trường.

Trader Rule #2: Cắt lỗ

John Murphy dạy rằng không nên châm tiền vào (meeting a
margin call), hay nói theo tiếng lóng của traders là THROWING
MONEY AFTER BAD STOCKS. Lập luận này có nghĩa là anh đã
sai khi anh mua cái stock đó rồi (stock rớt = anh sai). Nếu anh đã
sai thì tại sao anh còn muốn sai thêm nữa? Đó là chủ ý của câu
nói: Don't throw good money after bad stocks. Ý nghĩa của câu
này cũng như cutting loss thôi. Trong trường hợp này anh không
bán, nhưng broker bán dùm anh. Nhà bank chỉ cho anh mượn
tiền, chứ không có đầu tư hay trade chung với anh. Thành ra, khi
stock anh mà rớt thì chuyện đầu tiên nhà bank muốn làm là bảo

vệ vốn họ đã bỏ ra. Khi họ thấy vốn anh mỏng dần vì stock rớt là
họ kêu anh bỏ thêm vào.

Dần dần các anh thấy rằng cutloss là một hành động tối cần thiết
để giữ vốn, và cũng là một việc làm CỰC KỲ khó khăn của một
người traders. Người ta không ai thích cut loss cả. Họ nuôi mãi
hy vọng. Thậm chí khi nói đến cutting loss là người ta cáu liền.
Nhưng đó là bề trái của trading. Không học cutting loss thì ĐỪNG
NÊN TRADE. Thói thường của đời là thấy stocks xuống thì mong
cho nó lên. Cutting loss thì sợ mất nó. Hôm nay stock rớt xuống
còn bao nhiêu đó. Cutting loss ngay bây giờ thì anh biết chắc
chắn là anh còn bấy nhiêu đấy. Anh bình an trong nhức buốt của
cái thua. Nhưng điều anh còn là mạng sống. Cuộc chơi vẫn còn
đối với anh. Không cut loss ngồi đó liếm hoài vết thương. Mỗi khi
stock rớt xuống thêm thì vốn càng teo lại hơn nữa. Thói đời
thường là lúc cần cut ngay thì người ta chần chừ. Nhưng đến lúc
quá mệt mỏi vì áp lực tâm lý hay đến lúc cạn kiệt thì họ mới cut.
Lúc đó lại là lúc nên mua, vì đó lại là bottom. Đời nó có cái quái
đản thế đó. Và dường như nó chỉ xảy ra với mình mà thôi !!!.Tâm
trạng này ai cũng có qua hết. Không ít thì nhiều. Chú nào nói
chưa có là xạo, hay chưa nếm đủ hương vị "ngọt ngào" của
trading. Bởi thế tại sao người ta đặt một số % nhất định khi bước
vào. Trật là ra không hối tiếc. Làm một vài lần sẽ quen thôi. Quen
rồi, nhớ lại lúc xưa sao mình ngu dể sợ. Cứ ôm hoài một niềm
đau nhức buốt của trading.

Trader Rule #3: Xu hướng

Bài học chính của trading, trong tất cả các market, là đi theo
hướng chính của thị trường đã và đang đi. Đó gọi là TREND.

Trend nhiều khi có từng đợt, giống như đợt sóng. Up trend và
down trend. Mỗi một đợt sóng nhiều khi kéo dài thật lâu, nhưng
nhiều khi cũng thật ngắn. Không đợt sóng nào giống nhau. Công
việc chính của bạn trong thị trường là dò các cơn sóng, và đi theo
nó. Đơn giản vậy thôi. Tuy nói ra thì nghe rất đơn giản, nhưng
trên thực tế thì không đơn giản tí nào. Nhưng nếu bạn quyết định
chọn nghề này để làm kế sinh nhai thì bạn phải ráng tìm các đợt
sóng của thị trường mà đi theo, nếu bạn muốn sống còn với nó.
Điều thứ nhì mà bạn nên biết là đừng bao giờ cố gắng tìm kiếm
hai điểm quan trọng nhất của thị trường. Đó là hai điểm cao nhất
(top) và điểm thấp nhất (bottom). Từ lúc thị trường tài chánh
được trao đổi mua bán đến nay cũng ít gì hơn 100 năm. Trong
khoảng thời gian dài hơn một thế kỷ này đã có không biết bao
nhiêu nhân tài bỏ công, bỏ sức ra đi tìm hai cực này. Tất cả đều
là vô vọng. Bạn có thể may mắn kiếm được nó một vài lần trong
cuộc đời trading của mình, nhưng đừng nghĩ là bạn có thể sống
trong thị trường bằng cách đi kiếm hai điểm này. Cho nên bài học
thứ 3 trong cuộc chơi, và cũng là bài học để sống còn, là đừng
nên kiếm hai điểm cao nhất và thấp nhất để mua và bán. Top và
bottom thường xuất hiện vào những lúc bạn không ngờ nhất, và
chỉ SAU KHI xuất hiện rồi thì bạn mới biết đó là Top hay Bottom.
Thói thường của người là mua thấp bán cao. Thói thường của thị
trường là không mua thấp, và cũng không bán cao. Chỉ cần mua
bán khúc chính giữa thôi. Bạn làm được như thế dài hạn thì cũng
đủ giàu rồi.

Trader Rule #4: Kỷ luật & Tự kỷ

Đây là một điều đúng nhất trong tất cả những điều về trading mà
bạn sẽ học được. Trading quả thật không có gì khó cả nếu chỉ

nhìn trên mặt của vấn đề. Ngược lại, trong chúng ta rất ít ai làm
được. Lý do tại vì sao? Câu trả lời này nằm trong mỗi chúng ta.
Trading là một phản ảnh của tính tình người trong cuộc chơi.
Người mới trade thường chỉ chú ý vào việc mua bán, ít khi tự suy
xét về hành động mua bán của mình. Đối với họ việc mua bán sẽ
là quyết định của thành công trong trading. Họ chưa biết đặt câu
hỏi ngược lại. Họ chưa biết tự xét mình, tự đánh dấu hỏi về sự
phân tích của mình. Họ còn suy nghĩ một chiều. Trong quá trình
trading, người trader sẽ thu thập rất nhiều kinh nghiệm cá nhân.
Mỗi kinh nghiệm đó là kết quả của một bài học đau thương hay
vui mừng. Kinh nghiệm này dần dà sẽ được lưu trữ trong đầu mỗi
người.

Dựa vào đấy, người trader lập ra cho mình một số luật lệ riêng
biệt mà chỉ có cá nhân đó mới áp dụng chính xác được. Đem
truyền cái này cho người khác họ sẽ ít thành công hơn. Những
luật lệ này là những luật lệ mà từng cá nhân một phải theo cho
thật sát. Nếu không thì sẽ thua rất mau. Những traders khác như
thế nào thì tôi không biết, riêng cá nhân tôi, tôi có một số luật bất
di bất dịch. Và tôi theo nó như một cái máy. Cái này giúp tôi sống
còn trong bao năm tháng của trading. Nhưng không có gì trong
đời là tuyệt đối, nhất là trong trading. Cho nên rất nhiều khi tôi bỏ
mất cơ hội để thắng vì cái trade đó không có đưa ra signals mà
tôi muốn. Những lúc đó, nó đánh một câu hỏi lớn về phương
pháp của mình. Tôi có những hoài nghi về phương thức mình đã
chọn. Và cũng rất nhiều lần tôi bỏ nó để trade theo cái gì mình
thích, trade theo cảm tình.

Nhưng dần dà thời gian qua, tôi thấy chỉ có nó là cách thức đem
lại cho tôi nhiều thành công nhất. Độc giả của website

thuchanhchungkhoan này phần lớn, nếu không nói là hầu hết,
đều là những người mới học trade. Nhiều lắm là vài năm. Ít lắm
thì vài tháng. Các bạn đang và sẽ đi trên con đường tôi đã đi qua.
Đó là con đường có khá nhiều chông gai. Trên con đường này
các bạn sẽ gặp những khó khăn y như tôi đã gặp. Nhưng tùy
theo khả năng hấp thụ của từng người trên đoạn đường này sẽ
làm bạn thành một người trader giỏi, một trader trung bình, hay tệ
hơn, là một người thua. Một số lớn các bạn đọc dòng chữ này
hôm nay sẽ bỏ cuộc, sẽ chọn một nghề khác. Đường vào Wall St.
thênh thang lắm, nhưng rất ít kẻ đi hết đoạn đường.

Trading Rule #5: Stop Loss (Dừng lỗ)

Đừng bao giờ hủy bỏ một stop loss order sau khi bạn đã đặt
xong. Thông thường thì người mới học trade chưa biết xài stop
loss. Họ mua xong rồi bỏ đó. Nếu thấy nó xuống thì lo. Nó lên thì
mừng. Nếu nó xuống quá nhiều thì đành chịu vậy. Giai đoạn thứ
nhì là tập đặt stop loss. Nhưng rồi khi thấy stocks xuống nhiều
quá, họ lại dời stop loss xuống một mức thấp hơn hay có thể hủy
bỏ stop loss order luôn. Trading thì không ai muốn thua, nhưng
muốn thành công trong trading thì phải chấp nhận rằng THUA là
một điều phải có.

Không thể nào tránh khỏi được. Điều mình có thể làm khi thua là
giảm bớt nó đi. Và phương cách giảm bớt cái thua là stop loss.
Và nếu hủy bỏ stop loss thì cái thua sẽ tăng. Một điều mà các bạn
nên nhớ rằng là thị trường nó không biết bạn đang thua. Với một
hướng đi hiện tại mà nó đang đi (lên/xuống) là kết quả của một lối
suy nghĩ của tất cả các người trong cuộc chơi gom lại. Chừng
nào họ thay đổi lối suy nghĩ về thị trường hiện tại thì hướng đi

của giá mới thay đổi theo. Bằng không thì nó vẫn sẽ đi theo
hướng đi hiện tại. Bạn hay bất cứ một người nào khác không thể
nào tiên đoán được KHI nào người ta sẽ thay đổi cái nhìn về thị
trường, và giá sẽ thay đổi theo. Vì thế phương pháp tự bảo vệ
mình là một stop loss.