Những nguyên tắc cơ bản của thư điện tử

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Thư từ và trò chuyện
Trong phần này...
Tin đồn, tán gẫu, nói đùa, cách làm món ăn, chỉ dẫn du lịch chỉ là một
số ít điều mà bạn có thể đọc và viết về thư điện tử và tin tức. Hãy đọc để tìm
hiểu.
Những nguyên tắc cơ bản của thư điện tử
Trong chương này
 Địa chỉ thư tín
 Gửi thư
 Nhận thư
 Quy tắc gửi thư
Thư điện tử chắc chắn là dịch vụ Internet được sử dụng rộng rãi nhất.
Mọi hệ thống (ngoài những máy chủ tạo đường dẫn và các máy tương tự) hỗ
trợ cho một số loại dịch vụ thư tín nào đó, có nghĩa là bất kể loại máy tính
nào mà bạn đang sử dụng, nếu nó đang ở trên Internet thì bạn có thể gửi và
nhận thư.
Thư tín, hơn bất kỳ một dịch vụ Internet nào khác, được kết nối với
rất nhiều hệ thống không thuộc Internet, có nghĩa là bạn có thể trao đổi thư
tín với rất nhiều người không ở trên Internet cũng như tất cả những người
đang ở trên đó (Xem chi tiết trong chương 8).
Hộp thư chỗ này, hộp thư chỗ kia
Trước khi gởi thư nhận thư, bạn cần nghĩ ra địa chỉ thư điện tử của
bạn để bạn có thể báo cho những người mà bạn muốn liên hệ biết. Và bạn
cần biết một vài địa chỉ của họ để bạn có thể viết cho họ (Tôi giả thiết nếu
rằng bạn không có bạn bè hoặc chỉ dự kiến gửi thư nặc danh thì bạn có thể
bỏ qua phần này).
Các địa chỉ thư Internet có hai phần, ngăn cách bởi dấu @. Phần trước
dấu @ là hộp thư, nói chung đó là tên của bạn và phần sau đó là lãnh vực
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

(domain), thường là tên máy tính bạn sử dụng. Đôi khi lãnh vực sử dụng là
một nhóm chứa toàn bộ các máy tính cục bộ. Ví dụ, nếu bạn làm việc cho
Nuke the Whales Foundation, máy tính của bạn có thể được gọi là
shamu.ntw.org, nhưng lãnh vực có thể chỉ là ntw.org. Điều này làm cho hệ
thống thư cục bộ có thể đưa thư của bạn đến đúng máy tính trong nhóm,
điều đặc biệt hữu ích nếu ta chuyển đổi máy tính rất nhiều - nó tránh việc
phải báo cho phần còn lại của thế giới biết mỗi lần bạn di chuyển từ phòng
này sang phòng khác.
Địa chỉ của tôi là gì?
Hộp thư thường là tên sử dụng của bạn (tức là tên mà bạn dùng để
login vào máy tính, với giả thiết bạn dùng một máy tính cần phải login), do
đó địa chỉ của bạn có thể là Các tên lãnh vực nói chung được
biểu diễn bằng chữ hoa (như NTW.ORG) và tên hộp thư bằng chữ thường
hoặc chữ hỗn hợp (như king). Nhưng chữ hoa hay chữ thường không là vấn
đề gì quan trọng trong các lãnh vực và ít khi thành vấn đề trong tên hộp thư.
Do đó, để dễ đọc, hầu hết các tên lãnh vực và tên hộp thư trong sách này
được viết bằng chữ thường. Nếu bạn gửi một thông điệp tới một người sử
dụng khác trong lãnh vực của bạn (cùng máy hoặc cùng nhóm máy) thì bạn
có thể bỏ phần lãnh vực khi bạn đánh địa chỉ.
Nếu bạn đang sử dụng một máy PC hoặc Mac không xử lý nhiều
người sử dụng thì bạn vẫn có một tên hộp thư nhưng cách bạn thiết lập tên
khác nhau tùy theo hệ thống. Trong một số trường hợp, bạn thiết lập tên khi
bạn khởi động máy; trong những trường hợp khác, bạn login khi bạn bắt đầu
chương trình thư tín. Nếu thư đến của bạn được lưu trữ trong một mail
server (Xem phần dưới "Các máy tính cá nhân có phải là những máy tính
thực sự, sử dụng cho thư tín hay không?") thì bạn phải dùng cùng tên hộp
thư trên máy tính cá nhân của bạn như khi bạn ở trên server nếu bạn còn
muốn thu được các thư trả lời cho thư của bạn.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368

Một vấn đề thực tiễn phát sinh trong việc thiết lập các địa chỉ thư điện
tử là không có một cách gán tên người sử dụng một cách nhất quán. Một số
tên người sử dụng bao gồm tên, họ, tên viết tắt, tên và tên viết tắt, tên viết
tắt đầu và họ hoặc bất kỳ một thứ gì khác kể cả tên đầy đủ. Ví dụ như từ
trước đến nay tôi đã sử dụng các tên john, johnl, jrl, jlevine, jlevine3 (ắt hẳn
phải có ít nhất 3 jlevines ở đó) và cả q0246.
Trở lại thời kỳ khi mà có rất ít người sử dụng thư điện tử và hầu hết
những người sử dụng một hệ thống nào đó đều biết nhau một cách trực tiếp
thì không khó lắm để tìm ra ai sử dụng tên gì. Nhưng hiện nay, vấn đề đã trở
nên phức tạp, do đó nhiều tổ chức đang sáng tạo ra những tên hộp thư nhất
quán cho tất cả mọi người sử dụng, thông thường nhất là tên và họ của
người sử dụng với một dấu chấm ở giữa. Trong kế hoạch này, tên hộp thư
của bạn có thể là một thứ tương tự như (Này, nếu tên
bạn không phải Elvis Presley thì hãy điều chỉnh ví dụ này một cách thích
hợp. Trái lại, nếu tên bạn là Elvis Presley, xin liên hệ tôi ngay. Tôi biết một
số người đang tìm bạn đấy).
Gửi thư ra thế giới bên ngoài
Một trong những điều tốt nhất của thư Internet là nó kết nối được một
cách đáng ngạc nhiên với mọi loại hệ thống thư tín khác. Trong hầu hết các
trường hợp, kết nối là đủ liền lạc để bạn gửi thư đến những người sử dụng
không thuộc Internet với một cách hoàn toàn tương tự như khi bạn gửi thư
cho những người sử dụng trực tiếp trên Internet. Trong những trường hợp
kia, bạn phải đánh vào những dấu hiệu như !, * và % nhưng nói chung bạn
sẽ luôn gửi và nhận thư theo cùng một cách tương tự. Hãy xem chương 8 và
9 để biết thêm về địa chỉ.
Các máy tính cá nhân có phải là những máy tính thực sự, sử dụng cho
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
thư tín hay không?
Đáng buồn thay, thường là không. Thư Internet được lưu thông bằng

cách sử dụng một thứ có tên là Giao thức Chuyển thư Đơn giản (Simple
Mail Transfer Protocol - SMTP) (được đặt tên bởi một vài thảo chương viên
có tính hài hước vì nó chỉ đơn giản nếu so sánh với những điều phức tạp như
việc tái tài trợ nợ quốc gia chẳng hạn). SMTP được thiết kế với giả thiết
rằng mọi máy trên Net đều được chuẩn bị để nhận thư hầứu như mọi lúc.
Khi một máy chủ có một thư cần gửi thì nó mau chóng liên hệ với máy chủ
nơi đến bằng cách sử dụng SMTP và gửi thông điệp. (Một điều hay của thư
Internet là thông thường thông điệp sẽ được gửi trong vòng một hai phút).
Điều này có nghĩa là hầu hết các hệ thống luôn có một SMTP daemon
(là một chương trình thường được gọi là smail hoặc sendmail ẩn nấp phía
sau chờ công việc để làm) chờ một cuộc gọi điện thoại thực sự với thư đến.
Nếu máy của nơi đến không trả lời thì máy của người gửi đưa thông điệp
vào một nơi an toàn và cố gắng gọi lại sau một số giờ, với giả thiết là máy
nơi đến sẽ mau chóng làm việc lại. Nếu thông điệp không thể được chuyển,
ví dụ như, sau ba ngày thì máy của người gửi sẽ bỏ không gọi nữa.
Mô hình xử lý thư này chắc chắn không bắựt đầu trong thế giới DOS.
DOS, do không phải là một hệ điều hành thực sự (Tôi không có ác ý gì, đó
chỉ là một thực tế), nên chỉ cho phép chạy mỗi lần một chương trình. Do đó,
nếu ai đó muốn gửi thư cho bạn thì có thể xảy ra là máy của bạn đang chạy
Virtual Valerie hoặc một số ứng dụng thương mại khác thay vì là một
chương trình thư tín. Do đó, các cơ hội của chương trình thư tín của bạn và
một chương trình gửi thư cùng tụ họp cho SMTP gần như bằng 0.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Vấn đề này có thể được giải quyết bằng một trong ba cách:
 Nếu bạn có một trạm làm việc hay một hệ thống nhiều người sử
dụng ở gần đó thì bạn có thể để cho nó xử lý mọi thư từ của bạn và login
vào đó khi cần bằng cách sử dụng telnet (Xem chương 14).
 Trên một mạng với rất nhiều máy PC, nhiều tổ chức chạy một
hệ thống thư tín mạng PC như cc:Mail hoặc Microsoft Mail giữ toàn bộ các

hộp thư trên một máy PC server thư tín, rồi sử dụng một cổng nối để chuyển
dữ liệu giữa hệ thống thư tín PC và thư tín SMTP Internet. Trong trường hợp
này, bạn gửi và nhận các thông điệp theo cách thông thường với hệ thống
thư tín của bạn bằng cách sử dụng một số dấu chấm câu nào đó để yêu cầu
nó chuyển thông điệp cho Internet. Bạn phải hỏi ý kiến một chuyên viên về
thư tín.
 Đối với những người sử dụng Internet dành cho máy PC, có thể
lưu trữ thư từ của bạn trên một trạm làm việc UNIX (hoặc về nguyên tắc,
trên bất kỳ máy nào khác có thể xử lý mail daemon tuy rằng trên thực tế
chúng là các hộp thư UNIX). Khi bạn muốn kiểm tra thư của bạn, bạn chạy
một chương trình sử dụng POP2 hoặc POP3 (viết tắt của Post Office
Protocol - Giao thức Bưu điện) để truy cập thư từ mới của bạn từ máy đang
giữ chúng. Sau đó sử dụng một bộ đọc thư PC cục bộ trên thư từ mới đến.
Thay vì là một bước tiếp theo để thu thập thư từ của bạn, các chương
trình đọc thư POP hoạt động rất giống bất kỳ các chương trình đọc thư nào
khác. Đối với thư gửi đi, một số POP gửi chúng trả lại máy chủ gửi để từ đó
gửi đi; một số bộ đọc thư khác sử dụng SMTP một cách trực tiếp. Hãy hỏi
chuyên viên về việc bạn có được cài đặt POP hay chưa. Tùy vào chương
trình thư tín trên máy PC của bạn, sử dụng POP có thể phức tạp, vì đôi khi
bạn phải sử dụng những lệnh bí hiểm để truy cập thư từ mới của bạn từ
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
server POP. Trừ khi bạn có chương trình thư tín tự động hóa tất cả các điều
này (hầu hết các chương trình thư tín Windows làm được) hoặc bạn có một
phần mềm xử lý văn bản trên máy PC (Để viết những thông điệp mới),
thường thì sử dụng kỹ thuật đầu tiên là dễ dàng và đỡ rắc rối hơn nhiều:
login vào một máy chủ thư tín và đọc thư của bạn ở đó.
Không có vấn đề gì khi có nhiều tên cho cùng một hộp thư, do đó các
tên mới, dài hơn, đồng nhất của người sử dụng không ngừng được sáng tạo
ra ngoài những tên cũ ngắn gọn.

Nếu bạn không biết địa chỉ thư điện tử của bạn, cách tốt nhất là tự gửi
cho mình một thông điệp, sử dụng tên login của bạn như một tên hộp thư.
Sau đó kiểm tra địa chỉ hồi báo trên thông điệp. Xem chương 9 về các đề
nghị tìm địa chỉ thư điện tử.
Các chương trình thư điện tử (mailer)
Như vậy bây giờ bạn đã biết địa chỉ của mình, hoặc bạn quyết định là
không cần quan tâm đến. Dù sao đi nữa, đây cũng là lúc tìm hiểu thêm về hệ
thống thư điện tử của bạn.
Có ít ra là hàng tá các chương trình viết và đọc thư điện tử khác nhau
được sử dụng trên Internet cho riêng các trạm làm việc UNIX và nhiều loại
chương trình khác cho các loại máy tính khác trực tiếp hoặc gián tiếp nối tới
Internet. Các ví dụ dưới đây là 3 chương trình thư điện tử tiêu biểu được lựa
chọn bởi một phương pháp có tính khoa học cao dựa vào những gì đã được
cài đặt lên máy tính cục bộ của tôi.
 Berkeley mail: được gọi là mail, Mail hoặc mailx, nó là chương
trình thư điện tử cơ bản đi kèm theo hầu hết các hệ thống UNIX. Giống như
hầu hết mọi người, chúng ta gọi nó là Berkeley mail vì nó được viết tại
University of California tại Berkeley.
 xmail: Đây là bản đồ họa của Berkeley mail chạy trên hệ thống
XWindows.
6