Đề thi Học sinh giỏi lớp 5

Đề Thi học sinh giỏi lớp 5 , Năm học: 2009 2010
Môn: Tiếng Việt
( Thời gian làm bài 90 phút)
A. Phần I. ( 15 điểm)
I. Đọc hiểu (3 điểm)
Đọc thầm văn bản sau:
Hơng làng
Làng tôi là một làng nghèo nên chẳng có nhà nào thừa đất để trồng hoa
mà ngắm.
Tuy vậy, đi trong làng, tôi luôn thấy có những làn hơng quen thuộc của đất
quê. Đó là những mùi thơm mộc mạc chân chất.
Chiều chiều hoa thiên lí cứ thoảng nhẹ đâu đây, lọc qua không khí rồi bay
nhẹ đến, rồi thoáng cái lại bay đi. Tháng ba, tháng t hoa cau thơm lạ lùng. Tháng
tám, tháng chín hoa ngâu cứ nồng nàn những viên trứng cua tí tẹo, ẩn sau tầng lá
xanh rậm rạp. Tởng nh có thể sờ đợc, nắm đợc những làn hơng ấy.
Ngày mùa, mùi thơm từ đồng thơm vào, thơm trên đờng làng, thơm ngoài
sân đình, sân hợp tác, thơm trên các ngõ, đó là hơng cốm, hơng lúa, hơng rơm rạ,
cứ muốn căng lồng ngực ra mà hít thở đến no nê, giống nh hơng thơm từ mùi
thơm gạo mới, mẹ bắc ra và gọi cả nhà vào ngồi quanh mâm.
Mùa xuân, ngắt một cái lá chanh, lá bởi, một lá xơng sông, một chiếc lá
lốt, một nhánh hơng thu, nhánh bạc hà hai tay mình nh cũng đã biến thành lá,
đợm mùi thơm mãi không thôi.
Nớc hoa ? Nớc hoa chỉ là một thứ hăng hắc giả tạo, làm sao bằng đợc mùi
rơm rạ trong nắng, mùi hoa bởi trong sơng, mùi hoa ngâu trong chiều, mùi hoa
sen trong gió
Hơng làng ơi, cứ thơm mãi nhé!
( Theo Băng Sơn)
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1: Tác giả cho rằng mùi thơm của làng mình có là do đâu?
Câu 2: Trong câu Đó là những mùi thơm mộc mạc chân chất, từ đó chỉ cái
gì?

Câu 3: Những hơng thơm nào giống nh hơng thơm từ nồi cơm gạo mới?
Câu 4: Tại sao tác giả cho rằng những mùi thơm đó là những mùi thơm mộc
mạc chân chất ?
II. Luyện từ và câu ( 3 điểm)
Câu 1: Dấu phẩy in đậm trong câu sau có tác dụng gì?
Chiều chiều, hoa thiên lý cứ thoảng nhẹ đâu đây, lọc qua không khí rồi bay
nhẹ đến, rồi thoáng cái lại bay đi.
Câu 2: Dòng nào dới đây chỉ toàn những từ láy:
a. không khí, lạ lùng, nồng nàn, no nê, hăng hắc.
b. rậm rạp, rơm rạ, nồng nàn, no nê, hăng hắc.
c. rậm rạp, lạ lùng, nồng nàn, no nê, hăng hắc.
Câu 3: Xác định chủ ngữ trong câu sau:
Hơng từ đây cứ từng đợt từng đợt bay vào làng.
Câu 4: Trong câu Nớc hoa ? Nớc hoa chỉ là một thứ hăng hắc giả tạo, làm sao
bằng đợc mùi rơm rạ trong nắng, mùi hoa bởi trong sơng, mùi hoa ngâu trong
chiều, mùi hoa sen trong gió, từ giả tạo có thể thay bằng những từ nào trong
các từ sau: giả dối, giả danh, nhân tạo.
III. Cảm thụ văn học: (2 điểm)
Trong đoạn văn : Nớc hoa ? Nớc hoa chỉ là một thứ hăng hắc giả tạo,
làm sao bằng đợc mùi rơm rạ trong nắng, mùi hoa bởi trong sơng, mùi hoa ngâu
trong chiều, mùi hoa sen trong gió, tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật
nào? Biện pháp nghệ thuật ấy có gì đặc biệt? Nêu tác dụng của việc sử dụng biện
pháp nghệ thuật ấy.

IV. Tập làm văn : (7 điểm)
Em hãy viết đoạn văn (khoảng 15 dòng) tả mùi hơng của một loài hoa mà
em yêu thích.
B. Phần II. (4 điểm)
Đọc bài thơ sau:
Chiều biên giới

Chiều biên giới em ơi
Có nơi nào cao hơn
Nh đầu sông đầu suối
Nh đầu mây đầu gió
Nh quê ta - ngọn núi
Nh đất trời biên cơng.
Chiều biên giới em ơi
Có nơi nào đẹp hơn
Khi mùa hoa đào nở
Khi mùa sở ra cây
Lúa lợn bậc thang mây
Mùi toả ngát hơng bay.
Chiều biên giới em ơi
Rừng chăng dây điện sáng
Ta nghe tiếng máy gọi
Nghe nh tiếng cuộc đời
Lòng ta thầm mê say
Trên nông trờng lộng gió
Rộng nh trời mênh mông.
Trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1: Tìm từ đồng nghĩa với từ biên cơng?
Câu 2: Trong khổ thơ thứ nhất các từ: đầu, ngọn đợc dùng với nghĩa gì?
Câu 3: Có mấy đại từ xng hô đợc dùng trong bài thơ. Đó là những đại từ xng hô
nào?
Câu 4: Từ nh đợc lặp lại nhiều lần trong bài thơ, thể hiện dụng ý gì của tác giả?
Trình bày và chữ viết: 1 điểm
HD chấm học sinh giỏi lớp 5 , Năm học: 2009 2010
Môn: Tiếng Việt
A. Phần I. ( 15 điểm)
I. Đọc hiểu (3 điểm)

Câu 1 (0,5 đ): Tác giả cho rằng mùi thơm của làng mình có là do mùi thơm của cây lá
trong làng.
Câu 2(1 đ): Trong câu Đó là những mùi thơm mộc mạc chân chất, từ đó chỉ làn
hơng quen thuộc của đất quê.
Câu 3(0,5 đ): Những hơng thơm giống nh hơng thơm từ nồi cơm gạo mới: Hơng cốm,
hơng lúa, hơng rơm rạ.
Câu 4(1 đ): Những mùi thơm đó là những mùi thơm mộc mạc chân chất vì: những
mùi thơm đó là những làn hơng quen thuộc của đất quê.
II. Luyện từ và câu ( 3 điểm)
Câu 1(0,5 đ): Dấu phẩy in đậm trong câu có tác dụng ngăn cách các bộ phận vị ngữ.
Câu 2(1 đ): Dòng chỉ toàn những từ láy:
c. rậm rạp, lạ lùng, nồng nàn, no nê, hăng hắc.
Câu 3( 1đ): chủ ngữ trong câu là:
Hơng từ đây cứ từng đợt từng đợt bay vào làng.
Câu 4( 0,5 đ): từ giả tạo có thể thay bằng từ nhân tạo.
III. Cảm thụ văn học: (2 điểm)
HS nêu đợc các ý sau:
- Trong đoạn văn tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh. (0,5 đ)
- Cách so sánh của tác giả cho chúng ta thấy nớc hoa làm sao bằng đợc mùi rơm
rạ, mùi hoa bởi, hoa sen là những hơng thơm tự nhiên, những mùi thơm này
tởng nh có thể sờ đợc, nắm đợc. (0,75 đ)
- Sự so sánh của tác giả nh vậy còn nói lên mùi thơm của hơng làng là đáng quý,
đáng trân trọng mà không có mùi thơm nào có thể sánh đợc. Đó là hơng làng là tình
yêu của tác giả đối với quê hơng. (0,75 đ)
IV. Tập làm văn : (7 điểm)
Em hãy viết đoạn văn (khoảng 15 dòng) tả mùi hơng của một loài hoa mà em
yêu thích.
- Đoạn văn đảm bảo đợc các ý sau:
+ Em tả hơng thơm của loại hoa nào?
+ Loài hoa em tả thờng nở vào mùa nào?

+ Hơng thơm của loài hoa đó có gì đặc biệt?
+ Mùi hơng đó đem lại cho em cảm giác gì?
- Đoạn văn có câu mở đoạn, câu kết đoạn rõ ràng ( Câu mở đoạn, câu kết đoạn
cần xuống dòng)
- Bài làm đầy đủ các ý trên cho 6 -7 đ.
- Bài đảm bảo câu, diễn đạt, ý văn hay thiếu ý cho mức điếm 4 5.
- Bài thiếu ý, diễn đạt cha thật hay cho mức điểm trung bình trở xuống.
B. Phần II. (4 điểm) ( Mỗi câu đúng cho 1 điểm)
Câu 1: Từ đồng nghĩa với từ biên cơng là từ biên giới.
Câu 2: Trong khổ thơ thứ nhất các từ: đầu, ngọn đợc dùng với nghĩa chuyển.
Câu 3: Có 2 đại từ xng hô
Câu 4: Từ nh đợc lặp lại nhiều lần trong bài thơ, thể hiện lòng tự hào về một đất
nớc hùng vĩ.
Trình bày và chữ viết: 1 điểm