CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MỸ LA TINH potx

CAC NệễC CHAU PHI VAỉ
MểLATINH

I /MC TIấU BI HC
1. V kin thc
Qua bi ny giỳp hc sinh nm c:
- Nhng nột c bn v quỏ trỡnh u tranh ginh c lp ca cỏc nc chõu
Phi v M Latinh.
- Cụng cuc xõy dng kinh t xó hi ( nhng thnh tu v khú khn) ca cỏc
nc chõu Phi v M latinh sau chin tranh th gii th hai.
2. V t tng :
- Trõn trng, cm phc trc nhng thnh qu u tranh ca pTGPDT
chõu Phi v M Latinh.
- Nhn thc sõu sc v nhng khú khn ca cỏc nc ny trong cụng cuc
xõy dng, phỏt trin kinh t - xó hi, t ú xõy dng tinh thn on kt,
tng tr quc t.
3. V k nng:
- Quan sỏt, khai thỏc lc ũ v tranh nh
- Các kĩ năng tư duy,: So sánh, phân tích, tổng hợp, đánh giá sự kiện.
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
- Lược đò châu Phi và Mĩ La tinh sau chiến thanh thế giới thứ hai
- Một số tranh ảnh có liên quan
- Các tài liệu tham khảo.
III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC
1.Kiểm ta bài cũ:
* Câu hỏi:
1. Sửa đời, quá trình phát triển và vai trò của tổ chức ASEAN.
2. Nêu những thành tựu chính của ÂĐ trong công cuộc xây dựng đất nước
sau CTTG thứ hai.
2. Dẫn dắt vào bài mới
Sau CTTG thứ hai, phong trào giải phóng dân tộc và bảo vệ độc lập của

châu Phi và MLT bùng nổ, đã giành đựơc thắng lợi to lớn.Bản đồ chính trị
của 2 khu vực này có sự thay đổi căn bản: Một loạt các quốc gia độc lập ra
đời, tình hình kinh tế - xã hội từng bước có sự thay đổi, nhưng còn không ít
những khó khăn và nhiều nơi không ổn định.
Vậy, quá trình đấu tranh giành và bảo vệ độc lập của các nước chấu Phi và
MLT diễn ra như thế nào? Thành tựu khó khănhtrong công cuộc xây dựng
và phát triển kinh tế xã hội của các nước này như thế nào? Đó là những vấn
đề cơ bản mà ta cần tìm hiểu qua tiết này.
3. Tiến trình tổ chức dạy học
Hoạt động của Gv và HS Kiến thứ cơ bản
* Hoạt động 1: cả lớp và cá
nhân
- GV sử dụng lược đồ châu Phi
sau CTTG thứ hai và giới thiệu
vài nét về châu Phi: Châu Phi là
châu lục lớn thứ 3 thế giới (sau
châu Á và châu Mĩ) bao gồm 57
quốc gia với diện tích khoảng
30,3 triệu km
2
, dân số 839 triệu
người (2002). Đây là khu vực
giàu taid nguyên và nông sản
quý. Song do chính sách thống
trị và vơ vét của cải của chủ
nghĩa thực dân phương Tây mà
châu Phi trở nên nghèo nàn, lạc
hậu.
I.Các nước châu Phi
1.vài nét về cuộc đấu tranhgiành độc

lập
- Sau CTTGthứ hai, PTĐTGĐL bùng
nổ mạnh mẽ ở châu Phi.








- Phong trào đặc biệt phát triển từ những
năm 50, trước hết là ở khu vực Bắc Phi,
sau đó lan ra các nơi khác. Hàng loạt
- Sau khi chiến tranh thế giới thứ
nhất kết thúc, các nước đế quốc
thắng trận phân chia phần chót
phạm vi thống trị của họ ở châu
Phi.
- Sau khi CTTG thứ hai , cơn bão
táp cách mạng giải phóng dân
tộc đã bùng nổ ở châu Phi và nơi
đây troẻ thành “Lục địa mới trổi
dậy” trong cuộic đấu tranh chống
CNĐQ, CNTD.
- Sau đó, GV đặt câu hỏi: Qua sử
dụng SGK và quan sát lược đồ
,
enm hãy nêu các mố
c chính

trong công cuộc đấu tranh giành
độc lập của các nước châu Phi.
- HS theo dõi SGk, kết hợp
quants lực đồ, trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và tổng kết ( các
kiến thức cơ bản như SGK).
các nứơc giành độc lập như: Ai cập
(1953), Libi (1952), Angiêri (1962),
Tuynidi, Marốc, Xu Đăng (1956 ),

Gana (1957), Ghinê (1958)…
- Năm 1960, được ghi nhận là “Năm
châu Phi” với 17 quốc gia (Ở Tây Phi,
Đông Phi, Trung Phi) được trao trả độc
lập.
- Năm 1975, cách mạng Môdămbích,
Ăngôla giành thắnglợi, đánh dấu sự sụp
đổ căn bản của chủ nghĩa rthực dân cũ
cùng hệ thống thuộc địa của nó ở châu
Phi.
- Từ sau 1975, nhân dân các thuộc địa
còn lại hoàn thành cuộc đấu tranh đánh
đổ chủ nghĩa thực dân cũ, giành độc lập
và quyền sống của con người:
+ Cuộc đấu tranh giành thắng lợi và các
nước cộng hoà ra đời Dimbahuê
(4/1980), Namibia (3/1991).

- Về cuộc đấu tranh xoá bỏ chế
độ Apácthai ở Nam Phi, GV bổ

sung thêm tư liệu thông qua việc
hướng dẫn HS khai thác hình 16
(Nenxơn Mađêla ).GV hỏi: em
biết gì về N.Mađêla và những
đống góp của ông đối với cách
mạng chgâu Phi?
- Sau khi Hs trả lời, GV bổ sung
và kết luận: N Mađêla là nhà
hoạt động chính trị của Nam Phi.
Ông sinh 1918 ở Tơranxcây khu
tự trị giành riêng cho người Phi.
- Năm 1944, Mađêla gia nhập
Đại hội dân tộc Phi ( một tổ chức
chính trị được thành lập 8/1912
viết tắt là ANC), sau đó pông giữ
chức Tổng thư lí ANC.Mục tiê
chủ yếu của Đại hội là thủ tiêu
+ Ở cộng hoà Nam Phi, sau khi bầu cử
dân chủ giữa các chủng tộc (4/1994),
ông Nenxơn Manđêla trở thành Tổng
thống da đen đầu tiên , chấm dứt chệ độ
phân biệt chủng tộc (Ápc thai) dã man
ở nước này.

chế độ phân biệt chủng tộc
Apácthai, xây dựng một xã hội
dân chủ, bình đẳng. Dưới sự lãnh
đạo của ANC, PTĐT chống chế
độ phân biệt chủng tộc Nam Phi
diễn ra ngày một mạnh mẽ, vì
vậy, nhà cầm quyền Prêtôria đã
bắt giam Mađêla và kết án ông tù
chung thân.
Sau hơn 27 năm bị giam giữ,
trước áp lực đấu tranh của nhân
dân tiến bộ trong và ngoài nước,
ngày 11/2/1990, chính quyền
Nam Phi buộc phải trả tự do cho
ông. Sau đó, ngày 7/5/1991, Hội
nghị toàn quốc ANC đã nhất trí
bầu Mađêla làm Chủ tịch
ANC.Sau cuộc bầu cử đa sắc tộc
1994, ngày 10/5/1994, Chủ tịch
ANC Mađêla tuyên bó nhận chức

Tổng thống nước cộng hoà Nam
Phi, trở thành Tống thống da đen
đầu tiên của nước này. Năm
1999, ông rời khỏi chức vụ.
Trong lịch sử đấu tranh chống
chế độ phân biệt chủng tộc A ở
Nam Phi, Mađêla là người đấu
tranh không mệt mỏi, góp phần
làm nên thắng lợi của cuộc đấu
tranh này. Với đóng góp của ông
cho sự nghiệp đấu tranh giải
phóng con người khỏi sự kì thị,
phân biệt chủng tộc, mađêla đã

được nhận giải thưởng “Nôben
về hoà bình” (1993).
* Hoạt động 2: Cả lớp và cá
nhân
- GV đặt câu hỏi: Em hãy nêu rõ
những khó khăn của các nước
châu Phi trong công cuộc xây



2. Tình hình phát triển kinh tế - xã
hội.
- Sau khi giành độc lập,, các nước châu
Phi tiến hành công cuộc xây dựng đất
nước và thu được một số thành tựu ban
đầu.
- Tuy nhiên, châu Phi vẫn là châu lục
nghèo nàn, lạc hậu và gặp rất nhiều khó
khăn:
+ Xung đột sắc tộc, tôn giáo, đảo chính,
nội chiến diễn ra liên miên.
+ Bệnh tật và mù chữ.
+ Sự bùng nổ về dân số
+ Đói nghèo, nợ nước ngoài chồng chất.
- Tổ chức thống nhất châu Phi đựợc
thành lập (5/1963) đến năm 2002 đổi
thành liên minh châu Phi (AU) đang
dựng kinh tế - xã hội?Triển vọng
phát triển của châu lục này ra
sao?

- HS căn cứ vào SGK và hiểu
biết thực tế để trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét, chốt lại vấn đề
cho HS (các sự kiện, dẫn chứng
cơ bản như SGK).










* Hoạt động 3: Cả lớp và cá
nhân
triển khai nhiều chương trình phát triển
của châu lục, song còn phải rất lâu dài,
gian khổ mới thu được kết quả.
II. Các nước Mĩ Latinh
1. Vài nét vềm quá trinh đấu tranh
giành và bảo vệ độc lập dân tộc.
- Sau CTTTG thứ hai, Mĩ tìm cách
biến MLT thành “sân sau” của mình và
xây dựng các chế độ độc tài thân Mĩ. Vì
thế, cuộc đấu tranh chống chế độ độc tài
thânMĩ bùng nổ và phát triển.
+ Ngày 1/10/1959, cách mạng Cuba
dưới sự lãnh đoạ của Phiđen Caxtơrô

giành thắng lợi đã lật đổ chế độ độc tài
Batixta thành lập nước cộng hoà Cuba
do Phiđen Caxtơrô đứng đầu.




- GV sử dụng lược đồ các nước
Mĩ Latinh sau CTTH thứ hai và
giới thiệu đôi nét về khu vực
này: MLT gồm 33 nước Trung
và Nam lục địa châu Mĩ và vùng
Caribê, diện tích trên 20,5 triệu
km
2,
dân số 531 triệu người
(2002), rất già có tài nguyên và
nông – lâm – khoáng sản.
- Khác vớ
i châu Á và châu Phi,
nhiều nớ Mĩ La tinh sờn giành
được đọc lập từ tay Tây Ban Nha
và Bồ Đào Nha. Vào đầu TK
XIX nhưng sau đó lệ thuộc vào
Mĩ. Sau CTTG thứ hai, với ưu
thế hơn về kinh tế và quân sự, Mĩ
tìm cách biên MLT thành sân sau
của mình và xây dựng chế độ độc
tài thân Mĩ. Cũng vì thế, cuộc
đấu tranh chống chệ độ độ

c tài












- Từ thập niên 609-70, phongvtrào đấu
tranh chống Mĩ và chế độ độc tài thân
Mĩ ở khu vực này ngày càng phát triển
và giành nhiều thắng lợi.:
+ Nhân dân Panama đấu tranh và thu
hồi được kênh đào Panama ( 1964 –
1999).
+Đến 1983, 13 quốc gia ở vùng Caribê
thân Mĩ bùng nổ và phát triển,
tiêu biểu nhất là thắng lợi của
cách mạng Cuba.
- Sau đó, GV đưa ra câu hỏi:
Trên cơ sở quan sát lược đồ và
SGK, em hãy nêu những sự kiện
tiêu biểu trong phong trào đấu
tranh giành độc lập của các
nước MLT?

- HS theo dõi SGK và lược đồ,
trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và đưa ra kết luận
về các sự kiện tiêu biểu như
SGK.
- để bổ sung thêm hiểu biết của
học sinh về CM Cuba, GV
hướng dẫn các em khai thách
hình 17 ( Phiđen Caxtơrô ), GV
hỏi: Em biết gì về P và những
đống góp của ông trong sự
giành được độc lập.
- Với các hình thứ đấ
u tranh phong phú,
( bãi công của công nhân, nổi dậy của
nông dân, đấu tranh nghị trường, đặc
biệt là đấu tranhvuc trang) MLT đã trở
thành “lục địa bùng cháy”. Các nước
MLT lần lượt lật đổ chế độ đọc tài thân
Mĩ giành lại chủ quyền dân tộc (Chilê,
Nicara goa, Vênêzuêla, Goatêmala ).

nghiêệp cách mạng Cuba.?
- Sau khi HS trả lời, GV chốt lại:
P sinh ngày 13/8/1927 tại tỉnh Ô
–ri-en –tê trong một gia đình chủ
đồn điền. 1945, ông học luật tại
trường La –ha –ba –na, tham gia
phong trào chống Mĩ ở Cô –lôm-
bi- a (1948) sau đó về nước và đổ
tiến sĩ Luật học năm 1950.
- P là một người có trí tuệ, hiểu
biết rộng, nhạy cảm và dũng
cảm. Ông là người rất nổi trội
trong học tập và thể thao, đặc
biệt Ông có tài hùng biện hiếm
có. Trân các diễn đàn trong nước
và quốc tế, P kịch liệt lân san sự
bất công, đòi quyền bình đẳng,
chống áp bức và xoá nợ cho các
nước nghèo.
- 1952, P tập hợp một số thanh

niên trong tổ chức “Phong trào
cách mạng” để chống lạinchế độ
độc tài Batixta.Sau cuộc tấn công
trại kính Môn ca đa (26/7/1953)
không thành, Ông bị bắt giam.
Ra tù, sang Mêhicô, Ông tích cực
tập hợp lựcn lượng.Cuối 1956,
ông cùng 81 chiến sĩ về nước
phát động nhân dân đấu tranh vũ
trang lật đổ chế độ độc tài, thành
lập nhà nước cộng hoà Cuba
(1/1/1959). Sau đó, P trởthành
người lãnh đạo chính phủ cách
mạng Cuba với các chức vụ: Bí
thư thứ nhất BCH TW Đảng cộn
sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng nhà
nước,và Chủ tịch Hội đồng bộ
trưởng Cuba.Dưới sự lãnh đoạ

của ông, đất mước Cuab tiến
hành nhiều cải cách dân chủ








2. Tình hình phát triển kinh tế - xã
hội.



- Sau khi khôi phục độc lập chủ quyền,
các nước MLT tiến hành xây dựng và
phát triển kinh tế - xã hội, đạt được
thành tựu quan trọng: Braxin,
Achentina, Mêhicô, đã trở thành các
nước công nghiệp mới NIC.
- Thập nhiên 80, các nước MLT gặp
nằhm hoàn thành những nhiệm
vụ cơ bản của cuộc CMDCND,
tiến lên CNXH.
- Với những hành động nghĩa
hiệp và chính nghĩa, ông đã thu
phục được nhiều trái tim con
người. P và đất nước Cuba có
nhiều đóng góp quan trọng vào

phongvtrào đấu tranh giành độc
lập dân tộc và tiến bộ xã hội trân
thế giới Vi fvậy, P đã nhận
được giải thưởng quốc tế Lênin
(1961), giải thưởng anh hùng
Lênin (1963), và nhiều giải
thưởng cao quí của đất nước Việt
Nam trao tặng.
* Hoạt động 4: cả lớp và cá
nhân
- GV đặt câu hỏi: Hãy nêu những
thành tựu và khó khăn chủ yế
u
nhiều khó khăn: kinh tế suy thoái, lạm
phát tăng nhanh, nợ nước ngoài chồng
chất, chính trị biến động phức tạp.
- Thập niên 90, kinh tế MLT có chuyển
biến tích cực hơn, thu hút được nguồn
vốnđầu tư nước ngoài (70 tỉ USD năm
1994). Tuy nhiên những khó khăndsặt
ra còn rất lớn nư tình trạng mâu thuẫn
xã hội, nạn tham nhũng…
của các nước MLT trong quá
trình xây dựng và phát triển kinh
tế - xã hội?
- HS theo dõi, trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét và giúp HS tóm
lược những vấn đề cơ bản nhất
trên cơ sở những kiến thức đã
trình bày. Trong SGK

+ cuối cùng, GV kết luận: Như
vậy, từ sau CTTG thứ hai, cuộc
đấu tranh giành và bảo vệ độc lập
ở MLTđã bùng lên mạnh mẽ và
giành được thắng lợi, tiêu biểu
nhất là cách mạng Cuba (1952 -
1959). Sau khi khôi phục độc
lập, chủ quyền, các nước MLT
đều bắt tay vào công cuộc xây
dựng và phát triển đất nước. mặc
dù đạt được những thành tựu,
song các nướC MLT liên tục
phải đối mặt với nhiều khó khăn,
thách thức và còn phải cố gắng
rất nhiều, lâu dài để đưa MLT
thực sự trở thành khu vực ổn
định à phát triển.
4. Sơ kết bài học.
- Củng cố: Yêu cầu HS tổng hợp kiến thức đã học và trả lời câu hỏi sau:
1. Những thành quả chính tong công cuộc đấu tranhgiành độc lập của nhân
dân châu Phi sau CTTG thứ hai? Những khó khăn mà châu lục này đang đối
mặt là gì?
2. Những thành tựu và khó khăn của ác nước MLT sau CTTTG thứ hai?
- Dặc dò:
+ Sưu tầm tranh ảnh, tài liệu về 1 nước châu Phi hoặc MLT ( Tuỳ chọn).
- Bài tập:
1. năm nào được lịh sử lựa chonj là “Năm chau Phi”?
a. 1953 b. 1960 c. 1975
2. Lãnh tụ kiệt xuất của cách mạng và đất nước Cuba là ai?
a. Phiđen Caxtơrô b. Nenxơn Manđêla c. G Nêru

3. Nối thời gian với sự kiện cho đúng

Sự kiện Thời gian
1. Chế độ phân biệt chủng tộc
Apacthai ở Nam phi bị xoá bỏ.
a. 1/1/1959
2. Tổ chức thống nhất châu Phi
được thành lập
b.5/1963
3.Nước cộng hoà Cuba ra đời 2/1990
4. Mĩ từ bỏ quyền chiế
m kênh đào
và trả lại cho Panama
d.1999