THỰC HÀNH
KHẢO SÁT ĐẶC TÍNH CHỈNH LƯU CỦA ĐIỐT
BÁN DẪN VÀ ĐẶC TÍNH KHUYẾCH ĐẠI CỦA
TRANZITO
I. Mục tiêu cần đạt được:
1. Về kiến thức:
- Thông qua tiết thực hành để củng cố kiến thức lí thuyết đã học trong
chương, xác lập mối quan hệ giữa lí thuyết và thực tế.
- Khảo sát được đặc tính chỉnh lưu của điốt bán dẫn.
- Vẽ được đường đặc trưng Vôn- Ampe của điốt bán dẫn.
- Khảo sát được đặc tính khuyếch đại của tranzito.
- Xát lập hệ số khuyếch đại dòng của tranzito.
2. Về kỹ năng:
- Rèn luyện cho HS kỹ năng vận dụng lí thuyết vào các hoạt động thực tế.
Kỹ năng lắp ráp khái niệm, kỹ năng đo đạc, kỹ năng thu số liệu và kỹ
năng tính toán trên các số liệu thực nghiệm.
- Lập báo cáo, tính được các sai số và tìm ra nguyên nhân.
3. Vê thái độ
- Rèn luyện phong cách làm việc khoa học, độc lập nghiên cứu, tác
phong lành mạnh và có tính cộng đồng.
- Rèn luyện tính trung thực và khách quan, cách nhìn nhận vấn đề khoa
học để có thái độ nghiệm túc trong khoa học.
II. Chuẩn bị đồ dùng dạy học
- Phổ biến cho HS những nội dung cần phải chuẩn bị trước về kiến thức.
- Kiểm tra hoạt động của các thí nghiệm.
- Đặc tính khuyếch đại của tranzito và cách xác định hệ số khuyếch đại
dòng của tranzito.
- Cấu tạo và cách sử dụng đồng hồ đo điện đa năng hiện số. Cách tiến
hành đo và lấy kết quả. Chuẩn bị báo cáo thí nghiệm theo mẫu cho sẵn ở
cuối bài thực hành.
III. Tổ chức các hoạt động dạy học
Phần A. Khảo sát đặc tính chỉnh lưu của điốt bán dẫn.
Hoạt động 1. Cơ sở lý thuyết.
- GV gọi HS nêu tính chất đặc biệt lớp tiếp xúc p-n của chất bán dẫn và
nêu nhận xét.
- Một HS khác nhận xét mối quan hệ giữa U và I khi sử dụng điốt thuận
và điốt ngược và dự đoán đồ thị U (I) trong hai trường hợp đó.
Hoạt động 2. Giới thiệu dụng cụ đo.
- Giới thiệu cách sử dụng đồng hồ đa năng hiện số.
- Kết hợp hình vẽ 18.3, 18.4, 18.7 và 18.8 SGK với các dụng cụ bố trí
trên hình để tiến hành thí nghiệm và lấy số liệu.
Hoạt động 3. Tiến hành thí nghiệm
+ GV giới thiệu dụng cụ thí nghiệm hình 18.1. Chỉ rõ từng thiết bị và
chức năng của từng thiết bị.
Trợ giúp của GV Hoạt động của HS
1. Phương pháp đo U và I khi mắc
điốt thuận.
- Bước 1: GV hướng dẫ cách mắc
mạch điện như hình 18.3 SGK (chú
ý cách đặt các thang đo của Ampe
kế và Vôn kế trong 2 cách mắc.
- Bước 2: Bấm nút “ON” rồi đọc
các chỉ số trên A và V rồi ghi vào
bản thực hành 18.1 SGK
- Làm lại 3 lần
2. Phương pháp đo U và I khi mắc
ngược điốt.
- Mắc sơ đồ hình 18.4 SGK
- HS theo dõi các động tác, phương
pháp lắp ráp các thí nghiệm của
GV.
- Trả lời các câu hỏi do GV đề ra
- Thử lắp lại thí niệm theo nhóm
- GV cùng HS nhận xét câu trả lời
và mạch lắp xong của các nhóm, ý
kiến bổ sung.
- HS tiếp nhận thông tin.
- HS theo dõi các động tác, phương
pháp lắp ráp thí nghiệm của GV
- Mỗi tổ nhận một bộ thí nghiệm.
Dưới sự hướng dẫn của tổ trưởng
- Tiến hành khái niệm vào bản 18.1
SGK
- Gọi HS đứng dậy trả lời câu hỏi
số 3 SGK
tiến hành lấy số liệu.
- Theo dõi và cùng làm theo GV để
lấy số liệu ghi chép vào vỡ về nhà
tính toán.
- Trả lời câu hỏi do GV đề ra.
Phần B. Khảo sát đặc tính khuyếch đại của tranzito
Hoạt động 2. Cơ sở lí thuyết
- GV gọi HS nêu tính chất đặc biệt của lớp tiếp xúc n-p-n của chất bán
dẫn và nêu nhận xét.
- Một HS khác nhận xét về cách phân cực của tranzito (hình 18.7)
Hoạt động 3. Giới thiệu dụng cụ đo- tiến hành thí nghiệm.
- GV giới thiệu dụng cụ thí nghiệm hình 18.1. Chỉ rõ từng thiết bị và
chức năng của từng thiết bị.
- Giới thiệu cách sử dụng đồng hồ đa năng hiện số
- Kết hợp hình vẽ 18.7, 18.8 SGK với các dụng cụ bố trí trên hình để tiến
hành thí nghiệm và lấy số liệu.
Trợ giúp của GV Hoạt động của HS
- Mắc sơ đồ mạch điện
- GV hướng dẫn cho HS cách mắc
tranzito và các thiết bị khác theo
- Mắc sơ đồ 18.8 theo sự hướng dẫn
của GV. Chú ý:
+ Vị trí của bộ nguồn 6 V một
hình 18.8
Lưu ý một số vấn đề cho HS
+ Cách mắc
+ Nguồn
+ Biến trở
+ Tranzito
Hướgn dẫn trả lời câu C5
Tiến hành các bước thí nghiệm
+ Hướng dẫn tiến hành 4 bước như
trong SGK
chiều
+ Mắc biến trở R theo kiểu phân áp
+ Mắc microampe kế A1, ở vị trí
DCA 200
nối tiếo với R = 300
k
và cực B của tranzito.
+ Mắc microampe kế A
2
ở vị trí
DCA 20m nối tiếp với R = 820
và cực C của tranzito
- Thực hành các bước thí nghiệm
theo SGK và hướng dẫn của GV.
- Thực hành các bước lấy số liệu
ghi vào bản số liệu 18.2.
Hoạt động 4. Hướng dẫn báo cáo thí nghiệm.
Trợ giúp của GV Hoạt động của HS
Mỗi HS làm một bản báo cáo ghi
đầy đủ các mục:
+ Họ, tên, lớp
Trình bày kết quả: Ghi đầy đủ số
liệu và tính toán vào các bản ở
trang 113 SGK
+ Mục tiêu thí nghiệm
+ Cơ sở lí thuyết
+ Cách tiến hành
Dặn HS về nhà làm báo cáo.
- Nhận xét:
+ Độ chính xác
+ Nguyên nhân
+ Cách khắc phục
+ Trả lời phần nhận xét và kết luận
IV. Củng cố
- Nắm, hiểu và biết sử dụng các công thức, các dụng cụ thành thạo để lấy
số liệu chính xác.
V. Bài tập về nhà
- Làm báo cáo để tuần sau nộp.
- Mỗi HS một bản trong giờ tới nộp cho GV.