ĐIỆN TÍCH – ĐỊNH LUẬT CULÔNG
I. MỤC TIÊU.
- Nắm được trong tự nhiên có hai loại điện tích, các đặc tính của chúng và
các phương pháp làm nhiễm điện cho một vật.
- Học sinh cần nắm được các khái niệm: điện tích, điện tích điểm, các loại
điện tích, cơ chế của sự tương tác giữa các điện tích.
- Phát biểu nội dung, viết biểu thức và biểu diễn bằng hình vẽ định luật
Culông.
- Áp dụng để giải quyết các bài toán đưong giản về cân bằng của hệ điện tích
điểm. Giải thích được các hiện tượng nhiễm điện trong thực tế.
II. CHUẨN BỊ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC.
- Xem lại SGK lớp 7.
- Chuẩn bị một số các thí nghiệm đơn giản về nhiễm điện do cọ xát, tiếp xúc
và do hưởng ứng. Một chiếc điện nghiệm.
- Chuẩn bị phiếu học tập.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY.
1. Bài cũ: Giới thiệu về nội dung chương trình của chương rồi so sánh với
chương trình vâth lí lớp 7.
2. Bài mới.
Hoạt động 1: Hai loại điện tích. Sự nhiễm điện của các vật.
Có thể giáo viên giới thiệu về nội dung của bài học: trình bày một số khía
niệm ban đầu về điện (các loại điện tích, sự nhiễm điệ của các vật) và định
luật về sự tương tác giữa các loại điện tích.
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HỌAT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Giáo viên thông báo về điện tích,
các loại điện tích. Điều kiện về điện
tích điểm. (có kèm hình vẽ)
- Có mấy loại điện tích? Hai loại điện
tích tương tác với nhau như thế nào?
- Điện tích điểm là gì? Cho ví dụ?
Giáo viên làm một số thí nghiêm đơn
giản để thông báo sự nhiễm điện do
cọ xát của các vật.
- Hỹa cho biết trong thực tế có những
cách nào làm vật nhiễm điện? những
cách nào?
- Muốn nhận biết một vật nhiễm điện
ta làm thế nào?
- Giáo viên thực hiện các thí nghiệm
- HS tiếp nhận thông tin.
- quan sát Gv làm thí nghiệm để nêu
được kết quả của thí nghệm.
+ Đơn vị điện tích (C)
+ Điện tích của e là 1.6.10
-19
C
+ Giá trị điện tích bằng một số
nguyên lần e.
- HS làm việc theo yêu cầu của GV.
- Từ thí nghiệm để nêu ra tương tác
điện giữa các loại điện tích.
+ Các điện tích cùng dấu đẩy nhau,
khác dấu hút nhau.
- Quan sát thí nghiệm của giáo viên
theo mục b trong SGK và thông báo
cho HS các hiện tượng nhiễm điện.
và rút ra nhận xét.
+ Hiện tượng nhiễm điện do cọ xát,
tiếp xúc và hưởng ứng.
Hoạt động 2: Định luật Culông.
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HỌAT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Nghiên cứu phương pháp xác định
lực tương tác giữa các điện tích.
- Dựa vào hình vẽ SGK hãy nêu cấu
tạo và cách sử dụng cân xoắn Culông
để xác định lực twong tác giữa hai
điện tích.
- GV tóm tắt giới thiệu cân xoắn vừa
trình bày thí nghiệm để dẫn đến các
kết quả về sự phụ thuộc của lực tương
tác giữa hai điện tích điểm vào
khoảng cách, độ lứon của hai điện
tích và phụ thuộc vào môi trường
trong đó có chứa điện tích.
- Lực tương tác phụ thuọc vào yếu tố
nào?
- The dõi và ghi chép vào vở các kết
ảu của thí nghiệm.
- Tìm hiểu nguyên tắc hoạt động của
cân xoắn.
- Nêu các kết quả thí nghiệm của
Culông tìm được về sự phụ thuộc
lực tương tác giữa hai điện tích điểm
vào khoảng cách và độ lớn của
chúng.
- Khái quát hóa kết quả của thí
nghiệm để phát biểu nội dung, bieủe
thức của định luật Culông.
- Kết hợp các kết quả ở trên để phát
biểu nội dung, viết biểu thức của
định luật Culông.
- Gọi một học sinh phát biểu nội dung
định luật.
- Công thức xác định lực Culông.
+ GV đặt vấn đề vetơ lực của lực
Culông cách viết biểu thức định luật
dưới dạng vectơ.
- Nêu đặc điểm vectơ lực tương tác
giữa hai điện tích.
- Biểu diễn lực tương tác giữa hai
điện tích cùng dấu, khác dấu?
- Đơn vị điện tích là gì?
- Lực tương tác phụ thuộc vào các
yếu tố như: độ lớn của điện tích và
khoảng cách giữa các điện tích.
- Nội dung định luật
- Biểu thức định luật (bt 1.1)
- Nêu cách viết biểu thức định luật
dưới dạng vectơ và biểu diễn định
luật bằng hình vẽ.
- Cả lớp vẽ vào vở lực tương tác
giữa hai điện tích điểm khi nó cùng
dấu và khi chúng khác dấu.
- HS nêu đơn vị của điện tích và
hằng số k.
Hoạt động 3: lực tác dụng lên điện tích đặt trong điện môi. Hằng số
điện môi.
HỌAT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HỌAT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Giáo viên thông báo kết quả thực
nghiệm: lực tương tác giữa hai điện
tích đặt trong chất cách điện bị giảm
lần trong chất điện môi.
- HS theo dõi và tiếp htu trả lời câu
hỏi.
- Nghiên cứu bảng giá trị các hằng
số điện môi trong SGK và rút ra
- GV phân tích để chỉ cho HS thấy
được ý nghĩa của hằng số điện môi
.
- Giới thiệu bảng 1.1
nhận xét.
- Hằng sinh nhìn vào bảng rồi so
sánh hằng số điện môi của một số
chất.
- Cùng GV làm các bài tập trong
SGK
IV. CỦNG CỐ.
- Nắm được nội dung chính của bài là nội dung định luật về sự tương tác
giữa các điện tích.
- Nhấn mạnh về biểu thức và đơn vị các đại lượng trong biểu thức của định
luật Culông. Cách biểu diện định luật bằng hình vẽ.
- So sánh điểm giống và khác nhau của định luật Culông và định luật vận vật
hấp dẫn.
- Củng cố bằng các câu hỏi trắc nghiệm.
V. BÀI TẬP VỀ NHÀ.
- Làm các câu hỏi trắc nghiệm trong SGK và sách bài tập
- Đọc thêm mục em có biết.