giáo án vật lý 11 - vật dẫn và điện môi trong điện trường potx

TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
Tiết : _ _ _ _ _
Bài 22 :
VẬT DẪN VÀ ĐIỆN MÔI TRONG ĐIỆN TRƯỜNG
I. Mục tiêu :
1) Bên trong vật điện trường bằng không, trên mặt vật vectơ cường độ điện trường vuông góc với mặt ngoài vật.
2) Toàn bộ vật là một khối đẳng thế.
3) Nếu vật tích điện thì điện tích phân bố ở mặt ngoài của vật.
4) Hiểu được hiện tượng phân cực trong điện môi được đặt trong điện trường ngoài và do có sự phân cực mà lực Cu Lông và điện trường trong điện
môi giảm so với trường hợp chân không.
II. Phương Pháp Giảng Dạy : Phương pháp thực nghiệm .
III. Thiết bò , đồ dùng dạy học .
1) _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
IV. Tiến Trình Giảng dạy
Phân phối
thời gian
Phần làm việc của Giáo Viên
Hoạt đông của học sinh Ghi chú
Nội dung ghi bảng Tổ chức , điều khiển
1. Kiểm tra
bài cũ và
kiến thức cũ
liên quan
với bài mới
(3’)
2. Nghiên
cứu bài mới
1) VẬT DẪN TRONG ĐIỆN TRƯỜNG
Trạng thái cân bằng điện trong vật dẫn là trạng thái
GV đưa ra khái niệm vật dẫn cân
bằng điện  giới hạn phạm vi khảo

GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 22 -1 /4
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
mà bên trong vật không có dòng điện đi qua. Ta
Ta khảo sát vật dẫn trong trạng thái cân bằng điện
a) Điện trường trong vật dẫn tích điện
* Bên trong vật dẫn, điện trường bằng không
Trong phần rỗng của vật dẫn, điện trường cũng bằng
không.
* Điện trường bên trong vật dẫn rỗng bằng không nên
người ta dùng các vật dẫn rỗng làm các màn chắn điện.
* Vectơ cường độ điện trường vuông góc với mặt vật dẫn
b) Điện thế của vật dẫn tích điện
* Điện thế trên mặt ngoài vật.
+ Điện thế tại mọi điểm trên mặt ngoài vật dẫn có giá
sát, cụ thể là ta chỉ khảo sát trường
hợp vật dẫn không có dòng điện.
GV : Gợi ý để HS trả lời ngytên
nhân các câu hỏi :
Tại sao Bên trong vật dẫn, điện
trường bằng không ?
+ Cần nhắc lại rằng chỉ đối với vật
dẫn không có dòng điện thì điện
trường bên trong vật dẫn mới bằng
không.
+ Cần lưu ý rằng bên trong phần
rỗng của vật dẫn không có điện tích
thì điện trường mới bằng không.
Tại sao vectơ cường độ điện trường
vuông góc với mặt vật dẫn ?
GV : tiến hành thí nghiệm như sơ đồ

HS : Bởi vì trong vật dẫn đã có
sẵn điện tích tự do nên nếu
điện trường khác không thì nó
sẽ tác dụng lực lên các điện
tích tự do và gây ra dòng các
điện tích chuyển động.
HS : Vì nếu vectơ cường độ
điện trường không vuông góc
với mặt vật dẫn thì sẽ có một
thành phần tiếp tuyến với mặt
vật. Thành phần này cũng tác
dụng lực lên các điện tích tự do
và gây ra dòng các điện tích
chuyển động trên mặt vật.
HS : Thí nghiệm chứng tỏ điện
thế tại mọi điểm trên mặt ngoài
vật dẫn có giá trò bằng nhau.
HS tiến hành thí ngfhiệm và rút
ra kết luận về vật dẫn nhiễm
GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 22 -2 /4
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
trò bằng nhau.
* Điện thế bên trong vật dẫn.
Điện thế tại mọi điểm bên trong vật dẫn phải bằng
nhau và bằng điện thế trên mặt ngoài của vật.
Vậy : Toàn bộ vật dẫn là một đẳng thế.
c) Sự phân bố của điện tích ở vật dẫn tích điện
* Sự phân bố của điện tích ở mặt ngoài của vật dẫn.
Ở một vật dẫn nhiễm điện, thì điện tích chỉ phân bố
trên mặt ngoài củavật.

Với vật dẫn đặt, điện tích cũng phân bố ở mặt ngoài
của vật.
* Sự phân bố điện tích trên vật trong trường hợp mà mặt
ngoài có chỗ lồi, chỗ lõm.
+ Ở những chỗ lồi của mặt vật dẫn, điện tích tập trung
nhiều hơn, ở chổ mũi nhọn điện tích tập trung nhiều
nhất, ở chỗ lõm hầu như không có điện tích.
+ Điện tích phân bố trên mặt ngoài của vật dẫn không
đều, nên cường độ điện trường ở gần mặt ngoài của vật
cũng khác nhau. Nơi nào điện tích tập trung nhiều hơn,
điện trường ở đó mạnh hơn. Đặc biệt ở gần các mũi nhọn
điện trường tập trung rất mạnh.
+ Nếu mũi nhọn đặt trong không khí, thì một số hạt
mang điện sẽ có sẵn trong không khí ở gần mũi nhọn
được tăng tốc và làm cho không khí ở đó bò ion hóa. Các
hại mang điện trái dấu với điện tích của mũi nhọn bò hút
vào mũi nhọn làm cho điện tích của mũi nhọn giảm
của thí nghiệm như trên hình 22.2 và
yêu cầu HS rút ra nhận xét về điện
thế tại mọi điểm trên bề mặt quả cầu
?
GV lập luận.
GV hướng dẫn HS tiến hành thí
nghiệm theo sơ đồ thí nghiệm như
hình 22.3. rồi yêu cầu HS rút ra kết
luận về vật dẫn nhiễm điện
GV hướng dẫn HS tiến hành thí
nghiệm theo sơ đồ thí nghiệm như
hình 22.4. rồi yêu cầu HS rút ra kết
luận về

GV diễn giảng
điện
HS tiến hành thí ngfhiệm và rút
ra kết luận về vật dẫn nhiễm
điện
HS giải thích được nguyên
nhân Khi đặt một mẫu điện môi
GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 22 -3 /4
TRƯỜNG PTTH MẠC ĐĨNH CHI  GIÁO ÁN VẬT LÝ 11
nhanh. Điều này được áp dụng trong cột chống sét.
2) ĐIỆN MÔI TRONG ĐIỆN TRƯỜNG
+ Khi đặt một mẫu điện môi trong điện trường thì mọi
hạt nhân và các eletron trong các nguyên tử của vật đó
điều chòu tác dụng bởi điện trường. Kết quả là mỗi
nguyên tử như được kéo dãn ra một chút và chia thành
hai phía có điện tích trái dấu nhau. Người ta nói điện môi
bò phân cực.
+ Các mặt nhiễm điện của điện môi làm xuất hiện từ
trường phụ. Điện trường phụ ngược chiều với điện trường
ngoài làm cho điện trường bên trong điện môi giảm.
Điện trường giảm kéo theo lực điện tác dụng lên điện
tích trong điện môi cũng giảm.
GV diễn giảng
Ở phần này chủ yếu GV gợi ý để HS
giải thích được tại sao Khi đặt một
mẫu điện môi trong điện trường thì
điện môi bò phân cực.
trong điện trường thì điện môi
bò phân cực.
Củng cố bài

giảng Dặn
dò của học
sinh
(5’)
Hướng dẫn và gợi ý để HS trả lời các
câu hỏi 1, 2, 3 trang 117 SGK.
HS trả lời các câu hỏi 1, 2, 3
trang 117 SGK.
  
GV : ĐỖ HIẾU THẢO  VẬT LÝ PB 11: 22 -4 /4