truyen An Duong Vuong va Mi Chau - Trong Thuy

TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỴ CHÂU-TRỌNG THUỶ
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Giúp HS:
-Nắm vững những đặc trưng chủ yếu của thể loại truyền thuyết.
-Nắm được giá trị, ý nghĩa của truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng
Thuỷ: bi kịch nước mất, nhà tan; mối tình ngang trái, và bài học cảnh giác, giữ
nước…
-Hình thành kĩ năng đọc-hiểu truyện dân gian.
-Khắc sâu bài học giữ nước mà tác giả dân gian muốn gửi gắm cho đời sau.
II.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
-SGK, giáo án, tranh ảnh minh họa
III.PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
Tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp đọc sáng tạo, gợi tìm; kết hợp
với các hình thức thảo luận, trả lời câu hỏi.
IV.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
-Ổn định lớp
TG HĐ của GV HĐ của
HS
Nội dung ghi bảng và ghi vở
HĐ1:Kiểm tra bài
cũ
GV đặt câu hỏi
+Các em hãy nêu
những phẩm chất
và tài năng chứng
minh Đăm San là
một người anh
hùng?
+Các em hãy cho
biết sử thi là gì?
HĐ2:Giới thiệu

bài mới
Các em đã được
tìm hiểu thể loại
TT ở THCS với
văn bản Thánh
Gióng, Sự tích Hồ
Gươm. Hôm nay,
các em sẽ được
học thêm 1 văn
bản mới về thể loại
này là: TRUYỆN
-HS trả lời
câu hỏi
AN DƯƠNG
VƯƠNG VÀ MỴ
CHÂU - TRỌNG
THUỶ.
HĐ3: Hướng dẫn
HS tìm hiểu bài
mới
1.Gọi HS đọc phần
Tiểu dẫn trong
SGK
-Đặt câu hỏi
-Truyền thuyết là
gì?
-Truyền thuyết có
những đặc trưng
nào về nội dung,
nghệ thuật?

2.HD HS đọc-hiểu
văn bản
-Gọi Hs đọc/tóm
tắt văn bản
-Đặt câu hỏi
+Truyện ADV và
MC-TT gắn với di
tích lsử nào?
+Văn bản sử dụng
phương thức biểu
đạt nào?
+VB có thể chia
làm mấy phần?
Nội dung của từng
phần là gì?
HS đọc
Tiểu dẫn
HS trả lời
các câu hỏi
HS
đọc/tóm tắt
văn bản
HS trả lời
câu hỏi
I.Tiểu dẫn
1.Về thể loại TrT
-Định nghĩa: TrT là một loại truyện dân gian,
kể về các sự kiện và nhân vật lịch sử, qua đó
nhân dân thể hiện nhận thức, quan điểm, tình
cảm của mình.

-Đặc trưng:
+Đề tài: lấy từ lịch sử, thường là những vấn
đề có tính chất trọng đại, được chi phối bởi
cảm quan lịch sử.
+Sử dụng nhiều yếu tố tưởng tượng, hư cấu.
+Nhân vật được xây dựng hết sức đơn giản.
+Cốt truyện đơn giản, ít tình tiết, được tổ
chức theo hướng thắt-mở nút.
+Gắn với các lễ hội dân gian, phong tục thờ
cúng của nhân dân, các di tích lsử-vhóa…
-Giá trị: phản ánh và lí giải các n/vật, sự kiện
lsử có ảnh hưởng to lớn đến đời sống cộng
đồng, gắn với trthống dựng và giữ nước của
dtộc.
2.Về truyện ADV và MC-TT
-Gắn với di tích Cổ Loa
II.Đọc-hiểu văn bản
1.Xác định cấu trúc hình thức
-VB chủ yếu sử dụng phương thức tự sự để
kể chuyện lịch sử.
-Bố cục: chia làm 2 phần
+Phần 1: từ đầu đến “bèn xin hoà”: kể
chuyên ADV xây thành, chế nỏ
+Phần 2: đoạn còn lại: kể về bi kịch tình
yêu của MC-TT gắn với thất bại của nước
+Nhân vật chính
của Vb này là ai?
Các n/vật khác có
vai trò gì?
+Kể ra những chi

tiết đặc sắc của
truyện?
+ADV đã làm
được những c/việc
gì để xây dựng và
bvệ đ/nước?
+Qua đó, các em
thấy ADV là người
ntn?
+Phần đầu có
những chi tiết kì ảo
nào? Có tác dụng
gì?
(vì h/ảnh Rùa vàng
là h/ảnh thường
xhiện trong tâm
thức người Việt cổ,
rùa là một trong tứ
linh Long-Li-Quy-
Phượng. H/ảnh nỏ
thần là sự kì ảo
hoá bí mật về vũ
khí tinh xảo của
người Việt xưa)
+Việc làm của
ADV đã mang lại
những thành công
gì?
HS thảo
luận nhóm

(trong bàn)
HS thảo
luận nhóm
HS thảo
luận nhóm
Âu Lạc.
cả hai phần truyện đều thể hiện nhận thức
và thái độ của nhân dân đối với vai trò,
tr/nhiệm của cha con ADV, sau đó là của
mỗi công dân trong lsử.
-Nhân vật chính: ADV, MC và TT, các
nhân vật khác có vai trò phát triển cốt truyện
truyện xây dựng được một hệ thống n/vật
chứa đầy mâu thuẫn và mthuẫn ấy vừa thuộc
về cá nhân vừa p/ánh những mthuẫn gay gắt
giữa dtộc ta với kẻ thù x/lược.
-Có những chi tiết ng/thuật đặc sắc và nhiều
ý nghĩa (h/ảnh ngọc trai-giếng nước).
2.Nội dung văn bản: có 3 ND
a.Vai trò của ADV trong sự nghiệp dựng và
giữ nước
-Biểu hiện: dời đô về đồng bằng, cho xây
thành ốc, tìm người chế tạo vũ khí tốt, nghe
lời Rùa vàng diệt trừ yêu quái…
ADV là người có trí tuệ sáng suốt, bản
lĩnh vững vàng; có tthần cảnh giác, qtâm
chống giặc; có tđộ trân trọng người hiền
tài…
-Các chi tiết kì ảo: n/vật cụ già xuất hiện
một cách kì ảo một cách bí ẩn, thần Kim quy

từ biển Đông lên giúp ADV xây thành chế nỏ
khẳng định việc làm của ADV là chính
nghĩa, được lòng trời, hợp ý dân.
-Kết quả: quân Triệu Đà thua to, xin hoà
nêu cao bài học cảnh giác, khẳng định vai
trò của ADV và sự ca ngợi của nhân dân về
những hđộng có ý nghĩa lsử đó.
+Việc mất nước do
lỗi của ai?Hãy
thống kê những
biểu hiện mất cảnh
giác đó?
+Nhân dân phán
xét những việc làm
của cha con ADV
ntn? Những chi tiết
nào nói lên điều
đó?
+Em có nxét gì về
hành động rút
gươm chém MC
của ADV?
+Tại sao nói mối
tình MC-TrT là
mối tình bi kịch?
+Cái chết của TrT
nói lên điều gì ở
con người TrT?
HS thảo
luận nhóm

(2 bàn)
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
HS trả lời
(HẾT TIẾT 10)
b.Bi kịch nước mất nhà tan
*Bi kịch nước mất
-Nguyên nhân: liên quan đến trách nhiệm
của cha con ADV
+ADV:
.Nhận lời cầu hoà
.Nhận lời cầu hôn, cho phép TrThuỷ ở rể: để
TrT tự do, không giám sát, đề phòng; không
giáo dục con gái; lơ là trong việc phòng thủ
đất nước; chủ quan khinh địch.
+MC: cho TrT xem nỏ thần, mất cảnh giác
trước những lời từ biệt đầy ẩn ý của TrT, cả
tin, ngây thơ trong tyêu, trực tiếp tiếp tay cho
âm mưu của cha con TrĐà có đkiện để thực
hiện nhanh chóng ý đồ.
-Kết quả: làm sự nghiệp của ADV bị tiêu
vong.
-Câu nói của thần Kim quy: “Giặc ngồi sau
lưng…” chính là lời kết tội đanh thép của
nhdân ta, của công lí về hành động vô tình
mà phản quốc của MC.
-Hđộng rút gươm chém MC của ADV là
hđộng quyết liệt, dứt khoát, đứng về phía
công lí và quyền lợi của dtộc để xử án, cũng

là sự thức tỉnh muộn màng của nhà vua.
Tuy nhiên, hđộng đó gợi cảm giác về một
hoàn cảnh khốc liệt của chtranh, khi người
cha không còn cách nào khác phải giết con
mìnhmang t/chất bi kịch
*Bi kịch tình yêu
-Mối tình MC-TrT là mối tình éo le, nó song
song và đan cài với sự nghiệp giữ nước Âu
Lạc của ADV.
-MC ngây thơ, hết lòng tin chồng, còn TrT
có sẵn âm mưu chiếm nỏ thần. Nhưng sau
đó, TrT cũng nảy sinh tyêu thật sự với MC.
Tham vọng vừa chiếm được nước Âu Lạc,
vừa trọn trình với người yêu không thể dung
hoà nên sau khi chiến thắng, TrT tự tử vì nỗi
+Thảo luận câu hỏi
2 SGK trang 43?
(MC tội lỗi thật
nặng nề và đã bị
trừng trị nghiêm
khắc. Nhưng nàg
cũng thật đáng
thương do tất cả
những sai lầm tội
lỗi đều xuất phát
từ sự vô tình, tính
ngây thơ, nhẹ dạ
nàng chỉ hđộng
theo t/cảm, theo
nhịp đập của trtim

chứ không đắn đo,
suy xét, chỉ biết
việc riêng chẳng
lo việc chung. Tố
Hữu đã viết về
nàng thật công
bằng và nghiêm
khắc:
Tôi kể ngày xưa
chuyện MC
Trái tim lầm chỗ
để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao
tay giặc
Nên nổi cơ đồ đắm
biển sâu)
3.HD HS rút ra ý
nghĩa văn bản
+Hãy thống kê
những chi tiết kì ảo
trong văn bản và
cho biết ý nghĩa
HS trả lời
(ý kiến
riêng)
“tiếc thương MC khôn cùng”. TrT tự vẫn vì
không thể chỉ chọn một trong hai tham vọng,
chết vì hiểu mối mâu thuẫn không thể giải
quyết trong con người anh tavì thế nó
mang ý nghĩa tố cáo chtranh.

-MC không co tội với chồng vì “xuất giá
tòng phu” nhưng trong hcảnh đất nước có
chtranh, nàng chỉ biết trọn chữ “tòng” mà
quên mất nhiệm vụ với quốc gia, dtộc là có
tội.
Lời kết tội của Rùa vàng thể hiện sự phán
xét công bằng của nhdân.

c.Ý nghĩa của những chi tiết kì ảo
-Rùa vàng giúp ADV xây thành và chế nỏ
thần: đề cao tính đúng đắn trong việc xây
thành và thần thánh hoá sức mạnh của vũ khí
trong tay người Âu Lạc, khẳng định tthần
cảnh giác của nhà vua.
-Ngọc trai: minh chứng cho tấm lòng trong
của chúng?
HĐ4: Củng cố,
HD HS làm bài
tập, luyện tập
HS nêu ý
nghĩa của
vbản
Làm BT
LT
trắng nhưng bị lừa dối của MC.
-ADV cầm sừng tê bảy tấc đi vào thuỷ
cung: người dân thương tiếc, ngưỡng mộ
người anh hùngmuốn bất tử hoá người anh
hùng.
-H/ảnh ngọc trai-giếng nước là sự hoá giải

mối oan tình.
Các chi tiết này thể hiện nhận thức lsử và
tđộ của nhdân ta với các n/vật lsử, kết hợp
với cái lõi lsử có giá trị “lưu giữ kí ức” về lsử
trong nhdân và có giá trị thẩm mĩ cao, tạo
sức hấp dẫn cho câu chuyện.
3.Ý nghĩa
-Kết thúc bi thảm của cha con ADV là bài
học nhắc nhở ý thức công dân của mỗi người
đối với cộng đồng.
-Đặc sắc ng/thuật:
+cốt truyện lsử đã được trthuyết hoá nên
càng li kì hấp dẫn có thể nói đó là một trong
những TrT của dtộc ta.
+Kết hợp bi hùng, xây dựng được những
h/ảnh giàu chất tư tưởng thẩm mĩ có sức
sống lâu bền.
III.Luyện tập
HS thảo luân các vđề
-Câu hỏi 5 SGK trang 43
-Cách kết thúc truyện
V.DẶN DÒ
-HS làm 3 BT ở phần Luyện tập SGK trang 43
-Soạn bài Uylit trở về