Tiet 5 - Sự cân bằng lực. QT

Hoµng §×nh TuÊn - Trêng THCS Tµ Long - §akr«ng - Qu¶ng TrÞ VL8
BÀI 5: SỰ CÂN BẰNG LỰC – QUÁN TÍNH
A. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Nêu được một số ví dụ về hai lực cân bằng. Nhận biết đặc điểm của
hai lực cân bằng và biểu thị bằng vectơ lực. Nêu được một số ví dụ về quán tính
2. Kĩ năng : Từ dự đoán (về tác dụng của hai lực cân bằng lên vật đang chuyển
động) và làm TN kiểm tra dự đoán để khẳng đinh: “Vật chịu tác dụng của hai lực cân
bằng thì vận tốc không đổi, vật sẽ chuyển động thẳng đều”.
Giải thích được hiện tượng quán tính
3. Thái độ : Nghiêm túc, hợp tác lúc làm TN.
B. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
Trực quan - vấn đáp - hoạt động nhóm
C. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
1. Giáo viên: Bảng phụ kẻ sẵn bảng 5.1 SGK, các bước tiến hành TN. 5 máy atut
+ đồng hồ bấm giây. Tranh vẽ phóng to hình 5.1; 5.2; 5.3; 5.4.
2. Học sinh : Nghiên cứu trước bài học
D. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I. Ổn định tổ chức:
+ Ổn định lớp:
+ Kiểm tra sĩ số:
II. Kiểm tra bài cũ:
HS1: Lên bảng giải C
2b
HS2:

Vì sao nói lực là một đại lượng vec tơ? Cách biểu diễn và kí hiệu vectơ lực?
III. Bài mới:
1. Đặt vấn đề: GV (kết hợp tranh vẽ hình 5.1) một vật đang đứng yên chịu tác
dụng của hai lực cân bằng sẽ tiếp tục đứng yên. Vậy, một vật đang chuyển
động chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ như thế nào?
2. Triển khai bài:

HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu về lực cân bằng
GV: Treo tranh hình 5.2. Gọi 1HS đọc to phần 1
HS: Đọc to phần 1. Quan sát hình vẽ
GV: Yêu cầu HS cá nhân làm C
1
vào vở
HS: Làm C
1
vào vở
GV: Gọi 3HS lên bảng kể tên và biểu diễn lực:
HS1: Tác dụng lên quyển sách
HS2: Tác dụng lên quả cầu
HS3: Tác dụng lên quả bóng
HS: Thực hiện theo yêu cầu
I. Lực cân bằng
1. Hai lực cân bằng là gì?
Hai lực cân bằng là 2 lực cùng đặt lên
vật có cường độ bằng nhau, cùng
phương nhưng ngược chiều.
Website: http//violet.vn/hoangdinhtuan Mail:
TIẾ
T 05


Ngày soạn: 17/09/2009
Hoµng §×nh TuÊn - Trêng THCS Tµ Long - §akr«ng - Qu¶ng TrÞ VL8
GV: Hướng dẫn HS cả lớp cùng trao đổi thống
nhất kết quả
HS: Trao đổi thống nhất kết quả

GV: Hãy rút ra nhận xét về điểm đặt, phường,
chiều, cường độ của hai lực cân bằng?
HS: Cùng đặt lên vật, cường độ bằng nhau, cùng
phương, ngược chiều.
GV: Đó là đặc điểm của hai lực cân bằng. Vậy,
hai lực cân bằng là gì?
HS: Là 2 lực cùng đặt lên vật có cường độ bằng
nhau, cùng phương ngược chiều.
GV: Hãy dự đoán xem khi các lực tác dụng lên
vật cân bằng nhau thì vận tốc của vật sẽ ra sao?
HS: Khi đó vận tốc của vật sẽ không thay đổi,
nghĩa là vật sẽ chuyển động thẳng đều.
GV: Hướng dẫn HS làm TN kiểm tra
+ Giới thiệu dụng cụ TN
+ Hướng dẫn cách tiến hành TN
* Bố trí TN như hình 5.3a. Quả cân A ban đầu
đứng yên. Trả lời C
2
* Đặt thêm một vật nặng A
’
lên quả cân A.
Quan sát chuyển động của quả cân A và trả lời C
3
* Quan sát chuyển động của quả cân A khi nó
chuyển động qua lỗ K và trả lới C
4
* Đo quảng đường đi được của quả cân A sau
mỗi khoảng thời gian 2 giây và ghi kết quả vào
bảng 5.1.
* Tính vận tốc của A theo công thức v =

s
t
HS: Hoạt động theo nhóm
+ Nhận dụng cụ
+ Bố trí TN như hình 5.3a
+ Tiến hành các bước theo hướng dẫn của GV
Ghi kết quả vào phiếu học tập
GV: hướng dẫn các nhóm làm TN, trả lời câu hỏi
và ghi kết quả.
HS: Các nhóm cử đại diện trình bày kết quả TN
GV: Hướng dẫn các nhóm cùng trao đổi thống
nhất kết quả TN
2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên
một vật đang chuyển động.
a) Dự đoán
Khi các lực tác dụng lên vật cân bằng
nhau thì vận tốc của vật sẽ không thay
đổi, nghĩa là vật sẽ chuyển động thẳng
đều.
b) Thí nghiệm kiểm tra
C2: A chịu tác dụng của hai lực cân
bằng P và T
C3: P
A
+ P
A’
lớn hơn T nên vật
chuyển động nhanh dần
C4: P
A

và T cân bằng nhau
Website: http//violet.vn/hoangdinhtuan Mail:
Hoµng §×nh TuÊn - Trêng THCS Tµ Long - §akr«ng - Qu¶ng TrÞ VL8
HS: Thảo luận chung để thống nhất kết quả
GV: Từ TN trên các em thấy một vật đang
chuyển động mà chịu tác dụng của hai lực cân
bằng thì sẽ như thế nào?
HS: Tiếp tục chuyển động thẳng đều
c) Kết luận: Dưới tác dụng của hai
lực cân bằng, một vật đang đứng yên
sẽ tiếp tục đứng yên; đang chuyển
động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng
đều.
HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu về quán tính
GV: Cho HS đọc phần nhận xét SGK
HS: Đọc nhận xét
GV: Chốt và ghi bảng
GV: Quan sát hình 5.4 và hãy cho biết khi đẩy xe
về phía trước thì búp bê ngã về phía nào?
HS: Phía sau
GV: Hãy giải thích tại sao?
HS: Giải thích
GV: Chốt và ghi bảng
GV: Đẩy cho xe và búp bê chuyển động rồi bất
chợt dùng xe lại. Hỏi búp bê ngã về hướng nào?
HS: Ngã về trước
GV: Tại sao ngã về trước
HS: Trả lời
GV: Chốt và ghi bảng
GV: Hướng dẫn HS giải thích câu C

8
(a,b) SGK
HS: Giải thích
II. Quán tính
1. Nhận xét.
Khi có lực tác dụng, mọi vậtu đều
không thể thay đổi vận tốc đột ngột
được vì mọi vật đều coa quán tính
2. Vận dụng
C6: Búp bê ngã về phái sau vì khi
đẩy xe chân búp bê chuyển động cùng
với xe nhưng vì quán tính nên thân và
đầu chưa kịp chuyển động.

C7: Búp bê ngã về phía trước vì khi
xe dừng lại thì chân búp bê cũng dừng
lại. Thân và đầu vì có quán tính nên
búp bê ngã về trước.
C
8
:
a) Ôtô đột ngột rẽ phải, do quán tính
hành khách không thể đổi hướng
chuyển động ngay mà tiếp tục theo
chuyển động cũ nên bị nghiêng người
sang trái.
b) Nhãy từ bậc cao xuống, chân chạm
đất bị dừng ngay lại, nhứng người còn
tiếp tục chuyển động theo quán tính
nên làm chân gập lại.

IV. Củng cố:
HS1: Thế nào là hai lực cân bằng? Ví dụ.
HS 2: Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật (đứng yên và chuyển động)?
HS3: Vì sao mọi vật không thể thay đổi vận tốc đột ngột khi có lực tác dụng?
V. Dặn dò : Học bài cũ, làm bài tập C
8
(c,d,e)
Nghiên cứu trước bài mới: lực ma sát
Câu hỏi soạn bài:
- Lực ma sát là gì?
- Khi nào có lực ma sát?
Website: http//violet.vn/hoangdinhtuan Mail: