Dùng thuốc tẩy giun phải đúng định kỳ potx

Dùng thuốc tẩy giun phải
đúng định kỳ

Giun là loại ký sinh trùng sống ăn bám ở người, chủ yếu là ở ruột. Ở nước ta
với tình trạng vệ sinh môi trường, vệ sinh ăn uống như hiện nay, gần như ai
cũng chứa giun trong bụng. Khi đã nhiễm giun thì phải dùng thuốc tẩy giun.
Nhiễm giun - Một bệnh rất phổ biến
Ở nước ta, người mắc bệnh giun (các tỉnh
phía Nam gọi là lãi) cực kỳ phổ biến. Giun
sống ký sinh ở người gồm nhiều loại: thường
gặp nhất là giun đũa, tiếp đến là giun kim,
giun tóc, giun móc, giun lươn Tỷ lệ nhiễm
giun đặc biệt là giun đũa rất cao. Ở các tỉnh
miền Bắc nhiều nơi có tỷ lệ nhiễm giun đũa
cao tới 86 - 98% (trung bình là 70 - 85%);
còn ở miền Nam thì vào khoảng 20 - 35%.
Người lớn nhiễm giun đũa thường là do ăn rau sống có lẫn trứng giun, thức ăn bị
phơi nhiễm do bụi và ruồi, nhặng, gián Trẻ em, ngoài giun đũa còn dễ bị giun
kim vì chơi nghịch đất cát có lẫn trứng giun, hoặc gãi vùng hậu môn (do giun bò
ra đẻ trứng và gây ngứa) rồi đưa tay lên miệng và nuốt phải trứng giun
Thuốc trị giun đường ruột là thuốc có tác dụng tẩy sạch, hoặc làm giảm đáng kể số
lượng giun ra khỏi ruột. Dùng thuốc tẩy giun là một việc làm rất cần thiết.
Thị trường thuốc nước ta từ trước tới nay có nhiều loại thuốc tẩy giun. Có một số
thuốc trước đây dùng nhiều, nhưng nay không dùng nữa vì có nhiều độc tính,
nhiều tác dụng phụ. Như viên tinh dầu giun (tinh dầu chenopot) có độc tính cao,

Xét nghiệm tìm trứng giun tại Viện
Sốt rét - côn trùng - ký sinh trùng
Trung ương.
phổ tác dụng hẹp; santonin độc và làm giun di chuyển đến các bộ phận khác trong
cơ thể gây nguy hiểm; levamisol có thể gây tai biến nặng; piperazin sử dụng

không thuận tiện phải uống nhiều ngày liên tiếp nên hiện nay không dùng.
Nhưng do thói quen, và do ít được thông tin cho nên ở một số nơi có thể vẫn còn
sử dụng.
Một số thuốc tẩy giun thường dùng
Hiện nay có những thuốc tẩy giun rất tốt, có hiệu quả cao, ít tác dụng phụ, phổ tác
dụng rộng (trị được nhiều loại giun cùng lúc).
Mebendazol: Thuốc này có nhiều biệt dược (tên thương mại) quen thuộc như:
vermox, fugacar, mebendacin, noverm Thuốc có phổ tác dụng rộng, công hiệu
trị cùng lúc các loại giun đũa, giun kim, giun tóc, giun móc, và giun lươn.
Mebendazol có cơ chế tác dụng là ức chế tổng hợp tubulin (một loại protein đặc
biệt dạng cầu chứa 10 -14 phân tử sắp xếp để tạo ra một vi cấu trúc hình ống)
khiến cho không thành lập được các tiểu quản trong cơ thể giun. Thuốc hay được
dùng, không độc nên liều dùng cho người lớn và trẻ em trên 2 tuổi là giống nhau.
Khi dùng thuốc không phải nhịn ăn, hoặc uống kèm thuốc tẩy như các thuốc trị
giun cũ.
Mebendazol có các dạng bào chế: viên nén 100mg, 500mg, dung dịch uống
20mg/ml, hỗn dịch uống 20mg/ml. Thuốc không dùng cho phụ nữ có thai, đặc biệt
trong 3 tháng đầu thai kỳ.
Albendazol: Với các tên biệt dược quen thuộc như aldazol, abentel, zeben, zentel
có phổ tác dụng rộng, diệt giun đũa, giun kim, giun tóc, giun móc, giun lươn. Cơ
chế tác dụng của thuốc tương tự như mebendazol. Thuốc không độc, nên người
lớn và trẻ em trên 2 tuổi uống liều lượng như nhau. Albendazol có các dạng viên
nén 200mg và 400mg, lọ 10ml hỗn dịch 20mg/ml (2%) và 40mg/ml (4%).
Không dùng albendazol cho người có thai và phụ nữ nuôi con bú, người bệnh gan,
bệnh máu và tủy xương. Với phụ nữ có thai, có tài liệu còn ghi mạnh mẽ hơn:
không được có thai ít nhất sau 30 ngày dùng thuốc, vì thuốc có thể gây tai biến
nguy hiểm cho thai (nên dùng thuốc ở tuần lễ đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt
hoặc sau xét nghiệm thai âm tính). Còn các phản ứng phụ rất ít xảy ra, nếu có cũng
nhẹ (chóng mặt, buồn nôn, đau bụng ) và ngừng thuốc sẽ khỏi.
Pyrantel pamoat: Thuốc thuộc nhóm amidin vòng. Với các biệt dược như: anthel,

combantrin, pilcom, panatel có tác dụng diệt giun đũa, giun kim, giun móc
nhưng không có tác dụng với giun tóc. Pyrantel có cơ chế tác dụng như
acetylcholin, làm cơ giun khử cực bền, cơ giun co mạnh cấp tính, ngừng co bóp tự
phát (tác dụng nicotinic), đồng thời pyrantel ức chế cholinesterase, rút cuộc cơ
giun liệt cứng và bị tống ra khỏi ruột người.
Pyrantel pamoat ít hấp thu qua ống tiêu hóa người nên tác dụng tại chỗ mạnh và là
nhóm thuốc được đánh giá khá an toàn cho phụ nữ có thai bị nhiễm giun cần tẩy.
Tuy vậy, để dè chừng, người ta vẫn khuyên tránh dùng cho phụ nữ có thai trong 3
tháng đầu thai kỳ. Cũng nên tránh dùng cho người bệnh gan và trẻ em dưới 6
tháng tuổi. Các tác dụng phụ thường nhẹ (nhức đầu, chóng mặt, đau bụng, buồn
nôn ) và sau khi ngừng thuốc sẽ hết.
điều quan trọng là phải phòng bệnh để tránh bội nhiễm, tái nhiễm giun. Cần phải
giữ gìn môi trường sống tốt (vệ sinh phân, nước, rác, chống ruồi, nhặng, gián ) và
có ý thức vệ sinh ăn uống, định kỳ tẩy giun 4 - 6 tháng một lần.
BS. Vũ Hướng Văn