Tìm hiểu về Nghệ thuật chụp hình doc

Tìm hiểu về Nghệ thuật chụp hình
(Tài liệu sưu tầm)
Trưc ht l chng ta ni đn khi nim cơ bn nht: S phơi sng - Exposure
Exposure
Bn cht của vic chụp nh l s phơi sng. Khi chụp nh, ống kính sẽ mở ra cho nh sng vo
phim hay sensor (của my nh số) như vậy cht lượng bức nh tùy thuộc vo lượng nh sng
truyền qua ống kính vo phim hay sensor, nu nh sng nhiều qu thì hình sẽ bị trắng xa, còn
ngược lại, nu nh sng qu ít thì hình đen thùi lùi. Ngh thuật chụp nh l lm sao cho nh sng
vừa đủ để nh cht lượng.
Thc cht ra cht lượng nh phụ thuộc vo lơng nh sng m phim hay sensor bắt được, như
vậy ngoi vic phụ thuộc lượng nh sng qua ống kính, n còn phụ thuộc vo độ nhạy sng của
phim hay của sensor
Đối vi phim, độ nhạy sng thường được ký hiu bằng chữ ASA. Do vậy chng ta c cc loại
phim 50ASA, 100ASA, 200ASA, 400ASA, 800ASA, 1600ASA Con số cng cao thì độ nhạy
sng cng cao. Nu bạn no chụp bằng my hình compact du lịch thông thường thì do cht lượng
ống kích c hạn, cứ phang phim 200ASA chụp cho n cht lượng
Đối vi my số thì độ nhạy sng được ký hiu bằng chữ ISO v cũng c cc gi trị như phim.
Anh em Thăng Long nh mình thường l dùng my PnS nên thường chỉ c cc gi trị ISO l 50,
100, 200 v 400. Ngoại trừ đồng chí Pavel c qu DSLR Nikon D70 nên c ISO lên ti 3200,
miễn bn ở đây hehehe " />
Lưu ý một điều l độ nhạy sng cng cao thì độ nhiễu (noise) cũng cng cao nên chỉ dùng ISO
cao khi chụp vi điều kin nh sng yu hoặc tốc độ chụp qu nhanh
Apeture - Độ mở ống kính
Một ống kính my chụp hình c một mn sập, được ghép bằng nhiều l thép tạo thnh một lỗ
tròn, đại khi l th, Nymph cũng chẳng rõ số lượng l thép đ l bao nhiêu l, nhưng mục đích
của những l thép đ l lm cho chng ta c thể thay đổi đường kính của ci lỗ nhận nh sng
đ. Như vậy rõ rng l nu ci lỗ đ cng to thì lượng nh sng vo cng nhiều v ngược lại.
Người ta gọi đ l độ mở ống kính. Tương ứng vi mỗi độ mở ống kính đ người ta c một trị số
như sau: 1 , 1.4 , 2 , 2.8 , 4 , 5.6 , 8 , 11 , 16 , 32 … cc trị số ny gọi l cc F-Stop hay l khẩu
độ. Đối vi mỗi ống kính sẽ c một tiêu c l f, như vậy đường kính của lỗ nhận nh sng đ sẽ
l f/khẩu độ, khẩu độ cng ln thì đường kính cng nhỏ. Thông thường trong my nh người ta

không ghi l f/2 hay l f/2.8 m người ta thường ghi l f2, f2.8, f4 do vậy mọi người để ý l
nu chng ta ni rằng chng ta tăng độ mở ống kính c nghĩa l chng ta đang gim khẩu độ.
Chẳng hạn như trên dãy số trên thì f1 l độ mở ống kính ln nht v f32 l độ mở ống kính nhỏ
nht. Thường nu cc bạn chụp nh bằng my số dạng compact point and shoot thì n c cc trị
số từ f2 đn f11, hoặc c my thì chỉ đn f5.6 thôi, my của Nymph thuộc dạng bèo nên chỉ c từ
f2 đn f8.
Nu chng ta tăng hay gim một đơn vị khẩu độ c nghĩa l chng ta tăng hay gim lượng nh
sng vo ống kính gp đôi, ví dụ như lượng nh sng vo my vi f2 sẽ gp đôi lượng nh sng
vo my vi f2.8, v lượng nh sng vo my khi .8 sẽ gp đôi khi f4
Shutter Speed tốc độ chụp
Hình dung th ny, ci cửa sập đ n mở ra xong n đng lại ngay lập tức thì rõ rng l lượng
nh sng nhận được ít hơn so vi n mở ra một cht rồi n mi sập lại. Như vậy tốc độ chụp
chính l thời gian mở của cửa sập, được tính bằng đơn vị bằng giây, thường thì trong my họ
chia sẵn cho chng ta cc gi trị để sao cho vi mỗi hai tốc độ chụp st nhau thì lượng sng vo
my l gp đôi, cũng c thể c my c cc gi trị không gp đôi như th, nhưng m ci ny cũng
dễ hiểu nên anh chị em sẽ t bit thôi hehe.
Tốc độ chụp nh hưởng nhiều đn cht lượng nh, trong trường hợp chụp cc vật thể chuyển
động thì thường phi để tốc độ chụp nhanh vì khi chuyển động sẽ lm nhòe hình. Còn chụp buổi
tối phi để tốc độ thp để lượng nh sng vo đủ, nu không thì hình đen thui mt

Chng ta đã đi qua được một vi khi nim cơ bn nht, hôm nay tip tục vi một khi nim ht
sức quan trọng trong chụp hình, đ l độ sâu trường nh DOF (Depth Of Field) (c ti liu ting
Vit thì gọi l VAR: c nghĩa l Vùng Ảnh Rõ, tốt nht chng ta dùng từ DOF cho n chuẩn
hehe)
DOF: Độ sâu trường ảnh
Ni nôm na th ny, DOF c thể hiểu được l khong rõ nét của hình nh. Khi bạn ly nét vo
chủ thể thì c một khong không gian trưc v sau chủ thể cũng rõ nét, khong ny gọi l DOF.
Khi bạn chụp nh phong cnh, thường l nh c chiều sâu nên bạn cần cc vật thể ở xa cũng rõ
nét m vật thể ở gần cũng rõ nét, c nghĩa l bạn cần lm sao để DOF ln. Ngược lại, khi bạn
chụp chân dung thì thường chỉ cần chủ thể rõ nét, còn cc vật thể phía sau lm phông nền sẽ mờ

đi, như vậy phi lm sao cho DOF mỏng thôi.
DOF chịu nh hưởng của nhiều yu tố nhưng yu tố cơ bn nht l độ mở ống kính. Nu độ mở
ống kính cng ln thì DOF cng mỏng v ngược lại. Do vậy, nu bạn cần chụp vi DOF mỏng
(chụp chân dung chẳng hạn) thì cứ cho độ mở ống kính to ht cỡ vo cho n mỏng, còn nu chụp
phong cnh thì bp độ mở ống kính nhỏ lại. Nhắc lại một cht bên trên l trong dãy số của cc
my Point and Shoot (từ sau ny vit tắt thnh PnS cho n gọn " />) khi độ mở ống kính l f2
thì thường l độ mở ln nht, còn f8 l độ mở nhỏ nht.
Mình sẽ bổ sung hình minh họa cho phần ny sau.
Khi muốn mở ống kính ln để ly DOF mỏng trong chụp nh chân dung, rt c thể c những
điều kin nh sng mạnh sẽ lm cho hình bị dư sng (Over Exposure) nên trong những trường
hợp ny người ta phi dùng thêm cc kính lọc để gim lượng nh sng vo my.
Trên đây mình đã lưt qua cc kin thức cơ bn nht trong kỹ thuật chụp nh. Đa vo đ mong
rằng cc bạn sẽ c kh năng lm chủ ci mình hình của mình tốt hơn.
Tip theo đây mình xin ni thêm về một số điều khc liên quan. Trưc ht l về một số ký hiu
thông thường trên my nh số để cc bạn bit v sử dụng đng mc. Bạn no bit rồi thì thôi,
bạn no chưa bit thì bây giờ bit hehe M cc ký hiu ny cũng gii hạn trong cc my PnS
thôi nhé, cc my DSLR thì mình chưa sử dụng nên chưa bit cc ký hiu ny, ai bit bổ sung
thêm
Cc ch độ chụp:
- Auto: ci ny thì khỏi ni, giơ lên v bụp, my t set ht tt c cc thông số. User chỉ c thể
chình được vic c bật flash hay không hoặc h~n giờ chup (self-timer)
-Program (k/ hiệu trên m1y: P) : đây l ch độ chup m my sẽ t động thit lập thông số cho
độ mở ống kính v tốc độ chụp, cc thông số còn lại người sử dụng c thể t chọn
- Aperture-Priority (k/ hiệu trên m1y: Av ho4c A): đây l ch độ chụp ưu tiên độ mở ống
kính, người sử dụng c thể t chọn độ mở ống kính theo mục đích chọn DOF, my sẽ t chỉnh
thời gian chụp sao cho phù hợp vi độ mở ống kính đ.
-Shutter speed- Priority (k/ hiệu trên m1y: S ho4c Tv): Đây l ch độ cho phép người sử
dụng t chọn tốc độ chụp, my sẽ t chọn độ mở ống kính phù hợp vi tốc độ chụp đ
-Manual (k/ hiệu trên m1y: M): Ch độ ny thì cũng miễn bn luôn, mình t lm tt c mọi
chuyn, set up tt c cc thông số v bụp

C1c tip khi chụp ảnh:
- Trưc ht l nguyên tắc quen thuộc nht: nguyên tắc 1/3 (Rule of Thirds). Đây l một nguyên
tắc "nằm lòng" của người chụp nh. Cơ bn l bạn chia tưởng tượng ci mn nh thnh ba phần
theo chiều ngang v ba phần theo chiều dọc (bằng hai đường k• ngang v hai đường k• dọc) như
ci bn cờ tic tac toe 9 ô vậy thôi. Như vậy chng ta sẽ c hai đường ngang (thường dùng trong
chụp landscape) v hai đường dọc (thường dùng trong chụp chân dung) v 4 ci giao điểm. Khi
chụp nh, hãy đặt cc chủ thể cần chụp vo cc đường ny v cc đối tượng hay điểm nhn của
bức nh hãy đặt vo vị trí của cc giao điểm.
Hình dưi đây chụp không theo nguyên tắc 1/3, đường chân trời nằm giữa nh nên c v• như
không gian bị b h~p lại v thiu chiều sâu
Hình ny sau khi crop lại, đường chân trời nằm ở 1/3 bên dưi, không gian dường như rộng hơn
Khi chụp phong cnh thường để đường chân trời năm ở 1/3 trên hoặc 1/3 dưi tùy theo mục đích
chụp của tc gi, ngoi ra cũng nên ch ý đn cc vật thể nằm trong hình cũng nên theo nguyên
tắc 1/3 ny
Chụp hoa hay chụp chân dung cũng vậy

============================

về super CCD v cc công ngh khc Cmos,CCD của cc dòng my khc Fuji.
Về căn bn thì mu sắc trong photo cu thnh từ 3 mu cơ bn tạo nh sng trắng:
red,blue,green
trên sensor, vic sắp xp cc mu sắc sao cho khoa học nht v cho nh sắc net nht phụ thuộc
vo s gần nhau của cc mu ny về phần ny thì Fuji đang đi đầu vi công ngh Super CCD,
super CCDHR
CCD, Cmos ( hình như phần nhiều dnh cho Canon, nikon gì đ thì phi. ,, HEHE°°)ở cc
công ngh ny. cc điểm mu được sắp xp theo hình caro như hình dưi
vi fuji thì cc điểm mu gần nhau hơn do được sắp xp đan xen lẫn nhau, qua đ hiu qủa về
mu sắc cũng c phần nét hơn

===================

Sự phơi s1ng, Khẩu độ, tốc độ:
Để dễ hình dung, ta c thể liên h đn vic mở robinê nưc vo ly sao cho vừa đủ đầy ly sẽ
tương đương vi vic mở khẩu độ sao cho chụp hình đng sng. Khi đ xem hình sau ta sẽ
thy
nu nưc mở ít (khẩu độ nhỏ) thì sẽ mt nhiều thời gian (tốc độ chậm) để c thể đầy ly nưc
v tương t l mở nưc mạnh (khẩu độ ln) thì thời gian cần sẽ ít hơn (tốc độ nhanh).
Tốc độ v khẩu độ c thể biểu diễn theo cc hình dưi đây:
Cứ 1 bưc nhy ở thang bậc trên được gọi l 1 khẩu. Đối vi cc my hình đời mi thì ta c thể
tăng gim theo từng 1/2 hay 1/3 khẩu. Để dễ hình dung thì ta hãy coi ví dụ sau: vo ngy trời
nắng đ~p, vi tốc độ 1/125 v khẩu độ f16 bạn sẽ c 1 tm nh đúng s1ng. V bạn c thể
tăng/gim ở khẩu độ & tốc độ sao cho vic bù trừ đng thì bạn cũng sẽ c 1 tm nh đúng s1ng.
Hãy xem hình minh họa ở dưi!
Ngoi ra c 1 link sau cc bạn c thể vo tham kho. Đây l web của Canon để hưng dẫn người
dùng tập sử dụng my DSLR. Nhưng cho dù bạn dùng bt cứ my no thì cũng sẽ c thể tìm
thy nhiều thông tin bổ ích ở đây:
/>
===========================

chụp hoa cỏ hay vật gì nho nhỏ thì để ch độ Macro, n c biểu tượng l hình bông hoa đ.
Khi chụp ch độ ny thì DOF rt mỏng, nghĩa l nền đằng sau sẽ mờ.