SÁCH LINH KHU - THIÊN 65: NGŨ ÂM NGŨ VỊ ppt

SÁCH LINH KHU
THIÊN 65: NGŨ ÂM NGŨ VỊ

Đối với loại hình của người thuộc Hữu chủy và Thiếu chủy, ta nên
điều trị ở phần thượng bộ của phía hữu của thủ Thái dương Tiểu trường
kinh[1].
Đối với loại hình của người thuộc Tả thương và Tả chủy, ta nên điều
trị ở phần thượng bộ của phía tả của thủ Dương minh Đại trường kinh[2].
Đối với loại hình của người thuộc Thiếu chủy và Thái cung, ta nên
điều trị ở phần thượng bộ của phía tả của thủ Dương minh Đại trường
kinh[3].
Đối với loại hình của người thuộc Hữu giốc và Thái giốc, ta nên điều
trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Thiếu dương Đởm kinh[4].
Đối với loại hình của người thuộc Thái chủy và Thiếu chủy, ta nên
điều trị ở phần thượng bộ của phía tả của thủ Thái dương Tiểu trường
kinh[5].
Đối với loại hình của người thuộc Chúng vũ và Thiếu vũ, ta nên điều
trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Thái dương Bàng quang kinh[6].
Đối với loại hình của người thuộc Thiếu thương và Hữu thương, ta
nên điều trị ở phần hạ bộ của phía hữu thủ Thái dương Tiểu trường kinh[7].
Đối với loại hình của người thuộc Chất vũ và Chúng vũ, ta nên điều
trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Thái dương Bàng quang kinh[8].
Đối với loại hình của người thuộc Thiếu cung và Thái cung, ta nên
điều trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Dương minh Vị kinh[9].
Đối với loại hình của người thuộc Phán giốc và Thiếu giốc, ta nên
điều trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Thiếu dương Đởm kinh[10].
Đối với loại hình của người thuộc Đệ thương và Thượng thương, ta
nên điều trị ở phần hạ bộ của phía hữu của túc Dương minh Vị kinh[11].
Đối với loại hình của người thuộc Đệ thương và Thượng giốc, ta nên
điều trị ở phần hạ bộ của phía tả của túc Thái dương Bàng quang kinh[12].
Loại hình người thuộc âm Thượng chủy và Hữu chủy, hoặc những

loại hình đồng thuộc Hỏa khí, hợp với ngũ cốc là lúa mạch, với ngũ súc là
thịt dê, với ngũ quả là trái hạnh, với kinh mạch là thủ Thiếu âm, với ngũ
tạng là Tâm, với ngũ sắc là màu đỏ, với ngũ vị là đắng, với thời lệnh là mùa
hạ[13].
Loại hình người thuộc âm Thượng vũ và Thái vũ, hoặc những loại
hình đồng thuộc Thủy khí, hợp với ngũ cốc là đại đậu, với ngũ súc là thịt
heo, với ngũ quả là trái lật, với kinh mạch là túc Thiếu âm, với ngũ tạng là
Thận, với ngũ sắc là màu đen, với ngũ vị là mặn, với thời lệnh là mùa
đông[14].
Loại hình người thuộc âm Thượng cung và Thái cung , hoặc những
loại hình đồng thuộc thổ khí, hợp với ngũ cốc là lúa tắc, với ngũ súc là thịt
bò, với ngũ quả là trái táo, với kinh mạch là Túc Thái âm, với ngũ tạng là
Tỳ, với ngũ sắc là màu vàng, với ngũ vị là ngọt, với thời lệnh là mùa qúy
hạ[15].
Loại hình người thuộc âm Thượng thương và Hữu thương, hoặc
những loại hình đồng thuộc kim khí, hợp với ngũ cốc là lúa thử, với ngũ súc
là thịt gà, với ngũ quả là trái đào, với kinh mạch là thủ Thái âm, với ngũ tạng
là Phế, với ngũ sắc là màu trắng, với ngũ vị là cay, với thời lệnh là mùa
thu[16].
Loại hình người thuộc âm Thượng giốc và Thái giốc, hoặc những loại
hình đồng thuộc Mộc khí, hợp với ngũ cốc là lúa ma, với ngũ súc là thịt
chó, với ngũ quả là trái lý, với kinh mạch là túc Quyết âm, với ngũ tạng là
Can, với ngũ sắc là màu xanh, với ngũ vị là chua, với thời lệnh là mùa
xuân[17].
Người thuộc loại hình Thái cung và Thượng giốc, đều có thể điều trị
theo vùng thượng bộ phía hữu của túc Dương minh Vị kinh[18].
Người thuộc loại hình Tả giốc và Thái giốc, đều có thể điều trị theo
vùng thượng bộ phía tả của túc Dương minh Vị kinh[19].
Người thuộc loại hình Thiếu vũ và Thái vũ, đều có thể điều trị theo
vùng hạ bộ phía hữu của túc Thái Dương Bàng quang kinh[20].

Người thuộc loại hình Tả thương và Hữu thương, đều có thể điều trị
theo vùng thượng bộ phía tả của thủ Dương minh Đại trường kinh[21].
Người thuộc loại hình Gia cung và Thái cung, đều có thể điều trị theo
vùng thượng bộ phía tả của túc Thiếu Dương Đởm kinh[22].
Người thuộc loại hình Chất phán và Thái cung, đều có thể điều trị
theo vùng hạ bộ phía tả của thủ Thái Dương Tiểu trường kinh[23].
Người thuộc loại hình Phán giốc và Thái giốc, đều có thể điều trị theo
vùng hạ bộ phía tả của túc Thiếu Dương Đởm kinh[24].
Người thuộc loại hình Thái vũ và Thái giốc, đều có thể điều trị theo
vùng thượng bộ phía hữu của túc Thái Dương Bàng quang kinh[25].
Người thuộc loại hình Thái giốc và Thái cung, đều có thể điều trị theo
vùng thượng bộ phía hữu của túc Thiếu Dương Đởm kinh[26].
Năm loại hình của người thuộc Hữu chủy, Thiếu chủy, Chất chủy,
Phán chủy, Thượng chủy, đều thuộc Hỏa[27].
Năm loại hình của người thuộc Hữu giốc, Đệ giốc, Thượng giốc, Thái
giốc, Phán giốc, đều thuộc Mộc[28].
Năm loại hình của người thuộc Hữu thương, Thiếu thương, Chất
thương, Phán thương, Thượng thương, đều thuộc Kim[29].
Năm loại hình của người thuộc Thiếu cung, Thượng cung, Thái cung,
Gia cung, Tả cung đều thuộc Thổ[30].
Năm loại hình của người thuộc Chúng vũ, Chất vũ, Thượng vũ, Đại
vũ, Thiếu vũ đều thuộc Thủy[31].
Hoàng Đế hỏi: "Người đàn bà không có râu, đó là do không có huyết
khí chăng ?”[32].
Kỳ Bá đáp : "Xung mạch và Nhậm mạch đều khởi lên ở bào trung,
vận hành lên trên theo bên trong cột sống lưng, đóng vai biển của kinh
lạc[33]. Phần nổi và ngoài của nó tuần hành theo bên hữu của bụng, lên trên
để hội với yết hầu, 1 nhánh lại lên trên để hội với quanh môi[34]. Khi huyết
khí thịnh thì nó sẽ làm sung cho bì phu, làm nhiệt cho cơ nhục; nếu chỉ có
huyết thịnh 1 mình thì nó sẽ thấm ra đến bì phu để sinh ra lông[35]. Nay

người đàn bà sinh vốn hữu dư ở khí mà bất túc ở huyết, đó là do ở họ thường
hay bị thoát huyết[36]. Khi mạch Xung và mạch Nhậm không làm tươi cho
miệng và môi, vì thế mà râu không có thể mọc ra vậy”[37].
Hoàng Đế hỏi: "Có số người tổn thương đến bộ phận sinh dục làm sao
cho khí của sinh dục bị tuyệt, không còn cứng lên được nữa, không còn tác
dụng giao hợp được nữa, thế nhưng râu của họ vẫn không rụng, nguyên do
nào gây nên như thế ?[38] Riêng những người hoạn (cắt đứt bộ phận sinh
dục) thì râu lại rụng đi không mọc nữa, tại sao thế ? Ta mong được nghe về
những nguyên nhân đã gây nên như thế”[39].
Kỳ Bá đáp : "Hoạn có nghĩa là cắt đứt cái tông cân (bộ sinh dục), làm
thương đến mạch Xung, huyết bị chảy ra mà không phục hồi trở lại được,
kết lại bên bì phu, đến nỗi mạch Xung và mạch Nhậm không còn lên được
đến miệng và môi để nuôi dưỡng nơi này nữa, do đó mà râu không mọc
được”[40].
Hoàng Đế hỏi: "Có những người gọi là Thiên hoạn, chưa từng bị cắt
và bị thương nơi bộ sinh dục, cũng không giống như đàn bà, mỗi tháng bị
thoát huyết, vậy mà họ vẫn không có mọc râu, nguyên do nào khiến như thế
?”[41].
Kỳ Bá đáp : "Đây là trường hợp do tiên thiên khí bất túc; Nhậm mạch
và Xung mạch không thịnh, bộ phận của tông cân không hình thành, hữu khí
mà vô huyết ở Nhậm và Xung, nó sẽ không lên trên để nuôi dưỡng vùng
miệng và môi, vì thế nên họ không có râu”[42].
Hoàng Đế hỏi: "Đúng vậy thay ! Bậc thánh nhân thông hiểu về vạn
vật, ví như mặt trời và mặt trăng soi vạn vật thành những hình ảnh trong
sáng, như tiếng trống sẽ vang lên sau khi đánh vào trống, nghe được tiếng
nói mà biết được hình trạng, nếu không phải là bậc cao minh như phu tử, thì
ai có thể biết được cái tinh khí ấy của vạn vật ?[43] Do đó bậc thánh nhân
chỉ nhìn nhan sắc vàng hay đỏ, mà biết được bên trong nhiệt khí nhiều; chỉ
nhìn nhan sắc xanh hay trắng, mà biết được bên trong nhiệt khí ít; chỉ nhìn
đôi mày đẹp mà biết được kinh Thái dương nhiều huyết; chỉ nhìn râu cằm và

râu hàm lên đến tóc mai mà biết được kinh Thiếu dương nhiều huyết; chỉ
nhìn bộ râu cằm đẹp mà biết được kinh Dương minh nhiều huyết. Đây là do
thời mà như thế vậy”[44].
Ôi ! Thường số con người, trong đó Thái dương thường huyết nhiều,
khí ít, Thiếu dương thường khí nhiều, huyết ít, Dương minh thường huyết
nhiều, khí nhiều, Quyết âm thường khí nhiều, huyết ít, Thiếu âm thường
huyết nhiều, khí ít, Thái âm thường huyết nhiều, khí ít, đây là những hiện
tượng chính thường của Trời vậy”[45].