Tải bản đầy đủ (.pdf) (8 trang)

Khoảnh khắc cá tính trái ngược với hoàn cảnh potx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (170.3 KB, 8 trang )

99 Khoảnh Khắc Đời Người
Khoảnh khắc cá tính trái ngược với hoàn cảnh

Ðể theo đuổi phương thức sinh tồn đẹp hơn của tương lai, để thay đổi
những cái không thích nghi với hoàn cảnh, bạn hoàn toàn có thể chôn vùi
cái tôi cũ rích đi, đem mình nhào nặn lại được bộ mặt hoàn toàn khác hẳn,
để mong thích nghi với một hoàn cảnh mới, bắt đầu một cuộc sống mới, mở
ra một cuộc đời mới.
Mâu thuẫn của tôi và anh ta, mâu thuẫn của cá thể và quần thể, mâu
thuẫn của cá nhân và xã hội, chung quy là cá tính trái ngược với hoàn cảnh.
Cái gọi là hoàn cảnh ở đây đương nhiên là hoàn cảnh xã hội. Quan hệ
giữa người này với người khác trong nội bộ quần thể xã hội, trình độ đạo
đức chung, pháp quy pháp luật, phong tục tập quán văn hóa tạo thành nội
dung cơ bản của hoàn cảnh xã hội.
Quần thể xã hội rõ ràng do các cá tính từng người khác nhau tạo nên.
Do xuất thân từ giáo dục bồi dưỡng của từng người khác nhau, chịu sự tiêm
nhiễm của hoàn cảnh tự nhiên và hoàn cảnh xã hội khác nhau, nên hình
thành cá tính khác nhau rất lớn. Sự khác biệt của cá tính có thể dùng các loại
kiểm nghiệm khác nhau để đánh dấu hai cực đối ứng vô cùng.
Lấy việc đem thế giới nội tâm của mình và ngôn luận của bản thân
làm mức độ biểu hiện đối với xã hội bên ngoài làm thước đo thì cá tính có
thể phân làm hai loại: dạng kín đáo và dạng cởi mở, tức dạng hướng nội và
dạng hướng ngoại.
Người thuộc dạng hướng nội luôn luôn đem mình đóng kín trong thế
giới nội tâm của bản thân lúc nào cũng quan tâm đến ấn tượng của mình
trong lòng người khác và địa vị trong đoàn thể, và luôn luôn thể nghiệm
mình, kiểm thảo mình, thiết kế mình, không giỏi giao tiếp với thế giới bên
ngoài, nhất là ở trước mặt người xa lạ, ở nơi công cộng, càng là lười mở
miệng nói, hoặc ngượng mở miệng. Không muốn xuất đầu lộ diện, khi họp
thì thích ngồi ở các góc. Khi bất đắc dĩ phải giao tiếp thì mặt đỏ, tim đập
thùm thụp. Nói năng làm việc gì cũng thận trọng, chỉ sợ có sai sót, chỉ sợ bị


người khác cười chê. Ðôi khi cũng biểu hiện lòng tự tin nhưng không đủ.
Người thuộc dạng hướng nội phần nhiều say mê ảo tưởng, suy nghĩ triền
miên, có thể anh ta có thế giới nội tâm cực kỳ phong phú, mà còn cực kỳ
nhạy bén, thường đem xã hội nhân sinh muôn màu muôn vẻ cô đặc trong
đầu óc của mình lần lượt sàng lọc và phóng ra từng cái một. Nhưng
cái ?phong phú? này xét đến cùng là có hạn, do đó thường xuất hiện ảo giác
đi ngược lại với hiện thực hoặc vì thần kinh quá nhạy nên dẫn đến hiểu
nhầm.
Lâm Ðại Ngọc là một điển hình của tính cách hướng nội.
Người thuộc dạng hướng ngoại tham gia vào ý thức mãnh liệt, đối với
thế giới bên ngoài luôn luôn tràn ngập tâm lý tìm hiểu tri thức. Thích xuất
đầu lộ diện, bất kể ở nơi công cộng hay là trước mặt người xa lạ, đều có biểu
hiện mạnh mẽ dục vọng của mình. Anh ta có thể vừa gặp người lạ như đã
quen từ lâu, anh ta có thể giỏi diễn thuyết. Anh ta hầu như không quan tâm
đến ấn tượng của mình trong con mắt người khác, đến địa vị của mình trong
đoàn thể, luôn luôn tự mình cảm thấy tốt đẹp, tràn ngập lòng tự tin. Với anh
ta khiêm tốn hay không khiêm tốn đều không sao cả, không giỏi mưu toan,
tính toán trong lòng, không cẩn thận. Người thuộc dạng hướng ngoại giống
như một đám lửa, đi đến đâu thì có thể thiêu cháy đến đó, thích giao kết bạn
bè, cho dù thường không thể gắn bó keo sơn cũng tịnh không giảm bớt khao
khát nhiệt tình giao tiếp. Người hướng ngoại đôi khi cũng do lời nói việc
làm không đủ cẩn trọng mà có lỗi với người khác, nhưng người ta cũng vì
bản tính của anh ta không xấu mà dễ dàng tha thứ. Vì thế quan hệ nhân tế
của anh ta vẫn là không đến nỗi quá tồi. Hầu như anh ta không thể ngồi yên
tĩnh để ngẫm nghĩ sâu xa, mà chỉ coi trọng ở hành động. Sự chuyển động
tràn ngập toàn bộ cuộc sống của anh ta, suốt ngày bận rộn, bôn ba khắp nơi.
Ðối với các loại hoạt động xã hội, như là các loại hội nghị, có hứng thú
mãnh liệt. Anh ta cũng có thể lôi kéo một nhóm người thành lập một hội học
thuật gì đó, hoặc một hiệp hội gì đó. Anh ta có khi sẽ trở thành tổng thư ký
hoặc phó chủ tịch hội học thuật này, hiệp hội nọ. Trong cuộc sống, người

thuộc dạng hướng ngoại phần nhiều biểu hiện rất hào hứng và lạc quan,
người hướng ngoại đối với người khác tương đối khoan dung, cũng không
tính toán nhiều đến phê bình và trách móc của người khác đối với anh ta.
Loại bỏ sự khác biệt của quan niệm nhân sinh và quan niệm xã hội,
nói chung, người hướng ngoại tương đối thích hợp hoàn cảnh xã hội, anh ta
là phần tử hoạt động trong các loại đoàn thể, tương đối dễ dàng giữ được
quan hệ hài hòa với người khác, được mọi người hoan nghênh. Người thuộc
dạng hướng nội chỉ thích ứng với mình, không thích hợp với xã hội, anh ta
trong các đoàn thể phần nhiều không được hoan nghênh, không gây được sự
chú ý của người khác, cũng sẽ không thể xuất đầu lộ diện, bạn bè của anh ta
cũng ít.
Người tuyệt đối hướng nội và người tuyệt đối hướng ngoại trong cuộc
sống hiện thực, hầu như không có. Người bình thường có cả hai dạng. Hoặc
là thành phần hướng ngoại nặng hơn thành phần hướng nội, hoặc là thành
phần hướng nội nặng hơn thành phần hướng ngoại. Hoặc là ở một trường
hợp nào đó, ở một phương diện nào đó là dạng hướng ngoại, còn ở trường
hợp khác, ở phương diện khác biểu hiện ở dạng hướng nội. Người dạng
hướng nội có khiếm khuyết khó thích ứng với xã hội, khó sống chung với
người khác, nhưng anh ta có lời nói và việc làm vững chắc thận trọng, suy
nghĩ kỹ lưỡng, tư tưởng sâu sắc mà nhạy bén, thường có thể phát hiện những
vấn đề người hướng ngoại không thể phát hiện ra, đạt đến độ sâu tư tưởng
mà người hướng ngoại không thể đạt được. Người hướng ngoại dễ dàng
thích nghi với xã hội, làm việc cẩu thả, thích xuất đầu lộ diện, từ tự tin dễ
dàng ngả sang tự phụ.
- Ða số cuộc đời thành công đều kiêm đủ cả chỗ mạnh của hai dạng
hướng nội và hướng ngoại mà đều tránh chỗ yếu của cả hai dạng đó. Bất cứ
vĩ nhân nào đều không thể là một người tuyệt đối hướng nội hoặc là một
người tuyệt đối hướng ngoại.
Một người vừa nhẫn chịu được tịch mịch và cô đơn vừa lại có thể quả
cảm dấn thân vào sự nghiệp oanh liệt, cá tính của họ có được sự hòa hợp

trọn vẹn trên hai dạng hướng nội và hướng ngoại. Bạn không thể nói anh ta
là một người hướng nội cũng là người hướng ngoại. Trong con người anh ta,
giới hạn của dạng hướng nội và dạng hướng ngoại đã mất. Ðây là con người
có thể thích nghi với hoàn cảnh nhất.
Trái lại, nếu như cá tính của bạn trái ngược với hoàn cảnh - không ăn
khớp với người khác, hôm nay tranh cãi với Trương Tam, ngày mai giận dỗi
với Lý Tứ, đối với nhiều người xung quanh đều có cảm giác ghét của bản
năng, chỗ này cũng khinh thường, chỗ kia cũng chẳng coi ra làm sao, bất kể
điều động đến đơn vị nào, bất kể phân phái đến bộ phận nào vẫn không thể
sống hài hòa với xung quanh. Như thế thì, bạn tốt nhất trước hết phải xem
xét lại cá tính của mình - thuộc dạng hướng nội hay dạng hướng ngoại hoặc
đều có kiêm cả chỗ khiếm khuyết của hai dạng, mà không có chỗ mạnh của
hai dạng?
Bạn có thể phát hiện, bạn có thể chủ yếu thiên về tính cách hướng nội,
hoặc chỉ có khuyết điểm của tính cách hướng ngoại mà không có mặt tốt của
tính cách hướng ngoại.
Cái gì thích nghi thì tồn tại. Khi cá tính trái ngược với hoàn cảnh, chỉ
có hiệu chỉnh lại mình, tự mình uốn nắn lại mới là thiết kế cuộc đời
đẹp nhất.
Không nên gảy lại điệu đàn cũ rích núi sông dễ đổi, bản tính khó thay.
Một trong những đặc trưng lớn nhất của người hiện đại là cá tính của anh ta
cũng có tính dẻo cực kỳ rộng rãi.
Các nhà đại danh sư triết học hiện đại cho rằng: Con người trước hết
là một vật tồn tại đem mình đẩy về tương lai, đồng thời ý thức được mình
đem con người mình tưởng tượng là sự tồn tại của tương lai. Lúc ban đầu
con người không có bất cứ quy định nào, chỉ là tồn tại, ló mặt ra, vào cuộc;
về sau mới do chính anh ta quy định cho mình.
Con người thật ra không phải là sống ở quá khứ mà là sinh tồn ở
tương lai. Quá khứ là cố định, đã chết rồi, còn tương lai mới tồn tại tất cả
mọi khả năng. Ðể theo đuổi phương thức sinh tồn đẹp hơn của tương lai, để

thay đổi những cái trái ngược của mình không thích nghi với hoàn cảnh, bạn
hoàn toàn có thể chôn vùi cái tôi cũ rích đi, đem mình nhào nặn lại được bộ
mặt hoàn toàn khác hẳn, để mong thích nghi với một hoàn cảnh mới, bắt đầu
một cuộc sống mới, mở ra một cuộc đời mới.
Nếu như bạn cố thủ cá tính không tốt của mình, không dám hạ quyết
tâm sửa chữa nó cho đúng, không thể từ trung tâm của mình đóng kín đi vào
xã hội, đi vào đại chúng luôn luôn không ăn khớp với hoàn cảnh xung quanh
vẫn luôn vì trái ngược với hoàn cảnh mà tách rời ra ngoài hoàn cảnh xung
quanh, bạn sẽ có thể rơi vào trong nỗi giày vò đau khổ lâu dài. Ðó là đáng sợ,
thê thảm. Bởi vì người khác, xã hội bên ngoài, tất cả mọi cái xung quanh
thật ra không thể vì những cái vui giận bi ai của bạn, vì những cái yêu ghét,
chọn bỏ của bạn mà thay đổi được. Ðó là sự tồn tại khách quan có tính quy
luật tất nhiên phát sinh, phát triển tự thân của nó, bạn chỉ có nhận biết nó,
thuận theo và thích nghi với nó, giữ hài hòa với nó mà thôi. Chỉ có với tiền
đề như vậy, với tiền đề bạn trở thành một thành viên trong hoàn cảnh xã hội
nào đó, bạn mới có thể phát huy đầy đủ tài trí thông minh của bạn, thực hiện
sáng tạo của bạn, thực hiện lý tưởng và hoài bão cải tạo xã hội, cải tạo hoàn
cảnh khách quan của bạn.

×