Khoảnh khắc gật gù đắc chí ppsx

99 Khoảnh Khắc Đời Người
Khoảnh khắc gật gù đắc chí

* Trời đất vận hành bình thường. Người quân tử phải biết làm cho
mình mạnh lên mà phấn đấu không thôi.
* Chúng ta vốn nên không ngừng ôm hôn những cái tôi mới của mình
- cái này so với cái kia tốt đẹp, kích động lòng người hơn.
Luôn luôn vì hiện trạng của mình, vì một chút thành tích của mình
giành được mà gật gù đắc chí, hí hửng với vẻ rung đùi vuốt râu, cho là
không gì sánh kịp là một biểu hiện của người không có chí lớn, tầm mắt nhìn
ngắn ngủi.
Bất kể là vận may ngoài ý muốn hay là phải trải qua phấn đấu gian
khổ lâu dài, cuối cùng giành được thành công, trong lòng tràn ngập niềm vui
lớn lao, cả đến suốt một thời gian vui sướng đến điên cuồng đều có thể hiểu
được. Bởi vì trong đời người còn có bao nhiêu việc đáng phải vui sướng hơn
thành công. Nhưng nếu như một người vì một lần thành công, rồi từ đó cứ
một mực vui sướng điên cuồng mãi như thế thì mọi người đều sẽ nói anh ta
là một thằng điên. Từ đó một mực dương dương tự đắc, khắp nơi phô trương
khoe khoang, luôn luôn tỏ ra say sưa mãn nguyện và kiêu căng tự mãn của
một kẻ chơi trội, tuy người ta không đến nỗi nói anh ta là thằng điên, nhưng
đại khái cũng quyết không thể kính phục anh ta, mà chỉ có thể xem thường
anh ta mà thôi.
Nếu như người gật gù đắc ý chỉ là một loại tự cảm giác tốt đẹp của
một người xuất sắc, mà có thể dùng cảm giác này dũng cảm xông lên phía
trước không ngừng, thì đây đương nhiên là một trạng thái tâm lý tốt đẹp,
trong trạng thái tâm lý này, anh ta có thể không ngừng dành được những
thành công mới. Nhưng nói chung, người gật gù đắc ý rất khó khống chế
cảm giác của mình ở giới hạn này. Hoàn toàn ngược lại, anh ta tự cho mình
đã ghê gớm lắm rồi, mà không biết trời đất mênh mông, người đời còn lắm
kẻ hơn mình.
Những người tự gật gù đắc ý rất dễ dàng bước vào vòng quái gở mình

lặp lại mình. Bởi vì anh ta bị vành hào quang ở trên đầu mình làm híp đôi
mắt lại, hơi hoa mắt, hơi lâng lâng, đầu nặng chân nhẹ, lắc lư giống như anh
say rượu. Theo năm tháng trôi đi một cách im hơi lặng tiếng, bạn tự cho
mình đã đi được khoảng đường rất dài. Bỗng một hôm khi bạn đột nhiên
tỉnh lại để nhìn mới biết được mình vẫn còn dừng lại trên điểm xuất phát ban
đầu. Có lẽ mãi đến lúc đó, bạn mới biết phát hiện ra những người cùng lứa
tuổi và cả thế giới xung quanh đã biến đổi bộ mặt hoàn toàn khác trước. ở
trên núi đã là tinh kỳ la liệt, trái lại bạn vẫn còn đang nằm ở bờ đầm dưới
chân núi, nghĩ mình mà tủi. Có lẽ đến lúc đó, bạn mới biết bò dậy, ném vứt
vành hào quang trên đầu, bước ra khỏi cái vòng quái gở, không lặp lại mình
nữa.
Khi nào bạn tự gật gù đắc ý, bạn có thể thử sờ lên đầu mình xem vành
hào quang nào che kín đôi mắt của mình. Sớm vứt bỏ nó đi, bạn có thể nhẹ
nhàng đi rất nhiều.
Người Trung Quốc mấy ngàn năm trước đã từng khuyên răn chúng ta:
"Trời đất vẫn vận hành bình thường. Người quân tử phải biết làm cho
mình mạnh lên mà phấn đấu không thôi".
Bạn thấy đấy thiên thể vô bờ bến kia mà chúng ta cảm thấy, mà chúng
ta biết, nó cũng vẫn đang chuyển động không ngừng, đang quay về phía
trước. Chúng ta cùng với vạn vật vạn sự đều tồn tại giữa trời đất đang
chuyển động không ngừng này. Phần lớn những người có chí muốn tu
dưỡng thành đức hạnh, học vấn, sự nghiệp, công danh cũng nên bắt chước
đạo trời mãi mãi cố gắng, tiến lên và sáng tạo không ngừng.
Ðứng trước vũ trụ bao la không biết có mấy chục tỷ năm ánh sáng,
đứng trước vũ trụ không biết đã từng tồn tại mấy chục tỷ năm, loài người
chúng ta đã thấm vào đâu? Ðứng trước loài người đã từng tồn tại mấy triệu
năm, đứng trước hơn 6 tỷ đồng loại trên toàn thế giới, đứng trước nhân loại
có thể xây dựng đường sắt dưới đáy biển, có thể bay lên Mặt Trăng, có thể
định vị vệ tinh trên quỹ đạo cố định, có thể thăm dò hệ sao siêu sáng cách
dải Ngân Hà 2 tỷ năm ánh sáng, toàn bộ năng lượng, toàn bộ những cái

giành được, toàn bộ thành công của cá nhân ta, tất cả của tất cả, lại thấm vào
đâu?
Tự cho mình là ghê gớm mà gật gù đắc chí, vấn đề chính là xuất phát
từ nhận thức sai lầm của mình đối với mình. Chúng ta vốn nên không ngừng
ôm hôn những cái tôi mới của mình - cái này so với cái kia tốt đẹp, kích
động lòng người hơn. Nhưng nếu như chúng ta tự gật gù đắc chí, thì sẽ luôn
luôn không nỡ đặt cái tôi mà bộ mặt đã già cỗi, vẻ thùy mị đã suy yếu xuống.
Chúng ta sống trong dòng thời gian, vừa không thể để cho thời gian
đông cứng, càng không thể để cho thời gian quay ngược lại. Tất cả mọi cái
của quá khứ đều đã đi qua, bất kể huy hoàng đến bao nhiêu cũng đều đã đi
qua, đối với sinh mệnh của chúng ta, trên thực tế không thể tạo thành ý
nghĩa mới. Hiện tại là một khoảng thời gian không ngừng trở thành quá khứ,
và không ngừng đón nhận tương lai. Cho nên, không ngừng đối với sinh
mệnh của chúng ta tạo nên ý nghĩa mới, thì chỉ có tương lai. Tất cả mọi khả
năng của tương lai đều tồn tại trong sự vận động sinh mệnh của chúng ta.
Sinh mệnh chỉ có hướng về tương lai mới có thể tỏa ra ánh sáng rực rỡ.
Chúng ta nên tự nhận rõ mình để không làm mình lẫn lộn với người
khác, từ đó mà thực hiện mình mà không sao chép của người khác, càng nên
không ngừng vượt mình, không nên làm cho cái tôi của hôm nay lẫn lộn
hoặc sao chép của cái tôi hôm qua.
Hướng về tương lai chính là siêu việt. Tôi luôn luôn hướng về tương
lai chính là cái tôi siêu việt. Fuxưđơ, người có học thức uyên bác lại tinh
thông ảo thuật đã từng lớn tiếng tuyên bố "Tôi mãi mãi không thể thỏa mãn
mình", chính là một lời nguyền không ngừng phủ định mình, không ngừng
vượt mình: Lý thuyết siêu việt của Heidegger đối với chúng ta cũng có một
giá trị chỉ bảo nhất định. Ông ra sức tung ra "thân tại", tức là "người sinh ra
ở đời" dưới tiền đề "trong thế giới" đưa ra biện luận sâu sắc đối với tự mình
tất nhiên được siêu việt và tự mình được siêu việt ra sao, đã khái quát ba con
đường của siêu việt - trên thực tế là ba phương diện của siêu việt, tức là vượt
thế giới, vượt người khác, vượt hiện thực.

Vượt thế giới là chỉ tôi đối với nhận thức và cải tạo của tính tất nhiên.
Ðành rằng tôi trong thế giới, thế giới tất nhiên hình thành tính quy định đối
với tôi. Quy định này không dựa vào sự tồn tại hay không tồn tại của tôi, suy
nghĩ hay không suy nghĩ mà tùy ý thay đổi. Song chính vì như thế, phát huy
cái tôi đối với nhận thức của nó và nhận thức của cái tôi khác đối với mình
mới tỏ rõ ý nghĩa cái tôi tồn tại. Ðức hạnh, tài hoa và trí tuệ của tôi cũng ở
đây hiện ra với thế giới. Trên điểm này, thế giới vĩnh viễn mở toang ra với
tôi, đang mở toang ra tương lai vô cùng đa dạng của tôi.
Vượt người khác là chỉ tôi đối với mạng lưới quan hệ tạo thành thế
giới và sự tuân theo và hoàn thiện quy phạm đạo đức. Tôi trong thế giới,
cũng sẽ là trong người khác, tôi đồng thời cũng làm một ?người khác? cùng
chung sống ở đời với người khác, như vậy tạo thành ?cùng chung thân tại?
(Mitdasein). Do đó thế giới, đối với tôi để xét, không phải là một thế giới
xung quanh mà là một thế giới chung. Là tôi trong cái thế giới chung, vừa
phải chịu hạn chế của mạng lưới quan hệ tạo thành thế giới chung này, lại
phải tuân theo quy phạm đạo đức tạo nên thế giới chung này. Ðồng thời, do
tôi cũng là một ?người khác? tạo thành mạng lưới, tạo thành quy phạm, cho
nên tôi cũng tham dự vào việc không ngừng hoàn thiện đối với mạng lưới và
quy phạm, đồng thời trong quá trình đó trổ hết tài năng, tìm được điểm
tương đồng thích hợp với cái tôi tồn tại hơn, để phát triển cá tính của tôi
càng tốt đẹp hơn.
Vượt hiện thực là chỉ sự tìm kiếm và phát hiện đối với một khả năng
lý tưởng hơn so với hiện thực. Tôi trong thế giới, cũng chính là cuộc sống
trong hiện thực. Những suy nghĩ của tôi, những lời nói và việc làm của tôi
đều tồn tại trong ?cái hiện thực này?, bất kể tôi đối với nó ôm ấp lý giải và
thái độ như thế nào, cũng luôn không thể dời hiện thực đi mở ra một con
đường khác. Nhưng do tương lai cung cấp cho tôi khả năng vô cùng đa dạng
để chọn lựa, khiến tôi có thể dựa vào một loại khả năng để thiết kế và cấu
tạo nên lý tưởng của tôi cao hơn hiện thực, như thế làm cho tôi trên thực tế
đang sống ở tương lai.

Ðây là ý nghĩa tóm lược của thuyết siêu việt của Heidegger và lĩnh hội
siêu việt của tác giả. Nếu như chúng ta có thể đem cái tôi đặt vào một cảnh
ngộ không ngừng bị tra hỏi, không ngừng được siêu việt như thế, chúng ta sẽ
có thể đạt được một cái tôi, "cái này đẹp hơn, kích động lòng người hơn cái
kia", làm cho sinh mệnh của chúng ta luôn luôn hiện ra là một trạng thái
hoàn toàn mới mẻ. Như thế, tất cả mọi tình cảm tự gật gù đắc chí, kiêu ngạo
tự mãn sẽ có thể tan ra mây khói.