Nhà nhiều tầng ppt

Chổồng 5
Chổồng V NHAè NHIệU TệNG

1. Mồớ õỏửu:
Cuỡng vồùi sổỷ phaùt trióứn cuớa KHKT, sổỷ gia tng dỏn sọỳ, giaù õỏỳt tng nhanh, nhaỡ nhióửu
tỏửng ngaỡy caỡng õổồỹc xỏy dổỷng nhióửu. mọỹt sọỳ nổồùc nhaỡ nhióửu tỏửng chióỳm khoaớng 30-50%
tọứng khọỳi lổồỹng xỏy dổỷng noùi chung. Nhaỡ nhióửu tỏửng duỡng laỡm nhaỡ ồớ, vn phoỡng, khaùch saỷn
vaỡ caớ trong saớn xuỏỳt cọng nghióỷp dóỷt, hoùa chỏỳt,
Vióỷc phỏn loaỷi nhaỡ nhióửu tỏửng coỡn mang tờnh chỏỳt tổồng õọỳi tuỡy theo tổỡng nổồùc, gừn
lióửn vồùi caùc õióửu kióỷn kinh tóỳ, kyợ thuỏỷt vaỡ xaợ họỹi rióng bióỷt.
* Trong họỹi thaớo Quọỳc tóỳ 1971 taỷi Moxkva, caùc nhaỡ khoa hoỹc taỷm phỏn loaỷi:
+ Nhaỡ nhióửu tỏửng loaỷi I : 9 - 16 tỏửng ( dổồùi 50m)
+ Nhaỡ nhióử
u tỏửng loaỷi II : 17 - 25 tỏửng ( dổồùi 75m)
+ Nhaỡ nhióửu tỏửng loaỷi III : 26 - 40 tỏửng ( dổồùi 100m)
+ Nhaỡ sióu cao ( choỹc trồỡi) : trón 40 tỏửng ( trón 100m)
* Mọỹt khaùi nióỷm õổồỹc õổa ra vóử nhaỡ cao tỏửng mang tờnh khoa hoỹc hồn: Nhaỡ nhióửu tỏửng
laỡ nhaỡ maỡ chióửu cao cuớa noù aớnh hổồớng tồùi yù õọử vaỡ caùch thổùc thióỳt kóỳ khaùc vồùi nhaỡ thọng
thổồỡng.
* Trung Quọỳc, nhaỡ dỏn duỷng /8 tỏửng õổồỹc xem laỡ nhaỡ cao tỏửng, thióỳt kóỳ kóỳt cỏỳu
phaới tuỏn theo caùc qui õởnh coù lión quan vóử thióỳt kóỳ nhaỡ cao tỏửng. Nhaỡ/30 tỏửng (hay/100m) laỡ
nhaỡ sióu cao.
Nhổợng ngọi nhaỡ cao nhỏỳt thóỳ giồùi laỡ Sears Tower, Chicago (72/74), 110 tỏửng, 443m;
thaùp õọi Petronas - Malaysia 452m ( 1997), 88 tỏửng; Taipei 101 - Taiwan (2004), 101 tỏửng

Dubai õang xỏy dổỷng thaùp BURJ DUBAI dổỷ kióỳn cao õóỳn 800m
nổồùc ta, õaợ coù mọỹt sọỳ nhaỡ cao 20- 30 tỏửng ồớ Haỡ Nọỹi vaỡ thaỡnh phọỳ Họử Chờ Minh.
Hióỷn õang coù caùc dổỷ aùn seợ xỏy dổỷng 50 - 60 tỏửng (Cty Kinh doanh XNK Binh Minh õang
xỏy mọỹt nhaỡ 60 tỏửng ồớ thaỡnh phọỳ Họử Chờ Minh).
KHOA XY DặNG DN DUNG & CNG NGHIP.
1

Chæång 5

TRUMP TOWER CHICAGO
(92 TẦNG - 343M)
KHOA XÁY DÆÛNG DÁN DUÛNG & CÄNG NGHIÃÛP.
2
Chæång 5
KHOA XÁY DÆÛNG DÁN DUÛNG & CÄNG NGHIÃÛP.
3
Thaïp âäi Petronas - Malaysia
( 1997, cao 452m)
Chæång 5
KHOA XÁY DÆÛNG DÁN DUÛNG & CÄNG NGHIÃÛP.
4
World Trade Center

(
110 táön
g
, 1368f
t
)
Chæång 5
KHOA XÁY DÆÛNG DÁN DUÛNG & CÄNG NGHIÃÛP.
5
Taipei 101- Taiwan

(
101 táön
g

, 509m
)
Chæång 5

BURJ DUBAI BUILDING CAO 800M
( 1/2004 - 12/2009)


KHOA XÁY DÆÛNG DÁN DUÛNG & CÄNG NGHIÃÛP.
6
Chỉång 5
* Phán loải nh nhiãưu táưng:
Âỉåüc phán theo nhiãưu cạch sau:
1. Theo mủc âêch sỉí dủng :
- Nh åí,
- Nh lm viãûc v cạc dëch vủ khạc,
- Khạch sản.
2. Theo hçnh dảng :
- Nh dảng thạp,
- Nh dảng thanh.
3. Theo váût liãûu cå bn dng âãø thi cäng kãút cáúu chëu lỉûc :
- Nh bàòng BTCT,
- Nh bàòng thẹp,
- Nh häùn håüp thẹp v BTCT.
Theo thäúng kã trong 10 nh cao trãn 300m, cọ 7 nh bàòng KC thẹp, 3 nh bàòng BTCT.
Trong 100 nh nhiãưu táưng xáy dỉûng nàm 1991, cọ 54 nh bàòng thẹp, 19 nh bàòng
BTCT, cn 27 nh bàòng häùn håüp.
4. Theo så âäư kãút cáúu :
- Nh khung,
- Nh táúm,

- Nh hãû li,
- Nh
hãû häüp.
- Nh häùn håüp,
2. Cạc hãû KC chëu lỉûc v så âäư lm viãûc ca nh nhiãưu táưng:
2.1. Cạc hãû kãút cáúu chëu lỉûc cå bn ca nh nhiãưu táưng:
a. Cạc cáúu kiãûn chëu lỉûc cå bn :
Cạc cáúu kiãûn chëu lỉûc cå bn ca nh gäưm:
- Cáúu kiãûn dảng thanh nhỉ: Cäüt, dáưm
- Cáúu kiãûn phàóng: Tỉåìng, hãû lỉåïi thanh dảng dn phàóng, táúm sn phàóng hồûc cọ sỉåìn
- Cáúu kiãûn khäng gian: Li cỉïng, lỉåïi häüp gäưm cạc cáúu kiãûn thanh hồûc táúm phàóng ghẹp
lải.
Hãû kãút cáúu chëu lỉûc ca nh nhiãưu táưng l bäü pháûn ch úu ca cäng trçnh, tiãúp nháûn cạc loải
ti trng räưi truưn xúng nãưn âáút. Nọ âỉåüc tảo thnh tỉì mäü
t hồûc nhiãưu lai cáúu kiãûn cå
bn trãn.
Trong cạc nh cao táưng ti trng ngang l úu täú ch úu ca thiãút kãú kãút cáúu, viãûc hản chãú
chuøn vë ngang l cáưn thiãút, âi hi kãút cáúu phi cọ âäü cỉïng låïn v bäú trê håüp l.
u cáưu âäúi våïi hãû chëu lỉûc ca nh l:
- Mäùi cáúu kiãûn phi â kh nàng chëu lỉûc, cọ biãún dảng v dao âäüng khäng quạ låïn.
- Hãû kãút cáúu phi âm bo sỉû äøn âënh täøng thãø
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
7
Chổồng 5
b.Caùc hóỷ kóỳt cỏỳu chởu lổỷc cồ baớn cuớa nhaỡ gọửm:
- Hóỷ khung chởu lổỷc:
ổồỹc taỷo thaỡnh tổỡ caùc cỏỳu kióỷn daỷng thanh nhổ cọỹt theo phổồng õổùng, dỏửm theo phổồng
ngang bũng lión kóỳt cổùng. Caùc khung phúng lión kóỳt vồùi nhau qua caùc thanh ngang taỷo thaỡnh
mọỹt khọỳi khung khọng gian coù mỷt bũng vuọng, chổợ nhỏỷt, õa giaùc,

* óứ tng õọỹ cổùng ngang cuớa khung coù thóứ bọỳ trờ thóm caùc thanh xión taỷi mọỹt sọỳ nhởp trón
suọỳt chióửu cao cuớa nhaỡ, coù thóứ coỡn thóm mọỹt sọỳ daỡn ngang ồớ tỏửng trón cuỡng vaỡ mọỹt sọỳ tỏửng
trung gian, lión kóỳt caùc khung vồùi kóỳt cỏỳu daỡn õổùng nỏửy thỗ hióỷu quaớ chởu lổỷc cuớa hóỷ coù thóứ
tng thóm 30%.
- Hóỷ tổồỡng (vaù
ch cổùng) chởu lổỷc:
Caùc cỏỳu kióỷn thúng õổùng chởu lổỷc cuớa nhaỡ laỡ caùc tỏỳm tổồỡng phúng. Theo caùch bọỳ trờ tổồỡng
coù caùc sồ õọử sau: Tổồỡng doỹc chởu lổỷc, tổồỡng ngang chởu lổỷc, tổồỡng ngang vaỡ tổồỡng doỹc cuỡng
chởu lổỷc.

* Tổồỡng chởu taới troỹng ngang vaỡ taới troỹng õổùng.
KHOA XY DặNG DN DUNG & CNG NGHIP.
8
Chỉång 5
* Ti trng ngang âỉåüc truưn âãún cạc táúm tỉåìng chëu ti thäng qua cạc bn sn ( xem l
tuût âäúi cỉïng trong màût phàóng ca chụng). Do âọ cạc vạch cỉïng lm viãûc nhỉ mäüt cäng
xon cọ chiãưu cao tiãút diãûn låïn. Kh nàng chëu ti ca vạch cỉïng phủ thüc pháưn låïn vo
hçnh dảng tiãút diãûn ngang ca chụng ( tu theo cáúu tảo cọ thãø cọ dảng chỉỵ nháût, chỉỵ I, chỉỵ T
hay chỉỵ C).
* Hiãûn nay VLXD âa dảng, nãn cáúu trục cạc táúm tỉåìng cng âa dảng. Ngoi viãûc xáy bàòng
gảch âạ, hãû lỉåïi thanh tảo thnh tỉì cạc cäüt âàût gáưn nhau liãn kãút qua cạc dáưm ngang, xiãn
cng âỉåüc xem l loải kãút cáúu náưy.
* Hã
û tỉåìng chëu lỉûc thêch håüp cho cạc loải nh cáưn phán chia khäng gian bãn trong ( nh åí,
lm viãûc, khạch sản, ), cọ thãø cao âãún 20 táưng.
- Hãû li chëu lỉûc:
Li cọ dảng häüp räùng, tiãút diãûn kên hồûc håí, tiãúp nháûn cạc loải ti trng v truưn xúng nãưn
âáút. Pháưn khäng gian bãn trong li thỉåìng bäú trê cạc thang mạy, khu WC, âỉåìng äúng k
thût.







- Hãû häüp chëu lỉûc:
ÅÍ hãû náưy, cạc bn sn âỉåüc gäúi lãn cạc kãút cáúu chëu ti nàòm trong màût phàóng tỉåìng ngoi

m khäng cáưn cạc gäúi trung gian khạc bãn trong.
* Cọ nhiãưu gii phạp kãú
t cáúu khạc nhau cho cạc bỉïc tỉåìng ngoi chëu ti ca hãû häüp.
* Hãû häüp våïi gii phạp lỉåïi khäng gian cọ cạc thanh chẹo thỉåìng dng cho cạc nh cọ chiãưu
cao cỉûc låïn.










- Hãû häùn håüp:
Cạc hãû häùn håüp âỉåüc tảo thnh tỉì sỉû kãút håüp giỉỵa hai hồûc nhiãưu hãû cå bn kãø trãn :
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
9
Chỉång 5
. Hãû khung + vạch cỉïng
. Hãû khung + li chëu lỉûc,

Vạch cỉïng
khung




3. Cạc loải så âäư kãút cáúu nh nhiãưu táưng phäø biãún:

3.1. Nh cọ så âäư khung :
- Kãút cáúu chëu lỉûc chênh l cạc khung, tỉåìng chè cọ tạc dủng bao che, phán chia khäng
gian v tỉû chëu lỉûc. Ty thüc màût bàòng cäng trçnh cọ thãø bäú trê khung phàóng hay khung
khäng gian.
- Ỉu âiãøm: Kãút cáúu r rng.
Bäú trê màût bàòng linh hoảt,
dãù tảo khäng gian låïn.
- Nhỉåüc âiãøm: Chỉa táûn dủng
âỉåüc kh nàng chëu lỉûc ca
tỉåìng, âäü cỉïng ngang nh ,
Våïi nh cao táưng kêch thỉåïc cäüt
v dáưm quạ låïn, nh hỉåíng âãún sỉí dủng, tháøm m,
3.2. Nh cọ så âäư vạch cỉïng :
- Kãút cáúu chëu lỉûc chênh l cạc vạch cỉïng (tỉåìng). Sn chëu ti trng âỉïng räư
i truưn lãn
tỉåìng.
- Ỉu âiãøm: Cạc táúm tỉåìng vỉìa cọ tạc dủng chëu lỉûc, vỉìa bao che
hồûc vạch ngàn;
Cọ kh nàng cå giåïi họa cao trong thi cäng xáy dỉûng.
- Nhỉåüc âiãøm: Bäú trê màût bàòng khäng linh hoảt;
Khọ tảo âỉåüc khäng gian låïn.
3.3. Nh cọ så âäư kãút håüp khung - vạch :
Sỉí dủng så âäư nh kãút håüp dỉûa vo sỉû lm viãûc håüp lê ca kãút cáúu
Kãút håüp theo phỉång âỉïng: Hãû thäúng khung khäng gian låïn åí táưng dỉåïi âåỵ vạch cỉïng åí bãn
trãn, biãûn phạp ny âạp ỉïng âỉåüc u cáưu khäng gian tỉång âäúi låïn åí cạc táưng dỉåïi: nh àn,
cỉía hng , âäư
ng thåìi kh nàng chëu ti trng ngang cng låïn.
Kãút håüp theo phỉång ngang: Bäú trê màût bàòng gäưm khung v vạch cỉïng, vạch cỉïng ch úu
chëu ti trng ngang. Biãûn phạp ny cọ thãø láúy låüi thãú ca cại ny bäø sung cho cại kia, cäng
trçnh vỉìa cọ khäng gian theo u cáưu vỉìa cọ kh nàng chëu ti trng cao.

Ty theo cạch lm viãûc ca hãû, cọ hai dảng nh kãút håüp theo phỉång ngang:
Nh cọ så âäư giàòng: Khi khung chè chëu pháưn ti trng âỉïng tỉång ỉïng våïi diãûn têch truưn
ti âãún nọ, cn ton bäü ti trng ngang v mäüt pháưn ti trng âỉïng cn lải do vạch cỉïng
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
10
Chỉång 5
chëu. Trong så âäư ny táút c cạc nụt khung âãưu cọ cáúu tảo khåïp, hồûc cạc cäüt âãưu cọ âäü
cỉïng chäúng ún vä cng bẹ.
Nh cọ så âäư khung giàòng: Khung cng tham gia chëu ti trng âỉïng v ti trng ngang
våïi vạch cỉïng. Khung cọ liãn kãút cỉïng tải cạc nụt.












4. Ti trng tạc dủng lãn nh nhiãưu táưng:
4.1.Ti trng thàóng âỉïng:
+ Tènh ti: Trng lỉåüng ca cäng trçnh, láúy theo cáúu tảo củ thãø.
+ Hoảt ti: Ti trng sỉí dủng trãn sn, láúy theo qui phảm. Båíi vç xạc sút xút hiãûn âäưng
thåìi ca ti trng sỉí dủng trãn táút c cạc sn gim khi tàng säú táưng nh, nãn cạc tiãu chøn
thiãút kãú âỉa ra hãû säú gim ti khi tênh cạc cáúu kiãûn thàóng âỉïng chëu lỉûc (phủ thüc säú táưng
v diãûn têch sn âang tênh, xem tiãu chøn thiãút kãú “ti trng v tạc âäüng” TCVN 2737-95).
Ti trng thàóng âỉïng trong nh nhiãưu táưng cọ

cáúu trục âån âiãûu âỉåüc xem phán bäú âãư
u theo
chiãưu cao:
H
Q
0
tangi,
0
∑
=
i
q

T=0
e
q
q
m
tâ
M
tâ
(z)
Trong âọ
- ti trng thàóng âỉïng tạc
dủng lãn cáúu kiãûn thỉï i theo diãûn têch truưn ti
tỉång ỉïng ca mäüt táưng.
0
tangi,
Q
H - chiãưu cao nh.

Âäü lãûch tám ca
l e
0
i
q
ix
v e
iy
.
Tạc dủng lãûch tám tỉång âỉång våïi mä men phán bäú:

ii
eqm .
0td
i
=
Mä men ún trong tỉåìng l

zmM
td
i
.
td
i
=
* Nãúu cáúu kiãûn âỉïng chëu lỉûc cọ liãn kãút khåïp våïi cạc cáúu kiãûn khạc thç ti trng thàóng âỉïng
phán bäú âụng tám khäng nh hỉåíng âãún cạc cáúu kiãûn khạc (chè gáy nẹn âãưu).
* Nãúu cạc cáúu kiãûn cọ liãn kãút våïi nhau bàòng giàòng trỉåüt thç ti trng âỉïng phán bäú âụng
tám gáy ún trong liãn kãút v biãún dảng khäng gian cho ton hãû.
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.

11
Chỉång 5
Ti trng riãng :
i
0
i
A
q
≠
1i
0
1i
A
q
+
+

Trong âọ: A âäü cỉïng dỏc trủc A = E.F , E mä âun biãún dảng;
F diãûn têch tiãút diãûn ngang ca cäüt tỉåìng .
Cạc cáúu kiãûn cọ biãún dảng dc trủc khạc nhau v cạc hãû giàòng cn tråí s lm cho c hãû chëu
lỉûc cng biãún dảng. Do âọ giỉỵa cạc cáúu kiãûn s cọ sỉû phán phäúi lải ti trng.
0
1i
q
+
0
q
0
i
q

0
1i
q
+
0
0
i
q
td
1i
m
+
td
i
m
e
i
e
i+1
Xẹt hai cáúu kiãûn cáûn kãư nhau i v i+1. Âỉa ti
trng vãư trủc
v , thãm vo cạc mä
men tỉång ỉïng
v .
0
i
q
0
1i
q

+
ii
eqm
0td
i
=
ii
eqm
0
1
td
1i ++
=
A
i
0
i
q
0
1i
q
+
0
a
A
i+1
Thãm vo mäùi cáúu kiãûn cạc lỉûc ±∆q:
0
0
1

0
1
i
ii
q
qq
q −
+
+
=∆±
+
β
=
β
β
+
+
−
+
+
1
0
1
0
0
1
ii
i
qq
q

Trong âọ
i
1i
A
A
+
=
β
.
d
1ii,
m
+
q
i+1
a

q
i
∆q ∆q
Ti trng trong mäùi cáúu kiãûn s kãút håüp
våïi ∆q âãø cọ trë säú riãng bàòng nhau:

β
+
+
=
+
1

0
1
0
ii
i
qq
q
v
β
β
+
+
=
+
+
1
0
1
0
1
ii
i
qq
q

Pháưn ∆q cn lải våïi cạnh tay ân a s tảo nãn mäüt mä men:

a
qq
aqm

ii
d
ii
.
1
.
.
00
1
1,
β
β
+
−
=∆=
+
+

Nãúu hai cäüt giäúng nhau thç
a
qq
m
ii
d
ii
.
2
00
1
1,

−
=
+
+

Nhỉ váûy ti trng â âỉåüc biãún âäøi thnh cạc lỉûc q
i
v q
i+1
cọ trë säú riãng giäúng nhau khäng
gáy ún, v cạc mä men
, v lm cho cáúu kiãûn bë ún v gáy ỉïng lỉûc trong
cạc liãn kãút.
td
i
m
td
1i+
m
d
1ii, +
m
4.2. Ti trng giọ:
Sỉû phán bäú ạp lỉûc giọ lãn bãư màût cäng trçnh l khäng âãưu (phêa âọn giọ ạp lỉûc låïn nháút tải
trủc giỉỵa, phêa giọ hụt ạp lỉûc låïn nháút tải cạc mẹp, cạc gọc ca kãút cáúu bao che), do âọ ngoi
kiãøm tra näüi lỉûc v chuøn vë täøng thãø, cáưn kiãøm tra cạc cáúu kiãûn củc bäü chëu ạp lỉûc giọ tàng
củc bäü.
Lỉûc giọ tạc âäüng lãn bãư màût cäng trçnh cọ tênh cháút tỉìng âåüt, thay âäøi mảnh úu theo thåìi
gian lm cho cäng trçnh cháún âäüng, vç thãú tạc âäüng ca giọ gäưm hai thnh pháư
n ténh v

âäüng. Theo TCVN 2737-95, khi tênh toạn nh nhiãưu táưng cao dỉåïi 40m, nh cäng nghiãûp
mäüt táưng cao < 36m våïi t säú âäü cao trãn nhëp (H/B) < 1,5, khäng cáưn xẹt âãún thnh pháưn
âäüng .
* Thnh pháưn ténh (trë säú tiãu chøn) ca ti trng giọ åí âäü cao Z so våïi cäút chøn:
W = W
0
.k.c
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
12
Chỉång 5
Trong âọ: W
0
- giạ trë ạp lỉûc giọ láúy theo bn âäư phán vng (TCVN 2737-95).
k - hãû säú tênh âãún sỉû thay âäøi âäü cao v dảng âëa hçnh.
c - hãû säú khê âäüng.
* Thnh pháưn âäüng ca ti trng giọ åí âäü cao z xạc âënh :
a) Âäúi våïi cäng trçnh v cạc bäü pháûn kãút cáúu cọ táưn säú dao âäüng riãng cå bn f
1
(H
z
) låïn hån
táưn säú dao âäüng riãng f
L
quy âënh:
W
P
= W.ζ.ν
Trong âọ: W giạ trë tiãu chøn ca thnh pháưn ténh ca ti trng giọ

ζ hãû säú ạp lỉûc âäüng ca ti trng giọ åí âäü cao z .

ν hãû säú tỉång quan khäng gian ạp lỉûc âäüng ca ti trng giọ, láúy theo bãư màût tênh
toạn (gäưm bãư màût âọn giọ, khút giọ, tỉåìng bãn, mại m qua âọ ạp lỉûc giọ truưn lãn kãút
cáúu chëu lỉûc)
b) Âäúi våïi cạc nh cọ màût bàòng âäúi xỉïng cọ f
1
< f
L
v mi cäng trçnh cọ f
1
< f
L
< f
2
(f
2
l
táưn säú dao âäüng riãng thỉï 2 ca cäng trçnh):
W
P
= m.ξ.ψ.y
m - khäúi lỉåüng ca pháưn cäng trçnh m trng tám cọ âäü cao z;

ξ - hãû säú âäüng lỉûc xạc âënh bàòng âäư thë.
y - dëch chuøn ngang ca cäng trçnh åí âäü cao z ỉïng våïi dảng dao âäüng riãng thỉï
nháút

ψ - hãû säú xạc âënh bàòng cạch chia cäng trçnh thnh r pháưn, trong mäùi pháưn ti trng
giọ khäng âäøi:
∑

∑
=
=
=
r
1k
k
2
k
r
1k
pkk
M.y
W.y
ψ

M
k
- khäúi lỉåüng pháưn thỉï k ca cäng trçnh;
y
k
- dëch chuøn ngang ca trng tám pháưn thỉ ï k ỉïng våïi dao âäüng riãng thỉï nháút;
W
pk
- Thnh pháưn âäüng phán bäú âãưu ca ti trng giọ åí pháưn thỉï k ca cäng trçnh, xạc
âënh theo trỉåìng håüp a.
c) Âäúi våïi nh nhiãưu táưng cọ âäü cỉïng, khäúi lỉåüng v bãư räüng màût âọn giọ khäng âäøi theo
chiãưu cao:
php
WW

h
Z
4,1
ξ
=

W
ph
- giạ trë tiãu chøn thnh pháưn âäüng ca ti trng giọ åí âäü cao H tải âènh cäng trçnh,
xạc âënh theo cäng thỉïc trỉåìng håüp a.
Cạc cäng trçnh cọ f
s
< f
L
cáưn tênh toạn âäüng lỉûc cọ kãø âãún s dảng dao âäüng âáưu tiãn, s xạc
âënh nhỉ sau: f
s
< f
L
< f
s+1
.
4.3. Ti trng âäüng âáút:
Âäüng âáút hay âëa cháún l rung âäüng ca v trại âáút (do hoảt âäüng kiãún tảo hồûc do cạc vủ
näø), diãùn ra báút ngåì v khäng kẹo di, lm phạt sinh lỉûc quạn tênh åí cạc bäü pháûn ca cäng
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
13
Chổồng 5
trỗnh. Cỏỳu taỷo vaỡ tờnh toaùn khaùng chỏỳn õóứ cọng trỗnh coù thóứ chởu õổồỹc caùc trỏỷn õọỹng õỏỳt yóỳu
thổồỡng xaớy ra, coỡn vồùi õọỹng õỏỳt maỷnh cọng trỗnh coù thóứ bở hổ hoớng nhổng khọng bở suỷp õọứ

õóứ õaớm baớo an toaỡn tờnh maỷng ngổồỡi sổớ duỷng.
Hióỷn nay vióỷc xaùc õởnh taới troỹng õọỹng õỏỳt taùc duỷng lón cọng trỗnh mọỹt caùch chờnh xaùc laỡ rỏỳt
khoù khn vaỡ phuỷ thuọỹc vaỡo nhióửu yóỳu tọỳ (tờnh chỏỳt chuyóứn õọỹng õởa chỏỳn, tờnh chỏỳt õọỹng
hoỹc cuớa cọng trỗnh, cuớa nóửn õỏỳt, ). Coù thóứ tờnh toaùn cọng trỗnh chởu õọỹng õỏỳt theo hai
phổồng phaùp sau :
- Phổồng phaùp õọỹng lổỷc: Xaùc õởnh trổỷc tióỳp traỷng thaùi ổùng suỏỳt - chuyóứn vở cuớa kóỳt cỏỳu
chởu taới tổỡ caùc gia tọỳc õọử ghi laỷi chuyóứn õọỹng cuớa nóửn õỏỳt khi õọỹng õỏỳt xaợy ra.
- Phổồng phaùp tộnh lổỷc: Thay thóỳ caùc lổỷc õọỹng õỏỳt thổỷc taùc duỷng lón cọng trỗnh bũng caùc
lổỷc tộnh aớo coù hióỷu ổùng tổồng õổồng (phổồng phaùp taới troỹng ngang thay thóỳ). Theo
phổồng phaùp naỡy toaỡn bọỹ cọng trỗnh õổồỹc xem nhổ mọỹt vỏỷt rừn tuyóỷt õọỳi õỷt trón nóửn
õỏỳt, lổỷc õọỹng õỏỳt taùc duỷng lón cọng trỗnh theo phổồng ngang, bũng tờch khọỳi lổồỹng cọng
trỗnh vồùi gia tọỳc.
* ặu õióứm cồ baớn : tờnh toaùn õồn giaớn, aùp duỷng cho cọng trỗnh coù hỗnh daùng bỏỳt kyỡ.
* Nhổồỹc õióứm: khọng phaớn aùnh õổồỹc traỷng thaùi chởu lổỷc thổỷc. Tuy phổồng phaùp õọỹng lổỷc
cho kóỳt quaớ chờnh xaùc nhổng tờnh toaùn phổùc taỷp vaỡ õoỡi hoới phaới coù caùc sọỳ lióỷu thổỷ
c tóỳ cho
nón hióỷn nay phọứ bióỳn tờnh toaùn theo phổồng phaùp tộnh lổỷc .
Troỹng lổồỹng cọng trỗnh trong phaỷm vi caùc tỏửng õổồỹc qui vóử taỷi
troỹng tỏm caùc tỏửng Q
k
.
Taới troỹng ngang õọỹng õỏỳt taùc õọỹng lón tỏửng thổù k ồớ daỷng dao
õọỹng thổù i, õổỷồc xaùc õởnh :
F
ki
= C
ki
.Q
k

C
ki
- hóỷ sọỳ õởa chỏỳn ổùng vồùi tỏửng thổù k vaỡ daỷng dao õọỹng thổù i;
Q
n
Q
k
Q
1
C
ki
Q
k
Hóỷ sọỳ õởa chỏỳn phuỷ thuọỹc caùc yóỳu tọỳ chờnh sau:
- Cổồỡng õọỹ vaỡ tỏửn suỏỳt hoaỷt õọỹng õọỹng õỏỳt taỷi nồi xỏy dổỷng
- Cỏỳu taỷo õởa chỏỳt cuớa nóửn õỏỳt
i = 1 i = 2 i = 3
- Chu kyỡ trọỹi cuớa nóửn
- Loaỷi moùng sổớ duỷng
- Loaỷi KC chởu lổỷc,tờnh chỏỳt cồ lyù cuớa VL
- ọỹ lồùn vaỡ sổỷ phỏn bọỳ khọỳi lổồỹng cuớa cọng trỗnh
- Sổỷ phỏn bọỳ õọỹ cổùng ngang cuớa kóỳt cỏỳu
- Chu kyỡ dao õọỹng rióng cuớa cọng trỗnh
- Khaớ nng phỏn taùn nng lổồỹng bióỳn daỷng cuớa kóỳt cỏỳu
- Tờnh deớo cuớa caùc cỏỳu kióỷn chởu lổỷc
- Sổỷ taùc õọỹng tổồng họự giổợa nóửn vaỡ
cọng trỗnh ;
Vaỡ tỏỷp hồỹp thaỡnh caùc õỷc trổng sau: C
ki
= K

c
.
i
..
ki

K
c
- hóỷ sọỳ cổồỡng õọỹ õởa chỏỳn, bióứu dióựn tyớ sọỳ giổợa gia tọỳc cổỷc õaỷi cuớa nóửn õỏỳt vaỡ gia tọỳc
troỹng trổồỡng g
KHOA XY DặNG DN DUNG & CNG NGHIP.
14
Chỉång 5
β
I
- hãû säú âäüng lỉûc, hm säú ca chu k dao âäüng riãng v âàûc tênh ca nãưn âáút;

ψ - hãû säú gim cháún, xẹt tåïi hiãûu qu ca tênh gim cháún nhåït, âäü do ca kãút cáúu, kh
nàng phán phäúi lải näüi lỉûc v sỉû tham gia chëu lỉûc ca cạc kãút cáúu khäng chëu lỉûc;

η
ki
- hãû säú hçnh dạng hay phán bäú ti trng âëa cháún trãn chiãưu cao cäng trçnh, ỉïng våïi
táưng thỉï k v dao âäüng thỉï i.
Theo ngun tàõc trãn, tu mäùi nỉåïc m tiãu chøn khạng cháún qui âënh viãûc xạc âënh hãû säú
C
ki
theo nhỉỵng hãû säú khạc nhau:
- Tiãu chøn CHИ
Π II-7-81 ( Liãn xä) :

C
ki
= K
c
.K
1
.K
2
.K
ψ
.β
i
.η
ki

• K
c
= 0,1; 0,2 v 0,4 ỉïng våïi cạc cáúp âäüng âáút 7, 8 v 9 theo thang MSK-64 (thãø hiãûn
mỉïc âäü khạng cháún ca cäng trçnh).
• K
1
hãû säú xẹt âãún sỉû hỉ hng cho phẹp ca cäng trçnh
K
1
=0,12 ÷ 1.
• K
2
hãû säú xẹt âãún gii phạp kãút cáúu sỉí dủng
K
2

= 0,5 ÷ 1,5.
• K
ψ
hãû säú gim cháún. K
ψ
= 1,0 ÷ 1,5.
•
3
T
1
8,0
i
≤=≤
i
β
- Âáút loải I (nãưn âạ cỉïng chỉa bë phong họa
v phong họa úu ), T
i
- chu k dao âäüng dảng thỉï i

7,2
T
1,1
8,0
i
≤=≤
i
β
- Âáútloải II (âạ phong họa, phong họa mảnh)

2
T
1,5
8,0
i
≤=≤
i
β
- Âáút loải III (cạt, sẹt v cạc loải khạc).
• η
ki
hãû säú xacï âënh theo cäng thỉïc sau:
∑
∑
=
=
=
n
1k
2
kik
n
1k
kik
.xQ
.xQ
kiki
x
η

x
ki
- chuøn vë ngang ca âiãøm k trong dảng dao âäüng thỉï i.
Âäúi våïi nh dỉåïi 5 táưng, kãø c cạc ngäi nh cọ khäúi lỉåüng v âäü cỉïng thay âäøi khäng âạng
kãø theo chiãưu cao, v khi T
1
< 0,4s cho phẹp xạc âënh η
ki
theo cäng thỉïc gáưn âụng sau:

∑
∑
=
=
=
n
1k
2
kk
n
1k
kk
.hQ
.hQ
kk
h
η

h
k

cao âäü ca táưng thỉï k kãø tỉì màût mọng.
- Tiãu chøn UBC ca M, 1979 (Uniform Building Code):
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
15
Chổồng 5
Tióu chuỏứn khaùng chỏỳn cuớa mọỹt sọỳ nổồùc khaùc qui õởnh xaùc õởnh lổỷc cừt ngang ồớ chỏn cọng
trỗnh trổồùc rọửi sau õoù mồùi phỏn phọỳi lón caùc tỏửng. Theo UBC, lổỷc cừt cổỷc õaỷi ồớ chỏn cọng
trỗnh vồùi daỷng dao õọỹng thổù i:
F
i
= C
i
.Q
Trong õoù Q - troỹng lổồỹng toaỡn bọỹ cọng trỗnh;
C
i
- hóỷ sọỳ õởa chỏỳn ồớ daỷng thổù i:
C
i
= Z.I.K.C.S
Z - hóỷ sọỳ cổồỡng õọỹ õởa chỏỳn
1
16
3
ữ=Z

I - hóỷ sọỳ tỏửm quan troỹng cuớa cọng trỗnh
5,11
ữ
=

I

K - hóỷ sọỳ giaớm chỏỳn, K = 0,7 cho kóỳt cỏỳu deớo,
K = 0,8 cho hóỷ khung giũng,
K = 1,3 cho hóỷ kóỳt cỏỳu họựn hồỹp,
K =1 cho caùc loaỷi kóỳt cỏỳu khaùc.
C - hóỷ sọỳ õọỹng lổỷc,
12.0
T15
1
i
=C

S - hóỷ sọỳ cọỹng hổồớng nóửn õỏỳt - kóỳt cỏỳu,

15.0
T
T
1
2
00
i

+=
T
T
S
i
khi
1
T
T
0
i



13.0
T
T
6,02,1
2
00
i
>

=
T
T
S
i
khi
1
T
T
0
i
>

T
0
laỡ chu kyỡ dao õọỹng õỷc trổng cuớa nóửn.
* Mọỹt sọỳ daỷng taùc õọỹng khaùc lón nhaỡ cao tỏửng:
- Taùc õọỹng do co ngoùt, tổỡ bióỳn cuớa bótọng.
- Anh hổồớng cuớa sổỷ luùn khọng õóửu.
- Do aớnh hổồớng cuớa sổỷ thay õọứi nhióỷt õọỹ, õọỹ ỏứm mọi trổồỡng.
- Do caùc sai lóỷch khi thi cọng, do thi cọng caùc cọng trỗnh lỏn cỏỷn.
- Do khai thaùc khoaùng saớn, nổồùc ngỏửm dổồùi nhaỡ,
5. ỷc õióứm thióỳt kóỳ kóỳt cỏỳu, tờnh toaùn vaỡ cỏỳu taỷo :
5.1.ỷc õióứm thióỳt kóỳ kóỳt cỏỳu :
Thióỳt kóỳ nhaỡ nhióửu tỏửng, vỏỳn õóử kóỳt cỏỳu chióỳm vai troỡ rỏỳt quan troỹng. Vióỷc choỹn caùc hóỷ kóỳt
cỏỳu khaùc nhau, trổỷc tióỳp aớnh hổồớng õóỳn caùc vỏỳn õóử vóử bọỳ trờ mỷt bũng, hỗnh khọỳi, õọỹ cao caùc
tỏửng, thióỳt bở õióỷn, õổồỡng ọỳng kyợ thuỏỷt, yóu cỏửu vóử kyợ thuỏỷt, tióỳn õọỹ thi cọng, giaù thaỡnh cọng
trỗnh. Caùc õỷc õióứm chuớ yóỳu cỏửn lổu yù laỡ:
a. Taới troỹng ngang laỡ nhỏn tọỳ chuớ yóỳu cuớa thióỳt kóỳ kóỳt cỏỳu. Trong kóỳt cỏỳu nhaỡ thỏỳp tỏửng, aớnh

hổồớng do taới troỹng ngang sinh ra rỏỳt nhoớ, chuớ yóỳu laỡ
taới troỹng õổùng. Theo sổỷ gia tng cuớa
chióửu cao, nọỹi lổỷc vaỡ chuyóứn vở do taới troỹng ngang sinh ra tng lón rỏỳt nhanh.
KHOA XY DặNG DN DUNG & CNG NGHIP.
16
Chỉång 5
Nãúu xem CT nhỉ mäüt thanh ngm :
* Ti phán bäú tam giạc :

3
2
qH
M =
,
EJ
qH
120
11
4
=
δ

δ
δ
q

q
H
* Ti phán bäú chỉỵ nháût :

2
2
qH
M =
,
EJ
qH
8
4
=
δ








b. Hản chãú chuøn vë ngang: Theo sỉû tàng chiãưu cao, chuøn vë ngang tàng ráút nhanh,
trong thiãút kãú khäng chè u cáưu kãút cáúu â cỉåìng âäü, m phi â âäü cỉïng âãø chäúng lỉûc
ngang, hản chãú chuøn vë ngang trong phảm vi nháút âënh . Nãúu chuøn vë ngang quạ låïn
lm tàng thãm näüi lỉûc phủ, âäü lãûch tám tàng nhanh, lm cho ngỉåìi åí cm tháúy khọ chëu v
cọ thãø sủp âäø cäng trçnh. Chuøn vë låïn cn cọ thãø lm cho tỉåìng, chi tiãút trang trê, äúp lạt,
hãû thäúng âiãûn nỉåïc nỉït, hỉ hng, ray thang mạy biãún dảng,
c. u cáưu thiãút kãú chäúng âäüng âáút cng cao. ÅÍ vng cọ âäüng âáút, ngoi viãûc tênh âãún ti
trng âỉïng, t
i trng giọ cn lm cho kãút cáúu cọ tênh nàng chäúng âäüng âáút täút, âãø khäng bë
hỉ hải khi cọ âäüng âáút nh, khi gàûp âäüng âáút tỉång âỉång cáúp thiãút kãú qua sỉía chỉỵa bçnh
thỉåìng cọ thãø sỉí dủng âỉåüc. Cn khi gàûp âäüng âáút låïn cọ hỉ hải nhỉng khäng nguy hiãøm

cho tênh mảng con ngỉåìi v thiãút bë sn xút quan trng, cọ thãø nỉït nhỉng khäng sủp âäø.
d. Gim nhẻ trng lỉåüng bn thán cọ nghéa hån cäng trçnh bçnh thỉåìng. Cng âiãưu kiãûn
nãưn âáút, nãúu gim trng lỉåüng bn thán cọ thãø xáy dỉûng âỉåüc nhiãưu táưng hån. Hiãûu ỉïng ca
âäüng âáút t lãû thûn våïi trng lỉåüng cäng trçnh, gim nhẻ trng lỉåüng bn thán l gi
m näüi
lỉûc cáúu kiãûn, do âọ tiãút kiãûm váût liãûu, hả giạ thnh.

5.2. Cạc âàûc âiãøm tênh toạn:
a. Tênh toạn näüi lỉûc dỉåïi tạc dủng ca ti trng âỉïng, nọi chung khäng cáưn tiãún hnh tênh
toạn vë trê báút låüi ca hoảt ti. Vç nh nhiãưu táưng thỉåìng l kãút cáúu khäng gian ba chiãưu,
nhiãưu táưng nhiãưu nhëp, kh nàng bäú trê hoảt ti quạ nhiãưu, khäng thãø tênh toạn tỉìng trỉåìng
håüp mäüt. Màûc khạc, nh nhiãưu táưng, trng lỉåüng bn thán kãút cáúu chiãúm t lãû ráút låïn
(
#1500kg/m
2
) so våïi hoảt ti (200-300kg/m
2
) cho nãn vë trê báút låüi ca hoảt ti nh hỉåíng
tåïi näüi lỉûc cng ráút nh.
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
17
Chỉång 5
Khi hoảt ti tỉång âäúi låïn, mämem ca nhëp dáưm cọ thãø cọ nh hỉåíng báút låüi, nãn
mämen giỉỵa nhëp nhán våïi hãû säú 1,1 - 1,2.
b. Cạc cáúu kiãûn thàóng âỉïng chëu ti ca cäng trçnh liãn kãút våïi nhau thnh mäüt hãû khäng
gian. Nhỉng viãûc tênh toạn cọ thãø thỉûc hiãûn dỉåïi dảng bi toạn phàóng nãúu tiãún hnh âỉåüc
viãûc phán phäúi ti trng ngang theo âäü cỉïng tỉång âäúi ca cạc cáúu kiãûn chëu ti.
c. Âäúi våïi nh nhiãưu táưng viãûc tênh toạn våïi ti trng âäüng ch úu váùn táûp trung vo viãûc
xạc âënh chu k v dảng dao âäüng ca chụng. Tỉì âọ
cho phẹp xạc âënh âỉåüc ti trng tạc

dủng v tiãúp âọ xạc âënh trảng thại ỉïng sút theo cạc phỉång phạp ténh hc thäng thỉåìng.

5.3 Cạc u cáưu cáúu tảo:
a. Dảng ca cäng trçnh:
- Hçnh dảng màût bàòng nh: Cáưn âån gin (vng, trn l täút nháút), gn v cọ âäü cỉïng
chäúng xồõn låïn (tám cỉïng trng våïi trng tám). Nãúu màût bàòng phỉïc tảp, tri di cáưn cáúu tảo
cạc khe khạng cháún.
- Hçnh dảng theo chiãưu cao: Theo phỉång âỉïng nh phi âån âiãûu v liãn tủc, cán âäúi,
trạnh sỉû thay âäøi âäüt ngäüt hçnh dảng theo chiãưu cao nh. Cán âäúi giỉỵa t lãû chiãưu cao v bãư
rä
üng nh.
b. Âäü cỉïng, cỉåìng âäü :
- Theo phỉång âỉïng: Nãn trạnh sỉû thay âäøi âäüt ngäüt sỉû phán bäú âäü cỉïng v cỉåìng âäü trãn
chiãưu cao nh. Nãúu trãn cäng trçnh cọ mäüt táưng mãưm thç cạc biãún dảng s cọ khuynh hỉåïng
táûp trung åí táưng âọ v dãù gáy ra sỉû sủy âäø ton cäng trçnh.
- Theo phỉång ngang: Nãúu trong cng mäüt táưng cọ cäüt di láùn cäüt ngàõn, lỉûc càõt s táûp
trung åí cäüt ngàõn cỉïng hån, nọ s bë phạ hoải trỉåïc cäüt di, âiãưu náưy cng tỉång tỉû âäúi våïi
dáưm. Trỉåìng håüp náưy nãn tạch cạc kãút cáúu tỉû mang (vạch ngàn, ) ra khi kãút cáúu chëu lỉûc,
c
ng nhỉ gim båït chiãưu cao tiãút diãûn ca cạc cáúu kiãûn ngàõn.
c. Báûc siãu ténh:
ÅÍ nhỉỵng nh chëu ỉïng sút phạt sinh do chãnh lãûch nhiãût âäü, do lụn khäng âãưu thç säú báûc
siãu ténh nãn tháúp. Nhỉng ngỉåüc lải khi chëu ti trng ngang thç báûc siãu ténh phi cao âãø
trạnh cho cäng trçnh khäng bë âäø khi cọ mäüt bäü pháûn no âọ bë phạ hoải trỉåïc.
d. Tỉång quan âäü cỉïng giỉỵa cäüt v dáưm:
Thäng thỉåìng phi thiãút kãú sao cho khåïp do åí dáưm xút hiãûn trỉåïc sau âọ måïi åí cạc
cäüt. Hay nọi cạch khạc, thiãút kãú cäüt chàõc hån dáưm, vç sỉû an ton ca cäng trçnh v táûn dủng
kh nàng lm viãûc ca cạc bäü pháûn cäng trçnh.
e. Lỉûa chn váût liãûu v
loải nh.

- Cọ thãø lỉûa chn váût liãûu lm kãút cáúu chëu lỉûc chênh bàòng thẹp, bãtäng cäút thẹp hay häùn
håüp cho ph håüp.
- Cọ thãø lỉûa chn nh khung, nh táúm, nh kãút håüp,
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
18
Chỉång 5
6. Âàûc âiãøm tênh toạn nh nhiãưu táưng:
6.1.Khại niãûm vãư kãút cáúu biãún dảng âäưngâiãûu v khäng âäưng âiãûu:
Biãún dảng ca mäüt consol chëu ti trng phán bäú âãưu p cọ dảng:

)()()( z
GA
p
z
E
I
p
zv
ψϕ
+=

EI - âäü cỉïng chäúng ún cacáúu kiãûn ;
a
t
GA - âäü cỉïng chäúng càõt ca cáúu kiãûn.
Våïi hai cäng xon cọ cng chiãưu cao
nhỉng kêch thỉåïc tiãút diãûn khạc nhau,
âãø v
1
(z) v v

2
(z) l nhỉỵng âỉåìng cong
âäưng dảng:
k
zv
zv
=
)(
)(
2
1

(k = const) thç phi cọ âiãưu kiãûn:
1)
2
2
1
1
A
I
A
I
=
hồûc
2) A
1
= A
2
= ∞ (cạc consol chè chëu ún) hồûc
3) I

1
= I
2
= ∞ (cạc consol chè chëu càõt)
Nhỉ váûy cạc cáúu kiãûn chëu ti cọ biãún dảng âäưng âiãûu khi chụng cọ cng quy lût biãún
dảng.
Khi hai cáúu kiãûn cng lm viãûc cọ biãún dảng khäng âäưng âiãûu thç sỉû tạc âäüng tỉång häù giỉỵa
chụng s tỉång âỉång mäüt ti trng phủ thay âäøi theo chiãưu cao.
Vê dủ biãún dảng ca khung cỉïng v vạch cỉïng chëu ti ngang l khäng âäưng âiãûu: biãún
dảng ca khung giäúng biãún dảng do lỉûc càõt, cn biãún dảng ca vạch cỉïng cọ dảng biãún
dảng ún. Khi chụng cng lm viãûc våïi nhau, pháưn trãn ca cäng trçnh s cọ biãún dảng
theo khung cỉï
ng, cn pháưn dỉåïi theo vạch cỉïng.Vç váûy viãûc tênh toạn cäng trçnh våïi cạc cáúu
kiãûn chëu lỉûc cọ biãún dảng khäng âäưng âiãûu s phỉïc tảp hån nhiãưu, theo tênh cháút biãún dảng
ny khi tênh toạn phán phäúi ti trng ngang cáưn phán biãût:
- så âäư giàòng (bd âäưng âiãûu) - så âäư khung giàòng (khäng âäưng âiãûu)
6.2. Tênh toạn nh cọ så âäư vạch cỉïng chëu lỉûc:
6.2.1.Trỉåìng håüp cạc vạch cỉïng âàûc:
*. Phán phäúi ti trng ngang âãún cạc vạch cỉïng:
Xẹt hãû gäưm cạc vạch cỉïng, gi thuút ràòng:
- Cạc bn sn tuût âäúi cỉïng trong màût phàóng ca nọ.
- Cạc cáúu kiãûn thàóng âỉïng chëu ti (tỉåìng, li ) ngm vo mäüt mọng cỉïng v cọ âäü cỉïng
khäng âäøi theo chiãưu cao.
- B qua biãún dảng trỉåüt v b qua âäü cỉïng chäúng xồõn thưn tụy ca vạch
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
19
Chỉång 5
Xẹt hãû tỉåìng chëu lỉûc cọ cạc trủc chênh ca cạc vạch cỉïng song song våïi hãû trủc vng gọc
xOy. Cäng trçnh chëu ti trng ngang cỉåìng âäü p
y

(z) song song våïi trủc Oy.
Ta âäü tám cỉïng ca hãû xạc âënh theo cäng thỉïc:

∑
∑
=
xi
xixi
TC
EI
EI
x
λ
;
∑
∑
=
yi
yxiyi
TC
EI
EI
y
λ
;
Nãúu âàût EI
x
=∑EI
xi
v EI

y
=∑EI
yi
l âäü cỉïng
chäúng ún ca cäng trçnh:
20
EK
t
= ∑ (r
2
xi
.EI
xi
+ r
2
yi
.EI
yi
) - âäü cỉïng chäúng
xồõn ca cäng trçnh.
r
xi
, r
yi
- khong cạch tỉì tám cỉïng G âãún trng
tám vạch cỉïng thỉï i.
Mä men xồõn M
t
= (b - x
TC

).T
y
Ti trng ngang âỉåüc phán cho vạch cỉïng:

y
x
xi
yi
T
EI
EI
T =
*

Ti trng ngang âỉåüc phán thãm do mä men xồõn:
λ
xj
x
y
j
i
λ
xi
T
y
(z)
b
λ
yj
O

λ
yi

yi
t
t
yixi
EI
EK
M
rT =
**

;
xi
t
t
xiyi
EI
EK
M
rT =
**

Váûy ti trng ngang phán phäúi vo vạch cỉïng l:

yi
t
t
yixi

EI
EK
M
rT =
;
xi
t
t
xiy
x
xi
yi
EI
EK
M
rT
EI
EI
T +=

6.2.2. Trỉåìng håüp vạch cỉïng cọ mäüt dy läù cỉía:
Dy läù cỉía chia vạch cỉïng thnh hai pháưn
näúi våïi nhau båíi cạc lanh tä, ty theo kêch
thỉåïc läù cỉía (thãø hiãûn qua hãû säú liãưn khäúi
α)
m cọ nh hỉåíng khạc nhau âãún sỉû lm viãûc
ca vạch.
Tênh toạn phán phäúi ti trng ngang vo cạc
vạch cỉïng thỉûc hiãûn tỉång tỉû nhỉ trỉåìng håüp
vạch cỉïng âàûc, nhỉng thay mä men quạn tênh

A
1
A
2
d
I
1
I
2
A
1
A
2
d
I
1
I
2
A
1
A
2
d
1
I
1
I
2
d
2

I
i
bàòng mä men quạn tênh tỉång âỉång I
tâi

- Nãúu cọ mäüt dy läù cỉía låïn (α ≤ 1)
Âäü cỉïng ca lanh tä ráút bẹ so våïi âäü cỉïng ca cạc
pháưn tỉåìng do âọ cho phẹp b qua mä men ún tải
cạc tiãút diãûn liãn kãút våïi tỉåìng, nhỉ váûy cọ thãø xem
lanh tä nhỉ nhỉỵng liãn kãút thanh näúi khåïp cạc pháưn
tỉåìng våïi nhau. Mäùi pháưn s lm viãûc nhỉ mäüt vạch
I
1
I
2
I
1
I
2
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
Chỉång 5
cỉïng âàûc riãng biãût våïi âäü cỉïng chäúng ún l EI
1
v
EI
2
. Ton bäü vạch cọ mä men quạn tênh tỉång âỉång
l: I
tâ
= I

1
+ I
2
.



- Nãúu cọ mäüt dy läù cỉía bẹ (
α ≥ 10):
Do âäü cỉïng ca lanh tä ráút låïn, biãún dảng ca vạch cỉïng s tn theo gi thuút tiãút diãûn
phàóng. Mä men quạn tênh tỉång âỉång ca vạch s l: I
tâ
= I
1
+ I
2
+ d
1
2
.A
1
+ d
2
2
A
2
.
Trong âọ:
I
1

, I
2
, A
1
, A
2
: mä men quạn tênh
v diãûn têch tiãút diãûn ngang ca
mäùi pháưn tỉåìng.
d
1
, d
2
: khong cạch tỉì trng
tám ca ton bäü vạch cỉïng
âãún cạc trng tám ca tỉìng
pháưn tỉåìng.
Lỉûc càõt tải âiãøm giỉỵa ca lanh tä:

h
I
ST
Q
td
zjk
k
=

Mä men ún åí 2 âáưu ngm lanh tä :
c

Q
k
T
jk
d
1
G
2
I
1
I
2
GG
1
c
d
2
Q
k
Q
k
h
A
2
A
1
M
k
Q
k

Q
k

2
c
QM
kk
±=
.
- T
jk
lỉûc càõt táưng jk
- S
z
mä men ténh ca 1 pháưn tỉåìng âäúi våïi tám G: S
z
=d
1
A
1
=d
2
A
2

- h chiãưu cao táưng ;
- c bãư räüng läù cỉía.
- Nãúu cọ mäüt dy läù cỉía våïi kêch thỉåïc trung bçnh (1 <
α < 10)
Trong trỉåìng håüp ny trảng thại biãún dảng ca vạch cỉïng chëu nh hỉåíng ca cạc lanh tä.

Âãø âån gin tênh toạn cọ thãø theo hai mä hçnh sau:
Mä hçnh råìi rảc (hay khung thay thãú): cạc pháưn tỉåìng cng våïi lanh tä lm viãûc nhỉ mäüt
khung nhiãưu táưng tỉång âỉång.
Mä hçnh råìi rảc liãn tủc: Cạc lanh tä âỉåüc thay thãú båíi cạc thanh ri âãưu theo chiãưu cao,
chëu biãún dảng trỉåüt våïi âäü cỉïng xạc âënh theo tênh cháút v khong cạch ca lanh tä.

* Hãû säú liãưn khäúi ca vạch cỉïng
α:
Mä men ténh ca tỉìng pháưn tỉåìng våïi trủc qua trng tám vạch cỉïng: S = A
1
.d
1
= A
2
.d
2
Trong âọ d
1
, d
2
l khong cạch tỉì trng tám vạch cỉïng âãún trng tám ca tỉìng pháưn tỉåìng.
d = d
1
+ d
2

KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
21
Chỉång 5
Hồûc cọ thãø viãút lải

21
A
1
A
1
d
+
=S

Mä men quạn tênh ca vạch cỉïng cọ xẹt âãún sỉû gim úu do läù cỉía xạc âënh theo cäng thỉïc:
I = I
1
+ I
2
+ S.d
Âàût
21
''
3
2
.
.Sh.a
12d
II
II
E
E
td
+
=

λ
Våïi
22
2
''
'.76,2 ha
a
II
td
+
=


I’
td
- mämen quạn tênh tỉång âỉång ca lanh tä.
E’, G’, I’, A’: mäâun ân häưi, mä âun càõt, mämen quạn tênh v diãûn têch tiãút diãûn lanh tä.
A - khong cạch giỉỵa cạc tiãút diãûn ngm thỉûc tãú ca lanh tä
2
'h
ca +=

c : bãư räüng läù cỉía, h’ :chiãưu cao tiãút diãûn lanh tä;
Hãû säú liãưn khäúi:
2
1
21
td
3
II

I.I'
.
E
E'
.
.Sh.a
12d
.
⎥
⎦
⎤
⎢
⎣
⎡
+
== HH
λα
.
6.2.3.Âàûc âiãøm tênh toạn cạc vạch cỉïng:
6.2.3.1.Tênh toạn vạch cỉïng ngang:
a) Cạc vạch cỉïng khäng cọ läù cỉía:

KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
22
Chỉång 5
* Cáúu kiãûn chëu ti coi l vạch cỉïng nãúu tha mn: l ≥h
t
/2 v l ≥5t. Vạch nhỉ mäüt cäng xon
ngm vo mọng.
* Vạch cỉïng chè chëu ti trng ngang tạc dủng song song våïi mp ca nọ.

Khi cọ kãø tỉåìng dc tham gia chëu lỉûc thç pháưn tỉåìng âỉa vo tênh toạn mäùi bãn bàòng trë säú
nh nháút trong cạc trë säú åí hçnh bãn
Våïi så âäư tênh nhỉ mäüt consol dãù dng xạc âënh M, Q.
Kiãøm tra ỉïng sút trong tỉåìng:
1
y
I
M
=
σ

I.b
Q.S
=
τ


N
2
M
2
Q
1
Q
2
N
1
M
1
b) Cạc táúm tỉåìng cọ läù cỉía:

Quan niãûm gáưn âụng ràòng näüi lỉûc phán
bäú vo cạc pháưn tỉåìng theo âäü cỉïng:
M = M
1
+ M
2
Q = Q
1
+ Q
2
V
21
1
1
BB
B
MM
+
=

21
2
2
BB
B
MM
+
=

6.2.3.2.Tênh toạn tỉåìng dc chëu ti trng ngang:
Theo chiãưu cao nh tỉåìng dc nhỉ mäüt dáưm liãn tủc
gäúi lãn cạc táúm sn (vạch cỉïng ngang), chëu ti trng
ngang tạc dủng vng gọc våïi màût phàóng sn.
Mä men tải gäúi xạc âënh gáưn âụng:
q M
g
h
t

12
.
2
t
g
hq
M =



6.2.4.Tênh toạn sn:
Sn l cạc vạch cỉïng ngang trong hãû kãút cáúu chëu lỉûc,
ti trng tạc dủng lãn sn:
- Ti trng âỉïng tạc dủng trỉûc tiãúp lãn sn
gáy ún ngoi màût phàóng sn, tạc âäüng ny tênh
toạn nhỉ sn phàóng.
- Ti trng giọ tạc dủng lãn tỉåìng
ngoi, qua sn truưn vo cạc tỉåìng

chëu lỉûc, gáy ún trong màût phàóng sn.
Trỉåìng håüp ny sn lm viãûc nhỉ mäüt dáưm liãn
B
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
23
Chỉång 5
tủc tỉûa trãn cạc tỉåìng trong. Cäút thẹp cáưn thiãút
chëu ún trong màût phàóng sn:

oa
BR
M
Fa
.
=

Lỉåüng thẹp âỉåüc tàng lãn 50% âãø cáúu tảo trong cạc giàòng tỉåìng.
* Trong cạc nh cao táưng hçnh dạng báút k, hãû kãút cáúu häùn håüp: khung, vạch, li bäú trê
phỉïc tảp thç sỉû phán phäúi ti trng vo kãút cáúu chëu lỉûc l ráút khọ xạc âënh, âàûc biãûc cạc táúm
tỉåìng giao nhau thỉåìng cọ âäü cỉïng låïn nãn chëu lỉûc ráút låïn, bäú trê thẹp phi nhiãưu.
* Vç váûy khäng nãn phán têch mäüt cạc âån gin thnh cạc hãû phàóng, phán phäúi ti trng
theo khong cạch giỉỵa cạc kãút cáúu chëu lỉûc lm cho kãút cáúu kẹm an ton. Do âọ nãn dng
cạc chỉång trçnh phán têch khäng gian 3 chiãưu, xem xẹt hãû mäüt cạch täøng thãø cho cạc dảng
nh: kãút cáú
u äúng, kãút cáúu cọ màût bàòng phỉïc tảp, hçnh dạng màût âỉïng thay âäøi (nhä ra, thu
vo ),
* Trong pháưn tênh toạn cạc vạch cỉïng thàóng âỉïng chëu lỉûc chè xẹt trỉåìng håüp vạch cỉïng
cọ måí läù cỉía âån gin. Trong thỉûc tãú cạc läù cọ vë trê v hçnh dạng báút k, âãø cọ kãút qu tênh
toạn chênh xạc nãn dng chỉång trçnh PTHH phàóng âãø phán têch táúm. Våïi cạc pháưn tỉí tam
giạc cọ thãø phán têch táúm cọ hçnh dạng v vë trê läù cỉía báút k.

6.3. Tênh toạn nh cọ så âäư khung chëu lỉûc:
a) Sỉû phán bäú ti trng ngang:
Âãø thỉûc hiãûn phán phäúi ti trng ngang, cáưn xạc âënh mäüt säú khại niãûm cå bn sau:
- Âäü cỉïng tỉång âäúi theo táưng
giỉỵa hai táưng kãú tiãúp j & k ca
cáúu kiãûn thàóng âỉïng chëu ti
thỉï i: l tè säú giỉỵa lỉûc càõt táưng
T
jk,i
v chuøn vë ngang tỉång
âäúi ca hai táưng
∆
jk,i
= v
ki
- v
ji
.

ijk
ijk
ijk
T
R
,
,
,
∆
=

F
n
n
∆
jk,i
k
j

1 (s) m
R
jk
∆
jk
1
j

k
F
1
T
jk
F
j
F
k
(R
jk, i
l lỉûc ngang tạc âäüng lãn
táưng thỉï k âãø gáy ra mäüt chuøn

vë ngang tỉång âäúi bàòng âån vë giỉỵa hai táưng k v k-1)
- Âäü cỉïng täøng thãø ca mäüt cáúu kiãûn thỉï i l lỉûc ngang cáưn thiãút âãø gáy ra åí âènh ca cáúu
kiãûn âọ mäüt chuøn vë ngang bàòng âån vë.

i
i
i
v
T
R =

Trong âọ: T
i
- ti trng ngang tạc âäüng lãn cáúu kiãûn,
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
24
Chỉång 5
v
i
- chuøn vë ngang åí âènh cáúu kiãûn do T
i
gáy ra.
Trong nh khung viãûc phán phäúi ti trng ngang âỉåüc thỉûc hiãûn tải cao trçnh ca mäùi táưng.
- Vë trê tám cỉïng ca hãû khung åí táưng jk:

∑
∑
y
ijk
y

ijk
x
ijk
TCjk
R
R
x
,
,,
λ

∑
∑
=
x
mjk
x
mjk
y
mjk
TCjk
R
R
y
,
,,
λ

* Tỉång tỉû nhỉ khi xẹt hãû vạch cỉïng âàûc chëu ti trng ngang, khi ti trng ngang tạc âäüng
theo hỉåïng Oy, pháưn ti trng ngang phán phäúi cho khung thỉï i (khung ngang theo chiãưu

Oy) åí táưng jk:

y
jk
y
ijk
y
ijk
y
mjk
T
R
R
T
∑
=
,
,
,
+
t
jk
jkt
y
ijk
x
ijk
M
R
Rr

,
,,
.

Pháưn ti trng ngang phán phäúi cho khung thỉï m (khung dc) ca táưng jk:

t
jk
jkt
x
mjk
y
mjk
x
mjk
M
R
Rr
T
,
,,
,
.
=
.
Trong âọ R
t, jk
âäü cỉïng chäúng xồõn ca cäng trçnh,

()

(
)
(
)
∑
+=
2
,,
2
,,,

x
ijk
y
ijk
y
mjk
x
mjkjkt
rRrRR

t
jk
M
mä men gáy xồõn ca cäng trçnh,
(
)
TCjk
y
jk

t
jk
xbTM −=

y
mjk
x
ijk
rr
,,
,
khong cạch tỉì tám cỉïng ca khung âãún tám cỉïng ca cäng trçnh theo
phỉång x & y:

TCjk
x
ijk
x
ijk
xr −=
,,
λ


TCjk
y
mjk
y
mjk
yr −=

,,
λ

b) Xạc âënh âäü cỉïng tỉång âäúi theo táưng ca khung:
Âäü cỉïng tỉång âäúi theo táưng ca mäüt khung báút k:

∑
=
=
m
s
s
jkjk
RR
1
)(

- âäü cỉïng tỉång âäúi ca cäüt s (s=1,2 m)åí táưng jk.
)(.
)()()(
∞=
s
jk
s
jk
s
jk
RAR

: âäü cỉïng tỉång âäúi ca cäüt s khi cạc nụt (k,s) & (j,s) chëu chuøn vë thàóng, cn

chuøn vë xoay bàòng 0 (tỉång tỉû nhỉ trỉåìng håüp xem dáưm ngang tuût âäúi cỉïng J
)(
)(
∞
s
jk
R
dáưm
= ∞).

: hãû säú âiãưu chènh khi xẹt âãún nh hỉåíng ca chuøn vë xoay cạc nụt (k,s) & (j,s) do
biãún dảng ca dáưm v cäüt gáy ra (bng tra)
)( s
jk
A
Âàût:
. : mä men quạn tênh cäüt (s) åí táưng jk,
0
)()(
IkI
s
jk
s
jk
=
l
jk
= λ
jk
.l

0
- khong cạch giỉỵa hai nụt kãư nhau j & k ca khung,
jk
s
jk
s
jk
k
λ
ρ
)(
)(
=
- âäü cỉïng quy ỉåïc ca cäüt(s) nàòm giỉỵa 2 nụt kãư nhau j,k.
KHOA XÁY DỈÛNG DÁN DỦNG & CÄNG NGHIÃÛP.
25