Trầm cảm sau sinh SOS!

Trầm cảm sau sinh: SOS!


Sau khi sinh đứa con đầu
lòng, từ một cô gái luôn vui
vẻ, dịu dàng, yêu chiều
chồng, Lan bỗng trở nên ít
nói, dễ cáu gắt, hay khóc,
không còn muốn sẻ chia với
người thân... Lo lắng trước
sự thay đổi đột ngột của vợ,
chồng Lan đã đưa cô tới
chuyên gia tâm lý, sau khi
thăm khám và làm các xét
nghiệm cần thiết, bác sĩ đã
kết luận cô mắc hội chứng trầm cảm sau khi sinh - đó là
một hội chứng phổ biến ở phụ nữ.
Theo nhiều nghiên cứu, có tới 41% phụ nữ bị trầm
cảm sau khi sinh và nguy cơ tái phát của hội chứng


này là 50%. Các rối loạn tâm thần thường xuất hiện
khoảng vài ngày đến 6 tuần sau sinh, với nhiều mức
độ khác nhau. Ở dạng trầm cảm nhẹ, sau khi sinh
khoảng 3-4 ngày người mẹ thường thấy mệt mỏi, các
hoạt động vô cùng khó khăn và vụng về, lo lắng thái
quá đối với sức khỏe của con và của bản thân, khóc
lóc vô cớ... Nếu bị trầm cảm nặng, từ trạng thái lo
lắng, người mẹ trở nên buồn rầu, hay cáu gắt vô cớ,
có những xử sự kỳ quặc với đứa con mới đẻ và
những đứa trẻ khác.

Nếu tình trạng trầm cảm nặng kéo dài quá 2 tuần,
người mẹ sẽ rơi vào trạng thái rối loạn hành vi, với
các biểu hiện như luôn cho rằng mình và con mắc
bệnh hiểm nghèo, buồn rầu và hay khóc vô cớ, mất
định hướng về không gian và thời gian, không chủ
động được bản thân, có những lời nói hay hành vi thô
bạo, xúc phạm tới người xung quanh. Thậm chí,
nhiều người mẹ còn không quan tâm tới con của
mình, bỏ mặc, hành hạ con, thậm chí giết hại hoặc tự
sát.

Cần phân biệt giữa “cơn buồn thoáng qua sau sinh” -
một phản ứng bình thường của sản phụ sau khi sinh,
với tình trạng trầm cảm sau sinh. Ở “cơn buồn thoáng
qua sau sinh”, người mẹ thường thấy mệt mỏi, lo
lắng, thoáng buồn... Tình trạng này thường xuất hiện
sau sinh và kéo dài vài 3 ngày là chấm dứt. Nhưng,
nếu tình trạng trên kéo dài hơn 10 ngày với các triệu
chứng ngày càng nặng hơn như: Luôn cảm thấy
buồn, không quan tâm đến những sự việc chung
quanh, ăn không ngon dẫn đến sụt cân, khó ngủ, luôn
cảm thấy mệt mỏi, hay khóc không lý do, thấy bản
thân vô giá trị hoặc có một tội lỗi gì ghê gớm, luôn
bồn chồn, lo âu hay dễ tức giận, bi quan về tương lai,
không muốn chăm sóc con hay sợ mình sẽ làm hại
đứa bé... thì bệnh nhân bị rối loạn trầm cảm sau sinh.

Hiện nay, y học vẫn chưa biết được nguyên nhân
chính xác của chứng trầm cảm sau sinh, nhưng có

một vài giả thiết cho rằng đó là hậu quả của sự thay
đổi của vài loại nội tiết tố sinh dục trong khi có thai và
ngay sau khi sinh, do sinh khó, có thai ngoài ý muốn,
không được sự hỗ trợ của người thân trong quá trình
sinh nở và nuôi con, phải tự chăm sóc con ban đêm,
cuộc sống căng thẳng, trở lại công việc hằng ngày
sớm hơn 30 ngày... Ngoài ra, trầm cảm sau sinh một
phần là do hệ quả của lối sống hiện đại. Cuộc sống
sôi động với nhiều áp lực đã khiến các bà mẹ trẻ
chưa kịp học hỏi kinh nghiệm từ những người đi
trước, chưa chuẩn bị sẵn tâm lý làm mẹ nên thường
nảy sinh tâm lý lo lắng thái quá, dẫn tới trầm cảm.

Trầm cảm sau sinh tuy không phải là bệnh nghiêm
trọng, nhưng nếu không có phương pháp điều trị sớm
và tích cực sẽ ảnh hưởng rất xấu tới sức khỏe cả tinh
thần và thể chất của người mẹ, của người cha, đặc
biệt là của đứa trẻ. Trẻ nhỏ có mẹ mắc chứng trầm
cảm sẽ bị ảnh hưởng tính cách khi trưởng thành như
rụt rè, nhút nhát trước đám đông, rối loạn ngôn ngữ,
nhận thức chậm, hành động tiếp thu yếu hơn các bạn
cùng trang lứa.

Để tinh thần của người mẹ sau khi sinh được ổn định,
vui vẻ, thoải mái, ngay từ khi bắt đầu mang thai, sản
phụ và người thân, đặc biệt là người chồng, cần có
những biện pháp tâm lý thật tốt. Với các bà mẹ trẻ,
ngoài việc đọc sách báo và học hỏi kinh nghiệm về
chăm sóc sức khỏe bản thân khi mang thai, chăm sóc
và nuôi dạy em bé... Còn cần phải học hỏi các

phương pháp xử lý những rắc rối khi gia đình có thêm
thành viên mới. Mang thai, sinh nở và nuôi dạy con là
một biến động rất lớn, thậm chí là có thể thay đổi
hoàn toàn so với cuộc sống thời son rỗi. Người mẹ sẽ
vất vả hơn, mệt mỏi hơn, lo lắng nhiều hơn; thời gian
dành cho bản thân, cho người thân, cho sự nghiệp
không còn nhiều; kinh tế xáo trộn; quan hệ thay đổi...
Xác định được điều đó sẽ giúp các bà mẹ vượt qua
những năm tháng khó khăn đầu tiên khi gia đình có
thêm thành viên mới.

Ngay từ thời kỳ thai nghén, nếu bắt đầu xuất hiện các
triệu chứng của trầm cảm, bên cạnh việc nghỉ ngơi,
thoải mái, làm việc nhẹ nhàng, thai phụ rất cần sự