U cột sống pot

U cột sống




Bên cạnh những chứng đau lưng thông thường do quá trình thoái
hóa đĩa đệm cột sống, đau lưng còn do nhiều nguyên nhân khác, rất
phức tạp, khó chẩn đoán và điều trị. Trong số đó phải kể đến sự xuất
hiện các loại u cột sống. Người ta phân loại u cột sống tùy theo bản chất
(loại tế bào ) và khu trú của khối u để có biện pháp xử trí thích hợp.
Các u ở cột sống
Có thể xuất phát từ bản thân đốt sống hoặc hiếm hơn từ những tổ chức
trong ống sống. Những u tủy sống và màng tủy hiếm có trường hợp là
nguyên nhân của đau thắt lưng- cùng đơn độc, vì về nguyên tắc nó thường
kèm theo những triệu chứng thần kinh. Chỉ ít trường hợp u màng ống nội tủy
(énpdynome) và u nguyên bào xốp (spongioblastome) của đuôi ngựa cũng
như u dây thần kinh thấy có đau ở khu trú vùng thắt lưng- cùng. Một trong
số các trường hợp này được chẩn đoán qua phim Xquang, nếu khoảng cách
của cung rễ thần kinh giãn rộng là do quá trình thắt hẹp khoang ở trong ống
sống hoặc trường hợp giãn rộng lỗ liên đốt là hậu quả của một u dây thần
kinh đang nằm tại đó. Những u xuất phát từ bản thân đốt sống thì u tương
bào có nhiều ý nghĩa trong lâm sàng, nó có thể xuất hiện đơn lẻ (ví dụ u chỉ
khu trú trong một đốt sống). Đặc trưng của bệnh là dấu hiệu tăng tốc độ lắng
hồng cầu, xuất hiện paraglobulin trong diện đi và thấy thể đạm Bence-Jones
trong nước tiểu.
Đau thắt lưng - hông ở những bệnh nhân lớn tuổi do u cần lưu ý tới di
căn. Tình trạng đau đớn do di căn thường là dai dẳng. Di căn thường gặp là
tiền liệt tuyến, vú, thận, tuyến giáp trạng và phế quản thuộc loại ung thư biểu
mô.
Ung thư ở xương đốt sống vùng thắt lưng
Ung thư ở xương đốt sống là một nguyên nhân đáng chú ý trong đau

cột sống thắt lưng. Đa số trường hợp là do di căn từ các ung thư ở cơ quan
khác nhau như ung thư tiền liệt tuyến, ung thư vú, ung thư phế quản Biểu
hiện lâm sàng trước hết là đau ở đốt sống bị bệnh, đau nhức dữ dội, bệnh
nhân kêu rên, đêm không ngủ được do đau, hội chứng cột sống rõ ràng.
Muộn hơn sẽ xuất hiện hội chứng kích thích các rễ thần kinh, nếu tổn
thương ung thư gây xẹp đốt sống sẽ xuất hiện hội chứng chèn ép tủy hoặc
chèn ép đuôi ngựa. Tình trạng toàn thân của người bệnh suy sụp nhanh.
Chụp Xquang có hình ảnh phá hủy xương đốt sống. Có thể tổn thương
cả thân đốt sống và cả ở cung sau. Đĩa đệm thường không bị tổn thương nên
có thể thấy đốt sống bị xẹp, nhưng đĩa đệm không bị xẹp. Bên cạnh sự phá
hủy xương có thể thấy kèm theo biểu hiện dày bờ xương, ngà xương đốt
sống.
Chẩn đoán tế bào cần sinh thiết hoặc chọc hút sinh thiết ở đốt sống bị
tổn thương, làm xét nghiệm tế bào để chẩn đoán xác định.
Hiện nay đã có những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp
vi tính và chụp cộng hưởng từ có khả năng chẩn đoán chính xác các loại u
cột sống.
Điều trị u cột sống thế nào?


Người bệnh phải được điều trị sớm tại các cơ sở chuyên khoa bệnh u
bướu, khi có xẹp đốt sống thì nên có chỉ định phẫu thuật để cố định cột sống.
Về lâm sàng, không có một bảng lâm sàng với các triệu chứng đặc
trưng chung cho tất cả các loại u cột sống lành tính hoặc ác tính. Tùy theo
bản chất của u, nhất là nơi u khu trú của cột sống mà có những hội chứng
đau khác nhau. Bởi vậy, khi xuất hiện hội chứng đau lưng đã được điều trị
bằng những biện pháp thông thường của những chứng bệnh do quá trình
thoái hóa cột sống mà tiến triển của bệnh ngày càng đau tăng lên, kéo dài,
dai dẳng thì người bệnh nên đến khám bệnh tại chuyên khoa thần kinh để
được xác định chẩn đoán. Trước tiên cần chụp Xquang thường cột sống thắt

lưng ở tư thế thẳng và nghiêng, sau đó nếu có nghi ngờ một khối u thì các
thầy thuốc chuyên khoa sẽ có những chỉ định xét nghiệm đặc hiệu cần thiết
khác và kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như chụp cắt lớp vi tính hay chụp cộng
hưởng từ cột sống. Chẩn đoán sớm một khối u là điều quan trọng để xử lý
kịp thời thì mới hạn chế được sự phát triển của khối u, nhất là những u đã
xâm lấn, chèn ép vào tủy sống và đám rối thần kinh thắt lưng- cùng.