Mối 'giao duyên' giữa xạm da và mỹ
phẩm
Xạm da là một tình trạng tăng hắc tố trên da. Đây là một
vấn đề thẩm mỹ có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc
sống. Bệnh tác động chủ yếu đến đối tượng phụ nữ trung
niên, thuộc lứa tuổi có vai trò rất lớn trong các hoạt động
xã hội.
Việc kiểm soát xạm da cần thời gian lâu dài và hiện nay
chưa có phương pháp nào có hiệu quả cao. Xạm da và mỹ
phẩm có sự tác động qua lại mật thiết với nhau.
Mỹ phẩm bao gồm mỹ phẩm dưỡng da và mỹ phẩm trang
điểm. Dưỡng da và trang điểm là một nhu cầu hết sức thiết
thực và chính đáng. Với xu hướng phát triển của thời đại,
việc sử dụng mỹ phẩm ngày càng phổ biến nhất là trong đối
tượng phụ nữ trung niên.Việc sử dụng mỹ phẩm không
đúng cách có thể gây ra xạm da. Ngược lại, mỹ phẩm lại có
vai trò rất lớn trong hỗ trợ giải quyết xạm da.
1. Mỹ phẩm có thể gây xạm da:
Mỹ phẩm gây xạm da thông qua các cơ chế sau:
- Mỹ phẩm có chứa Corticosteroid. Đây là một hoạt chất
đựơc sử dụng phổ biến trong các thuốc bôi ngoài da nhằm
chữa trị các tình trạng viêm da. Tuy nhiên khi dùng trong
thời gian dài (> 7 ngày) thì hoạt chất này có thể gây ra một
số tác dụng phụ như teo da, dãn mạch máu dưới da, mất sắc
tố da. Khi đó làn da sẽ trở nên mỏng mịn và trắng hồng giả
tạo.
Lợi dụng các tác dụng phụ này, đa số mỹ phẩm trôi nổi trên
thị truờng thường có chứa hoạt chất này trong thành phần.
Do đó khi dùng trong thời gian đầu thì da có “cảm giác đẹp
hơn” nhưng khi dùng lâu dài thì da rất dễ bị nám, mụn
trứng cá …
Có nhiều hoạt chất khác nhau thuộc nhóm Corticosteroid.
Vì thế chúng ta chỉ nên dùng các mỹ phẩm của các hãng uy
tín hoặc các thuốc bôi cho da mặt có thành phần rõ ràng và
dưới sự tư vấn của Bác sĩ chuyên khoa Da Liễu.
- Mỹ phẩm gây kích ứng hoặc dị ứng da. Trong mỹ phẩm
bôi da mặt, sản phẩm dưỡng da, phấn lót, phấn nền, phấn
hồng là các sản phẩm tiếp xúc với da nhiều nhất. Các sản
phẩm này có chứa một số chất cũng như tá dược có khả
năng gây dị ứng cho da đặc biệt ở những người có cơ địa dị
ứng.
Để có một làn da đẹp thì chúng ta nên lựa chọn loại mỹ
phẩm thích hợp với từng loại da mặt của mỗi người. Chẳng
hạn ở những bạn có loại da nhạy cảm thì nên chọn các sản
phẩm ít gây dị ứng. Những sản phẩm này thường không
màu, không mùi và có ghi chú “non – allergic”.
Như vậy việc lựa chọn mỹ phẩm dựa trên hai yếu tố là chất
lượng mỹ phẩm và loại da. Tuy nhiên chúng ta cần lưu ý
rằng không phải mỹ phẩm đắt tiền là các sản phẩm ít gây dị
ứng và phương pháp thử mỹ phẩm bằng cách bôi một ít ở
mặt trong cánh tay chỉ có giá trị tương đối.
Sở dĩ chúng ta phải rất thận trọng trong việc lựa chọn mỹ
phẩm sử dụng cho vùng da mặt là vì da mặt là vùng da rất
nhạy cảm và đại diện cho sắc đẹp của mỗi người. Nếu
không may bị xảy ra tình trạng kích ứng hoặc dị ứng da thì
đa số trường hợp sẽ để lại hậu quả tăng sắc tố sau viêm bởi
vì da của ngưới Việt Nam là từ type III đến type V. Do đó,
khi làn da có vấn đề thì không nên dùng mỹ phẩm và nên
đến khám ngay ở Bác sỹ chuyên khoa Da Liễu. Nhiều
người sử dụng mỹ phẩm có chứa chất lột da mà không biết
cách bảo vệ da chống nắng thật tốt.
2. Mỹ phẩm có thể phòng và điều trị xạm da:
Như chúng ta đã nói ở trên, mỹ phẩm có vai trò rất lớn
trong việc hỗ trợ giải quyết xạm da thông qua hai cơ chế
sau:
a. Mỹ phẩm giúp phòng và cải thiện nám da, bao gồm:
Kem chống nắng: Ánh nắng mặt trời là tác nhân chính gây
nám da và lão hóa da ngoại sinh. Do đó kem chống nắng là
công cụ rất hữu hiệu giúp bảo vệ da chống lại các tác hại
của ánh nắng mặt trời. Chúng ta nên lựa chọn sản phẩm có
SPF từ 15 – 30 và phổ hấp thu tia tử ngoại rộng (hấp thu cả
UVA+++). Để đạt hiệu quả tối ưu khi bôi kem chống nắng
thì chúng ta cần bôi 30 phút trước khi tiếp xúc ánh nắng;
bôi một lớp đều và không quá mỏng; và bôi lặp lại khi tiếp
xúc ánh nắng lâu dài (sau 2 giờ) hoặc khi lớp kem cũ đã bị
trôi.
Các chất lột nhẹ lớp sừng, tăng sinh các sợi liên kết và đàn
hồi hay nói nôm na là các chất “trẻ hóa da”: Các chất này
sẽ bào bớt các tế bào sừng già nua trên bề mặt da và gây
căng da. Từ đó tạo hiệu ứng giúp da trông sáng và mịn
màng hơn. Các chất này bao gồm AHAs (glycolic acid,
lactic acic …) hoặc BHA (salicylic acid).
Các chất tẩy hắc tố trong da: Các chất này phần lớn chỉ tác
dụng trên hắc tố ở lớp nông. Điển hình trong nhóm này là
các sản phẩm có chứa Hydroquinon 2%, được bán rộng rãi
trên thị trường.
b. Mỹ phẩm ngụy trang che dấu các chỗ da sậm màu:
Nếu da bị nám nhẹ thì chúng ta có thể chỉ dùng phấn lót và
phấn nền thích hợp cho từng loại da. Nếu da bị nám đậm
màu thì chúng ta có thể dùng thêm kem che lấp khuyết
điểm có gam màu phù hợp màu da. Thông thường các sản
phẩm này có ghi chú “concealer” ngoài bao bì.
Như vậy mỹ phẩm có tác động đến xạm da theo hai hướng
trái ngược nhau: hướng tiêu cực (gây xạm da) và hướng
tích cực (phòng và chữa xạm da). Việc sử dụng mỹ phẩm
giúp các bạn bị nám tự tin hơn khi giao tiếp. Tuy nhiên việc
sử dụng mỹ phẩm cần phải thật thận trọng và nên được tư
vấn bởi Bác sĩ chuyên khoa. Việc sử dụng mỹ phẩm không
đúng cách có thể gây ra những hậu quả nặng nề cho làn da.
Trong đó hậu quả đáng sợ nhất là xạm da bởi vì nó ảnh
hưởng rất lớn đến thẩm mỹ, khó chữa và có kéo dài trong
một thời gian rất lâu.