Kiến thức lớp 10 CÁCH LÀM BÀI VĂN THUYẾT MINH-thuyết minh về cây lúa nước pptx

Kiến thức lớp 10
CÁCH LÀM BÀI VĂN THUYẾT MINH-phần 9

THUYẾT MINH VỀ CÂY LÚA NƯỚC


Em còn nhớ trong bài thơ nào đó ở chương trình cấp tiểu học
một câu thơ:

Việt Nam đất nước ta ơi,
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn

Lời thơ quả không sai, lịch sử Việt Nam đã chứng minh Việt Nam
là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Đất nước ta khởi nghiệp là
nghề trồng lúa mà lại, bên những bản làng xóm thôn, những triền
sông, con suối những cánh đồng xanh thẳm trải dài tận chân trời
như dấu hiệu cho du khách nhận ra đất nước chúng ta- một đất
nước có nghề nông với sự gắn bó của con người cùng cây lúa
nước.

Lúa là cái tên có từ bao giờ trong lời ăn tiếng nói cũng như trong
từ điển Việt Nam, để chỉ loài cây lương thực chính từ việc ươm
mầm những hạt thóc căng tròn vàng óng. Hạt thóc được người
nông dân ngâm ủ lên mầm gieo xuống một lớp bùn dặc sếnh phát
triển thành những cây mạ xanh non. Sau khi người nông dân cày
bừa kĩ, đầy tháng được nhổ lên bó lại thành bó trông như những
cô thiếu nữ thắt đáy lưng ong trong bộ đầm mầu xanh khuyến rũ.
Rồi dưới bàn tay khéo léo nhẹ nhàng người mẹ, người bà, người
chị thoăn thoắt cắm xuống bùn sâu mầu mỡ. Người nông dân
ngày đêm chăm chút cho cây lúa lớn nhanh và khoẻ mạnh, không
phụ lòng người chăm sóc cây lúa phát triển rất nhanh thành

những ruộng lúa mênh mông, bát ngát, bờ nối bờ, thăm thẳm.
Chẳng mấy chốc, ba, bốn tháng trôi qua từ cây mạ non đã trở
thành cánh đồng lúa màu vàng như thảm lụa, báo hiệu mùa bội
thu.

Lúa phát triển theo ba giai đoạn chính: Giai đoạn mạ non, mảmh
mai yếu ớt như em bé sơ sinh run rẩy trước nắng mai hay gió
bão lạnh lẽo cũng như đe doạ của những côn trùng gây hại. Dưới
bàn tay cần cù và tình thương yêu của người nông dân cây mạ
cũng trải qua được mùa đông giá rét của vụ đông xuân. nắng ửng
hồng, bà già mùa đông cũng mệt mỏi đi nghỉ nhường chỗ cho chị
mùa xuân ấm ạp trở về. Chỉ chờ có thế cây mạ xanh non trở lại,
cây mạ lại được những bà mẹ nhổ lên đem ra ruộng cấy . Họ thi
nhau cấy lúa thẳng hàng với lời ca và cũng là lời nhắc nhở nhau
cấy đúng kĩ thuật để cây lúa cho năng xuất cao “Ngửa tay cấy lúa
thẳng hàng, vừa hàng sông, đông hàng con, tròn cây lúa, nó múa
nó lên”. Lúa cứ thế mà lớn lên dưới bàn tay chăm sóc của người
nông dân. Nó sinh sôi nảy nở thành những khóm lúa to chật đất,
lúa rì rào trong gió như kể chuyện ngày xưa lang Liêu cấy lúa lấy
hạt gạo làm bánh chưng bánh giầy trong ngày lễ tiên vương.
Những lá lúa như lưới lề nhưng yểu điệu duyên dáng như hàng
nghìn cánh tay đùa giớn với gió tạo thành những đợt sóng lúa
nhấp nhô dưới nắng chiều vàng óng. Với câu ca của người nông
dân khuyên nhủ nhau “ Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống”,
họ đã chăm sóc cho cây lúa phát triển, không phụ lòng dân, cây
lúa ba tháng mười ngày sau khi cấy đã trổ bông rồi làm mẩy chín
vàng cho những hạt gạo trắng ngần nuôi sống con người.

Cây lúa nước thích nghi với nhiều loại đất: đất cát pha, đất phèn,
đất thịt, đất mỡ gà cũng giống người nông dân cây lúa cần cù

chắt lọc tinh tuý từ đất mẹ mà lớn lên trỏ thành cây lương thực
chủ lực của nền kinh tế nông nghiệp Việt Nam Cây lúa ở Việt
Nam được người nông dân canh tác hai vụ chính là lúa chiêm (từ
tháng giêng đến tháng 4, tháng 5) và lúa mùa (từ tháng 6 đến
tháng 9, tháng 10)âm lịch. Cây lúa cũng có rất nhiều loại, nhưng
có hai loại khác biệt là: lúa tẻ, và lúa nếp. Lúa tẻ không thể thiếu
được trong bữa cơm của con người Việt Nam từ Bắc đến Nam,
từ miền xuôi đến miền ngược, từ dân tộc kinh đến dân tộc tiểu số
lúa vẫn là cây lương thực chính, gạo lấy từ cây lùa là thực đơn số
1 trong bữa cơm của người Việt Nam. Lúa lếp ngoài việc làm
lương thực hạt gạo nếp to tròn thơm lừng người nông dân còn
đem chế biến thành các lôại bánh như : Bánh cốm hay còn gọi là
bánh hạnh phúc làm từ hạt thóc nếp không thể thiếu trong lễ ăn
hỏi của chủ rể trong ngày lễ đính hôn, bánh chưng bánh giầy
trong ngày tết, thổi xôi trong mâm cỗ cúng gia tiên. Cứ như vậy
cây lúa cùng với người nông dân gắn bó bao đời nay. Cuộc sống
của người Việt Nam cũng như người châu á mãi mãi đồng hành
với cây lúa.

Năm tháng trôi qua nền công nghiệp hoá, hiện đại hoá được thịnh
hành nhưng hình ảnh cây lúa và giá trị tiềm năng của nó vẫn là vị
trí số một trong quá trình phát triển của đất nước chẳng những
thế mà nó còn được lấy làm biểu tượng của các nước trong khối
ASEAN như một báu vật cao quý.