Ôn thi đại học môn văn – Trình bày suy nghĩ của mình về hiện tượng tiếp nhận văn hoá ngoại lai của giới trẻ hiện nay pdf

Ôn thi đại học môn văn –phần 99
Đề 23: Trong tác phẩm " nhìn về vốn văn hoá dân tộc" của
Trần Đình Hượu viết "con đường hình thành bản sắc dân tộc
của văn hoá không chỉ trông cậy vào sự sáng tạo mà còn
trong cậy vào khả năng chiếm lĩnh, sự đồng hoá những giá
trị văn hoá bên mình." Anh chị trình bày uy nghĩ của mình về
hiện tượng tiếp nhận văn hoá ngoại lai của giới trẻ hiện nay.
Bài làm

Vượt hành trình gian nan để đổ về đại dương, dòng sông luôn
khởi khởi nguồn từ đất liền, chảy qua bao vùng miền để hoà vào
biển lớn. Dòng sông văn hoá Việt Nam cũng khởi nguồn từ quá
khứ 4000 năm lịch sử, chảy trong thời gian qua các miền văn hoá
kế thừa và sáng tạo kết tụ lại thành những giá trị văn hoá Việt
Nam đậm đà bản sắc dân tộc.Nhưng “ con đường hình thành bản
sắc dân tộc của văn hoá ko chỉ trông cậy vào sự tạo tác của
chính dân tộc đó mà còn trông cậy vào khả năng chiếm lĩnh,khả
năng đồng hoá các giá trị văn hoá bên ngoài”- quan điểm đó của
Trần Đình Hượu đã đặt ra trong lòng độc giả những trăn trở, đặc
biệt trong hiện tượng tiếp nhận văn hoá ngoại lai của giới trẻ hiện
nay.
Văn hoá Việt Nam hình thành sớm, xuất hiện từ những ngày
công xã nguyên thuỷ, phát triển qua nền văn minh lúa nước, hình
thành những loại hình văn hoá dân gian từ sự chạm khắc của
miền truyền thuyết ,ca dao, cổ tích với những tập tục ăn trầu, búi
tóc từ thủa cổ xưa.
“Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi
Đất nước có trong cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể
Đất nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu ”

Và cùng với sự ra đời của nhà nước quân chủ chuyên chế, xã hội
phong kiến đã mang đến cho nền văn hoá Việt nam những dấu
ấn đặc sắc mang đậm tính chất Á Đông. Người Việt Nam có
quyền tự hào về vốn văn hoá đậm đà thuần Việt cả trong những
lĩnh vực Văn học, nghệ thuật, kiến trúc, hội hoạ , điêu khắc Với
nền văn học dân gian phong phú thể loại (truyền thuyết, cổ tích,
ngụ ngôn, truyện cười, thơ nôm, sử thi ) mà đỉnh cao là thể thơ
lục bát, vẫn được sử dụng đến ngày nay. Kiến trúc Việt Nam với
những mái đình cổ kính, thấp thoáng ẩn hiện dưới những gốc đa,
sau những rặng tre xanh, bến nước, sân đình Các làn điệu dân
ca như ca trù, quan họ, cải lương hay những nghệ thuật hội
hoạ dân gian Đông Hồ có thể coi là những thành quả đã có làm
cơ sở xây dựng một nền văn hoá phong phú đa dạng đậm đà bản
sắc dân tộc VN.
Nhưng “con đường hình thành bản sắc dân tộc đâu chỉ trông cậy
vào khả năng tạo tác ” tức là sáng tác,kế thừa và phát huy những
gì đã có mà còn phải “ trông cậy vào khả năng chiếm lĩnh, sự
đồng hoá những giá trị văn hoá bên ngoài”. Phải chăng, hành
trình phát triển văn hoá từ sông ra biển chính là sự đồng hành
của quá trình giao lưu và tiếp biến văn hoá- cũng chính là khả
năng đồng biến và chiếm lĩnh những giá trị văn hoá bên ngoài?
Khả năng chiếm lĩnh và đồng hoá phải chăng là khả năng tiếp thu
hội nhập nhiều nền văn hoá, khả năng đón nhận những ảnh
hưởng của nền văn minh văn hoá lớn, khả năng tiếp thu chủ
động, biến những cái ngoại lai thành cái của mình và có sàng lọc.
Do bối cảnh của lịch sử với bao thăng trầm, trwocs những dòng
chủ lưu về văn hoá ồ ạt theo con đường cai trị của phong kiến
thực dân xâm nhập vào văn hoá Việt Nam một cách có hệ thống
thì việc “chiếm lĩnh” và” đồng hoá” để ko bị chiếm lĩnh và đồng

hoá lại là vô cùng cần thiết, nó quyết định tới sự tồn tại riêng rẽ
của một nền Văn hoá Việt ko thể hoà lẫn. “Truyện Kiều” của
Nguyễn Du cũng là một cách tiếp thu có chọn lọc những giá trị
của văn học trung hoa từ “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm
Tài Nhân để trở thành đỉnh cao của văn học dân tộc, sự chuyển
thể từ thể loại truyện sang truyện thơ ( Nôm) là một sự đồng hóa
hết sức sáng tạo và tích cực của đại thi hào Nguyễn Du. Các thể
thơ nôm đường luật cũng là hệ quả của quá trình tiếp thu và lĩnh
hội có chọn lọc như thế. Kiến truc văn hoá đình chùa ảnh hưởng
từ Phật giáo từ Trung Quốc hay Ấn Độ nhưng vẫn mang dáng vẻ
kiến trúc Việt Nam cũng là một tminh chứng diệu kì cho khả
năng” chiếm lĩnh” và” đồng hoá” những giá trị Văn hoá bên ngoài.
Cùng với sự đổi thay của lịch sử, bước sang kỉ nguyên hội nhập
với bao thay đổi của nền kinh tế thị trường, trước ngưỡng cửa
của sự xâm nhập văn hoá với quy mô toàn cầu thì nhận định của
Giáo sư Trần Đình Hượu đặt ra bao suy tư cho giới trẻ về trách
nhiệm của bản thân trong thời đại mới. Trước dòng chảy xâm
nhập ào ạt của nền văn hoá ngoại lai từ các nền văn minh trên
thế giới, một bộ phận thanh niên Việt Nam đã biết nắm bắt lấy
thời cơ, phát triển nền văn hoá dân tộc vốn đã giàu đẹp ngày
càng văn minh và tiến bộ hơn, Sự tiếp thu có hệ thống các hệ tư
tưởng văn hoá tây phương với những phong cách nghệ thuật thơ
văn của Pháp, Italia, Anh, hay Đức, các công trình kiến trúc đậm
dấu ấn cổ điển hay hiện đại của những quốc gia này cũng được
tiếp thu và thiết kế bài bản. Chính sự năng động và sáng tạo đó
đã góp phần làm văn minh hơn, giàu có hơn cho bản sắc văn hoá
Việt Nam, tạo nên sự phối trộn hài hoà giữa cũ và mới, cổ điển và
hiện đại, truyền thống và cách tân. Sự giao lưu và tiếp biến được
coi là “nguồn gen tiến hoá” cho sự phát triển của văn hoá dân tộc
trong giai đoạn giao lưu và hội nhập. Nền văn hoá Internet, văn

hoá Online, văn hoá Game, hay sự thay đổi của trào trào lưu thời
trang trên thế giới góp phần lột xác hình ảnh đất nước Việt Nam
vốn vẫn được biết đến là nền văn hoá nông nghiệp với hình ảnh
“con trâu đi trước cái cày theo sau”. Để làm đwocj điều đó, không
chỉ đòi hỏi người thanh niên Việt Nam ph ải năng động sáng tạo
biết nắm bắt du nhập một cách có chọn lọc mà còn đặt ra vấn đề
về sự bảo tồn những nét văn hoá truyền thống cũ, hoà nhập
nhưng ko hoà tan- đó cũng là một thách thức đầy khó khăn, là
những chướng ngại vật trong hành trình dòng chảy tiếp biến, hội
nhập. Bởi bên cạnh những cá nhân, tập thể tích cực cũng tồn tại
không ít những thanh niên sống thiếu lí tưởng, ko có MĐ rõ ràng,
du nhập văn hoá một cách tràn lan máy móc, cả những nền văn
hoá vốn ko mang nhiều giá trị nhân văn thẩm mĩ chỉ để thoả mãn
nhu cầu sống gấp, sống sành điệu của một bộ phận giơí trẻ ngày
nay. Đó là bộ phận có biểu hiện sống ngoại lai mất gốc, xa rời
văn hoá truyền thống dân tộc, bị hoà tan một cách hoàn toàn
trong dòng lũ hội nhập mà tự đánh mất chính mình. Một số khác
lại có tư tưởng bảo thủ, không chiêm slĩnh, đồng hoá văn hoá
ngoại lai, chỉ khư khư chăm chút cho cái vốn văn hoá xưa của
dân tộc, không chịu du nhập, đổi mới, Bất giác, ở họ gợi lên hình
ảnh về biển Chết, suốt đời chỉ khư khư khép mình, ko nhận nước
từ bất kì dòng chảy nào nên chưa ở đâu sự sống của các loài
sinh vật lại nghèo nàn đến thế.Có thể nói, cả 2 đối tượng trên đều
có ảnh hưởng tiêu cực, là bước cản trở trên con đường xây dựng
một nền văn hoá tiến tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
Ý thức được trách nhiệm và sứ mệnh của bản thân đòi hỏi mỗi
thanh niên của thời đại mới cần có thái độ và nhận thức đúng đắn
về trách nhiệm, xác định lập trường tư tưởng vững vàng, để phát
huy mặt mạnh, hạn chế mặt còn thiếu sót củavăn hoá dân tộc,
tích cực quảng bá văn hoá dân tộc tới bạn bè quốc tế, có thái độ

tôn trọng đúng mực và chiếm lĩnh đồng hoá hiệu quả nền văn hoá
ngoại lai, Điều đó là một ẩn số chỉ được giải quyết bằng bất đẳng
thức hành động của mỗi con người.
Có một câu hỏi khá phổ biến khi ta đặt chân lên xứ người" Bạn
đến từ đâu". Hãy tự hào trả lời 2 tiếng" Việt Nam" và giới thiệu
cho họ về đất nước hình chữ S- khi bạn đã tự tin về nền văn hoá
đậm đà bản sắc của mình!