Tuyển khoáng đại cương docx

công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Lời nói đầu
Nằm trong chơng trình thực hiện phơng án chạy chỉnh định dây chuyền thiết bị và
công nghệ Nhà máy tuyển sắt Khe Lếch, nhóm kỹ thuật đã biên soạn tài liệu Tuyển
khoáng đại cơng nhằm giúp CNKT nắm bắt đợc cơ bản về chuyên ngành Tuyển khoáng.
Do thời gian hạn chế ( từ ngày 1-18/7/2008 ) và với nhu cầu CN phải nắm bắt ngay
đợc những kiến thức để sớm tham gia vận hành và đa Nhà máy tuyển vào hoạt động trên
cơ sở đó Tài liệu Tuyển khoáng đại cơng chỉ đề cập tới những công nghệ thiết bị liên
quan trực tiếp Nhà máy, mà không mở rộng thêm các công nghệ thiết bị khác trong ngành
tuyển khoáng. Trong quá trình thực hiện nhóm kỹ thuật xin chân thành cám ơn ông: Đặng
Tiến Minh Trởng BQLDAvà các đ/c lãnh đạo Công ty khoáng sản Lào Cai đã tạo điều
kiện để chúng tôi hoàn thiện tài liệu này./.
Xin chân trọng cảm ơn
!
Phần I: giới thiệu khái quát về tuyển khoáng
Chơng I : Khái quát chung
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Bài 1. Một số định nghĩa, khái niệm chung về tuyển khoáng
1. Khoáng vật.
Khoáng vật là sản phẩm tự nhiên của quá trình hoá lý và các tác động địa chất xảy
ra trong vỏ trái đất, có thành phần tơng đối đồng nhất và những tính chất hoá lý xác định.
2. Khoáng sản có ích.
Khoáng sản có ích là tập hợp phức tạp các khoáng vật khác nhau. Khoáng vật chứa
chất có ích gọi là khoáng vật có ích. Quan niệm về khoáng vật có ích chỉ là tơng đối vì
trong trờng hợp này khoáng vật là có ích, trong trờng hợp khác lại là không có ích.
Ví dụ: Trong mỏ quặng sắt có chứa các thành phần nh Manhetit đợc gọi là khoáng
sản có ích vì nó có chứa các thành phần có ích kể trên.
3. Tuyển khoáng.

Tuyển khoáng là quá trình gia công hoặc chế biến khoáng sản bằng phơng pháp cơ
giới mà không làm các khoáng vật thay đổi về thành phần hoá học.
Tuyển khoáng còn là một khâu không thể thiếu đợc giữa việc khai thác và chế biến
khoáng sản.
4. Quặng nguyên khai.
Khoáng sản có ích đa vào tuyển đợc gọi là vật liệu đầu hay gọi là quặng nguyên
khai.
5. Tinh quặng.
Tinh quặng là sản phẩm sau khi tuyển mà đại đa số khoáng vật có ích chiếm trong
sản phẩm đó.
Ví dụ : Theo thiết kế sản phẩm tinh quặng sắt có hàm lợng 60%.
6. Đuôi thải.
Đuôi thải là sản phẩm mà trong đó không có khoáng vật có ích hoặc có rất ít
khoáng vật đó.
Ví dụ: Theo thiết kế hàm lợng sắt từ có trong đuôi thải là 5.96%.
7. Sản phẩm trung gian.
Là sản phẩm thu đợc qua một khâu gia công hoặc chế biến nào đó và là nguyên liệu
cho khâu gia công chế biến khác.
8. Hàm lợng quặng nguyên khai.
Hàm lợng quặng nguyên khai là tỷ lệ giữa trọng lợng chất có ích có trong quặng
nguyên khai và trọng lợng của quặng nguyên khai đó. Ký hiệu là , đơn vị tính: %.
q
= x 100, %.
Q
Trong đó: q - Là trọng lợng khoáng vật có ích có trong vật liệu đầu ( tấn ).
Q - Là trọng lợng vật liệu đầu ( tấn ).
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng

Ví dụ: Trong 1000g quặng của mỏ có chứa 308.2 gam kim loại sắt. Hàm lợng Fe
nguyên khai khi đó là:
= (308.2 / 1000) x 100% = 30.82%.
9. Hàm lợng tinh quặng.
Là tỷ lệ giữa trọng lợng chất có ích có trong sản phẩm tinh quặng và trọng lợng của
sản phẩm tinh quặng đó, ký hiệu là , đơn vị tính: %.
P
TQ

TQ
= x 100, %.
Q

tq
Trong đó: P
TQ
- Là trọng lợng chất có ích có trong tinh quặng ( tấn, kg ).
Q
tq
- Trọng lợng tinh quặng ( tấn , kg ).
Ví dụ: Trong 100 gam tinh quặng của xởng tuyển khoáng XN thì có chứa 60 gam
Fe. Hàm lợng tinh quặng sắt khi đó là:
60
= x 100 % = 60 % Fe
100
10. Hàm lợng đuôi thải.
Là tỷ lệ giữa trọng lợng chất có ích có trong sản phẩm thải và trọng lợng sản phẩm
thải. Ký hiệu là: , đơn vị tính: %.
P
t

= x 100, %.
Q
đt
Trong đó: P
t
- là trọng lợng chất có ích có trong sản phẩm thải( tấn ).
Q
đt
- trọng lợng sản phẩm thải ( tấn ).
Ví dụ: Trong 100 gam đuôi thải của xởng tuyển khoáng XN thì có chứa 5.96 gam
Fe. Hàm lợng sắt trong đuôi thải khi đó là:
5.96
= x 100 = 5.96 %Fe.
100
11. Thu hoạch sản phẩm.
Là tỷ số giữa trọng lợng của sản phẩm và trọng lợng vật liệu đầu. Ký hiệu là: , đơn
vị: %.
Q
sp
= x 100, %.
Q
đ
Trong đó: Q
sp
- Trọng lợng sản phẩm ( tấn, kg ).
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 3
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Q

đ
- Trọng lợng vật liệu đầu ( tấn , kg ).

tq
+
t
=
đ
= 100
Trong đó:
tq
: Thu hoạch tinh quặng, ( % ).

t
: Thu hoạch thải, ( % ).
Ví dụ: Trọng lợng quặng đa tuyển trong 1 ca sản xuất cả XN là 100 tấn. Sau khi
tuyển thu đợc 40 tấn tinh quặng. Tính thu hoạch của ca sản xuất đó.
Thu hoạch của ca sản xuất đợc tính theo công thức sau:
Q
sp
40
= x 100 = x 100 = 40 %.
Q
đ
100
12. Tỷ lệ thu hồi ( thực thu ).
Là tỷ số giữa trọng lợng của chất có ích có trong sản phẩm và trọng lợng của nó có
trong vật liệu đầu. Ký hiệu: , đơn vị tính: %.

P

tq
= x 100, %.
P
đ
Trong đó: P
sp
- Trọng lợng chất có ích có trong tinh quặng ( tấn, kg ).
P
đ
- Trọng lợng chất có ích có trong vật liệu đầu ( tấn , kg ).
P
sp
= . Q
tq
/ 100, ( tấn, kg ).
P
đ
= . Q
đ
/ 100, ( tấn, kg ).

tq
+
t
=
đ
= 100
Hoặc xác định theo công thức sau :

tq

= ( x ) / .
Trong đó:
tq
: Thực thu tinh quặng, (%).

t
: Thực thu thải, (%).
Ví dụ: Trọng lợng quặng đa tuyển trong 1 ca sản xuất của XN tuyển sắt là 100 tấn,
hàm lợng quặng nguyên khai là 30 %Fe. Sau khi tuyển thu đợc 40 tấn tinh quặng có hàm
lợng là 60 % Fe. Tính thực thu tuyển của ca sản xuất đó.
Thực thu tuyển của ca sản xuất đợc tính theo công thức sau:
P
tq
60 . 40

tq
= x 100 = x 100 = 80 %.
P
đ
30 . 100
Hoặc xác định theo công thức sau :

tq
= (
tq
x ) / = 80%.

t
= 100 -
tq

= 100 - 80 = 20 %.
13. Hệ số làm giầu:
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 4
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Hệ số làm giầu i là tỷ lệ giữa hàm lợng tinh quặng và hàm lợng quặng nguyên khai.
Đơn vị : lần. Hệ số làm giầu đợc phân thành hệ số làm giầu bộ phận và hệ số làm giầu
chung.
* Hệ số làm giầu bộ phận là hệ số làm giầu xác định cho một bộ phận nào đó hoặc
một khâu nào đó và đợc tính theo công thức sau:

bp
i
bp
= ( lần )

Trong đó:
bp
- Hàm lợng tinh quặng bộ phận, %.
- Hàm lợng nguyên khai của bộ phận đó, %.
i
bp
- Hệ số làm giầu bộ phận.
* Hệ số làm giầu chung là hệ số đợc xác định bằng tỷ lệ giữa hàm lợng tinh quặng
cuối cùng và hàm lợng quặng nguyên khai đợc tính theo công thức sau:

i = ( lần )

Trong đó: - Hàm lợng tinh quặng cuối cùng, %.

- Hàm lợng nguyên khai của bộ phận đó, %.
i - Hệ số làm giầu chung.
14. Cách xác định kích thớc hạt khoáng.
Cách xác định kích thớc hạt khoáng đợc xác định bằng kích thớc các cạnh hoặc đ-
ờng kính hạt khoấng cụ thể:
- Hạt hình cầu xác định bằng đờng kính hạt (d ).
- Hạt hình dẹt thì kích thớc đợc lấy bằng bề dày hạt ( h ).
- Hạt hình khối ( hình vẽ )
b
b
( d = b ) l
d = ( l + b ) / 2
d = b . l
h l d = ( l + b + h ) / 3
d =
3
b . l . h
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 5
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
15. Mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tuyển khoáng :

tq
.
tq

tq
= , %.

NK
( - ).
tq

tq
= x 100 , %.
(
tq
- ).

tq
+
t
= 100

tq
+
t
= 100
Bài 2. Phơng pháp tuyển
-
1. Phơng pháp tuyển từ:
Là phơng pháp tuyển dựa trên sự khác nhau về từ tính của các khoáng vật. Toàn bộ
các khoáng vật có từ tính đợc máy tuyển từ hút ra để làm sản phẩm. Các khoáng vật
không có từ tính và đất đá đợc thải ra hoặc chuyển sang khâu tuyển khác để thu hồi các
khoáng vật khác.
2. Vai trò của tuyển khoáng.
Là một khâu quan trọng không thể thiếu đợc giữa việc khai thác khoáng sản có hàm
lợng khoáng vật có ích thấp ( Cha đủ quy cách về hàm lợng ) và việc chế biến khoáng sản
tinh ( Đủ quy cách về hàm lợng chế biến hoặc luyện kim ).

3. Khâu tuyển.
Trong từng phơng pháp tuyển tuỳ thuộc vào mức độ làm giàu khoáng vật mà ngời
ta có thể phân chia thành từng khâu tuyển.
- Khâu tuyển vật liệu đầu gọi là khâu tuyển chính.
- Tuyển lại sản phẩm sạch của tuyển chính là khâu tuyển tinh. Trong khâu tuyển
tinh có thể chỉ là một khâu hoặc có thể là nhiều khâu tuyển tinh khác nhau ( đối XN áp
dụng một khâu tuyển tinh ).
Ví dụ:
Quặng nguyên khai
Tuyển chính
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 6
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
T.tinh
T quặng
Đuôi thải

4. Sơ đồ tuyển.
Là hình vẽ thể hiện sự liên tục và trình tự của các khâu gia công khoáng sản có ích,
bao gồm các sơ đồ sau:
- Sơ đồ định tính.
- Sơ đồ định lợng.
- Sơ đồ bùn nớc.
- Sơ đồ công nghệ, sơ đồ thiết bị.
- Sơ đồ gia công, lấy mẫu.
- Sơ đồ cấp thuốc tuyển ( nếu có sử dụng thuốc tuyển ).
- Sơ đồ lắp đặt thiết bị.
Chơng II: Chuẩn bị khoáng sản
Bài 1. Một số khái niệm cơ bản

1. Chuẩn bị khoáng sản .
Chuẩn bị khoáng sản là một khâu không thể thiếu đợc trong tuyển khoáng. Nhằm
mục đích giải phóng các khoáng vật có ích ra khỏi các liên tinh thể và đất đá, đồng thời
tạo độ hạt thích hợp cho khâu tuyển.
2. Quá trình đập.
Là một quá trình giảm kích thớc của vật liệu nhờ tác động của ngoại lực.
Sản phẩm quá trình đập dùng cho ngành tuyển khoáng có d
max
25 mm. Tuỳ theo mức độ
sử dụng của các hộ tiêu thụ mà có quy định cụ thể cho cỡ hạt lớn nhất cần sử dụng. Cục
quặng lớn nhất cấp vào khâu nghiền có khích thớc tối u là:
Cấp liệu cho máy nghiền thanh: 20 ữ 30 mm.
Cấp liệu cho máy nghiền bi: 15 ữ 20 mm.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 7
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
3. Mức đập.
Mức đập I là tỷ số giữa đờng kính lớn nhất của vật liệu trớc khi đập và đờng kính
lớn nhất của vật liệu sau khi đập.
D
max
I =
d
max
Trong đó: D
max
: Đờng kính lớn nhất vật liệu trớc đập.
d
max

: Đờng kính lớn nhất vật liệu sau đập.
Khi đập thô: I
1
= 4 ữ 6 lần.
Khi đập vừa: I
2
= 8 ữ 10 lần.
Khi đập nhỏ: I
3
= 3 ữ8 lần.
* Mức đập chung: Là tỷ số giữa đờng kính lớn nhất của vật liệu đầu tiên trớc khi
đập và đờng kính lớn nhất của vật liệu cuối cùng sau khi đập.
D
max
I = = I
1
x I
2
x I
3
d
max
Ví dụ: Quặng trớc khi cấp vào máy đập hàm PE 400x600 có kích thớc lớn nhất là
350 mm. Sau khi qua khâu đập thô thu đợc quặng có kích thớc lớn nhất là 50 mm. Tính
mức đập chung của khâu đập thô.
Mức đập của khâu đập thô khi đó là:
i = 350 / 50 = 7 ( lần ).
4. Định nghĩa sàng.
Sàng là một quá trình phân chia hỗn hợp vật liệu thành các cấp hạt khác nhau có
kích thớc và tỷ lệ xác định.

Hiệu suất sàng là tỷ số giữa năng suất thực tế của sàng với năng suất cấp liệu cho
sàng và hàm lợng cỡ hạt ( -a ) mm cần tính đợc tính theo công thức sau :
q
t
E = , %.
Q.
-a
Trong đó: q
t
- Năng suất thực tế của sàng ( t/h)
Q - Năng suất cấp liệu của sàng ( t/h ).

-a
- Hàm lợng cấp hạt ( -a ) mm, %.
* Hiệu suất sàng thờng dùng:
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 8
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Sàng song dùng cho đập thô: E
-a
= 60 ữ 70%.
Sàng chấn động dùng đập vừa và đập nhỏ: E
-a
= 80 ữ 85%.
5. Giai đoạn đập và sơ đồ đập.
Mỗi khâu đập thờng kèm theo sàng sơ bộ hoặc sàng kiểm tra và đợc gọi là giai
đoạn đập. Tuỳ theo cỡ hạt cụ thể mà ngời ta có thể bố trí mỗi khâu đập có thể là một hoặc
nhiều máy đập và đi kèm có thể là một hoặc nhiều sàng.
Ví dụ: Trong khâu đập sàng của Xí nghiệp sắt Ba Hòn đợc chia làm 2 giai đoạn

đập đó là:
- Giai đoạn đập thô: Đập hở dùng máy đập hàm PE 400x600.
- Giai đoạn đập nhỏ: Đập hở dùng máy đập hàm PEX 150x750 và sàng chấn động
2CZZ900x1800.
6. Các phơng pháp đập.
Có 5 dạng đập khoáng sản gồm: ép vỡ, uốn vỡ, xiết vỡ, cắt, đập đợc thể hiện bằng
các hình vẽ sau:



A B
C D E
Trong đó:
A- Dạng ép vỡ. B- Dạng xiết vỡ. C- Dạng cắt vỡ.
D- Dạng uốn vỡ. E- Dạng đập vỡ.
Bài 2. Cấu tạo và nguyên lý làm việc của máy đập hàm
ở đây chúng tôi trình bày cấu tạo và nguyên lý hoạt động của máy đập hàm có hàm
động lắc đơn giản.
1.Cấu tạo nguyên lý.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 9
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
IV
5
8
I III
2 11
7
4 II

1 6 10
3 9
Trongđó: 1- Thân máy 4- Cấu tạo hợp kim bảo vệ hàm
2- Hàm tĩnh 5- Trục truyền động lệch tâm
3- Hàm động 6- Tấm chống.
7- Nêm điều chỉnh khe hở tháo tải.
8- Bu lông giữ tấm chống.
9- Lò xo giảm chấn. 10- Thanh đỡ tấm chống.
11- Tấm chèn
Số vòng quay tối u của trục lệch tâm đợc xác định theo công thức:
182,6
N
t
= , ( vòng / phút ).
B
Trong đó: B: Chiều rộng cửa cấp quặng.
2. Nguyên lý hoạt động.
Quá trình đập vật liệu diễn ra trong khoảng trống giữa hàm tĩnh và hàm động. Do
hàm động chuyển động lắc đi lắc lại có chu kỳ ( hàm động đợc gắn với trục lệch tâm của
máy ).
Ký hiệu quá trình chuyển động của trục lệch tâm nh hình vẽ:
IV


Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 0
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
I III
II

Khi trục lệch tâm quay từ điểm I II thì cả phần trên và phần dới của hàm động ra
xa hàm tĩnh ứng với giai đoạn cấp liệu đồng thời tháo tải. Từ điểm II III phần trên của
hàm tiếp tục ra xa nhng phần dới tiến lại hàm tĩnh là quá trình phần trên cấp liệu còn phần
dới đập vật liệu. Từ điểm III IV cả phần trên và phần dới tiến lại hàm tĩnh thì cả hàm
đập vật liệu. Từ điểm IV I phần trên của hàm động tiếp tục tiến lại gần hàm động nhng
phần dới của hàm động lại ra xa hàm tĩnh là quá trình tháo tải
Hàm động chuyển động nh vậy không chỉ tạo ra lực ép mà còn tạo ra lực xiết và lực
ma sát hớng xuống phía dới tạo cho quá trình đập và tháo quặng dễ hơn.
3. Năng suất của máy đập hàm.
Năng suất của máy đập hàm đợc xác định theo công thức sau:
60.n.( 0,135.B
0
+ 0,003645. B )
Q = , ( m
3
/ h ).
B . L
Trong đó: B
0
- Chiều rộng khe tháo tải ứng với lúc hàm động gần hàm
tĩnh nhất.
B - Chiều rộng cửa cấp liệu.
L - Chiều dài cửa cấp liệu
4.Sử dụng máy đập hàm.
Sử dụng máy đập hàm theo quy trình vận hành máy với một số bớc chính sau:
* Trớc khi làm việc :
+ Phải kiểm tra xem trong máy có còn quặng hay không. Cấm mở máy khi còn
quặng trong máy.
+ Kiểm tra tình trạng thiết bị : Che chắn của bảo hiểm, độ rơ của các đai ốc, khớp
nối, mức độ dầu mỡ bôi trơn , kích thớc cửa tháo quặng nếu đảm bảo các yêu cầu kỹ

thuật mới đợc vận hành máy.
* Trong khi làm việc :
+ Vận hành máy tuân theo quy trình công nghệ.
+ Khi máy làm việc ổn định mới đợc cấp quặng.
+ Phải thờng xuyên theo dõi tình trạng hoạt động của máy. Nếu nghi ngờ, phát hiện
máy có sự cố phải dừng máy ngay để sử lý.
+ Trong khi máy làm việc nghiêm cấm cấp liệu cho máy quá quy định, bỏ vị trí làm
việc, ngời vận hành máy không thực hiện dụng cụ bảo hộ lao động
* Sau khi làm việc :
+ Chỉ đợc dừng máy khi trong máy không có quặng Dừng máy tuân theo qui trình
công nghệ .
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 1
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
+ kiểm tra lại tình trạng thiết bị, dọn vệ sinh công nghiệp và ghi sổ giao ca tình
trạng thiết bị, tình trạng quặng sử dụng.
Bài 3 Sàng sử dụng trong xởng tuyển.
1. Phân loại sàng:
Căn cứ vào nhiệm vụ của quá trình sàng ngời ta chia sàng thành 5 loại sàng:
- Sàng độc lập là quá trình sàng chuẩn bị nguyên vật liệu trực tiếp cho các hộ tiêu
thụ.
- Sàng chuẩn bị dùng để tạo cỡ hạt thích hợp cho các khâu sau.
- Sàng hỗ trợ nhằm mục đích nâng cao hiệu quả cho các máy. Thờng sử dụng trong
khâu đập sàng.
- Sàng tuyển dùng để tách vật liệu đầu thành sản phẩm sạch và sản phẩm thải.
- Sàng kiểm tra dùng để kiểm tra độ hạt của các máy đập.
- Sàng khử nớc dùng để làm giảm lợng nớc trong sản phẩm.
2.Loại sàng dùng trong Nhà máy:
Nhà máy đang sử dụng sàng chấn động trên.

Cấu tạo nguyên lý
4 5
1 2 3

1- Lới sàng
2- Pu ly
3- Lò xo giảm chấn
4- Động cơ
5- Khung sàng
- Góc nghiêng của sàng
Bài 4. Các yếu tố ảnh hởng đến năng suất đập và sàng
1. Các yếu tố ảnh hởng tới năng suất đập.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 2
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
- Độ cứng của vật liệu đầu: Vật liệu có độ cứng càng cao thì năng suất đập càng
giảm.
- Thành phần cỡ hạt của vật liệu đập: Vật liệu có tỷ lệ cỡ hạt lớn nhiều thì năng suất
đập cũng giảm.
- Độ ẩm của vật liệu đầu: Vật liệu có độ ẩm càng cao thì năng suất đập càng giảm.
Nếu vật liệu có độ ẩm xấp xỉ độ dính kết thì cần phải rửa quặng hoặc sấy khô trớc khi đập
mới có hiệu quả.
- Bề mặt tiếp xúc của vật liệu với bề mặt hàm nghiền: Khi bề mặt tiếp xúc của vật
liệu với bề mặt hàm nghiền càng lớn thì năng suất đập càng tăng.
- Tốc độ quay: Nếu tốc độ quay của của máy nhỏ thì năng suất giảm. Còn tốc độ
quay của máy lớn hơn tốc độ quay tối u thì năng suất cũng giảm. Tốc độ quay ttối u đợc
tính theo công thức sau:
182,6
+ Với máy đập hàm: N

t
= , vòng/ phút
B
Trong đó: B - Chiều rộng cửa cấp liệu, (m).
300
+ Với máy đập côn: N
t
= , vòng/ phút
D
Trong đó: D- Đờng kính đáy nón động, (m).
2. Các yếu tố ảnh hởng đến quá trình sàng.
- ảnh hởng bởi tính chất vật lý của vật liệu đem sàng.
- ảnh hởng bởi thành phần cỡ hạt đem sàng
- ảnh hởng bởi hình dạng hạt vật liệu đem sàng.
- ảnh hởng bởi độ ẩm vật liệu đem sàng.
- ảnh hởng bởi tính khó dễ vật liệu đem sàng.
- ảnh hởng do cấp liệu vật liệu đem sàng.
- ảnh hởng do cấu tạo sàng nh đặc tính chuyển động của lới sàng, hình dạng lỗ lới,
độ dốc của sàng, tần số và biên độ dao động của sàng.
- ảnh hởng bởi hiệu quả làm việc của các thiết bị đi kèm sàng .
Bài 5. Các thông số chính cần kiểm tra và điều chỉnh
với khâu đập sàng.
Có một số thông số chính sau cần kiểm tra và điều chỉnh với khâu đập sàng :
1. Kiểm tra vật liệu đa vào khâu đập sàng .
1.1. Kích thớc cỡ hạt trớc và sau máy đập:
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 3
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
* Nếu vật liệu đem đập có kích thớc lớn hơn kích thớc cửa cấp liệu thì máy đập

không làm việc đợc. Cỡ hạt vật liệu trớc khi đập nếu lớn hơn kích thớc cửa cấp liệu thì
phải đợc đa đi sử lý trớc khi cấp vào máy đập. Yêu cầu kích thớc quặng đa vào đập là: d
max
< 0.85 B, ( B- chiều rộng cửa cấp liệu ).
* Kiểm tra sản phẩm máy đập thô:
- Nếu cỡ hạt sau máy đập lớn hơn thông số quy định thì cần điều chỉnh kích thớc
cửa tháo máy đập ( giảm kích thớc khe tháo sản phẩm ) và ngợc lại Nếu cỡ hạt sau máy
đập nhỏ hơn thông số quy định thì điều chỉnh kích thớc cửa tháo máy đập ( tăng kích thớc
khe tháo sản phẩm ).
- Để tăng hoặc giảm năng suất máy đập thì có thể điều chỉnh tăng hoặc giảm kích
thớc cửa tháo sản phẩm đập song không vợt quá thông số quy định.
* Kiểm tra sản phẩm quá trình sàng : Sản phẩm sàng phải đảm bảo yêu cầu quy
định .
1.2. Kiểm tra đặc tính quặng đem đập :
* Kiểm tra sơ bộ hàm lợng quặng, dạng quặng đem đập để có hớng điều chỉnh công
nghệ tuyển thích hợp .Yêu cầu hàm lợng quặng nguyên khai > 15 % sắt từ,Thành phần
quặng Hematit < 15 %.
* Kiểm tra độ ẩm quặng, kích thớc quặng đem đập để kịp thời điều chỉnh máy đập,
độ hạt quặng đem đập thô < 350 mm.
2. Kiểm tra tình trạng thiết bị trong khâu đập sàng.
Đối với các máy đập thô, đập nhỏ
2 - Kiểm tra kích thớc cửa tháo quặng của máy đập thô , đập nhỏ.
- Kiểm tra độ mài mòn hàm đập của các máy đập.
- Kiểm tra các bu lông giữ hàm, chân bệ
- Kiểm tra hệ thống bôi trơn, hộp giảm tốc
- Kiểm tra các hệ thống điện nh thiết bị đóng cắt, dây đai
- Kiểm tra các hệ thống khớp nối truyền chuyển động.
- Nếu không đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật đặt ra phải điều chỉnh, sửa chữa thay
thế.
3. Kiểm tra đối với sàng và cấp liệu.

- Kiểm tra kích thớc lỗ lới sàng xem có đảm bảo quy cách không.
- Để tăng năng suất sàng thì giảm góc nghiêng sàng so với phơng ngang.
- Để giảm năng suất thì tăng góc nghiêng của sàng so với phơng ngang.
- Kiểm tra độ tơi ( nở rời ) của vật liệu đem sàng.
- Kiểm tra chấn động của sàng xem có đảm bảo yêu cầu không nếu không đảm bảo
thì thay thế ngay.
* Đối với sàng dùng cho khâu đập nhỏ và lới dới của sàng khâu đập vừa đặc biệt
phải chú trọng đến kích thớc lỗ sàng và góc nghiêng của sàng để cỡ hạt dới sàng luôn đảm
bảo đúng quy định cấp cho khâu nghiền.
4. Thông số kiểm tra với máy đập nhỏ.
- Kiểm tra cỡ hạt cấp liệu nếu cỡ hạt có kích thớc lớn hơn kích thớc cửa cấp liệu thì
phải điều chỉnh giảm kích thớc cả tháo của máy đập thô. Nếu kích thớc vật liệu cấp liệu
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 4
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
quá nhỏ thì có thể điều chỉnh bằng cách nâng góc nghiêng của sàng trớc nó ( nếu có
sàng ) hoặc tăng kích thớc cửa tháo tải của máy đập thô.
- Kiểm tra cỡ hạt lớn nhất sau máy đập để từ đó có thể điều chỉnh khe tháo tải của
máy đập để từ đó có thể tăng hoặc giảm năng suất.
* Để khâu đập sàng làm việc có hiệu quả thì các thông số trên cần thực hiện theo
đúng quy chuẩn thiết kế. Khi một trong các thiết bị trên có yếu tố nào đó không quy
chuẩn thì có thể điều chỉnh trực tiếp thiết bị đó hoặc thiết bị trớc nó hoặc thay thế chi tiết
ảnh hởng đến hiệu quả thiết bị.
5. Kiểm tra năng suất khâu đập sàng.
* Có 2 cách xác định năng suất khâu đập sàng:
- Dùng đồ chuyên dụng để cắt sản phẩm sau khâu đập trong một khoảng thời gian
nhất định sau đó cân trọng lợng đó và chia cho thời gian đo sau đó nhân với thời gian của
1 giờ thì xác định đớc năng suất khâu.
Q = 3600.q, t/h.

Trong đó: Q- Năng suất khâu đập sàng, t/h.
q- Trọng lợng vật liệu đo đợc trong 1 giây, t/s hoặc kg/s.
- Cân trọng lợng của 1 m băng tải sau khâu đập sau đó nhân với tổng chiều dài
băng tải chạy đợc trong 1 giờ thì cũng xác định đợc năng suất của khâu đập.
Q = p. l , t/h.
Trong đó: Q - Năng suất khâu đập sàng, t/h.
p - Trọng lợng vật liệu trên 1 m băng tải, ( t/m ).
l- Tổng chiều dài băng tải chạy đợc trong 1 giờ, m.
Chơng III : Quá trình nghiền - phân cấp
Bài 1. Quá trình nghiền Phân loại máy nghiền.
1. Định nghĩa quá trình nghiền.
Nghiền là quá trình giảm kích thớc của vật liệu nhờ ngoại lực tác dụng, nhằm mục
đích giải phóng khoáng vật có ích ra khỏi các kết hạch và liên tinh đất đá. Sản phẩm quá
trình nghiền phải đạt < 1,5 mm .
2. Phân loại máy nghiền.
* Máy nghiền hình trụ quay bao gồm.
+ Máy nghiền bi tháo qua lới.
+ Máy nghiền bi tháo qua giữa.
+Máy nghiền thanh.
Trong phạm vi cuốn sách này sẽ trình bầy cấu tạo, chế độ làm việc của máy nghiền
bi tháo qua lới.
3. Cấu tạo máy nghiền bi tháo qua lới.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 5
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Nhìn chung máy nghiền bi tháo qua lới.
* Các điểm phân biệt giữa hai loại máy nghiền là:
- Máy nghiền bi tháo qua lới: Phía đầu tháo có đặt các lới để chặn bi nghiền và các
hạt vật liệu còn lớn không chảy ra ngoài.

Cấu tạo của máy nghiền bi tháo qua lới:
7 8 9
1 2
3
4
5 6
Trong đó: 1-Tang nghiền. 2- Tấm lót nghiền
3- Lới tháo sản phẩm 4- Bề mặt lắp ghép.
5 -Tấm ngăn vật thể nghiền. 7- Tiếp liệu
6 - Lỗ điều chỉnh mức bùn. 8- Gối đỡ máy
. 9- Bánh răng truyền động
Bài 2 . Một số thông số kỹ thuật của máy nghiền bi.
Chế độ làm việc của máy nghiền bi
1. Động học của quá trình nghiền.
Tốc độ quay giới hạn của tang nghiền đựoc xác định theo công thức:
n
gh
= 42,3 D ( vòng / phút ).
Trong đó: D - là đờng kính phía trong của tang máy.
2. Chế độ bi trong máy nghiền.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 6
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Trọng lợng của mẻ bi trong máy nghiền đợc quy ớc nh sau :
- Đối với mỗi loại máy nghiền ngời ta quy định một cách chính xác trọng lợng,
thành phần của bi trong máy, nhằm đảm bảo sản phẩm sau nghiền đạt yêu cầu kỹ thuật.
- Mức độ chất đầy của bi trong tang nghiền hợp lý nhất, thông thờng là 42 - 45%
thể tích tang nghiền. Tùy từng loại máy chế tạo ngời ta quy định cụ thể mức chất đầy bi
trong tang nghiền.

- Đối với khâu nghiền thô ngời ta thờng cấp các loại bi to (70ữ120 và đợc chia
làm 4 -5 loại kích cỡ khác nhau ).
- Đối với khâu nghiền mịn ngời ta thờng cấp các loại bi nhỏ(30ữ70 ).
- Bù bi cho máy nghiền: Sau một thời gian nghiền thì trọng lợng của mẻ bi sẽ giảm
đi, do đó ngời ta phải bù bi cho máy. Việc bù bi cho máy phải đảm bảo trọng lợng, tỷ lệ
thích hợp . Việc bù bi hợp lý phải giải quyết đợc hai nhiệm vụ: + Xác định thành
phần độ hạt mẻ bi khi cha bù.
+ Việc bù bi trong thực tế đợc căn cứ vào mức độ tiêu hao của bi trên một
tấn quặng nguyên khai.Thông thờng hệ số mài mòn đợc tính là 1,1 ữ 1,6 kg/tấn QNK.
3. Các yếu tố ảnh hởng tới quá trình làm việc của máy nghiền bi.
- Độ cứng của vật liệu đầu: Vật liệu có độ cứng càng cao thì hiệu quả nghiền càng
giảm.
- Thành phần cỡ hạt của vật liệu đầu: Vật liệu đầu có tỷ lệ cỡ hạt lớn nhiều thì hiệu
quả nghiền cũng giảm.
- Độ ẩm của vật liệu đầu: Việc xác định độ ẩm của vật liệu đầu thờng mất thời gian
thì mới có kết quả chính xác do vậy việc điều chỉnh nớc cho máy nghiền thờng gặp khó
khăn hơn.
- Tốc độ quay: Nếu tốc độ quay của của máy nhỏ thì hiệu quả giảm. Còn tốc độ
quay của máy lớn hơn tốc độ quay tối u thì hiệu quả cũng giảm.
* Tốc độ quay ttối u đợc tính theo công thức sau:
n
gh
42,3 D , ( vòng / phút )
* Thông thờng ngời ta lấy tốc độ quay xấp xỉ bằng tốc độ quay giới hạn.
- Độ đồng đều của cấp liệu: Nếu cấp liệu không đều thì hiệu quả nghiền cũng kém.
- Yếu tố thiết bị cũng ảnh hởng lớn đến hiệu quả nghiền nh : Kiểu máy nghiền,
hình dạng tấm lót ruột nghiền, cấu tạo cửa tháo tải, tỷ lệ chất đầy bi trong máy nghiền,
hiệu quả làm việc của các thiết bị liên quan nh phân cấp, thiết bị cấp liệu
4. Chế độ làm việc của máy nghiền.
Trong máy nghiền vật thể nghiền chiếm 45% thể tích tang nghiền. Khi nghiền

quay thì trọng tâm của mẻ bi bị lệch đi. Nếu gọi n là tốc độ quay của tang nghiền thì ta
thấy:
+ Nếu n tăng thì một số bi nghiền sẽ bay theo quỹ đạo nhất định.
+ Nếu n càng tăng thì toàn bộ bi sẽ quay cùng tang nghiền do đó sẽ không nghiền
đợc quặng.
+ Nếu n giảm thì một số bi sẽ trợt trên tang nghiền và nếu n càng giảm thì toàn bộ
bi sẽ trợt trên tang nghiền.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 7
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Chính vì vậy ta xác định có 03 chế độ làm việc của bi nghiền, đợc thể hiện theo các
hình vẽ sau:
Chế độ trợt Chế độ rơi Chế độ trung gian
Từ phơng trình cân bằng giữa lực ly tâm của mẻ bi khi tang quay và trọng lực của
mẻ bi ta tính đợc số vòng quay của tang nghiền theo công thức sau:
30 x 2
n = x cos .
D
Trong đó: D Là đờng kính trong của tang nghiền,
- Là góc giữa mẻ bi với phơng thẳng đứng.
Bài 3. Năng suất, sử dụng và bảo dỡng máy nghiền.
1. Năng suất máy nghiền.
Việc tính năng suất máy nghiền chủ yếu dựa vào các điều kiện thực tế ( dựa
vào máy nghiền chuẩn ) và đợc xác định theo công thức:
Qq = K
i
x K
k
x K

D
x K
đ
x q
1
; ( T/ m
3
h )
Trong đó:
K
i
: Hệ số tính tới sự khác nhau giữa tính chịu nghiền của quặng mẫu và quặng đối
tợng. K
i
= K
p
= 1 khi cùng đối tợng quặng. Khi khác đối tợng quặng thì phải nội suy từ
K
p
( tra bảng để trong giáo trình thiết kế tuyển khoáng tìm K
p
).
Ví dụ: Quặng mẫu là quặng mềm ( K
p
= 1,5 ) ; quặng đối tợng là quặng cứng ( K
p
= 0,75 ); khi đó: K
i
= 0,75/ 1,5 = 0,5.
K

k
: Hệ số tính tới sự khác nhau giữa độ hạt cấp liệu và độ mịn nghiền của quặng mẫu
và quặng đối tợng. ( tra bảng trong giáo trình thiết kế tuyển khoáng ).
K
p
: Hệ số tính đến sự khác nhau giữa đờng kính máy nghiền mẫu và đờng kính máy
nghiền đang tính ( tra bảng trong giáo trình thiết kế tuyển khoáng).
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 8
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
K
đ
: Hệ số tính tới sự khác nhau giữa kiểu máy nghiền mẫu và máy nghiền đang tính
( tra bảng ). q
l
: Năng suất máy nghiền mẫu ( tiêu chuẩn ).
2. Sử dụng và bảo dỡng máy nghiền.
Việc sử dụng máy nghiền cần phải tuân theo các nguyên tắc sau:
2.1. Trớc khi làm việc:
Cần kiểm tra tình trạng thiết bị ( Các chi tiết che chắn, bảo hiểm, độ dơ của các đai
ốc, khớp nối, báng răng, tình trạng dầu bôi trơn), tình trạng quặng cấp liệu ( Độ hạt, độ
ẩm , hàm lợng )
2.2. Trong khi làm việc:
- Chỉ đợc vận hành máy khi máy đảm bảo yêu cầu kỹ thuật đề ra .Chạy máy theo sơ
đồ dây truyền công nghệ. Khi máy chạy thì cho máy chạy ổn định mới đợc cấp liệu.
- Trong khi làm việc nếu máy có sự cố thì phải dừng ngay để sửa chữa. Trờng hợp
máy dừng đột ngột do sự cố thì phải ngừng toàn bộ cấp liệu cho máy.
- Phải cấp liệu liên tục, đều, đủ cho máy khi máy chạy.
- Khi máy đang chạy không đợc cấp bi bằng tay hoặc các dụng cụ không cho phép.

Chỉ đợc cấp bi khi máy đã dừng hoặc bằng các dụng cụ chuyên dụng đã gắn sẵn cơ cấu
cấp bi.
- Khi máy chạy không đợc đứng gần tang quay của máy, không đợc sửa chữa máy.
- Nghiêm cấm bỏ vị trí làm việc, sử dụng các chất kích thích khi vận hành .
2.3. Sau khi làm việc.
Trớc khi ngừng máy phải ngừng cấp liệu trớc. Sau đó cho máy chạy 5 ữ 10 phút
mới đợc dừng máy, cắt cầu giao điện.Vệ sinh , ghi sổ giao ca báo cáo tình trạng thiết bị,
quặng sử dụng trong ca.
Bài 4 : Quá trình phân cấp.
1. Định nghĩa:
Phân cấp là quá trình phân chia hỗn hợp các hạt quặng thành các cấp hạt quặng
khác nhau. Nó cùng nghĩa với quá trình sàng. Ngoài việc phân chia theo độ hạt nó còn
phân chia theo khối lợng riêng, hình thù hạt.
Vật liệu đa vào phân cấp gọi là vật liệu đầu. Sản phẩm có kích thớc lớn, khối lợng
riêng lớn gọi là sản phẩm cát. Sản phẩm có kích thớc nhỏ gọi là sản phẩm bùn.
Vật liệu đầu
Phân cấp
Bùn Cát
2. Chức năng của quá trình phân cấp.
- Nó có thể là một khâu sản xuất độc lập nh rửa than, sét trong phân cấp hạt lớn.
- Có thể là một khâu chuẩn bị.
- Có thể là một khâu phụ trợ nh phân cấp vật liệu cát đem nghiền lại.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 1 9
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
3. Phân loại thiết bị phân cấp.
Để phân cấp có thể dùng 2 loại thiết bị là: máy phân cấp cơ giới và máy xoáy lốc.
* Máy phân cấp cơ giới hay dùng nhất là máy phân cấp ruột xoắn. Nó có u điểm là
chi phí điện năng thấp, có thể phân cấp thô hơn, ít phải sửa chữa. Nhng nhợc điểm của nó

là kích thớc lớn, chiếm nhiều diện tích.
* Máy phân cấp xoắy lốc có u điểm cấu tạo đơn giản không có bộ phận truyền
động do đó dễ chế tạo và chi phí sử dụng thấp. Loại này dùng để phân cấp cỡ hạt nhỏ rất
tốt. Tuy nhiên máy có nhợc điểm là chi phí điện năng cao do có bơm. Khi phân cấp thì cả
máy xoắn lốc và bơm đều chóng mòn.
Với những u nhợc điểm trên của hai máy, trong thực tế ngời ta sử dụng nh sau:
- Phân cấp ở giai đoạn nghiền I ngời ta dùng phân cấp ruột xoắn, cũng có khi dùng
phân cấp xoắn lốc.
- Phân cấp ở giai đoạn II ngời ta cũng dùng máy phân cấp ruột xoắn nhng nếu số l-
ợng máy nhiều và chiếm nhiều diện tích thì ngời ta dùng máy xoắy lốc.
- Phân cấp ở giai đoạn nghiền bổ xung ( rất mịn ) ngời ta thờng dùng máy xoắn lốc.
Sơ đồ nghiền phân cấp 1 giai đoạn:
Nghiền

Phân cấp

Cát hồi
Tuyển
4. Các yếu tố ảnh hởng tới quá trình làm việc của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi đờng kính của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi thành phần cấp hạt cấp vào máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi lu lợng cấp vào máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi hàm lợng rắn có trong cấp liệu của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi góc nghiêng của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi cấu tạo của máy phân cấp nh kiểu kiểu máy phân cấp.
-ảnh hởng bởi kích thớc cửa tháo cát, tháo tràn của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi hàm lợng rắn có trong từng sản phẩm của máy phân cấp.
- ảnh hởng bởi thành phần cấp hạt trong từng sản phẩm của máy phân cấp.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 0
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
Bài 5. Cấu tạo và nguyên lý làm việc
của máy phân cấp ruột xoắn.
1. Cấu tạo:
10 9
4
3
4 5 6
2

2
7
1 8
(
Trong đó:
1- Thân máy 2- Trục phân cấp 3- Cánh xoắn
4- Gối đỡ trục 5- Cửa cấp liệu 6- Ngỡng tràn
7- Cửa tháo cát 8- Cửa xả đáy
9- Cơ cấu nâng hạ trục phân cấp
10- Bộ phận truyền chuyển động cho trục phân cấp.
2. Nguyên lý làm việc của máy phân cấp.
Bùn quặng đợc cấp vào máy qua cửa cấp liệu 5. Do máy đặt nghiêng nên bùn quặng
chảy về phía ngỡng tràn 6. Những hạt có kích thớc lớn hơn kích thớc hạt ranh giới sẽ chìm
xuống đáy máy và đợc cánh phân cấp 3 đa dần lên đầu máy và tháo qua cửa tháo cát 7.
Còn những hạt có kích thớc nhỏ hơn hạt ranh giới theo dòng bùn tràn qua ngỡng tràn 6
vào cửa tháo tràn 8 sản phẩm qua cửa tháo tràn 8 là sản phẩm bùn.
Bài 6. Các thông số chính cần kiểm tra và
điều chỉnh với khâu nghiền phân cấp.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 1
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
1. Cấp liệu cho máy nghiền, mức chất đầy bi trong máy:
- Nếu tăng cấp liệu máy nghiền thì năng suất máy nghiền tăng đồng thời năng suất
cả khâu nghiền phân cấp cũng tăng theo. Cỡ hạt sau khâu nghiền sẽ thô hơn.
- Nếu giảm cấp liệu máy nghiền thì năng suất máy nghiền giảm đồng thời năng
suất cả khâu nghiền phân cấp cũng giảm theo. Cỡ hạt sau khâu nghiền sẽ mịn hơn.
- Nếu tăng hoặc giảm quá cấp liệu cho máy nghiền thì khâu nghiền phân cấp làm
việc đều không có hiệu quả. Chính vì vậy yêu cầu cấp liệu cho khâu nghiền phân cấp phải
luôn đảm bảo yêu cầu quy định và liên tục, ổn định thì máy làm việc mới có hiệu quả.
- Với XNsắt Khe Lếch phải đảm bảo cấp liệu >6 t/h/1 hệ.
- Mức chất đầy bi trong máy nghiền : Mức chất đầy bi từ 40 ữ 45 % thể tích máy
.Thông thờng hệ số mài mòn bi nghiền (Chi phí bi nghiền ) đợc tính là 1,1 ữ 1,6 kg/tấn
Q
NK
. Căn cứ vào số tấn quặng nguyên khai đã sử dụng mà ta có định hớng để cấp bi cho
máy một cách hợp lý nhất.
2. Kích thớc cỡ hạt lớn nhất cấp vào cho khâu nghiền - phân cấp.
- Nếu tăng kích thớc cỡ hạt cấp vào khâu nghiền phân cấp thì năng suất khâu
nghiền phân cấp sẽ giảm, tăng thời gian nghiền.
- Nếu giảm kích thớc cỡ hạt cấp vào khâu nghiền phân cấp thì năng suất khâu
nghiền phân cấp sẽ tăng và giảm thời gian nghiền.
- Kích thớc hạt lớn nhất cấp vào máy nghiền của Xí nghiệp : 20 mm
3. Chế độ nớc.
- Nếu cấp tăng nớc vào khâu nghiền phân cấp thì hàm lợng chất rắn giảm ( bùn
quặng loãng hơn ) do vậy hiệu quả tuyển không cao song bùn quặng mịn hơn.
- Nếu cấp giảm nớc vào khâu nghiền phân cấp thì hàm lợng chất rắn tăng ( bùn
quặng đặc hơn ) tăng năng suất tuyển nhng lại làm giảm chất lợng sản phẩm.
- Do vậy phải ổn định lu lợng nớc thích hợp.

5. Kiểm tra hàm lợng chất rắn trong bùn quặng, độ mịn nghiền của khâu nghiền
phân cấp :
5.1. Kiểm tra hàm lợng( Nồng độ ) chất rắn trong bùn quặng :
- Kiểm tra hàm lợng chất rắn sau khâu nghiền phân cấp đợc thực hiện bằng việc
kiểm tra hàm lợng rắn taị bùn tràn máy phân cấp hoặc cửa cấp liệu của thùng khuấy. Hàm
lợng chất rắn sau khâu nghiền phân cấp đa vào khâu tuyển từ là28-33%.
- Nếu hàm lợng chất rắn nhỏ hơn 28% thì giảm lợng nớc cấp vào đầu ra của máy
nghiền.
- Nếu hàm lợng chất rắn trong bùn quặng lớn hơn nhiều so với thông số thiết kế thì
điều chỉnh tăng lợng nớc vào khâu nghiền, việc điều chỉnh này chỉ thực hiện tại đầu ra
khâu nghiền. Hàm lợng chất rắn đợc xác định theo công thức sau:
- 1
R/L = x 1,25 x 100 , (%).

Trong đó: - Tỷ trọng bùn quặng, ( g/ cm
3
).
1 - Tỷ trọng của nớc.
Tỷ trọng của bùn quặng đợc xác định theo công thức sau:
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 2
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
M - M
b
= , ( g/ cm
3
).
V
Trong đó: M - Trọng lợng bùn quặng và bì, ( g, Kg ).

M
b
- Trọng lợng bì, ( g, Kg ).
V - Thể tích bùn quặng đo đợc, ( ml, lít ).
- Thông thờng khi ta xác định đợc hàm lợng chất rắn nếu thấy hàm lợng chất rắn
thấp hơn quy định thì giảm lợng nớc cấp vào cho đến khi đảm bảo yêu cầu mới thôi. Nếu
hàm lợng chất rắn cao hơn quy định thì ta tăng lợng nớc cấp vào. Điều chỉnh lợng nớc ở
đây chủ yếu điều chỉnh lợng nớc cấp vào đầu ra khâu nghiền. Thông số hàm lợng chất rắn
phải đợc kiểm tra liên tục. Chu kỳ kiểm tra giữa 2 lần liên tục phải đạt từ 15 phút đến 20
phút. Cũng có thể điều chỉnh các thiết bị có liên quan nh : Phân cấp ruột xoắn để đảm bảo
nồng độ chất rắn khâu nghiền phân cấp.
5.2. Kiểm tra hàm lợng cấp hạt 0,074 mm.
- Hàm lợng cấp hạt 0,074 mm đợc xác định theo công thức sau:
R
1
R
2
- 0,074mm = x 100 , (%).
R
1
Trong đó :
(
1
1 ) . 2,1
R
1
= ( Tính trớc khi rây).
3,1 .
1
(

2
1 ) . 2,1
R
2
= ( Tính sau khi rây).
3,1 .
2

1
,
1
: Tính tơng tự nh tính .
- Khi kiểm tra nếu thấy hàm lợng cỡ hạt - 0,074 mm thấp hơn thông số quy định thì
cần kiểm tra điều chỉnh máy phân cấp hoặc máy nghiền. Nếu hàm lợng cỡ hạt - 0,074
mm vợt quá lớn so với thông số quy định thì có thể điều chỉnh tăng năng suất khâu
nghiền phân cấp để đa hàm lợng cỡ hạt - 0,074mm về thông số quy định. Thông số hàm
lợng chất rắn phải đợc kiểm tra liên tục. Chu kỳ kiểm tra phải đạt từ 15 phút ữ20 phút / 1
lần kiểm tra.
- Thông số quy định về hàm lợng cỡ hạt - 0,074 mm đối với Xí nghiệp sắt Ba Hòn
là:
- Giai đoạn nghiền phân cấp: 60 - 65 % cỡ hạt - 0,074 mm.
6. Kiểm tra tình trạng các thiết bị khâu nghiền phân cấp .
- Kiểm tra tình trạng các bu lông giữ tấm táp nghiền, bu lông giữ lót nghiền luôn
đảm bảo độ kín khít, hệ thống tang, vung nghiền không rò rỉ quặng theo yêu cầu kỹ thuật
đặt ra.
- Kiểm tra hệ thống bôi trơn, làm mát của các bánh răng hộp giảm tốc, gối bạc,
bánh răng nghiền đảm bảo theo đúng quy định.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 3

công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
- Kiểm tra các khớp nối truyền chuyển động xem có đảm bảo yêu cầu kỹ thuật
không.
- Kiểm tra các hệ thống bơm dầu, bơm nớc đảm bảo yêu cầu kỹ thuật không bị rò rỉ
các phần lắp ghép.
- Kiểm tra các bu lông lắp ghép phần tĩnh nh giữ chân bệ động cơ, hộp giảm tốc,
gối bạc đảm bảo độ chắc chắn và kín khít.
Chơng iV - Tuyển từ
Bài 1. Bản chất của phơng pháp tuyển từ.
Khái niệm về từ trờng và cờng độ từ trờng.
1. Bản chất của phơng pháp tuyển từ :
Bản chất của tuyển từ là dựa trên sự khác nhau của từ tính của khoáng vật mà từ đó
có thể tách chúng ra khỏi nhau.
- Máy để thực hiện quá trình này gọi là máy tuyển từ. Máy tuyển từ có đặc trng là
tại vùng làm việc tạo lên từ trờng. Khi đa hỗn hợp các khoáng vật có từ tính khác nhau
vào trong vùng từ trờng của máy thì dới tác dụng của lực từ và lực cơ ( lực trọng trờng, lực
ly tâm, lực cản môi trờng ) thì các hạt không từ và có từ chúng sẽ chuyển động khác nhau
do vậy có thể tách chúng ra khỏi nhau.
- Điều kiện để tách các hạt có từ và các hạt không từ ra khỏi nhau là: Lực từ tác
dụng lên hạt có từ tính phải lớn hơn tổng các lực cơ tác dụng lên hạt đó.
f (từ) > f ( cơ ), hạt có từ.
f (từ) < f ( cơ ), hạt không có từ.
2. Khái niệm về từ trờng và cờng độ từ trờng.
2.1.Định nghĩa từ trờng.
Là dạng đặc biệt của vật chất mà biểu hiện của nó là lực tác dụng lên các điện tích
chuyển động trong từ trờng ấy.
Từ trờng xung quanh nam châm vĩnh cửu chính là do tập hợp các dòng nguyên tố
tồn tại trong bản thân nó.
Từ trờng đợc biểu hiện bằng các đờng sức từ.
2.2. Cờng độ từ trờng.

Là đặc trng cho độ mạnh yếu của từ trờng và nó chính là lực tác dụng lên một đợn vị
từ khối dơng đặt trong từ trờng và đợc tính bằng công thức sau:
F 0,2 i
H = = , ( ơtxtec, A/m,KA/m )
m r
Trong đó: m - Từ khối. 1KA/m = 1000 A/m
r - bán kính hay khoảng cách từ trờng.
I - Dòng điện.
2.3. Sức từ động:
Để đánh giá cờng độ từ trờng tại vùng làm việc của máy tuyển từ ngời ta dùng sức
từ động, ký hiệu là F, đơn vị là CGSM (ghinbe).
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 4
công ty khoáng sản Lao Cai Tuyển khoáng đại cơng
F = công dịch chuyển 1 đơn vị từ khối riêng theo một đờng cong kín nào đó có
dòng điện chạy qua.
- Nếu cuộn dây có n vòng thì: F =0,4. . n . i , (CGSM)
1 ghinbe = 0,8 ampe- vòng = 1 ơtxtet.
- Nếu trong hệ SI:
F = n . i ; 1 ampe - vòng = 0,4 ghinbe = 1,25 ghinbe.
Bài 2. Lực từ tác dụng lên từ trờng.
Tính chất từ của khoáng vật. ảnh hởng của tính chất từ của khoáng vật
đến quá trình tuyển từ
1. Từ trờng đồng nhất và không đồng nhất.
- Từ trờng đồng nhất là từ trờng mà trong đó cờng độ từ trờng giống nhau cả về trị
số và hớng và sự biến thiên.
- Từ trờng không đồng nhất là từ trờng mà trong đó cờng độ từ trờng ở các điểm
khác nhau thì khác nhau cả về trị số, hớng và sự biến thiên.
N N

S S
Không đồng nhất Đồng nhất
- Khi đặt hạt khoáng vật có từ vào trong từ trờng đồng nhất thì hạt chỉ chịu tác dụng
của mô men quay nằm sông sông với đờng sức từ.
- Khi đặt hạt khoáng vật có từ vào trong từ trờng không đồng nhất thì ngoài tác
dụng của mô men quay hạt còn chịu lực hút về phía cờng độ từ trờng mạnh hoặc lực đẩy
về phía cờng độ từ trờng yếu. Chính vì lực hút và lực đẩy này lên có thể tách chúng ra
khỏi nhau. Vì vậy quá trình tuyển từ chỉ chịu tác dụng của từ trờng không đồng nhất và
khi đó lực từ tác dụng lên hạt là: F = . H . gradH.
Trong đó: - Là hệ số từ cảm.
H. gradH - Lực từ trờng do máy tạo nên.
Nếu kể đến hệ số từ thẩm à thì:
F = à . . H . gradH.
Đơn vị tính: Trong hệ SI là: N ( niutơn )
Trong hệ CGMS là: đuyn.
1 N = 10
5
dyn.
* Khi hạt khoáng vật có kích thớc lớn d > 25 mm thì nhân hệ số là 2. Còn nếu d = 5
ữ 25 mm thì nhân hệ số là 1,5 lần; nếu d < 5 mm thì nhân hệ số 1,1.
2. Tính chất từ của khoáng vật
2.1. Phân loại khoáng vật theo từ tính.
* Dựa vào tính chất vật lý chia khoáng vật thành 02 loại:
- Khoáng vật nghịch từ và khoáng vật thuận từ.
Lao Cai tháng 06 /2008

Trang 2 5