quẳng gánh lo đi mà vui sống ( tập 1) pdf

QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 1


















M
M
M
U
U
U
Å
Å
Å
C
C
C

L
L
L
U
U
U
Å
Å
Å
C
C
C





Àùỉc nhêët nhêåt quấ nhêët nhêåt 2

Mưåt cấch thêìn hiïåu àïí giẫi quët nhûäng tònh thïë rùỉc rưëi 12
Giïët ta bùçng cấi ûu sêìu 20
Lâm sao phên tđch vâ góai quët nhûäng vêën àïì rùỉc rưëi 30

Lâm sao trûâ àûúåc 50 phêìn trùm nưỵi lo lùỉng vïì cưng viïåc lâm ùn ca
chng ta? 35

Chđn lúâi khun àïí àổc cën sấch nây cho cố lúåi nhiïìu hún 40

Diïåt têåt ûu phiïìn ài, àûâng àïí nố diïåt ta 41

Khun ai chúá cố ngưìi rưìi 45

Àúâi ngûúâi ngùỉn lùỉm, ai úi! 50
Mưåt àõnh lïå diïåt àûúåc nhiïìu nưỵi lo lùỉng 57

Àậ khưng trấnh àûúåc thò nhêån ài 64
"Tưëp" lo lẩi 74
Àûâng mêët cưng cûa vn mẩt cûa 80

Ngây hưm nay 91
Dale Carnegie 2


Thaóy caỏch luyùồn tinh thờỡn ùớ ỷỳồc thaónh thỳi vaõ hoan hú 94

Hiùỡm thuõ rờởt tai haồi vaõ bựổt ta traó mửồt giaỏ rờởt ựổt 98

QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 3















À
À
À
Ù
Ù
Ù

Ỉ
Ỉ
Ỉ
C
C
C



N
N
N
H
H
H
Ê
Ê
Ê
Ë
Ë
Ë
T
T
T



N
N
N

H
H
H
Ê
Ê
Ê
Å
Å
Å
T
T
T



Q
Q
Q
U
U
U
A
A
A
Á
Á
Á

N
N
N
H
H
H
Ê
Ê
Ê
Ë
Ë
Ë
T
T
T



N
N
N
H
H
H
Ê
Ê
Ê
Å
Å
Å

T
T
T






Ma xn nùm 1871, mưåt thânh niïn may mùỉn àổc àûúåc mưåt
cêu vùn ẫnh hûúãng sêu xa túái tûúng lai ca châng. Hưìi êëy côn lâ sinh
viïn y khoa úã trûúâng Montreal, châng lo à thûá: lo thi ra cho àêåu,
àêåu rưìi sệ lâm gò, lâm úã àêu, sap cho cố à thên ch, kiïëm cho à ùn?
Nhúâ cêu vùn àổc àûúåc trong sấch ca Thomas Carlyle mâ châng trúã
nïn mưåt sệ cố danh nhêët thúâi àố. Chđnh châng àậ tưí chûác trûúâng y
khoa tẩi Àẩi hổc Oxford, mưåt danh dûå cao nhêët trong y giúái Anh. Vïì
sau châng lẩi àûúåc Anh hoâng phong tûúác vâ khi mêët ngûúâi ta viïët
hai cën sấch dây 1.466 trang àïí kïí lẩi thã sanh hònh.
Tïn châng lâ William Osler. Côn cêu vùn mâ châng àổc àûúåc ma
xn nùm 1871, cêu vùn àậ gip châng qúèng àûúåc gấnh lo trong àúâi
châng lâ: ”Nhûäng cưng viïåc úã ngây trûúác mùåt ta phẫi coi lâ quan
trổng nhêët, vâ àûâng bêån têm túái nhûäng cưng viïåc côn múâ múâ tûâ xa“.
Bưën mûúâi hai nùm sau, mưåt àïm xn êëm ấp, trong khi trùm
bưng àua núâ giûäa sên trûúâng, William Osler diïỵn thuët trûúác sinh
viïn Àẩi hổc Yale àậ nối rùçng, thiïn hẩ àậ lêìm khi bẫo mưåt ngûúâi
nhû ưng, lâm giấo ûå tẩi bưën trûúâng àẩi hổc vâ viïët mưåt cën sấch nưíi
danh, têët phẫi cố ”bưå ốc dõ thûúâng“. Vò nhûäng ngûúâi thên ca ưng biïët
rộ ”ốc ưng vâo hẩng têìm thûúâng nhêët“.
Vêåy thò bđ quët thânh cưng ca ưng úã àêu? Ưng àẩp lẩi bđ
quët àố úã chưỵ ưng biïët ”chia àúái sưëng ra tûâng ngùn, cấch biïåt hùèn

nhau, mưỵi ngùn mưåt ngây“. ưng mën nối gò vêåy? Vâi thấng trûúác
bíi diïỵn thuët úã Yale, ưng àậ àấp mưåt chiïëc tâu biïín lúán, vûúåt Àẩi
Têy Dûúng. Trïn chiïëc tâu àố, ưng thêëy ngûúâi thuìn trûúãng, àûáng úã
Dale Carnegie 4


cêìu thang, chó nhêån vâo mưåt cấi nt mâ lâm chẩy mưåt cấi mấy, tûác
thò ngùn thiïåt kđn nhûäng bưå phêån chấnh trong tâu, khưng cho phêìn
nây thưng qua phêìn khấc, vđ d vò tai nẩn nûúác cố trân vâo cng
khưng àùỉm tâu àûúåc. Rưìi ưng nối tiïëp vúái cấc sinh viïn: ”Cú thïí
chng ta lâ mưåt bưå mấy k dõ hún chiïëc tâu àố nûäa. Tưi khun cấc
anh têåp cấch àiïìu khiïín bưå mấy àố àïí sưëng ngây nâo riïng biïåt ngây
êëy: àố lâ cấch chùỉc chùỉn nhêët àïí n ưín trong cåc viïỵn hânh.
Nhêån mưåt nt ài rưìi nghe, trong mưỵi àoẩn àúâi, chiïëc cûãa sùỉt sêåp
lẩi, ngùn hiïån tẩi vúái quấ khûá. Quấ khûá àậ chïët, àûâng cho nố sưëng lẩi
nûäa. Nhêån mưåt cấi nt khấc vâ àống kđn cûãa sùỉt ca tûúng lai lẩi, cấi
tûúng lai nố chûa sanh. Nhû vêåy cấc anh àûúåc n ưín-n ưín trong
ngây hưm nay! Àống quấ khûá lẩi! Àïí cho quấ khûá àậ chïët rưìi tûå
chưn nố Àống nhûäng hưm qua lẩi, chng àậ bûúác mau vïì cội chïët.
Àïí cho gấnh nùång ca ngây mai àê lïn vâo gấnh nùång hưm qua vâ
hưm nay. Sûå phung phđ nùng lûåc, nưỵi ûu tû sệ lâm cho ta lẫo àẫo ,
nïëu ta cûá lo lùỉng vïì tûúng lai Vêåy àống k nhûäng bûác vấch trûúác vâ
sau ài, vâ luån lêëy têåp quấn ”Àùỉc nhêët nhêåt quấ nhêåt nhêët“.
Nhû vêåy cố phẫi bấc sơ Osler mn khun ta àûâng nïn gùỉng
sûác mưåt cht nâo àïí sûãa soẩn ngây mai khưng?. Khưng. Khưng khi
nâo. Trong àoẩn cëi bâi diïỵn vùn àố, ưng nối rùçng, cấch hay hún hïët
vâ àưåc nhêët àïí sûãa soẩn ngây mai lâ àem têët cẫ thưng minh, hùng
hấi ca ta têåp trung vâo cưng viïåc hưm nay.
Hưìi xûa, mưåt triïët gia, ti khưng cố mưåt xu, thú thêín trong mưåt
miïìn ni àấ mâ àên cûá sưëng rêët vêët vẫ. Mưåt hưm, nhên thêëy mưåt

àấm àưng qy qìn chung quanh mònh, trïn mưåt ngổn àưìi, ưng bên
àổc mưåt diïỵn vùn mâ nhên loẩi àậ trđch lc nhiïìu hún hïët tûâ trûúác túái
giúâ. Trong diïỵn vùn cố cêu nây àûúåc lûu truìn mn thã:
”Àûâng lo túái ngây mai vò ngây mai ta phẫi lo túái cưng viïåc ca ngây
mai. Ta chó lo túái hưm nay thưi cng à khưí.
Tưi xin nhùỉc bẩn: Cêu àố khun àûâng ”lo“ túái ngây mai chûá
khưng phẫi lâ àûâng ”nghơ“. Bẩn cûá nghơ túái ngây mai, cûá cêín thêån
suy nghơ, dûå tđnh, sûãa soẩn ài, nhûng àûâng lo lùỉng gò hïët.
Trong chiïën tranh vûâa rưìi, cấc nhâ chó huy tưëi cao ca qn àưåi ta
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 5

ln ln dûå tđnh cho ngây mai vâ cẫ nhûäng ngây côn xa hún nûäa,
nhûng hổ khưng bao giúâ vò vêåy mâ ûu tû cẫ.
Àư àưëc E.J.King chó huy hẫi qn Hụ K nối: ”Tưi àậ àûa
nhûäng khđ giúái tưët nhêët cho nhûäng qn tâi cấn nhêët vâ àậ giao phố
sûá mẩng cho hổ trong lc tiïån nghi nhêët. Àố, tưi chó lâm àûúåc cố vêåy
thưi“. Àư àưëc tiïëp: ”Mưåt chiïëc tâu bõ àùỉm, tưi khưng thïí cûáu nố àûúåc.
Dng thò giúâ ca tưi àïí tđnh cưng viïåc sùỉp túái, đch lúåi nhiïìu hún lâ ûu
phiïìn vïì nhûäng lưỵi lêìm hưm qua. Vẫ lẩi nïëu tưi nghơ túái chuån c
hoâi, chùỉc tưi khưng thïí sưëng lêu“.
Trong thúâi loẩn cng nhû thúâi bònh, khếo suy vúái vng suy chó
khấc nhau úã chưỵ nây: khếo suy lâ nghơ k vïì nhên quẫ rưìi hânh àưång
mưåt cấch húåp l, hûäu đch; côn vng suy chó lâm cho thêìn kinh ta cùng
thùèng vâ suy nhûúåc thưi.
Múái rưìi tưi àûúåc cấi hên hẩnh phỗng vêën ưng Arthur
Sulzberger, ch bt mưåt túâ bấo nưíi danh nhêët thïë giúái, túâ ”Nûä ûúác
nhêåt bấo“. Ưng nối vúái tưi rùçng khi chiïën tranh thûá nhò bng lïn úã
Êu Chêu, ưng gêìn nhû chïët àiïëng, lo vïì tûúng lai àïën nưỵi mêët ng.
Nûãa àïm ưng thûúãng tónh giêëc, nhòn bống trong gûúng rưìi lêëy bt,
súån tûå vệ mùåt ưng. Ưng khưng biïët cht gò vïì mưn hưåi hoẩ hïët, nhûng

ưng cûá vệ cân cho ốc khỗi phẫi lo lùỉng.
Mưåt thanh niïn M àang tng chinh lïn bïn Chêu Êu cng
vêåy. Châng tïn lï Ten Bengermino bõ lo lùỉng giây vô túái nưỵi thêìn
kinh suy nhûúåc nùång.
Châng viïët: ”Thấng tû nùm 1945, vò quấ lo nghơ, tưi mùỉc mưåt
chûáng bïånh råt, àau àúán vư cng. Nïëu chiïën tranh khưng kïët liïỵu
ngay lc àố thò chùỉc lâ tưi nguy rưìi. Tưi mỗi mïåt quấ lệ. Lc àố tưi
lâm hẩ sơ quan úã bưå binh, àưåi thûá 94. Cưng viïåc ca tưi lâ ghi tïn
nhûäng ngûúâi hóåc tûã trêån, hóåc mêët tđch, hóåc nùçm nhâ thûúng. Tưi
phẫi thu nhûäng àưì dng ca hổ àïí gúãi vïì cho thên nhên hổ, vò ngûúâi
ta trổng nhûäng k niïåm àố lùỉm. Tưi ln ln súå vò lng tng mâ rưìi
lêỵn lưån àấng tiïëc chùng. Tưi lo lùỉng khưng biïët cố lâm trôn phêån sûå
khưng, cố sưëng sốt àïí vïì ưm àûáa con mưåt hay khưng- àûáa con múái 6
thấng mâ tưi chûa àûúåc biïët mùåt. Tưi lo lùỉng mïåt nhổc àïën mûác mêët
17 ki lư. Tưi hoẫng hưët gêìn hoấ àiïn. Tưi ngố tay tưi chó thêëy côn da
Dale Carnegie 6


vúái xûúng. Nghơ túái khi vïì nhâ, thên hònh tiïìn tu mâ súå, khốc lốc
nhû con nđt. Têm hưìn bõ rung àưång quấ chûâng, nïn mưỵi khi ngưìi mưåt
mònh lâ nûúác mùỉt trân ra.
Cố mưåt hưìi, đt lêu sau trêån Bulge, tưi khốc nhiïìu quấ, khưng
côn hy vổng gò tinh thêìn sệ thû thấi nhû xûa nûäa. Sau cng, tưi phẫi
vâo nùçm nhâ thûúng. Võ bấc sơ sùn sốc tưi chó khun cố vâi lúâi mâ
thay àưíi hùèn àúâi tưi. Sau khi àậ khấm k cú thïí tưi, ưng nhêån ra rùçng
bïånh tưi thåc bïånh thêìn kinh. ”Nây anh Ted, anh nïn coi àúâi ca
anh nhû cấi àưìng hưì cất. Anh biïët rùçng phêìn trïn àưìng hưì àố cố dûång
hâng ngân hưåt cất. Vâ nhûäng hưåt cất êëy, àïìu lêìn lêìn liïn tiïëp nhau,
chui qua cấi cưí nhỗ giûäa àïí rúát xëng phêìn dûúái. Khưng cố cấch gò
cho nhiïìu hẩt cất chui cng mưåt lc àûúåc, trûâ phi lâ àêåp àưìng hưì ra.

Hïët thẫy bổn chng ta àïìu nhû chiïëc àưìng hưì êëy. Bíi sấng, thûác
dêåy, ta cố hâng trùm cưng viïåc phẫi lâm trong nưåi ngây. Nhûng nïëu
chng ta khưng lâm tûâng viïåc mưåt, chêåm chẩp, àïìu àïìu nhû nhûäng
hưåt cất chui qua cấi cưí àưìng hưì kia thò chùỉc chùỉn lâ cú thïí vâ tinh
thêìn ta hû hẩi mêët“.
”Tưi àậ theo triïët l àố tûâ ngây êëy. Mưỵi lêìn chó cố mưåt hưåt cất
xëng thưi Mưỵi lêìn chó lâm mưåt viïåc thưi. Lúâi khun àố àậ cûáu thïí
chêët vâ tinh thêìn tưi trong hưìi chiïën tranh, mâ bêy giúâ côn gip tưi
trong cưng viïåc lâm ùn nûäa. Tưi lâ mưåt viïn kiïím soất sưë hâng dûå trûä
ca mưåt cưng ty úã Baltimore. Tưi thêëy trong nghïì bn cng cố
nhûäng khố khùn y nhû trong hưìi chiïën tranh: cố cẫ chc cưng viïåc
phẫi lâm tûác thò mâ thúâi giúâ rêët hểp. Nâo lo lâm nhûäng giêëy túâ múái,
lo tđnh toấn sưë dûå trûä múái, nâo lo nhûäng thay àưíi àõa chó, lo múã thïm
hóåc àưng àống búát nhûäng chi nhấnhv.v. Nhûng tưi khưng nống nêíy
vâ ln ln nhúá lúâi khun ca bấc sơ: ”Mưỵi lêìn chó cố mưåt hưåt cất
xëng thưi. Mưỵi lêìn chó lâm mưåt viïåc thưi“. Tưi tûå nhùỉc ài nhùỉc lẩi
cêu àố vâ lâm viïåc mưåt cấch rêët hiïåu quẫ, khưng hoẫng hưët hay cố
cẫm giấc råt rưëi nhû tú vô nố lâm cho tưi chïët dúã úã mùåt trêån khi xûa
nûäa“.
Mưåt trong nhûäng tònh trẩng ghï ghúám nhêët ca àúâi sưëng bêy
giúâ lâ mưåt nûãa sưë bïånh nhên àiïìu trõ tẩi cấc nhâ thûúng lâ nhûäng
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 7

ngûúâi mùỉc bïånh thêìn kinh hay loẩn ốc. Hổ bõ àê bểp dûúái sûác nùång
ca nhûäng lo lùỉng vïì quấ khûá lêỵn vúái tûúng lai. Mâ àẩi àa sưë nhûäng
bïånh nhên àố àïìu cố thïí khoễ mẩnh, ài àûáng nhû thûúâng, ngay tûâ
hưm nay sưëng mưåt àúâi sung sûúáng, hay hún nûäa, mưåt àúâi hûäu đch nïëu
hổ chõu nghe lúâi khun ca Wiliam Osler: ”Chia àúâi sưëng thânh
tûâng ngùn, cấch biïåt hùèn nhau, mưỵi ngùn lâ mưåt ngây“.
Bẩn vâ tưi, ngay trong lc nây àêy, chng ta àûáng tẩi chưỵ hau

cấi vư têån gùåp nhau: cấi dơ vậng mïnh mưng cố tûâ thúâi khai thiïn lêåp
àõa vâ cấi tûúng lai nố bùỉt àêìu tûâ tiïëng cëi cng mâ tưi múái thưët.
Chng ta khưng thïí sưëng trong cẫ hai cấi vư têån àố àûúåc, d chó lâ
trong mưåt phêìn giêy. Mâ hïỵ rùỉng cấi vư têån àố thò ta sệ lâm hai cho
tinh thêìn vâ thïí chêët ca ta liïìn. Vêåy chng ta hậy chõu sưëng trong
hiïån tẩi vò ta chó cố thïí sưëng àûúåc trong hiïån tẩi thưi.
Robert Louis Stevenson nối: ”Bêët k ai cng cố thïí lâm cưng
viïåc hâng ngây ca mònh àûúåc, d cưng viïåc àố nùång nhổc túái bûåc nâo
ài nûäa. Bêët k ai cng cố thïí sưëng mưåt cấch ïm àïìm, trong sẩch, kiïn
nhêỵn, àêìy tònh thûúng chan chûáa trong lông, tûâ mùåt trúâi mổc cho túái
khi mùåt trúâi lùån. Àố, nghơ ca cåc àúâi nhû vêåy“.
Phẫi, àúâi chó àôi hỗi ta cố bêëy nhiïu thưi. Nhûng bâ E.K.Shields
úã Michigan lẩi thêët vổng túái nưỵi mën tûå tûã, trûúác khi hổc àûúåc cấch
sưëng tûâng ngây mưåt. Bâ kïí vúái tưi: ”Nùm 1937 nhâ tưi mêët, tưi àau
àúán thêët vổng lùỉm vâ gia tû gêìn nhû khấnh kiïåt. Tưi viïët thû xin viïåc
ưng ch c ca tưi lâ ưng Leo Roach úã Cưng ty Roach-Fowler vâ àûúåc
cûãa lâm lẩi viïåc c. Hưìi xûa, tưi àậ bấn sấch cho cấc trûúâng tónh vâ
trûúâng lâng àïí kiïëm ùn. Hai nùm trûúác tưi bấn trûúác tưi bấn chiïëc xe
húi àïí lo thëc thang cho nhâ tưi. Nhûng tưi cng rấng thu nhùåt tiïìn
nong àïí mua dâi hẩn mưåt chiïëc xe c rưìi chúã sấch ài bấn.
Tưi tûúãng trúã vïì nghïì c nhû vêåy sệ búát ûu phiïìn, tinh thanâ sệ phêën
khúãi lïn àûúåc; song tưi gêìn nhû khưng chõu nưíi cẫnh thui thi mưåt
mònh trïn àûúâng vâ trong quấn trổ. Miïìn tưi bấn sấch dên tònh
nghêo khưí, đt ngûúâi mua cho nïn sưë lúâi khưng à àïí trẫ tiïìn xe.
Ma xn nùm 1938, tưi àïën bấn úã gêìn Versailles. úã àêy trûúâng
hổc nghêo, àûúâng xêëu, tưi thêëy cư àún, thêët vổng àïën nưỵi cố lêìn mën
tûå tûã, cho rùçng khưng sao thânh cưng àûúåc hïët. Mâ cng phẫi, lâm
sao à sưëng àûúåc? Mưỵi bíi sấng khi tónh dêåy , nghơ túái nưỵi phêën àêëu
Dale Carnegie 8

vúái àúâi, tưi lo súå à thûá: Súå khong trẫ nưíi tiïìn xe: súå khưng trẫ nưỵi
tiïìn phông, khưng kiïëm à ùn, súå rưìi sệ àau ưëm khưng cố tiïìn ëng
thëc. Nhûng may cố hai àiïìu lâm cho tưi khong tûå tûã lâ nïëu tưi chïët
thò cấc em tưi sệ khưí lùỉm vâ tưi khưng cố à tiïìn àïí lẩi cho hổ lâm ma
tưi.
Rưìi mưåt hưm ngêỵu nhiïn tưi àổc mưåt bâi bấo nố kếo tưi ra khỗi
cẫnh thêët vổng vâ khiïën tưi à can àẫm àïí sưëng. Tưi sệ sët àúâi
mang ún tấc giẫ bâi àố, ngûúâi viïët cêu nây: ”Àưëi vúái mưåt àẩi nhên thò
mưåt ngây múái lâ mưåt àúâi sưëng múái“. Tưi àấnh mấy lẩi cêu êëy rưìi dấn
lïn têëm kđnh che mûa trong xe tưi, àïí trong khi cêìm lấi, lc nâo tưi
cng phẫi ngố túái. Tûâ àố, tưi thêëy chó sưëng tûâng ngây mưåt thò àúâi sưëng
khưng khố khùn gò cẫ. Tưi têåp qụn ài dơ vậng vâ khong nghơ túái
tûúng lai nûäa. Mưỵi bíi sấng tưi tûå nh: ”Ngây hưm nay lâ mưåt àúâi
sưëng múái“. Nhúâ vêåy tưi thùỉng àûúåc nưỵi lo súå cẫnh cư àún, hùng hấi vâ
u àúâi. Bêy giúâ tưi biïët rùçng ta chó sưëng àûúåc nưåi ngây hưm nay thưi,
khưng sưëng àûúåc thúâi dơ vậng vâ tûúng lai vâ ”Àưëi vúđ mưåt àẩt nhên
thò mưåt ngây múái lâ mưåt àúâi sưëng múđ“.
Bẩn cố biïët tấ góa ca nhûäng cêu thú nây lâ ai khưng?
“Ai kia sung sûúáng sët àúâi
Vûäng lông nối àûúåc "Ca tưi ngây nây'
Ngây mai, mùåc kïå: mai ngây
Vò tưi àậ sưëng hưm nay, à rưìi".
thú cố vễ múái lùỉm, phẫi khưng bẩn? Vêåy mâ cêu àố thi hâo
Horace àậ viïët 30 nùm trûúác Thiïn Cha giấng sinh àêëy.
Mưåt trong nhûäng àiïìu bi àất nhêët lâ loâi ngûúâi cố tấnh mën àêíy bỗ
àúâi sưëng hiïån àẩi ài. Hïët thẫy chng ta àïìu mú mưång nhûäng vûúân
hưìng diïỵm ẫo úã chên trúâi thùm thùèm mâ khưng chõu thûúãng thûác
nhûäng bưng hoa núã kïì ngay bïn cûãa sưí.
Tẩi sao chung ta àiïn nhû vêåy? Àiïn mưåt cấch thï thẫm nhû

vêåy? Stephen Leacok viïët: ”Lẩ lng thay cấi chỵi àúâi ca ta. Con nđt
thò nối: ”Ûúác gô tưi lúán thïm àûúåc vâi tíi nûäa“. Nhûng khi lúân vâi
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 9

tíi rưìi thò sao? Thò lẩi n: ”Ûúác gò tưi túái tíi trûúãng thânh“. Vâ khi
túái tíi trûúãng thânh lẩi nối: ”Ûúác gò tưi lêåp gia àònh rưìi úã riïng“.
Nhûng khi thânh gia rưìi thò lâm sao nûäa? Thò lúâi ûúác lẩi àưíi lâm:
”Ûúác gò ta giâ àûúåc nghó ngúi“. Vâ khi àûúåc nghó ngúi rưìi thò lẩi
thûúng tiïëc quẫng àúâi àậ qua, vâ thêëy nhû cố cún giố lẩnh thưíi qua
quẫng àúâi àố. Lc êëy àậ gêìn xëng lưỵ rưìi, côn hûúãng àûúåc gò nûäa. Khi
ta biïët àûúåc rùçng àúâi sưëng úã trong hiïån tẩi, úã trong tûâng ngây mưåt,
thò àậ trïỵ quấ rưìi mâ“.
Ưng Edward S.Evans gêìn tûå hu àúâi ưng cho túái khi ưng hổc
àûúåc rùçng: ”Àúâi sưëng úã trong hiïån tẩi, úã trong ngây àang sưëng, trong
giúâ àang sưëng“. Sinh trong mưåt gia àònh nghêo, nghïì àêìu tiïn ca
ưng lâ bấn bấo, rưìi lâm cưng cho mưåt tiïåm tẩp hoấ. Sau ưng gip viïåc
trong thû viïån, àïí ni mưåt gia àònh 7 ngûúâi. Lûúng đt mâ khống
dấm bỗ súã. Sau 8 nùm do dûå, ưng múái quët àõnh tẩo lẩi cåc àúâi. Múái
ra vúái sưë vưën lâ 55 m kim mûúån ca bẩn, ưng phất àẩt ngây vâ mưỵi
nùm kiïëm àûúåc 20.000 m kim. Rưìi thò ưng gùåp mưåt chuån ri, tai
hẩi àïën nưỵi giïët ưng àûúåc. Ưng cho mưåt ngûúâi bẩn cho vay mưåt sưë tiïìn
lúán vâ ngûúâi bẩn àố vúä núå. Rưìi hoẩ vư àún chđ: nhâ ngana hâng ưng
gúãi tiïìn cng vúä núå. Sûå nghiïåp tiïu tan hïët, ưng côn mùỉc thïm mốn
núå 16.000 m kim nûäa. Àau àún quấ, ưng khưng chõu nưíi. Ưng nối:
”Tưi ùn khưng àûúåc, ng khưng àûúåc. Tưi àau mưåt chûáng k dõ mâ
ngun nhên chó lâ ûu phiïn chûá khưng cố chi khấc. Mưåt hưm àûúng
ài, tưi tế xóu trïn lïì. Tûâ lc àố tưi khưng cêët chên àûúåc nûäa. Tưi phẫi
nùçm liïåt giûúâng, mt mổc àêìy mònh. Nhûäng mt àố sûng mâ khưng
vúä, sau cng bấc sơ nối vúái tưi rùçng tưi chó sưëng àûúåc hai tìn nûäa
thưi. Tưi lo súå lùỉm, viïët di chc rưìi nùçm àúåi chïët. Tûâ lc àố, tưi hïët

phẫi lo lùỉng, phêën àêëu nûäa. Tưi bỗ tët cẫ, nghó ngúi rưìi thò, vò u
trđ àúåi chïët, tưi ng àûúåc. Àậ hâng tìn trûúác àêy, chûa bao giúâ tưi
ng àûúåc ln hai giúâ, nhûng lc êëy biïët chùỉc sệ gi sẩch núå àúâi, ng
li bò nhû mưåt em bế. Hïët lo thò thưi tưi cng hïët mïåt, ùn àûúåc vâ lïn
cên.
Vâi tìn sau, tưi chưëng nẩng ài àûúåc. Rưìi sau sấu tìn tưi ài
lâm lẩi. Trûúác kia tưi kiïëm 20.000 m kim mưåt nùm, bêy giúâ kiïëm
àûúåc mưỵi tìn 30 m kim mâ tưi thêëy hâi lông.
Dale Carnegie 10


Tưi àậ hổc àûúåc mưåt bâi hổc múái, khưng cô lo lùỉng, khưng côn
tiïëc thúâi phong lûu trûúác, khong lo vïì tûúng lai nûäa. Tưi àem hïët thúâi
giúâ, nghõ lûåc vâ hùng hấi àïí lâm nghïì múái ca tưi“.
Thïë rưìi ưng Edward S.Evans lẩi lïn nhû diïìu. Chó trong vâi
nùm àûúåc lâm hưåi trûúãng Cưng ty. Nhûäng chûáng khoấn ca Cưng ty
ưng, àûúåc Súã Hưëi àoấi Nûäu Ûúác cho lâ cố giấ trõ. Cho àïën nùm 1945,
ưng mêët thò àậ lâ mưåt trong nhûäng nhâ doanh nghiïåp mau phất àẩt
nhêët úã M. Nïëu bẩn ngưìi bấn mấy bay túái Greenland, phi cú ca bẩn
cố thïí àấp xëng phi trûúâng Evans, mưåt phi trûúâng mang tïn ưng.
Ta phẫi kïët lån rùçng: Chùỉc chùỉn khưng khi nâo ưng Edward
S.Evens àûúåc hûúãng cấi th thânh cưng nhû vêåy, nïëu ưng khưng biïët
àûúång diïåt ûu tû, nïëu ưng àậ khưng hổc àûúåc cấch chia àúâi sưëng ra
tûâng ngây mưåt, ngây nêìy cấch ngây khấc biïåt hùèn vúái ngây khấc.
Nùm trùm nùm trûúác khi Thiïn Cha giấng sinh, triïët gia Hy
lẩp Heraclite bẫo àïå tûã rùçng: ”Mổi vêåt àïìu thay àưíi. Cấc àïå tûã khưng
tùỉm hai lêìn trïn mưåt khc sưng“. Vò sưng àố cng vêåy. Àúâi sưëng lâ
mưåt cåc biïën àưíi khưng ngûâng. Chng ta chó chùỉc chùỉn mưåt àiïìu lâ
ta dang sưëng trong hiïån tẩi. Thïë thò tẩi sao lẩi nùçng nùåc àôi giẫi
quët nhûäng vêën àïì vïì tûúng lai, àïí lâm phai múâ cấi àểp ca hiïån

tẩi? Tûúng lai côn bõ bao ph trong nhûäng biïën dõch khưng ngûâng,
nhûän biïën dõch mâ khưng ai àoấn trûúác àûúåc kia mâ!
Ngûúâi La Mậ hưìi xûa cng cố mưåt tiïëng àïí diïỵn àố. Thiïåt ra lâ hai
tiïëng ”Carpe diem“ nghơa lâ ”Vui ngây hưm nay ài“. Phẫi nùỉm lêëu
ngây hưm nay vâ têën hûúãng cấi th ca nố ài.
Ưng John Ruskin àùåt trïn bân giêëy ca ưng mưåt phiïën àấ nhỗ
trïn àố cố khùỉc hai chûä: ”Hưm nay“. Tưi khưng cố phiïën àậ kia trïn
bân, nhûng tưi cố mưåt bâi thú dấn trïn têëm gûúng trong phông tùỉm
àïí mưỵi bíi sấng tưi thêëy mưåt lêìn, khi cẩo rêu. Bâi thú àố lâ nhâ
soẩn kõch trûá danh úã êën Àưå lâ ưng Kalidasa lâm vâ ưng William
Osler chếp lẩi, ln ln àïí trïn bân giêëy ưng:
Châo Bònh Minh
"Hậy chùm ch vâo ngây hưm nay,
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 11

Vò nố lâ àúâi sưëng, chđnh lâ sûå sưëng ca àúâi sưëng
Nố tuy ngùỉn ngi
Nhûng chûáa têët cẫ chên l vïì àúâi ta
Sûå sung sûúáng khi tiïën phất,
Sûå vễ vang ca hânh àưång,
Sûå rûåc rúä ca thânh cưng.
Vò hưm qua chó lâ mưåt giêëc mưång,
Vò ngây mai chó lâ mưåt ẫo tûúãng.
Nhûng hưm nay, nïëu sưëng àêìy à, ta sệ thêëy
hưm qua lâ mưåt giêëc mưång ïm àïìm.
Vâ ngây mai lâ hònh ẫnh ca hy vổng.
Vêåy ta hậy chùm ch k vâo hưm nay!
Lúâi châo bònh minh ca tưi lâ vêåy àố.

Dale Carnegie 12

M
M
M
Ư
Ư
Ư
Å
Å
Å
T
T
T



C
C
C
A
A

A
Á
Á
Á
C
C
C
H
H
H



T
T
T
H
H
H
Ê
Ê
Ê
Ì
Ì
Ì
N
N
N

H
H
H
I
I
I
Ï
Ï
Ï
Å
Å
Å
U
U
U



À
À
À
Ï
Ï
Ï
Í
Í
Í

G
G
G
I
I
I
A
A
A
Ã
Ã
Ã
I
I
I



Q
Q
Q
U
U
U
Y
Y
Y
Ï
Ï

Ï
Ë
Ë
Ë
T
T
T



N
N
N
H
H
H
Û
Û
Û
Ä
Ä
Ä
N
N
N
G
G
G

T
T
T
Ị
Ị
Ị
N
N
N
H
H
H



T
T
T
H
H
H
Ï
Ï
Ï
Ë
Ë
Ë

R
R
R
Ù
Ù
Ù
Ỉ
Ỉ
Ỉ
C
C
C



R
R
R
Ư
Ư
Ư
Ë
Ë
Ë
I
I
I

Bẩn mën biïët mưåt phûúng phấp chùỉc chùỉn àïí giẫi quët
nhûäng tònh thïë rùỉc rưëi - mưåt thåt mâ bẩn cố thïí dng ngay bêy giúâ,
trûúác khi àổc nhûäng chûúng sau.
Vêåy xin bẩn àïí tưi kïí phûúng phấp mâ ưng Willis H. Carrier àậ
tòm àûúåc.
Ưng lâ mưåt k sû, tiïëng tùm lûâng lêỵy, àậ sấng tẩo ra k nghïå
àiïìu hoâ khưng khđ vâ hiïån nay àûáng àêìu nghiïåp àoân Carrier pûã
Syracuse. Phûúng phấp àố lâ mưåt trong nhûäng thåt khếo nhêët mâ
tưi àûúåc biïët, àïí giẫi quët nhûäng vêën àïì rùỉc rưëi. Chđnh ưng Carrier
àậ dẩy tưi bûäa cúm trûa dng vúái ưng tẩi cêu lẩc bưå k sû úã Nûäu Ûúác.
Ưng nối: ”Côn trễ, tưi gip viïåc Cưng ty luån kim Buffalo úã Nûäu
Ûúác. Ngûúâi ta giao cho tưi sấng tẩo mưåt mấy lổc húi dng trong mưåt
nhâ mấy lúán Crystal City, tẩi Missouri. Cưng viïåc àố tưën hâng vẩn
m kim cố mc àđch lổc húi trong lô hïët chêët dú, rưìi dng húi àố àïí
àưët thay than mâ khưng hẩi cho mấy. Phûúng phấp lổc húi àố côn
múái mễ, tûâ trûúác múái thđ nghiïåm cố mưåt lêìn vâ trong àiïìu kiïån khưng
thån tiïån lùỉm. Kho toi bùỉt tay vâo viïåc úã Crystal City thò nhûän trúã
lûåc bêët ngúâ múái hiïån ra. Cấi mấy tưi tẩo ra chẩy cng àûúåc, nhûng
khưng hoân m àng vúái lúâi tưi cam kïët.
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 13

Khi sûå thêët bẩi êëy àậ hiïín nhiïn, tưi choấng vấng gên nhû cố
kễ nâo àẩp mẩnh vâo àêìu tưi vêåy. Bao tûã vâ råt tưi nhû qúån lẩi.
Tưi lo lùỉng túái nưỵi mêët ng trong mưåt thúâi gian dâi.
Sau cng lûúng tri nhùỉc tưi rùçng lo lùỉng nhû vêåy vư đch, va tưi
kiïëm ra mưåt phûúng phấp àïí giẫi sûå ûu tû àố. Phûúng phấp êëy àậ
àem cho tưi mưåt kïët quẫ thêìn diïåu vâ trïn 30 nùm nay tưi dng àïí
diïåt lo. Nố giẫn dõ vư cng vâ ai cng ấp dng àûúåc. Cố ba giai àoẩn:

Giai àoẩn thûá nhêët:
Tưi can àẫm phên tđch tònh thïë mưåt cấch ngay thùèng vâ tûå hỗi
nïëu thêët bẩi thò kïët quẫ tai hẩi nhêët sệ ra sao? Khưng ai bỗ t hóåc
bùỉn tưi mâ súå. Àiïìu àố thò chùỉc chùỉn. Cố lệ tưi sệ mêët viïåc, vâ cng cố
lệ hậng sệ gúä bỗ bưå mấy ca tưi ào vâ nhû vêåy cấi vưën hai vẩng m
kim mâ Cưng ty àậ bỗ vâo viïåc àố sệ tan ra khối.
Giai àoẩn thûá nhò:
Sau khi àậ nghơ túái nhûäng kïët quẫ tai hẩi nhêët cố thïí xa ra
àûúåc àố, tưi nhêët quët àânh lông nhêån nố, nïëu cêìn. Tưi tûå nh: ”Sûå
thêët bẩi àố lâ mưåt vưë àêåp vâo danh tiïëng ta vâ cố thïí lâm cho ta mêët
viïåc. Nhûng dêìu viïåc nây mêët, ta vêỵn cố thïí kiïëm àûúåc viïåc khấc thò
àậ lêëy gò lâm tai hẩi cho lùỉm? Côn vïì phêìn cấc ưng ch ca tưi, thò hổ
sệ nhêån thêëy rùçng Cưng ty chó lâ àûúng thđ nghiïåm mưåt phûúng phấp
múái àïí têíy húi. Thđ nghiïåm êëy lâm tưën cho hổ 20.000 m kim, song
hổ cố thïí chõu àûång àûúåc sûå lưỵ lậi àố. Hổ sệ tđnh vâo qu nghiïn cûáu
vò àậ nối, àêy chó lâ mưåt cåc thđ nghiïåm“.
Sau khi àậ xết àûúåc nhûäng kïët quẫ tai hẩi nhêët cố thïí xẫy ra,
vâ àânh lông nhêån nố, nïëu cêìn, tưi cẫm thêëy mưåt àiïìu cûåc k quan
trổng: lâ tûác thò tinh thêìn tưi lẩi thẫnh thúi, bònh tơnh nhû xûa vêåy.
Giai àoẩn thûá ba:
Tûâ lc êëy, tưi bònh tơnh dng hïët thúâi giúâ vâ nghõ lûåc àïí kiïëm
cấch giẫm búát cấi hẩi ca nhûäng kïët quẫ mâ tưi àậ cam lông chõu
nhêån.
Tưi rấng tđm chấch cho búát lưỵ. Thđ nghiïåm nhiïìu lêìn vâ sau
cng thêëy chùỉc chùỉn rùçng nïëu chõu bỗ thïm chûâng 5.000 m kim nûäa
Dale Carnegie 14


àïí cẫi tẩo mưåt bưå phêån thò mấy ca chng tưi sệ hoân toân. Chng tưi
lâm àng nhû vêåy, vâ hậng chng tưi chùèng nhûäng àậ khỗi lưỵ hai

vẩn m kim mâ côn àûúåc vẩn rûúäi m kim lâ khấc.
Tưi tin chùỉc rùçng khưng bao giúâ tưi nghơ ra àûúåc cấch cẫi tẩo àố
nïëu tưi cûá rưëi rùỉm nhû trûúác. Vò sûå lo lùỉng cố cấi kïëa quẫ khưëc hẩi lâ
lâm cho ta mêët khẫ nùng têåp trung tû tûúãng. Khi ta lo, ốc ta ln
ln chuín tûâ nây qua khấc, vâ cưë nhiïn ta mêët hùèn nùng lûåc
quët àõnh. Trấi lẩi khi chng ta can àẫm nhòn thùèng vâo nhûäng kïët
quẫ khưëc hẩi vâ ànâh lông chõu nhêån nố, thò lêåp tûác ta bỗ ngay àûúåc
hïët nhûäng nưỵi lo lùỉng tûúãng tûúång àïí tûå àùåt ta vâo mưåt tònh trang
khấch quan cố thễ gip ta têåp trung hïët tû tûúãng vâo vêën àïì mâ ta
àang giẫi quët.
Chuån tưi vûâa kïí xa ra tûâ lêu rưìi. Nhûng phûúng phấp êëy àậ
cố kïët quẫ m mận túái nưỵi tûâ àêëy túái nay tưi ln ln dng nố vâ
nhúâ nố mâ àúâi tưi gêìn nhû khưng côn biïët lo lâ gò nûäa“.
Nay xết vïì têm l thò vò àêu mâ phûúng phấp ca ưng H. Carrier lẩi
qu bấu vâ cố kïët quẫ thêìn hiïåu nhû vêåy?
Cố phẫi chó vò nố kếo theo ta qua khỗi mưåt àấm sûúng m mâ
trong àố ta àang dô dêỵm? Nố àùåt chên ta trïn mưåt khu àêët vûäng
chùỉc. Ta biïët rộ ta hiïån àûáng àêu. Khi ta khưng cố mưåt cùn bẫn chùỉc
chùỉn, thò sao cố thïí hy vổng tđnh toấn, suy nghơ k vïì mưåt vêën àïì
àûúåc?
Giấo sû William James, ngûúâi sấng lêåp ra hoa têm l thûåc
hânh, àậ mêët 38 nùm rưìi, nhûng nïëu bêy giúâ ưng ưng côn sưëng mâ
àûúåc nghe nối túái phûúng phấp àố thò chùỉc ưng cng nhiïåt liïåt hoan
nghïnh. Tẩi sao tưi biïët nhû vêåy? Vò chđnh ưng àậ khun hổc sinh
ca ưng: ”An têm nhêån cẫnh ngưå êëy ài“ vò ”nïëu ta bùçng lông chõu
nhêån sûå àậ xẫy ra, êëy lâ bûúác àêìu ài túái sûå thùỉng nhûäng tai hẩi trong
bêët k biïën cưë nâo“.
Ưng Lin Yutang trong mưåt cën sấch àûúåc rêët nhiïìu ngûúâi àổc:
”Sûå quan trổng ca cåc sưëng“, cng nghơ nhû vêåy. Triïët gia Trung
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 15

Qëc nối: ”Nhêån chên sûå chùèng may nhêët àậ xẫy ra lâ tòm àûúåc sûå
bònh tơnh chên thiïåt trong têm hưìn rưìi“.
Xết vïì têm l, tưi tûúãng khi nhêån nhû vêåy, nghõ lûåc ca ta
khưng bõ trối båc nûäa.
Mâ chđnh vêåy! Khi ta àậ chõu nhêån sûå chùèng may nhêët thò ta cố
côn àïí mêët nûäa àêu, vâ nhû vêåy tûác lâ tûå àùåt vâo mưåt tònh thïë chó cố
lúåi mâ vư hẩi. Ưng H.Carrier nối: ”Khi tưi ngố thùèng vâo sûå chùèng
may nhêët, tûác thò tưi tòm lẩi àûúåc sûå bònh tơnh àậ mêët trong nhûäng
ngây trûúác; tûâ àố tưi suy nghơ àûúåc“.
Cố l lùỉm, phẫi khưng bẩn? Vêåy mâ cố cẫ triïåu ngûúâi quay
cìng lo lùỉng lâm hẩi àúâi mònh, vò hổ khưng chõu nhêån sûå chùèng may
nhêët, khưng rấng chõu cẫi thiïån tònh thïë, khưng vúát vất nhûäng vêåt
côn chûa chòm trong khi thuìn àùỉm. Àấng lệ gêy dûång lẩi sẫn
nghiïåp ca hổ, hổ lẩi àêm ra ”gêy lưån mưåt cấch chua chất vâ kõch liïåt
vúái sưë phêån“ khiïën cho àúâi phẫi tùng thïm sưë ngûúâi mùỉc bïånh chấn
àúâi.
Chùỉc cấc bẩn mën biïët thïm mưåt ngûúâ khấc àậ ấp dng àõnh
thûác thêìn diïåu ca H. Carier ra sao? Xin bẩn nghe cêu chuån ca
mưåt ngûúâi ch hậng bấn dêìu xùng úã Niu Ûúác, trûúác kia cố theo hổc
lúáp giẫng ca tưi:
”Tưi bõ tưëng tiïìn! Tưi vêỵn khưng tin cố thïí xẫy ra nhû vêåy àûúåc.
Tưi vêỵn khưng tin rùçng xậ hưåi nây lẩi cố thïí xẫy ra chuån y nhû
trïn mân ẫnh àố àûúåc. Nhûng chuån xẫy ra thiïåt. Cưng ty dêìu xùng
mâ tưi lâm ch cố mưåt sưë xe vâ mưåt sưë tâu xïë chun ài giao hâng.
Lc àố vò chiïën tranh, dêìu xùng bõ hẩn chïë gùỉt vâ ngûúâi ta chó giao
cho chng tưi vûâa à sưë xùng àïí phên phất cho khấch hâng thưi.
Hònh nhû cố vâi ngûúâi tâi xïë ca chng ta ùn búát- mâ tưi khưng hay-
sưë xùng phẫi giao cho cấc thên ch àïí bấn lẩi cho cấc ”khấch hâng“
chúå àen ca hổ.

Tưi khưng hïì àïí túái nhûäng sûå gian lêån àố mậi cho túái hưm cố
mưåt ngûúâi lã thùm tưi tûå xûng lâ Thanh tra ca chđnh ph vâ àôi tưi
mưåt sưë tiïìn trâ nûúác. Hùỉn nối hùỉn cố à tâi liïåu, bùçng cúá vïì hânh
àưång bêët lûúng ca bổn tâi xïë ca tưi vâ nïëu khưng chõu àt lốt hùỉn
sx tû nhûäng tâi liïåu àố sang Biïån l cåc. Tưi biïët chùỉc riïng tưi, tưi
Dale Carnegie 16


khưng phẫi lo gò hïët. Nhûng tưi cng lẩi biïët rùçng theo låt thò hậng
tưi phẫi chi trấch nhiïåm vïì hânh àưång ca ngûâi lâm cưng. Hún nûäa,
nïëu viïåc àố àûa ra toâ, vâ àùng tren mùåt bấo thò sệ tai hẩi cho Cưng
ty khưng đt. Mâ tưi lêëy lâm vinh dûå vïì Cưng ty ca chng tưi lùỉm; vò
chđnh ưng thên tưi àậ sấng lêåp ra nố tûâ 24 nùm trûúác.
Tưi lo lùỉng túái nưỵi hoấ àau, mêët ùn, mêët ng ba ngây ba àïm. Tưi
ln ln quay cìng. Nïn àêëm mộm nố nùm ngân m kim hay lâ
bẫo thùèng nố cûá viïåc lâm túái, mën ra sao thò ra? D quët àõnh cấch
nâo thò kïët cc cng lâ tai hẩi.
Rưìi mưåt àïm sau, bưỵng dûng tưi múã cën ”Qúèng gấnh lo ài vâ
vui sưëng“ mâ ngûúâi ta àậ phất cho tưi trong khi theo lúáp giẫng ca
ưng Carnegie vïì thåt nối trûúác cưng chng. Tưi bùỉt àêìu àổc. Túái
chuån ca ưng H. Carrier, tưi gùåp lúâi khun: ”Hậy nhòn thùèng vâo
sûå tai hẩi nhêët“ Vâ tưi tûå hỗi: ”Nïëu ta khong chõu hưëi lưå nố, mùåc cho
nố àûa tâi liïåu ra Biïån l cåc thò sûå tai hẩi nhêët nïëu cố, sệ àïën mûác
nâo?
Tûác thò tưi tûå trẫ lúâi: ”Bêët quấ thò bõ tan tânh sûå nghiïåp, bõ phấ
sẫn vò nhûäng bâi bấo rïu rao chúá khưng phẫi lệ bõ ngưìi t àûúåc!“.
Nghơ vêåy tưi liïån tûå nh: ” Àûúåc lùỉm, phấ sẫn thò cng àânh. Nhûng
rưìi sao nûäa?“
Rưìi thò chùỉc chùỉn lâ mònh phẫi ài kiïëm viïåc lâm. Mâ kiïëm viïåc
lâm thò àậ sao chûa? Mònh thẩo vïì nghïì bn dêìu xùng vâ cố thïí gùåp

nhiïìu hậng rêët vui lông àa mònh“.
Sau khi thêìm giẫi quët nhû thïë, tưi àậ bùỉt àêìu thêëy dïỵ chõu
hún. Bûác mân êm u bao ph tưi trổn ba ngây ba àïm, nay àậ vến cao
lïn àûúåc mưåt cht. Nhûäng lo lùỉng ca tưi cûá dõu lêìn ài vâ bưỵng ngẩc
nhiïn thêëy bêy giúâ tưi dậ suy nghơ àûúåc, àậ à sấng sët àïí bûúác túái
giai àoẩn thûá ba lâ cẫi thiïån sûå tai hẩi nhêët. Trong khi tưi tòm giẫi
phấp thò vêën àïì tûå hiïån ra dûúái mùỉt vúái mưåt quan àiïím múái. Tưi
nghơ: ”Nïëu mònh kïí rộ tònh cẫnh cho ưng låt sû ca mònh, thò cố lệ
ưng kiïëm àûúåc mưåt lưëi ra mâ mònh khưng nghơ túái chùng? Vâ tưi nhêån
rùçng, thiïåt tưi àậ ngu, cố mổt àiïìu dïỵ dâng nhû thïë mâ sao trûúác
khưng nghơ túái“. Nhûng trûúác kia nao ftưi cố suy nghơ gò àêu, tưi chó
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 17

lo lùỉng thưi. Cho nïn tưi nhûát quët sấng hưm sau, viïåc àêìu tiïn lâ
lẩi kiïëm ưng låt sû. Quët àõnh vêåy rưìi tưi lïn giûúâng ng say nhû
mưåt khc gưỵ.
Sấng hưm sau gùåp nhau, ưng låt sû ca tưi khun nïn àđch
thên lẩi thùm Biïån l rưìi kïí tûúâng têån cêu chuån cho ưng hay. Tưi
lâm àng nhû vêåy. Vûâa êëp ng kïí xong, tưi ngẩc nhiïn hïët sûác nghe
ưng biïån l nối rùçng mêëy thấng nay ưng àậ nghe àưìn nhiïìu vïì bổn
tưëng tiïìn àố, vâ chđnh thùçng tûå xûng lâ nhên viïn ca chđnh ph êëy
chó lâ mưåt tïn lûâa àẫo mâ súã Cưng an àûúng lng bùỉt. Sau cún lo lùỉng
ba àïm ba ngây rông rậ, àïí àùỉn ào xem cố nïn tùång qn bêët lûúng
5.000 m kim khưng, mâ àûúåc nghe lúâi nối êëy, thiïåt nố nhể ngûúâi lâm
sao!
Kinh nghiïåm àố dẩy tưi mưåt bâi hổc mâ khưng bao giúâ tưi qụn.
Tûâ ngây êëy, mưỵi lêìn gùåp mưåt vêën àïì tưi lo lùỉng thò tưi lêåp tûác ấp dng
àõnh thûác ca ưng giâ H. Carrier.
Cng gêìn vâo lc ưng H.Carrier lo lùỉng vïì cấi mấy lổc húi ca
ưng tẩi Crystal City, thò cố mưåt anh châng Broken Bow nghơ àïën viïåc

di chc. Tïn anh lâ Fail P.Haney. Anh bõ ung thû trong råt. Mưåt bấc
sơ chun mưn àậ cho rùçng bïånh anh bêët trõ. Bấc sơ àố dùån anh ta
kiïëng thûác nây, thûác khấc vâ àûâng lo lùỉng gò hïët, phẫi hoân toân
bònh tơnh. Hổ cng khun anh ta nïn lêåp di chc ài thò vûâa.
Bïånh anh bùỉt båc anh phẫi bỗ àõa võ cao sang vâ àêìy hûáa hển cho
tûúng lai. Anh khưng côn viïåc gò lâm nûäa, chó côn chúâ cấi chïët nố tûâ
tûâ túái.
Bưỵng anh nêíy ra mưåt quët àõnh, mưåt quët àõnh lẩ lng vâ àểp
àệ. Anh nối: ”Chùèng côn sưëng bao lêu nûäa thò têån hûúãng th àúâi ài.
Tûâ trûúác túái nay ta vêỵn ao ûúác ài du lõch thïë giúái trûúác khi chïët nố tûâ
tûâ túái.
Bưỵng anh nêíy ra mưåt quët àõnh, mưåt quët àõnh lẩ lng vâ àểp
àệ. Anh nối: ”Chùèng côn sưëng bao lêu nûäa thò têån hûúãng th àúâi ài.
Tûâ trûúác túái nay ta vêỵn ao ûúác ài du lõch thïë giúái trûúác khi chïët. Giúâ
lâ lc nïn khúãi hânh àêy“. Rưìi ta mua giêëy tâu.
Dale Carnegie 18


Cấc võ bấc sơ ngẩc nhiïn vư cng. Hổ biïíu anh Haney: ”Chng
tưi phẫi cho ưng hay, nïëi ưng ài du lõch nhû vêåy ngûúâi ta sệ phẫi
qúèng thêy ưng xëng biïín àa!“
Anh àấp: ”Khưng àêu! Thên nhên tưi àậ hûáa chưn tưi trong mưåt
miïëng àêët nhâ tẩi Broken Bow. Vêåy tưi sệ mua mưåt quan tâi vâ
mang theo“.
Anh ta mua mưåt quan tâi, chúã xëng tâu, rưìi thûúng lûúång vúái
Cưng ty àïí khi chïët xấc àûúåc giûä trong phông lẩnh cho àïën lc tâu vïì
àïën bïën. Rưìi anh ài du lõch vúái tinh thêìn ca ưng giâ Omar trong bưën
cêu thú nây:
Ai úi têån hûúãng th trêìn
Trûúác khi xëng hưë trúã thânh àêët àen

Àêët àen vi lêëp àêët àen,
Hïët ca, hïët nhêåu, khỗi miïìn tûã sanh.
Trong du lõch, anh ln ln ”Chến ch chến anh“. Trong mưåt
bûác thû tưi côn giûä àêy, anh ta nối: ”Tưi ëng hut ki lư àa, ht xò gâ,
ùn à thûá; cẫ nhûäng thûá àùåc biïåt ca mưỵi xûá lẩ, àưåc cố thïí giïët tưi
àûúåc. Tưi têån hûúãng nhûäng thûá úã àúâi bao giúâ hïët. Gùåp giố ma, dưng
tưë, àấng lệ chïët vò súå, thûác túái nûãa àïm. Khi túái Trung Qëc vâ êën
Àưå, tưi múái nhêån thêëy nhûäng nưỵi lo lùỉng vïì cưng viïåc lâm ùn ca tưi
hưìi úã nhâ, so vúái nưỵi nghêo nân àối rết úã phûúng Àưng côn lâ mưåt
cẫnh Thiïn àûúâng. Nghơ vêåy tưi khưng lo lùỉng vư l nûäa vâ thêëy khoễ
khóỉn trong ngûúâi. Khi vïì túđ M tưi cên thïm 4,5 kđ lư. Tưi gêìn nhû
qụn rùçng àậ cố hưìi àau bao tûã vâ àau råt. Khưng bao giúâ tưi mẩnh
hún lc êëy. Tưi vưåi vâng bấn lẩi chiïëc quan tâi cho mưåt nhâ chun lo
àấm tấng vâ túã lẩi lâm ùn. Tûâ hưìi àố tưi chûa hïì àau thïm mưåt ngây
nâo nûäa“.
Luc àố anh Haney chûa biïët thåt ca Carrier àïí diïåt nưỵi lo.
Múái rưìi anh ta nối vúái tưi: ”Bêy giúâ tưi nhêån thêëy rùçng tưi àậ theo
àng phûúng phấp êëy mâ khưng hay. Tưi an phêån nhêån lêëy cấi tai
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 19

hẩi nhêët cố thïí xẫy ra, tûác lâ sûå chïët. Rưìi tưi rấng cẫi thiïån nố bùçng
cấch têån hûúãng nhûäng ngây côn lẩi“.
Anh ta tiïëp: ”Nïëu sau khi xëng tâu tưi côn lo lùỉng thò chùỉc
chùỉn lâ tưi àậ nùçm trong quan tâi mâ trúã vïì nhâ rưìi. Nhûng tưi àậ àïí
cho tinh thêìn hûu dûúäng vâ hïët lo nghơ. Sûå bònh tơnh trong têm hưìn
àậ phất ra mưt ngìn sanh lûåc múái. Nhúâ vêåy tưi thoất chïët“.
Àõnh mûác trïn àậ gip ưng H. Carrier búát àûúåc sưë tiïìn 20.000 m
kim cho bổn nhâ bn úã Niu Ûúác khỗi phẫi nưåp 5.000 m kim cho bổn
tưëng tiïìn vâ gip anh Earl P.Haney tûå cûáu mẩng mònh thò bẩn cng
cố thïí nhúâ nố mâ giẫi quët àûúåc đt nhiïìu lo lùỉng ca bẩn, phẫi

chùng? Cng cố thïí nố giẫi quët cho bẩn mưåt vâi vêën àïì khấc mâ tûâ
trûúác bẩn cho rùçng khưng cố cấch nâo giẫi quët àûúåc, biïët àêu
chûâng?

Dale Carnegie 20

G
G
G
I
I
I
Ï
Ï
Ï
Ë
Ë
Ë
T
T
T



T
T
T
A
A
A



B
B
B

Ù
Ù
Ù
Ç
Ç
Ç
N
N
N
G
G
G



C
C
C
A
A
A
Á
Á
Á
I
I
I

Û
Û
Û
U
U
U



S
S
S
Ê
Ê
Ê
Ì
Ì
Ì
U
U
U






"Nhûäng nhâ kinh doanh khưng biïët thùỉng ûu sêìu sệ chïët súám".
(Bấc sơ Alexis Carrel)
Múái rưìi tưi àûa mưåt ngûúâi bẩn mùỉc chûáng àố lẩi Philadephie

kiïëm mưåt bấc sơ chun mưm nưíi danh vâ àậ kinh nghiïåm àûúåc 38
nùm rưìi. Bẩn cố thïí biïët cấc bấc sơ nêìy lúâi khun cấc bïånh nhên ra
sao khưng? Ưng viïët lúâi khuìn bùçng sn trïn mưåt têëm gưỵ treo trïn
tûúâng giûäa phông khấch àïí cho ngûúâi bïånh nâo cng thêëy. Dûúái àêy
lâ lúâi khun êëy mâ tưi àậ chếp vâo mưåt bao thû trong khi tưi ngưìi
chúâ àûúåc tiïëp:
"Nghi ngúâ vâ gii trđ"
"Khưng cố gò gii trđ vâ lâm cho ốc ta àûúåc nghó ngi bùçng giêëc
ng, êm nhẩc, vui cûúâi.
Nïn thđch nhûäng bn nhẩc hay vâ ngố cấi bïì mùåt tûác cûúâi ca
àúâi.
Nhû vêåy ta sệ thêëy khỗe mẩnh vâ sung sûúáng".
Àïën lc khấm bïånh, cêu àêìu tiïn bấc sơ hỗi bẩn tưi lâ cêu nêìy:
"Ưng ûu tû nưỵi gò mâ àïën tònh trẩng êëy?" Vâ ưng khun: "Nïëu ưng
khưng qúèng gấnh lo ài thò ưng côn nhiïìn biïën chûáng khấc nhû àau
tim, võ ung vâ àûúâng sđ. Têët c nhûäng chûáng àố àïìu lâ anh em ch bấc
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 21

vúái nhau, anh em ch bấc råt". Thò chùỉc chùỉn nhû vêåy rưìi vò têët c
àïìu do ûu tû mâ sinh ra!
Khi tưi phỗng vêën cư Merle Oberon cư tun bưë rùçng cư nhêët
àõnh qúèng gấnh lo ài, vò cư biïët cấi ûu tû sệ tân phấ cấi nhan sùỉc
ca cư, cấi bo vêåt qu nhêët, nhúâ nố cư nưíi danh trïn mân nh.
Cư nối: "Khi tưi bùỉt àêìu lâm àâo hất bống, tưi lo lùỉng súå sïåt quấ. Múái
úã êën Àưå túái Ln Àưn tòm viểc mâ khưng quen ai úã àêy hïët. Tưi cố lẩi
xin viïåc tẩi nhiïìu nhâ sn xët phim nhûng khưng mưåt ai mûúán tưi.
Mâ tiïìn giùỉt lûng thò đt, tiïu gêìn cẩn rưìi. Nhûng hai tìn tưi chó ùn
bấnh vâ ëng nûúác lẩnh. Àậ lo lẩi àối nûäa.
Tưi tûå nh: "Cố lệ mònh sệ nguy mêët, khưng bao giúâ àûúåc lâm
àâo hất bống àêu. Xết k thò mònh khưng kinh nghiïåm chûa àống trô

lêìn nâo, vêåy chùỉc chó cố nhan sùỉc ca mònh lâ gip mònh àûúåc thưi.
Tưi ài lẩi têëm gûng, ngố trong àố àậ thêëy sûå lo lùỉng lâm cho dung
nhan tưi tiïìu tu lâm sao! Nhûäng nết nhùn àậ bùỉt àêìu hiïån, do bân
tay tân phấ ca ûu tû. Rưìi tưi tûå nh: "Phi thưi ngay ài! Khưng àûúåc
ûu tû nûäa. Chó cố cai nhan sùỉc gip ta àûúåc viïåc. Vêåy àûâng tân phấ
nố bùçng cấch chëc lêëy lo phiïìn".
Ta thêëy đt ngun nhên nâo phấ hoẩi nhan sùỉc mưåt ngûúâi àân
bâ mau chống bùçng ûu tû. Nố lâm cho hổ giâ ài, tđnh tònh hoấ chua
cay. Nố hu dung nhan hổ, lâm cho hai hâm rùng nghiïën chùåt lẩi,
lâm cho nết nhùn hiïån lïn mùåt. Hổ cố vễ ln ln cấu kónh, tốc hổ
bẩc hóåc rng, nûúác da hổ sinh ra à thûá mn, nhổt, ghễ, lấc.
Bïånh àau tim lâ tïn sất nhên sưë 1 úã M. Trong chiïën tranh vûâa rưìi,
khong mưåt phêìn ba triïåu ngûúâi chïët trïn trêån àõa, nhûng cng trong
thúâi gian àố, bïånh àai tim giïët túái hai triïåu nhên mẩng, trong sưë àố
cố mưåt nûãa àau vò quấ lo lùỉng vâ sưëng mưåt àúâi ưì ẩt, rưån rõp quấ. Phi,
chûáng àau tim lâ mưåt ngun nhên chđnh, khiïën bấc sơ Alexis Carrel
thưët ra cêu nây: "Nhûäng nhâ kinh doanh khưng biïët thùỉng ûu sêìu sệ
chïët súám".
Ngûúâi da àen úã phûng nam vâ ngûúâi Trung hoa đt khi àau tim
vò lo lùỉng, nhúâ hổ àậ nhòn àúâi mưåt cấch bònh tơnh. Sưë bấc sơ chïët vò
àau tim nhiïìu gêëp 20 lêìn nưng phu chïët vïì bïånh àố, vò cấc bấc sơ
sưëng mưåt àúâi rưån rõp quấ. Àố lâ cấi lệ nhên nâo qu nêëy.
William James nối: "Trúâi cố thïí tha lưỵi cho ta àûúåc, nhûng bưå thêìn
Dale Carnegie 22


kinh ca ta thò khưng khi nâo cố thïí dung thûá cho ta hïët".
Vâ àêy lâ mưåt àiïìu ngẩc nhiïn vư cng, gêìn nhû khưng tin àûúåc. tẩi
M mưỵi nùm, sưë ngûúâi tûå tûã lẩi nhiïìu hn sưë ngûúâi chïët trong nùm
bïånh truìn nhiïỵm lan rưång nhêët.

Tẩi sao vêåy? Chó tẩi hổ "ûu tû" quấ àố!
Khi bổn qn phiïåt tân bẩo ca Trung Qëc mën hânh hẩ mưåt
tưåi nhên nâo, hổ trối kễ bêët hẩnh rưìi àùåt dûúái mưåt thng nûúác cûá àïìu
àïìu nhỗ giổt tûâ giổt tûâ giổt khưng ngûâng ngây vâ àïm trïn
àêìu y. Sau cng tưåi nhên thêëy khưí súã nhû ba àêåp vâo àêìu vâ hoấ
àiïn. Phûúng phấp àố àûúåc Y-Pha-nho dng trong nhûäng bìng tra
têën vâ Hitler dng trong cấc trẩi giam.
ûu tû nâo khấc nhûäng giổt kia? Nố àêåp, àêåp, àêåp, khưng ngûâng
vâo thêìn kinh ta, à sûác lâm cho ta àiïn vâ tûå tûã àûúåc.
Khi tưi côn lâ mưåt àûa nhỗ nhâ qụ úã Misssouri, tưi nghe ngûúâi ta tûã
cnh vẩc dêìu úã êm ph mâ súå quấ mën chïët ngêët. Nhûng thêåt khưng
ai t cnh vẩc dêìu úã cội trêìn nây hïët, cnh thï thm ca nhûäng kễ quấ ûu
tû. Chùèng hẩn, nïëu bẩn ûu tû ln nùm sët thấng, thò mưåt ngây kia
bẩn cố thïí bõ mưåt chûáng bïånh àau àúán, ghï ghúám vư cng, tûác lâ
chûáng àau nhối úã ngûåc.
Húäi bẩn thanh niïn, nïëu bẩn bõ chûáng àố thò bẩn sệ phi kïu
trúâi, mưåt tiïëng kïu trúâi rng rúån nhû sùỉp chïët, khưng cố tiïëng kïu
trúâi rng rúån nhû sùỉp chïët, khưng cố tiïëng kïu nâo so sấnh cho
ngang. Nïëu àem tiïëng gâo ca Êm ti so vúái tiïëng kïu trúâi àố chó lâ
tiïng kïu ïm ấi trong bâi "Thùçng cåi" ca trễ nhỗ. Bẩn sệ tûå than:
"Trúâi húäi trúâi!" Nïëu tưi t àûúåc bïånh nây thò tưi sệ sung sûúáng tuåt
trêìn, thïì khưng giúâ côn lo bìn gò nûäa". (Bẩn cho tưi nối quấ û? Xin
bẩn cûá hỗi võ y sơ thûúâng chûäa cho bẩn thò biïët).
Bẩn cố thđch sưëng khưng? Cố mën sưëng lêu vâ khoễ mẩnh àïí
hûúãng cấi vui "ùn ngon ng k lâm tiïn trïn àúâi" khưng?. Thđch vêåy,
mën vêåy bẩn cûá theo àng lúâi khun sau àêy, cng lẩi ca bấc sơ
Alexis Carrel nûäa. Ưng nối: "Kễ nâo giûä àûúåc têm hưìn bònh tơnh giûäa
nhûäng àư thõ hun nấo thúâi nay kễ àố sệ khưng bõ bïånh thêìn kinh".
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 23

Bẩn cố giûä àûúåc nhû vêåy chùng? Nïëu bẩn lâ mưåt ngûúâi bònh thûúâng,
vo beenhj, bẩn cố thễ tr lúâi. "Cố". Chùỉc chùỉn ta cố nhûäng nùng lûåc
tiïìm tâng mâ cố lệ chûa bao giúâ dng túái. ƯNg Thoreo àậ nối trong
cën "Walden" bêët h ca ưng: "Tưi khưng thêëy cấi gò lâm tưi phêìn
khúãi bùçng kh nùng nêng cao àúâi sưëng ca cư tưi do sûå gùỉng sûác cố
thûác. Khi ta tûå tin, tiïën theo con àûúâng àûåp àệ tûå vẩch ra vâ gùỉng
sûác sưëng theo àúâi sưëng àậ phấc hoẩ trong àêìu, thò ta cố thïí thânh
cưng mưåt cấch rêët khưng ngúâ".
Chùỉc chùỉn nhiïìu àưåc gi cng àêìy nghõ lûåc vâ nùng lûåc tiïìm
tâng nhû cư Olga K Jarvey úã Coeur d'Alêne. Mưåt hưm, trong nhûäng
trûúâng húåp bi àất nhêët, cư nhêån thêëy cưë cố thïí diïåt àûúåc ûu tû. Vêåy
thò tưi tin chùỉc bẩn vâ tưi, chng ta cố thïí diïåt àûúåc ûu tû àûúåc, nïëu
chng ta theo nhûäng chên l cưí truìn mâ tưi bân túái trong cën nây.
Cêu chuån ca cư
Olga K Jarvey chếp lẩi cho tưi nhû vêåy: "Tấm nùm rûúäi trûúác
tưi bõ chûáng ung thû, nố sut lâm tưi chïët lêìn môn, vo cng àau àúán.
Nhûäng y sơ tâi giỗi nhêët trong nûúác, tûác lâ cấc bấc sơ úã dûúäng àûúâng
nhû úã mưåt con àûúâng cng, àûáng trûúác cûãa Êm ti múã sùén. Trong cn
thêët vổng tưi dng àiïån thoẩi kïu võ bấc sơ dûng chûäa cho tưi àïën àïí
mâ rïn la, mâ kïí lïí nưỵi thêët vổng àang chiïëm cûá lông tưi. Song bấc sơ
nống ny ngùỉt lúâi ngay: "Cấi gò vêåy, cư Olga K Jarvey?"Phi can àm lïn
chúá! Nïëu cûá la hết nhû vêåy thò mau chïët lùỉm. Bïånh ca cư rêët nguy
hiïím thiïåt àêëy. Nhûng phi can àm chưëng vúái nố Àûâng ûu phiïìn nûäa
mâ kiïëm viïåc gò lâm cho khy kho ài". Ngay lc àố, tưi nùỉm chùåt
tay, thïì mưåt cấch qu quët àïën nưỵi mong tay àêm sêu vâo da thõt,
àïën nưỵi thêëy lẩnh mònh, mưì hưi chy rông rông theo sưëng lûng. Tưi thïì
rùçng: "Ta khưng ûu phiïìn nûäa! Ta khưng rïn lâ nûäa! Vâ nïëu tinh
thêìn thùỉng àûúåc thïí chêët, ta sệ sưëng".
Bïånh nùång khưng thïí dng quang chêët àûúåc, phi cho chẩy
tuën vâo ung thû ln trong 30 ngây, mưỵi ngây mûúâi pht rûúäi.

Riïng bïånh ca tưi cấc bấc sơ àậ cho chẩy quang tuën trong 49 ngây,
mưỵi ngây 14 pht rûúäi. Nhûng mùåc dêìu xûng tưi gêìn lôi khỗi da, nhû
nhûäng mỗm àấ trïn sûúân àưìi, mùåc d chên tưi nùång nhû chò, tưi cng
chùèng hïì ûu phiïìn! Tưi khưng khốc mưåt tiïëng, tưi cûá móm cûúâi! Phi,
tưi bùỉt båc phi móm cûúâi.
Dale Carnegie 24


"Tưi khưng àiïn túái mûác tin rùçng chó móm cûúâi thưi mâ hïët àûúåc
bïånh nưåi ung, song tưi quët tin rùçng tinh thêìn khoan khoấi gip c
thïí thùỉng àûúåc bïånh. D sao ài nûä lêìn dố tưi àậ tòm thêëy mưåt phếp
trong nhûäng phếp mêìu nhiïåm àïí trõ bïånh nưåi ung. Mêëy nùm gêìn àêy,
tưi mẩnh khỗe khấc thûúâng chđnh lâ nhúâ nhûäng lúâi nhùỉc nhúã ca Bấc
sơ Mc. Caffery. "Hậy can àẫm chưëng àưëi vúái bïånh; àûâng ûu phiïìn nûä;
lâm viïåc gò cho khy kho ài!".
Àïí kïët lån, tưi mën chếp lẩi cêu ca bấc sơ Alexis Carrel
"Nhûäng nhâ kinh doanh khưng biïët thùỉng ûu sêìu sệ chïët súám".
Bổn tđn àưì cìng nhiïåt ca giấo ch Mohammed thûúâng xêm trïn
ngûåc nhûäng cêu th trong kinh thấnh Koran. Tưi cng mën cấc võ
àưåc gi cën nây xêm lïn ngûåc cêu"Nhûäng nhâ kinh doanh khưng biïët
thùỉng ûu sêìu sệ chïët súám".
â mâ biïët àêu àûúåc? Bấc sơ Alexis Carrel mën nối cẫ túái bẩn àố
khưng chûâng!
Mêëy nùm trûúác, mưåt bíi sấng, mưåt ưng hâng xốm gộ cûãa nhâ
tưi phi ài chng àêåu ngay. Ưng lâ mưåt trong sưë hâng ngân ngûúâi tònh
nguån ài gộ cûãa tûâng nhâ úã khùỉp chêu thânh Nûäu Ûúác àïí nhùỉc nhúã
dên chng. Nhûäng ngûúâi súå sïåt nưëi ài nhau hâng giúâ tẩi nhâ
thûng, súã chûäa lûãa, súã cưng an vâ c trong nhûäng xđ nghiïåp àïí àûúåc
chng àêåu. Hún 2.000 bấc sơ vâ nûä àiïìu dûúäng lâm viïåc nấo nhiïåt
ngây àïm. Tẩi sao lẩi cố sûå kđch thđch àố? lâ vò khi êëy chêu thânh

Nûäu ûúác cố tấm ngûúâi lïn àêåu vâ hai ngûúâi chïët. Hai ngûúâi chïët
trong dên sưë gêìn tấm triïåu ngûúâi!.
Tưi àậ sưëng trïn 37 nùm úã Nûäu ûúác, vêåy mâ vêỵn chûa cố mưåt
ngûúâi nâo lẩi gộ cûãa bo tưi phi àïí phông chûáng ûu sêìu, mưåt chûáng do
cm xc sinh ra mâ trong 37 nùm qua àậ giïët ngûúâi mưåt vẩn lêìn nhiïìu
hn bïånh àêåu!
Khưng cố mưåt ngûúâi nâo lẩi gộ cûãa cho tưi hay rùçng hiïån trong
nûúác M, cûá mûúâi ngûúâi cố mưåt ngûúâi bõ chûáng thêìn kinh suy nhûúåc
mâ àẩi àa sưë nhûäng kễ àố àïìu do ûu tû vâ cm xc bêët an mâ sanh
QÚÈNG GẤNH LO ÀI VÂ VUI SƯËNG 25

bïånh. Cho nïn tưi phi viïët chûng nây àïí gộ cûãa bẩn vâ xin bẩn àïì
phông.
Bấc sơ Alexis Carrel, ngûúâi àûúåc gii thûúãng Nobel vïì y hổc, àậ
nối: "Nhûäng nhâ kinh doanh khưng biïët thùỉng ûu sêìu sệ chïët súám".
Mâ cấc bâ nưåi trúå cng vêåy, cấc ưng th y cng vêåy, cấc bâ thúå nïì
cng vêåy.
Mêëy nùm trûúác nhên dõp nghó, tưi àấnh xe dẩo vng Texas vâ
New Mexico vúái bấc sơ O.F.Gobe, mưåt trong nhûäng võ trûúãng ban y tïë
súã Ho xa Santa Fế. Chng tưi bân vïì nhûäng tai hẩi ca lo lùỉng vâ bấc
sơ nối: "By chc phêìn trùm bïånh nhên ài tòm bấc sơ àïìu cố thïí tûå
chûäa hïët bïånh nïëu bỗ àûúåc nưỵi lo lùỉng vâ súå sïåt. êëy xin àûâng nghơ
rùçng tưi cho bïånh ca hổ lâ bïånh tûúãng! Hổ cố bïånh thiïåt nhû nhûäng
ngûúâi àai nùång vêåy. Mâ cố khi bïånh ca hổ côn nguy hiïím h nhiïìu
nûäa, chùèng hẩn nhû bõ thêìn kinh suy nhûúåc nâ trng thûåc, cố ung
thû trong bao tûã, àau tim, mêët ng, nhûác àêìu vâ bõ chûáng tï liïåt.
Nhûäng bïånh àố khưng phi lâ tûúãng tûúång, tưi biïët rộ vêåy, vò chđnh toi
àậ bõ ung thû bao tûã trong 12 nùm trúâi.
Súå sinh ra lo. Lo lâm cho thêìn kinh cùng thùèng, ta cấu kónh hẩi
cho nhûäng dy thêìn kinh trong bao tûã, lâm cho dõch võ biïën chêët ài vâ

thûúâng sinh chûáng võ ung".
Bấc sơ Joseph F. Montagne, tấc gi cën: "Bïånh àau bao tûã do
thêìn kinh" cng nối àẩi khấi nhû vêåy. Ưng bo: "khưng phi thûác ùn
lâm cho tưi cố ung thû trong bao tûã mâ ngun nhên chđnh lâ cấi ûu
tû nố cùỉn rûát tưi".
Bấc sơ W.C.Alvarez úã dûúäng àûúâng Mayo thò nối: "Nhûäng ung
thû trong bao tûã sûng thïm hay tiïu búát ài lâ tu sûå mïåt nhổc ca bưå
thêìn kinh tùng hay gim".
Mưåt cåc nghiïn cûáu 15.000 ngûúâi àau bao tûã úã nhâ thûng
Mayo àậ chûáng thûåc àiïìu êëy. Trong nùm ngûúâi thò bưën ngûúâi c thïí
khưng cố gò khấc thûúâng hïët. Súå, lo, oấn, ghết, tđnh vư cng đch k,
khưng biïët thđch nghi vúái hoân cnh, nhûäng cấi àố àưi khi lâ ngun
nhên ca bïånh àau bao tûã vâ chûáng võ ung. Bïånh thûá hai nây cố thïí
giïët bẩn àûúåc. Theo túâ bấo Life nố àûáng hẩng thûá mûúâi trong nhûäng
bïånh nguy hiïím nhêët.