BÀI THUYẾT TRÌNH NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC(NSNN) pdf

NGÂN SÁCH NHÀ
NGÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC(NSNN)
NƯỚC(NSNN)
I. ĐỊNH NGHĨA NSNN VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA
I. ĐỊNH NGHĨA NSNN VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA
NSNN
NSNN
1.VAI TRÒ CỦA NSNN TRONG QUÁ TRÌNH
1.VAI TRÒ CỦA NSNN TRONG QUÁ TRÌNH
PHÁT TRIỂN NỀN KT – XH CỦA QUỐC GIA
PHÁT TRIỂN NỀN KT – XH CỦA QUỐC GIA
2.CÁC NGUỒN THU CỦA NSNN
2.CÁC NGUỒN THU CỦA NSNN
3.BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC BỘI CHI NSNN
3.BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC BỘI CHI NSNN

ĐỊNH NGHĨA NSNN
ĐỊNH NGHĨA NSNN

NSNN là các quan hệ kinh tế phát sinh
NSNN là các quan hệ kinh tế phát sinh
gắn
gắn
liền
liền
với quá trình tạo lập, phân
với quá trình tạo lập, phân
phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung
phối và sử dụng quỹ tiền tệ tập trung

của Nhà nước khi Nhà nước tham gia
của Nhà nước khi Nhà nước tham gia
phân phối các nguồn tài chính quốc
phân phối các nguồn tài chính quốc
gia nhằm thực hiện các chức năng của
gia nhằm thực hiện các chức năng của
Nhà nước trên cơ sở luật định.
Nhà nước trên cơ sở luật định.

ĐẶC ĐIỂM
ĐẶC ĐIỂM

Việc tạo lập và sử dụng quỹ NSNN gắn với quyền lực
Việc tạo lập và sử dụng quỹ NSNN gắn với quyền lực
của Nhà nước và việc thực hiện các chức năng của
của Nhà nước và việc thực hiện các chức năng của
Nhà nước…
Nhà nước…

NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước…….
NSNN luôn gắn chặt với sở hữu Nhà nước…….

Quỹ NSNN luôn được phân chia thành các quỹ tiền
Quỹ NSNN luôn được phân chia thành các quỹ tiền
tệ nhỏ hơn trước khi đưa vào sử dụng
tệ nhỏ hơn trước khi đưa vào sử dụng

Hoạt động thu, chi NSNN được thực hiện theo
Hoạt động thu, chi NSNN được thực hiện theo
nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.

nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.

I.VAI TRÒ CỦA NSNN TRONG QUÁ
I.VAI TRÒ CỦA NSNN TRONG QUÁ
TRÌNH PHÁT TRIỂN NỀN KT – XH CỦA
TRÌNH PHÁT TRIỂN NỀN KT – XH CỦA
QUỐC GIA
QUỐC GIA

Về mặt kinh tế
Về mặt kinh tế

Về mặt xã hội
Về mặt xã hội

Về mặt thị trường
Về mặt thị trường

Các vai trò khác
Các vai trò khác

A.Về mặt kinh tế
A.Về mặt kinh tế

NSNN là công cụ chủ yếu phân bổ
NSNN là công cụ chủ yếu phân bổ
các nguồn tài chính quốc gia, kích
các nguồn tài chính quốc gia, kích
thích phát triển sản xuất kinh doanh
thích phát triển sản xuất kinh doanh

và chống độc quyền, định hướng hình
và chống độc quyền, định hướng hình
thành cơ cấu kinh tế mới, thúc đẩy
thành cơ cấu kinh tế mới, thúc đẩy
tăng trưởng kinh tế ổn định và bền
tăng trưởng kinh tế ổn định và bền
vững
vững

B.Về mặt xã hội
B.Về mặt xã hội

NSNN là công cụ có hiệu lực
NSNN là công cụ có hiệu lực
của Nhà nước để điều chỉnh
của Nhà nước để điều chỉnh
trong lĩnh vực thu nhập, góp
trong lĩnh vực thu nhập, góp
phần giải quyết các vấn đề xã
phần giải quyết các vấn đề xã
hội
hội
.
.

C. VỀ MẶT THỊ TRƯỜNG
C. VỀ MẶT THỊ TRƯỜNG

NSNN là công cụ để điều
NSNN là công cụ để điều

tiết thị trường, bình ổn giá
tiết thị trường, bình ổn giá
cả và kiềm chế lạm phát.
cả và kiềm chế lạm phát.

Các vai trò khác của ngân sách
Các vai trò khác của ngân sách
Nhà nước
Nhà nước

Đảm bảo sự công bằng trong kinh tế vùng
Đảm bảo sự công bằng trong kinh tế vùng

Đảm bảo sự công bằng trong kinh tế
Đảm bảo sự công bằng trong kinh tế
ngành
ngành

Tạo ra sự chuyển dịch trong cơ cấu kinh tế
Tạo ra sự chuyển dịch trong cơ cấu kinh tế
xã hội theo ý muốn chủ quan của Nhà
xã hội theo ý muốn chủ quan của Nhà
nước
nước

2.CÁC NGUỒN THU CỦA
2.CÁC NGUỒN THU CỦA
NSNN
NSNN


Khái niệm
Khái niệm

Thu NSNN là việc nhà nước dùng
Thu NSNN là việc nhà nước dùng
quyền lực của mình để tập trung một
quyền lực của mình để tập trung một
phần nguồn tài chính quốc gia nhằm
phần nguồn tài chính quốc gia nhằm
thoả mãn các nhu cầu của nhà nước.
thoả mãn các nhu cầu của nhà nước.





_ Cơ cấu các khoản thu NSNN đều gắn với chức năng,
_ Cơ cấu các khoản thu NSNN đều gắn với chức năng,
nhiệm vụ và quyền lực chính trị của nhà nước. Sự ra đời,
nhiệm vụ và quyền lực chính trị của nhà nước. Sự ra đời,
tồn tại và phát triển của nhà nước là điều kiện xuất hiện
tồn tại và phát triển của nhà nước là điều kiện xuất hiện
những khoản thu NSNN. Ngược lại đến lượt mình, các
những khoản thu NSNN. Ngược lại đến lượt mình, các
khoản thu NSNN là tiền đề vật chất không thể thiếu được
khoản thu NSNN là tiền đề vật chất không thể thiếu được
để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Mọi
để thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Mọi
khoản thu của nhà nước đều được thể chế hoá bởi các
khoản thu của nhà nước đều được thể chế hoá bởi các

chính sách, chế độ, pháp luật của nhà nước.
chính sách, chế độ, pháp luật của nhà nước.


Đặc điểm
Đặc điểm

- Thu NSNN được hình thành từ nhiều
- Thu NSNN được hình thành từ nhiều
nguồn khác nhau, nhưng chung quy lại là
nguồn khác nhau, nhưng chung quy lại là
bắt nguồn từ nền kinh tế quốc dân và gắn
bắt nguồn từ nền kinh tế quốc dân và gắn
chặt với kết quả của các hoạt động sản
chặt với kết quả của các hoạt động sản
xuất kinh doanh. Vì vậy thu NSNN phải
xuất kinh doanh. Vì vậy thu NSNN phải
dựa vào thực trạng nền kinh tế trong từng
dựa vào thực trạng nền kinh tế trong từng
thời kỳ nhất định.
thời kỳ nhất định.

CÁC NGUỒN THU CHỦ YẾU
CÁC NGUỒN THU CHỦ YẾU



Thuế, phí, lệ phí do các tổ chức và cá nhân nộp theo
Thuế, phí, lệ phí do các tổ chức và cá nhân nộp theo
quy định của pháp luật.

quy định của pháp luật.

Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước
Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước

Thu từ hoạt động sự nghiệp.
Thu từ hoạt động sự nghiệp.

Thu từ bán hoặc cho thuê tài nguyên, tài sản thuộc sở
Thu từ bán hoặc cho thuê tài nguyên, tài sản thuộc sở
hữu nhà nước.
hữu nhà nước.

Thu từ vay nợ và viện trợ không hoàn lại của Chính phủ
Thu từ vay nợ và viện trợ không hoàn lại của Chính phủ
các nước, các tổ chức, cá nhân nước ngoài, từ sự đóng
các nước, các tổ chức, cá nhân nước ngoài, từ sự đóng
góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài
góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài
nước.
nước.

Thu khác: như thu từ phạt, tịch thu, tịch biên tài sản
Thu khác: như thu từ phạt, tịch thu, tịch biên tài sản

NGUỒN THU QUAN TRỌNG
NGUỒN THU QUAN TRỌNG
NHẤT
NHẤT


Nguồn thu quan trọng nhất của NSNN
Nguồn thu quan trọng nhất của NSNN
là thuế, phí, lệ phí vì: Thuế ,phí, lệ
là thuế, phí, lệ phí vì: Thuế ,phí, lệ
phí là các khoản thu mang tính chất
phí là các khoản thu mang tính chất
thường xuyên, có tính chất bắt buộc,
thường xuyên, có tính chất bắt buộc,
cụ thể do luật định
cụ thể do luật định

CHI NSNN
CHI NSNN

Khái niệm
Khái niệm


Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng
Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng
quỹ NSNN nhằm đảm bảo thực hiện các
quỹ NSNN nhằm đảm bảo thực hiện các
chức năng của Nhà nước theo những
chức năng của Nhà nước theo những
nguyên tắc nhất định.
nguyên tắc nhất định.



Đặc điểm

Đặc điểm



Chi NSNN luôn gắn chặt với việc thực hiện các nhiệm vụ phát
Chi NSNN luôn gắn chặt với việc thực hiện các nhiệm vụ phát
triển KT- CT-XH của Nhà nước.
triển KT- CT-XH của Nhà nước.

Chi NSNN gắn với quyền lực Nhà nước.
Chi NSNN gắn với quyền lực Nhà nước.

Quốc Hội là cơ quan quyền lực cao nhất quyết định quy mô,
Quốc Hội là cơ quan quyền lực cao nhất quyết định quy mô,
nội dung, cơ cấu chi NSNN
nội dung, cơ cấu chi NSNN

Chính phủ là cơ quan hành pháp, có nhiệm vụ quản lý, điều
Chính phủ là cơ quan hành pháp, có nhiệm vụ quản lý, điều
hành các khoản chi NSNN.
hành các khoản chi NSNN.


Chi NSNN mang tính chất không hoàn trả
Chi NSNN mang tính chất không hoàn trả
trực tiếp.
trực tiếp.

Chi NSNN là một bộ phận cấu thành luồng
Chi NSNN là một bộ phận cấu thành luồng

vận động tiền tệ….,
vận động tiền tệ….,

Tính hiệu quả của các khoản chi NSNN được
Tính hiệu quả của các khoản chi NSNN được
xem xét trên tầm vĩ mô…,
xem xét trên tầm vĩ mô…,

MỐI QUAN HỆ CỦA CHI NSNN
MỐI QUAN HỆ CỦA CHI NSNN

Mối quan hệ giữa chi NSNN với các chính
Mối quan hệ giữa chi NSNN với các chính
sách tiền tệ, chính sách tài chính có ý nghĩa
sách tiền tệ, chính sách tài chính có ý nghĩa
cực kỳ to lớn trong việc thực hiện các mục
cực kỳ to lớn trong việc thực hiện các mục
tiêu của kinh tế vĩ mô như tăng trưởng kinh
tiêu của kinh tế vĩ mô như tăng trưởng kinh
tế, công ăn việc làm, giá cả
tế, công ăn việc làm, giá cả

TÌNH HÌNH NSNN
TÌNH HÌNH NSNN


- Khi Tổng thu > Tổng chi
- Khi Tổng thu > Tổng chi

+ Thặng dư ngân sách. Điều này tốt cho quốc
+ Thặng dư ngân sách. Điều này tốt cho quốc
gia, cần duy trì và phát huy hơn nữa
gia, cần duy trì và phát huy hơn nữa


- Khi Tổng thu < Tổng chi
- Khi Tổng thu < Tổng chi
+Bội chi(thâm hụt) ngân sách. Điều này thì
+Bội chi(thâm hụt) ngân sách. Điều này thì
không tốt cho quốc gia, cần phải tìm biện pháp
không tốt cho quốc gia, cần phải tìm biện pháp
khắc phục
khắc phục

3.CÁC BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
3.CÁC BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
THÂM HỤT NGÂN SÁCH
THÂM HỤT NGÂN SÁCH

Tăng thu, giảm chi NSNN.
Tăng thu, giảm chi NSNN.

Vay nợ trong và ngoài nước để bù đắp bội chi.
Vay nợ trong và ngoài nước để bù đắp bội chi.




Phát hành tiền.
Phát hành tiền.



BIỆN PHÁP XỬ LÝ BỘI CHI Ở
BIỆN PHÁP XỬ LÝ BỘI CHI Ở
NƯỚC TA
NƯỚC TA

- Chính phủ phải thắt chặt chi tiêu công,
- Chính phủ phải thắt chặt chi tiêu công,
loại bỏ những chi tiêu không cần thiết…,
loại bỏ những chi tiêu không cần thiết…,

Để thu hẹp thâm hụt ngân sách thì song
Để thu hẹp thâm hụt ngân sách thì song
song với việc giảm chi tiêu, Chính phủ cũng
song với việc giảm chi tiêu, Chính phủ cũng
cần cải thiện các nguồn thu ngân sách…,
cần cải thiện các nguồn thu ngân sách…,