Trường chay phòng bệnh ? docx

Trường chay phòng bệnh
Ăn chay có lợi gì?
Bằng những phân tích khoa học, người ta thấy đặc điểm
đặc trưng của chất béo trong khi ăn chay là ít có axit béo
bão hòa, vô cùng giàu axit béo chưa bão hòa. Dầu oliu, dầu
cọ, dầu đậu nành, dầu hướng dương, dầu vừng, dầu lạc, dầu
ngô được coi là nguồn thực phẩm chay có họ hàng cung
cấp những chất này. Vốn được coi là một axit béo có liên
quan đến LDL, axit béo bão hoà vẫn được quy kết cho tội
làm tăng cholesterol máu, là nguy cơ làm gia tăng các bệnh
mạch vành, bệnh tăng huyết áp, bệnh đột quỵ Axit béo
chưa bão hòa, trái lại, làm giảm các LDL và tăng các HDL,
các cholesterol tốt có ý nghĩa làm giảm nguy cơ sức khoẻ
của bệnh tim mạch, bệnh béo phì, bệnh đái tháo đường týp
2. Như vậy, thực phẩm chay đóng góp một phần quan trọng
trong điều chỉnh các yếu tố nguy cơ sức khỏe thuộc về chất
béo.

Chế độ ăn chay cần cân bằng, đa dạng v
à
phong phú.
Nghiên cứu nhiều chế độ ăn chay khác nhau người ta đều
cho một kết quả chung: giảm tổng lượng chất béo bão hòa,
giảm hàm lượng cholesterol, có thêm nhiều axit forlic,
nhiều chất xơ, nhiều chất chống oxy hóa, các chất quang
hợp và các carotenoid. Cung cấp đủ và cân bằng hai axit
amin cần thiết là lysin và methionin.
Sử dụng thực phẩm chay giúp làm giảm béo phì, giảm được
chỉ số khối cơ thể. Cụ thể, nếu sử dụng chế độ chay thường
xuyên thì có thể giúp giảm chỉ số BMI cỡ 2kg/cm2. Hạ
được chỉ số BMI tức là chúng ta tiệm cận đến ngưỡng cân

nặng chuẩn.
Chẳng những vậy, thực phẩm chay còn giúp giảm nguy cơ
bệnh mạch vành. Nguy cơ bệnh mạch vành được giảm 35%
khi có sử dụng chế độ ăn chay. Tác dụng làm hạ chỉ số
huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương đã cho thấy ý
nghĩa của chế độ chay với người bị tăng huyết áp. Người ta
tính toán và thấy rằng, nếu giảm huyết áp tâm trương
5mmHg thì làm giảm nguy cơ đột qụy não 34%, giảm nguy
cơ bệnh lý tim mạch 21%. Mà ăn chay lại làm giảm 5-
10mmHg huyết áp cả tâm thu và tâm trương nên rõ ràng là
nó vô cùng ý nghĩa với những bệnh nhân này.
Trên ảnh hưởng tới bệnh đái tháo đường týp 2, ăn chay
cung cấp nhiều chất xơ. Điều này làm tăng chuyển hoá
đường trong máu, làm giảm tỷ lệ nguy cơ bị đái tháo
đường, giảm mức độ và tiến triển của bệnh.
Nhiều công trình nghiên cứu cho rằng ăn chay còn có tác
dụng với sức khoẻ hệ xương. Ăn chay không hề có tác hại
xấu cho hệ xương mà còn có tác dụng tốt. Nó không làm
giảm tỷ trọng xương. Một số nghiên cứu cho thấy rằng
người ăn chay không gặp vấn đề tiêu cực gì về mật độ
xương. Tuy nhiên, do tính phức tạp của vấn đề, căn bệnh
này còn phụ thuộc vào quá nhiều các yếu tố khác như lười
vận động, ăn không đủ can-xi, rong kinh, rong huyết nên
việc kết luận cũng mới chỉ dừng lại ở chỗ ăn chay có tác
dụng với hệ xương.
Nhiều công trình nghiên cứu gần đây nhất còn kết luận ăn
chay với điều kiện là ăn đầy đủ rau quả hàng ngày sẽ cải
thiện được vóc dáng, và cải thiện được sức khoẻ nói chung.
Đặc biệt là làn da sẽ trở nên khoẻ, đẹp và sáng hơn, đặc biệt
là những người thuộc chủng tộc có da màu vàng như chúng

ta và các quốc gia châu Á. Chưa hết, ăn chay, nhất là ăn các
loại rau củ quả có màu đỏ đậm và màu vàng như cà chua,
cà-rốt, bí ngô, gấc, dưa hấu chứa nhiều beta caroten có tác
dụng chống oxy hoá, cực kỳ có lợi cho hệ miễn dịch và hệ
sinh sản.
Gần đây, các nhà nghiên cứu về thận học còn thấy một kết
quả đầy thú vị một lần nữa khẳng định thêm giá trị của chế
độ ăn chay vốn đã đầy ưu việt. Được thử nghiệm thăm dò
về hàm lượng chất phốt-pho trong máu ở những bệnh nhân
bị bệnh thận, người ta thấy, chế độ ăn chay làm giảm nồng
độ các chất phốt-pho trong máu. Điều này là có lợi cho
những bệnh nhân bị bệnh lý thận có suy giảm khả năng lọc
máu vì như vậy chế độ ăn chay làm giảm nguy cơ và mức
độ nhiễm độc các hợp chất phốt-pho bị tồn lưu. Sử dụng
chế độ ăn chay sẽ góp phần nâng cao sức khoẻ và giảm
thiểu những biến chứng do tình trạng suy thận gây ra.
Xét về góc độ kéo dài tuổi thọ, chế độ ăn chay cũng chứng
minh được tác dụng độc đáo này. Bằng chứng được thể
hiện trên 2500 người già có sử dụng chế độ ăn khác nhau.
Một bên là ăn chay và một bên là sử dụng chế độ ăn giàu
chất béo động vật. Sau 10 năm theo dõi, 40% người cao
tuổi đã sử dụng chế độ ăn giàu chất béo động vật đã dừng
cuộc sống trên trần gian sớm hơn so với người sử dụng chế
độ ăn chay, 21% ca tử vong có liên quan đến chế độ ăn
nhiều thịt. Mặc dù tuổi thọ còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố
khác như tình trạng dinh dưỡng cân bằng, bệnh lý đi kèm,
điều kiện gia đình, chăm sóc y tế, nhưng những kết quả
nghiên cứu về ảnh hưởng của ăn chay tới tuổi thọ của con
người cũng phần nào cho thấy, ăn chay là một yếu tố có vai
trò kéo dài tuổi cuộc sống của chúng ta.

Các tác dụng khác của ăn chay bao gồm hạ tỷ lệ bệnh đột
quỵ não, hạ tỷ lệ ung thư trực tràng, thực quản, dạ dày,
phổi, vú. Giảm tới 40% ung thư trực tràng ở nhóm người ăn
chay thường xuyên. Ăn chay cũng có tác dụng cải thiện các
rối loạn về khớp và các bệnh về thận.

Khi ăn chay không nên ăn ch
ỉ một loại
thực phẩm.
Như vậy là ăn chay quả thực là có nhiều tác dụng. Nó còn
đặc biệt được phát huy kết quả khi nó được sử dụng đúng
cách.
Ai nên ăn chay?
Vốn được coi là yếu tố làm giảm béo phì, ăn chay như là
lời khuyên đầu tiên với những người béo phì. Đặc biệt
những người có chỉ số BMI báo động trên 40. Việc sử dụng
chế độ chay thường xuyên sẽ cải thiện chỉ số này và do đó
trả lại cho cơ thể vẻ khoẻ mạnh và gọn gàng.
Vì có những tác dụng chẳng thể chối cãi trên hệ tim mạch,
nên ăn chay là một lời khuyên tốt cho những người bị bệnh
lý tim mạch. Những người cao tuổi, những người bị bệnh
tăng huyết áp, những bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim, thiếu
máu cơ tim, những người phải đặt sten động mạch vành thì
nên ăn chay thường xuyên. Sự gia giảm con số huyết áp
không những có ý nghĩa với những bệnh nhân tăng huyết
áp mà còn giúp làm chậm tiến hóa các quá trình bệnh lý ở
các bệnh nhân có bệnh lý tim mạch khác. Tăng cường lựa
chọn các loại rau, củ, quả, hạn chế các loại thực phẩm chay
giàu chất béo như dừa, vừng, lạc.
Nghiên c

ứu nhiều chế
đ
ộ ăn chay khác nhau
ngư
ời ta đều cho một
k
ết quả chung: giảm
Vì làm gia cố hệ miễn dịch, kéo dài
tuổi thọ nên những người bị bệnh
mạn tính đường hô hấp, đường tiêu
hoá, những người già, người ít vận
động nên sử dụng chế độ chay. Vì
ăn chay giúp kịp thời làm điều hoà
các gốc oxy hóa dư thừa trong cơ
thể, củng cố khả năng phòng vệ của
hệ miễn dịch.
Lại do có tác dụng làm giảm mỡ
máu, giảm đường máu nên những
bệnh nhân đái tháo đường hoặc
những người có nguy có bị đái tháo
đường nên ăn chay. Vì có nhiều chất xơ nên những bệnh
nhân bị táo bón, rối loạn tiêu hoá nên sử dụng chế độ chay.
Để có một chế độ ăn chay tốt, nên ăn chay thường xuyên,
cân bằng, đa dạng và phong phú. Không ăn chỉ một loại
thực phẩm, mà cần đảm bảo đủ các thành phần dinh dưỡng
nêu trên.
BS. Hồng Phong
tổng lư
ợng chất béo
bão hoà, giảm h

àm
lư
ợng cholesterol, có
thêm nhi
ều axit forlic,
nhiều chất xơ, nhi
ều
chất chống oxy
hoá,
các ch
ất quang hợp
và các carotenoid.
Cung cấp đủ v
à cân
b
ằng hai axit amin
cần thiết l
à lysin và
methionin.