LẼ GHÉT THƯƠNG (tt) (Trích “ Truyện Lục Vân Tiên” ) doc

LẼ GHÉT THƯƠNG (tt)
(Trích “ Truyện Lục Vân Tiên” )
- Nguyễn Đình Chiểu-

1.ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: Phân tích mối quan hệ giữa ghét và thương của ông
Quán?
3. Bài mới

Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt




* Hoạt động1
- GV tổ chức hoạt động nhóm:
+ Hình thức: nhóm nhỏ ( theo
bàn)
(?) Ông Quán thương những
người nào? Những người ấy có
II. Tìm hiểu văn bản.
a.Mối quan hệ giữa ghét và thương.
b. Lẽ ghét, thương của ông Quán.
* Ông Quán ghét.
* Ông Quán thương.
- Những người tài rộng chí cao, đức độ
hết lòng vì dân, nhưng lại gặp phải số
phận long đong.
 Tình thương của ông Quán suy cho
đặc điểm chung gì? Điều đó
cho thấy ông Quán quan tâm

đến lớp người nào trong xã
hội?
- Học sinh trao đổi thảo luận,
cử
đại diện trả lời trước lớp
- GV nhận xét và chốt lại kiến
thức
*Hoạt động2
- HS làm việc độc lập.
(?) Chỉ ra những biện pháp
nghệ thuật mà tác giả sử dụng
trong những câu thơ trên? Nêu
tác dụng?
- GV phát vấn HS trả lời




cùng là thương dân, thương đời.








* Nghệ thuật.
- Điệp ngữ:
+ “Ghét”tạo nên một điệp khúc buồn có

tác dụng nhấn mạnh những điều đáng
ghét.
+ “Thương” để nhấn mạnh thái độ
thương yêu quý trọng.
- Cách diễn đạt: Câu lục nói về nỗi ghét
cụ thể đối với vua chúa, câu bát tả cảnh
khổ của dân Vua chúa các thời này là
những kẻ đáng ghét nhất vì chúng chẳng


(?) Nêu ý nghĩa của hình tượng
nhân vật ông Quán?
- GV phát vấn HS trả lời


*Hoạt động3
- Qua việc thể hiện lẽ ghét
thương của ông Quán, tác giả
bày tỏ thái độ gì?
- HS chia 6 nhóm, trao đổi thảo
luận, trả lời câu hỏi
- GV chỉ định đại diện trả lời
trước lớp sau đó chốt lại kiến
thức




quan tâm gì đến dân, đẩy dân vào cảnh
lầm than khổ cực.

* Ý nghĩa:
- Tiêu biểu cho phẩm chất, tính cách của
người dân Nam Bộ: thẳng thắn, yêu ghét
phân minh, trọng nghĩa, khinh tài.
- Phát ngôn cho lẽ ghét thương của tác
giả.
c. Thái độ của tác giả.
- Đứng hẳn về phía nhân dân bị áp bức
mà lên án bọn vua chúa bạo ngược, bất
nhân.
- Thương xót cho nhân dân phải chịu cảnh
lầm than, khổ cực và số phận long đong
của những nho sĩ hiền tài không gặp vận
gặp thời.
 Tư tưởng lấy dân làm gốc thấm nhuần
trong các điều thương, ghét.
- Tâm sự của Nguyễn Đình Chiểu:




*Hoạt động 4
(?) Chỉ ra các phương tiện ngôn
ngữ trong lời của ông Quán
như: điệp ngữ, thành ngữ, tiểu
đối, từ láy…Phân tích tác dụng
của chúng trong việc tạo nên
giọng điệu truyền cảm của ông
Quán?
- HS chia 4 nhóm trả lời vào

phiếu học tập






+ Thương bậc hiền tài có phần thương
mình.
+ Mượn tư liệu từ sử sách xa xưa để ít
nhiều nói về tình hình xã hội Việt Nam
dưới chế độ nhà Nguyễn: áp bức bóc lột
nhân dân, đẩy nhân dân vào cuộc sống
đói khổ cùng cực.

d. Đặc sắc nghệ thuật.
- Dùng nhiều điển tích để nói chuyện đạo
lí nhưng không khô khan, giáo huấn.
- Ngôn ngữ: giản dị, mộc mạc nhưng đầy
cảm xúc khiến người dễ đồng cảm với lẽ
ghét thương của tác giả.
- Điệp ngữ dồn dập.
+ Cụm “ghét đời”được lặp lại 8 lần ở 10
câu liền nhau.
+ “Thương ông”, “Thương thầy” lặp 9 lần
ở 14 câu.

Hoạt động 5
( Củng cố, hướng dẫn, dặn dò)

- GV hướng dẫn HS khái quát
nội dung cơ bản của đoạn trích
- Hs đọc ghi nhớ sgk

- Gv hướng dẫn hs luyện tập
+ HS làm bài tập trong SGK
+ GV yêu cầu HS làm vào
bảng phụ thời gian 3 phút, HS
lên bảng trình bày, GV nhận
xét.
- Gv dặn dò, hướng dẫn Hs
chuẩn bị bài: Chuẩn bị đọc
thêm bài “ Chạy giặc” và “ Bài
 Diễn tả thái độ ghét thương dứt khoát
mãnh liệt của tác giả.
- Nghệ thuật đối: Tạo cho câu thơ nhịp
nhàng, cân đối, mang vẻ đẹp cổ điển.
- Sử dụng khẩu ngữ.
 Bút pháp trữ tình trong đoạn thơ.

III.Tổng kết :
- Lẽ ghét thương của NĐC xuất phát từ
tình cảm yêu thương nhân dân, mong
muốn nhân dân được sống yên bình, hạnh
phúc, những người tài đức có điều kiện
thực hiện chí bình sinh
- Đặc trưng bút pháp trữ tình của NĐC:

triết lí đạo đức nhưng không hề khô khan
cứng nhắc mà dạt dào cảm xúc
IV. Luyện tập:
- HS có thể chọn câu 4 hoặc câu 7,8 tự do
thể hiện những điều đã cảm nhận được
ca phong cảnh Hương Sơn”
- Gv rút kinh nghiệm bài dạy