Bài giảng Kỹ thuật số (chương 9) ppt

1
1
Chương 9
Các mạch số thường gặp
Th.S Đặng NgọcKhoa
Khoa Điện-ĐiệnTử
2
Nộidung
 Mạch giảimã/Mạch mã hóa
 Mạch ghép kênh
 Mạch phân kênh
 Mạch so sánh
 Chuyểnmã
 Data Bus
2
3
Mạch giảimã
 Ứng vớimỗitrạng thái củangõvàochỉ có
mộtngõraở trạng thái tích cực.
 Mứctíchcựccóthể là mứcthấphoặccao
4
Mạch giảimã1 sang 8
3
5
IC giảimã74LS138
6
Bộ giảimã1 sang 32
 Có thể sử dụng 4 IC 75LS138 để làm bộ
giải mã 1 sang 32
4
7

GiảimãBCD -Decimal
 Mộtsố mạch giảimãkhôngsử dụng tất
cả 2
N
ngõ vào củanó
 Mạch giải mã BCD – Decimal có 4 ngõ vào
và 10 ngõ ra
 Ngõ ra ở trạng thái tích cực(mứcthấp)
chỉ khi mã BCD tương ứng vớinóđược
đưa đếnngõvào
 Khi ngõ vào không phảilàgiátrị BCD thì
không có ngõ ra nào tích cực
 IC 74LS42 giải mã BCD - Decimal
8
GiảimãBCD -Decimal
5
9
Ứng dụng mạch giảimã
 Kếthợpbộđếmvàbộ giảimãđể cung
cấptínhiệu theo trình tự thờigianchocác
thiếtbị
 Bộđếm không đồng bộ 74LS239 hoạt
động ở MOD-16
 Ngõ ra củabộđếm được đưa đếnngõvào
củamạch giảimã
10
Ứng dụng mạch giảimã
6
11
Giải mã BCD – LED 7 đoạn

 LED 7 đoạn đượcchế tạotừ 7 LED thông
thường
12
IC hiểnthị LED 7 đoạn
LED
7
13
LED và LCD
 Đèn LED (Light Emitting Diode) phát sáng
khi có dòng điệnchạy qua nó
 LCD (Liquid Crystal Display) hiểnthị tinh
thể lỏng
 LCD hoạt động vớitínhiệuxoaychiều
điệnápthấp, tầnsố thấp
 Đèn LED tạo ra ánh sáng mạnh hơn, LCD
sử dụng ít công suấthơn
14
Nguyên lý hoạt động củaLCD
 Control = low, ngõ ra của EX-OR sẽ giống với
ngõ vào. ĐiệnáptrênLCD = 0, LCD = off
 Control = high, ngõ ra của EX-OR sẽ ngược
với sóng ngõ vào. ĐiệnáptrênLCD làsóng
vuông 5 và -5V, LCD ở trạng thái on
8
15
LCD 7 đoạn
16
Nguyên lý hoạt động củaLCD 7 đoạn
9
17

Mạch mã hóa
 Hoạt động ngượclạivớimạch giảimã
 Mạch mã hóa có mộtsố ngõ vào nhưng vào một
thời điểmchỉ có mộtngõvàoở trạng thái tích cực
18
Mạch mã hóa octal-binary
10
19
Ưutiêntrongmãhóa
 Trong trường hợp có nhiềungõvàoở
trạng thái tích cựcthìngõrasẽ tương
ứng vớingõvàocótrọng số cao nhất
20
Ví dụ mạch mã hóa
11
21
Ví dụ mạch mã hóa
 Sử dụng IC 74LS147
 Các công tắctương ứng với các nút nhất
từ 0 đến9
 Bình thường tấtcả các công tắcmở, các
ngõ vào ở trạng thái cao, BCD ngõ ra là
0000
 Khi có mộtphímnhấn, mạch sẽ tạora
một mã BCD tương ứng
22
Mạch ghép kênh
12
23
Mạch ghép kênh

 Mạch ghép kênh còn đượcgọilàmạch
chọndữ liệu.
 Mạch có nhiều ngõ vào.
 Tạimộtthời điểmchỉ có mộtngõvào
được đưa đếnngõra.
 Các đường select quyết định ngõ vào nào
đượcchọn.
24
Mạch ghép kênh 2 ngõ vào
 Mạch ghép kênh 2 ngõ vào Z = I
0
S’ + I
1
S
13
25
Mạch ghép kênh 4 ngõ vào
26
Mạch ghép kênh 8 ngõ vào IC 74151
14
27
Mạch ghép kênh 8 ngõ vào IC 74151
28
Mạch ghép kênh 16 ngõ vào
 Sử dụng 2 IC
74151 để tạo
ra bộđếm 16
ngõ vào
15
29

Mạch ghép kênh 2 ngõ vào 4 bit
 Mạch có 2 nhóm
ngõ vào, mỗi
ngõ vào có 4 bit.
 Mạch có 1 ngõ
select để chọn1
trong 2 nhóm
ngõ vào
30
Ứng dụng mạch ghép kênh
16
31
Hiểnthị bộđếm2 chữ số
32
Biến đổi Parallel - Serial
17
33
Tạo hàm logic
34
Mạch phân kênh
 Mạch phân kênh (DEMUX) có mộtngõvào
và ngõ vào này sẽđượcphânđếnmột
trong nhiềungõra
18
35
Mạch phân kênh 1 - 8
36
Mạch phân kênh
 IC giải mã 74LS138 có thểđượcsử dụng để làm
bộ phân kênh vớingõvàoE

1
làm ngõ vào data
19
37
Hiểnthị hệ thống báo động
38
Mạch so sánh biên độ
 IC so sánh 4 bit 74HC85
20
39
IC 74HC85
 So sánh nhóm bit A và nhóm bit B
 IC có 3 ngõ ra tương ứng vớiA>B, A<B,
A=B.
 Ngõ vào tầng đượcsử dụng trong trường
hợp dùng nhiều IC 74HC85 để là bộ so
sánh nhiềuhơn4 bit.
 Trong trường hợp so sánh 4 bit, I
A<B
, I
A>B
đượcnối đất, I
A=B
nốinguồn+5V
40
Bảng chân trị IC 74HC85
21
41
So sánh nhiềuhơn4 bit
42

Ứng dụng điềukhiểnnhiệt độ
22
43
Chuyểnmã
 Mạch chuyểnmãcóchứcnăng biết đổidữ
liệu thành ra mã nhị phân hay ngượclại
Biến đổi2 số BCD sang nhị phân
44
Chuyểnmã
Sử dụng bộ cộng
song song 4 bit
74HC83 để thực
hiệnbộ biến đổi
BCD sang nhị phân
23
45
Data Bus
 3 thiếtbị có thể chung một đường truyền
để truyềntínhiệu đếnCPU
46
Data Bus
 Phương pháp miêu tả kếtnối data bus,
“/8” ký hiệu data bus có 8 đường
24
47
Data Bus
 Thanh ghi 3 trạng thái đượcsử dụng để
kếtnốivới data bus
48
Data Bus

 Miêu tảđơngiảntổ chứccủaBUS
25
49
Câu hỏi?