Tiết 1&2: Phong cách Hồ Chí Minh - GA Ngữ Văn9 - 3 cột

TUẦN: 01 Ngày soạn: 15/8/2008
TIẾT 1 & 2 Ngày dạy: 18/8/2008
BÀI 1
PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH.
( Lê Anh Trà )
II. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức: Giúp học sinh
- Thấy được vẻ đẹp trong phong cách HCM là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân
tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
2. Kĩ năng: Rèn kĩ năng đọc, hiểu, phân tích văn bản nhật dụng.
3. Thái độ: Từ lòng yêu kính, tự hào về Bác, HS có ý thức tu dưỡng, học tập, rèn luyện theo gương
Bác.
II. Chuẩn bị:
- Tranh ảnh hoặc băng hình về Bác.
- Những mẩu chuyện về cuộc đời HCM: Giai thoại về Bác: Hoa mừng sinh nhật đem viếng người đã
khuất.( Để học tốt Ngữ văn 9- trang 6)
III. Tiến trình lên lớp:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung ghi
1. Ổn định: Kiểm tra sĩ số lớp
2. Kiểm tra SGK, vở ghi chép. Hướng dẫn
cách học bộ môn.
3. Bài mới:
- Giới thiệu bài: HCM không những là nhà
yêu nước, nhà cách mạng vĩ đại mà còn
một danh nhân văn hoá thế giới. Vẻ đẹp
văn hoá chính là nét nổi bật trong phong
cách HCM.
* HĐ 1: Tìm hiểu chung về tác giả, tác
phẩm:
- GV nêu cách đọc: Văn bản viết về HCM
cần đọc khúc chiết, mạch lạc, thể hiện niềm

tôn kính đối với Người.
- Gv đọc mẫu đoạn 1 và gọi HS đọc tiếp.
- GV yêu cầu Hs đọc thầm chú thích và
kiểm tra việc hiểu nghĩa một số từ trọng
tâm
- GV lưu ý HS về văn bản nhật dụng với
các chủ đề:
+ Quyền sống của con người
+ Bảo vệ hòa bình, chống chiến tranh
+ Vấn đề sinh thái, môi trường
Văn bản này đề cập đến vấn đề sự hội nhập
với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hóa dân
tộc.
- Hỏi: VB này được viết theo phương thức
biểu đạt nào? Thuộc loại văn bản gì?
- GV hỏi về xuất xứ của văn bản
*HĐ 2: Hướng dẫn phân tích văn bản
- GV: Văn bản chia làm mấy phần? Nội
dung chính từng phần?
- Báo cáo sĩ số
- HS chú ý đọc đúng, diễn cảm
thể hiện sự kính trọng đối với
Bác
- HS theo dõi bạn đọc, nhận
xét cách đọc theo yêu cầu của
GV
- HS đọc thầm chú thích và trả
lời
- HS dựa vào phần cuối của
văn bản phát biểu.

- HS làm việc độc lập, phát
hiện: Nghị luận (chính luận)
loại văn bản nhật dụng.
I- Đọc chú thích
văn bản:

- Xuất xứ: Trích
trong “ Phong cách
HCM”
II- Đọc hiểu văn
bản:
- GV cho HS đọc lại phần 1 và hỏi:
Những tinh hoa văn hoá nhân loại đến với
HCM trong hoàn cảnh nào?

-Hỏi: Để có được vốn tri thức sâu rộng
ấy, BH của chúng ta đã như thế nào?
+ GV nhấn mạnh: Người đã nắm vững
phương tiện giao tiếp là ngôn ngữ → nói,
viết khoảng 28(N2) tiếng nói của các nước.
Đây chính là chìa khóa đề mở ra kho tri
thức văn hóa của nhân loại.
- Hỏi: Bằng sự ham học hỏi hiểu biết, kết
quả HCM đã có được vốn tri thức nhân loại
ở mức độ nào?
- Hỏi: Điều quan trọng đáng nói trong việc
tiếp thu văn hoá nước ngoài của Bác đó là
gì?( theo tinh thần như thế nào)
- Hỏi: Theo em điều kỳ lạ nhất đã tạo nên

phong cách HCM là gì? Câu văn nào trong
văn bản đã nói rõ điều đó?
- GV khái quát: Trên nền văn hóa dân tộc
mà tiếp thu những cái mới. tất cả những
ảnh hưởng quốc tế đó đã nhào nặn với cái
gốc văn hóa dân tộc không gì lay chuyển
được tạo nên một nhân cách, một lối sống
rất VN, rất phương Đông, đồng thời cũng
rất mới, rất hiện đại.
- Hỏi: Để làm rõ đặc điểm phong cách văn
hóa nói trên, tác giả đã sử dụng phương
pháp thuyết minh nào? ( Cho HS nhắc lại
kiến thức cũ: so sánh, liệt kê, kể kết hợp
bình luận…)
TIẾT 2
- GV: Câu văn cuối khẳng định HCM đã
- HS: Suy nghĩ dựa vào phần
chuẩn bị bài:
+ Phần 1: HCM với sự tiếp thu
tinh hoa văn hoá nhân loại.
+ Phần 2: Những nét đẹp trong
lối sống của HCM.
- HS suy nghĩ phát biểu:
+ Bác tiếp thu tinh hoa văn
hoá nhân loại trong cuộc đời
hoạt động cách mạng đầy gian
nan, vất vả bắt nguồn từ khác
vọng tìm đường cứu nước hồi
đầu thế kỷ:
+ Năm 1911 rời Bến Nhà

Rồng
+ Thăm, ở nhiều nước, đi
nhiều nơi, tiếp xúc nhiều nền
văn hoá Đông, Tây, hiểu biết
sâu rộng nền văn hoá các nước
trên thế giới.
- HS dựa vào VB trả lời
+ Thạo nhiều thứ tiếng
+ Lao động học hỏi, làm
nhiều nghề
+ Sâu sắc uyên thâm.
- Tiếp thu có chọn lọc, không
ảnh hưởng một cách thụ động,
tiếp thu nhứng cái được, cái
hay, cái đẹp và phê phán
những mặt tiêu cực.
- HS dựa vào SGK trả lời:
- Tiếp thu văn hoá nhân loại
dựa trên nền tảng văn hoá dân
tộc.
( Nhưng điều kỳ lạ…gì lay
chuyển được )
+ Kết hợp giữa kể và bình luận
(VD: ít có vị lãnh tụ nào lại
am hiểu nhiều về các dân
tộc…, câu cuối đoạn1)
1/ Hồ Chí Minh với
sự tiếp thu tinh hoa
văn hoá nhân loại.
- Hoạt động cách

mạng, tiếp xúc
nhiều nền văn hoá
Đông, Tây trên thế
giới.
- Ham học hỏi,hiểu
biết.
- Tiếp thu có chọn
lọc.
2 / Nét đẹp trong
lối sống của HCM:
tiếp thu văn hoá thế giới trên nền tảng văn
hoá dân tộc và trở thành một phong cách
rất VN. Đây là câu văn có vai trò đặt biệt:
Vừa khép lại vấn đề đã trình bày vừa mở
ra một vấn đề mới
- Gọi HS đọc đoạn 2 của văn bản
- Hỏi: Khi trình bày nét đẹp trong lối sống
của HCM, tác giả đã tập trung vào những
phương diện nào?
- Ở mỗi phương diện tác giả đã giới thiệu
ra sao? Em cảm nhận nhận như thế nào?
- Hỏi: Em hình dung thế nào về cuộc sống
của các nguyên thủ quốc gia các nước khác
ở cùng thời với Bác và cuộc sống đương
đại ngày nay?
- Theo em Bác có xứng đáng được đãi ngộ
như họ không?
- Qua đó em cảm nhận thế nào về lối sống
của HCM?
- GV: liên hệ 1 số bài thơ: Theo chân Bác,

Tức cảnh PB…
- Hỏi: Theo em, chọn cách sống như vậy
có phải Bác đã tự thần thánh hoá, tự làm
cho mình khác người, khác đời hay không?
Em nghĩ gì về cách sống đó?
- Hỏi: Em nhớ lại đã học VB nào ở lớp 7, 8
về lối sống giản dị của BH?
- GV liên hệ: Cách sống này gợi ta nhớ đến
lối sống của những những bậc hiền triết
ngày xưa: Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh
Khiêm:
Thu ăn măng trúc đông ăn giá
Xuân tắm hồ sen hạ tắm ao
*HĐ 4: Hướng dẫn tổng kết
- Để làm nổi bật vẻ đẹp trong phong cách
HCM, tác giả đã sử dụng những biện pháp
nghệ thuật gì?
- Có thể tóm tắt vẻ đẹp phong cách HCM
thế nào?
- GV: Trong cuộc sống hiện đại ngày nay
xét về phương diện văn hoá, em thử nêu
- HS đọc.
+ Nơi ở, làm việc
+ Trang phục
+ Ăn uống
- HS quan sát văn bản phát
biểu
+ Nơi ở: Chiếc nhà sàn nhỏ
bằng gỗ.
+ Trang phục: Quần áo bà ba

nâu, áo trấn thủ, dép lốp thô
sơ
+ Ăn uống: Cá kho, rau luộc,
cà muối cháo hoa.
- HS tự bộc lộ
- Đây là lối sống thanh cao,
một cách tu dưỡng tinh thần,
một quan điển thẩm mỹ về
cuộc sống.
+ Đức tính giản dị của BH
(P.V. Đồng)
- Kể kết hợp bình luận
- Chọn lọc chi tiết tiêu biểu.
- Đối lập (vĩ nhân nhưng hết
sức gần gũi, giản dị; am hiểu
mọi nền văn hoá thế giới
nhưng hết sức dân tộc, hết sức
VN )

- HS thảo luận phát biểu
- Nơi ở, làm việc:
Nhỏ bé, mộc mạc
- Trang phục: Giản
dị
Ăn uống: Đạm bạc,
dân dã
- Sống giản dị,
thanh cao.
3/ Tổng kết:
- Nghệ thuật đối

lập, kết hợp kể xen
bình luận
- Hoà nhập quốc tế
nhưng phải giữ gìn
và phát huy bản sắc
dân tộc
một vài biểu hiện mà em cho là có văn hoá
hoặc phi văn hoá.
- GV chốt lại: -Vấn đề ăn mặc
- Cơ sở vật chất
- Nói năng ứng xử
- Hỏi: Từ tấm gương của HCM qua bài học
em đã cảm nhận thế nào về phong cách của
HCM và suy nghĩ bản thân em phải sống
như thế nào?
*HĐ 5: Hướng dẫn luyện tập:
- GV cho HS đọc câu chuyện” Hoa mừng
sinh nhật đem viếng người đã khuất “
- Hát minh hoạ “ HCM đẹp nhất tên
Người”
4. Củng cố:
- Gọi HS đọc ghi nhớ SGK
5 Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Đọc thêm tư liệu về HCM
- Soạn bài: Văn bản “ Đấu tranh cho một
thế giới hoà bình”.G.G.Mác Két.
- HS đọc ghi nhớ SGK tr 8.
IV/ Luyện tập.
¯ Rút kinh nghiệm: …………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………….

======v======