Tính nhân bản của CNXH docx

Sinh thời, Các Mác với bộ Tư bản bất hủ đã chỉ ra những khuyết tật mang tính
bản chất của chủ nghĩa tư bản, và cũng đã tiên đoán tương lai của loài người sẽ
đi tới chủ nghĩa xã hội.
Giờ đây, 1 thế kỷ rưỡi sau Mác, để nói về chủ nghĩa tư bản, người ta nói tới đại
diện tiêu biểu nhất cho mô hình phát triển của nó. Đó là nước Mỹ, đang là nước
giàu và mạnh nhất thế giới.

Năm 2005, một cơn bão Catrina, dân nghèo Mỹ phải chết gần 2000 người.
Trong khi nước Mỹ chỉ cần 1 tuần là có thể di chuyển hàng vạn quân tới I - rắc
xa xôi thì hàng ngàn người nghèo đã không thể tránh được một thảm họa đã
được bảo trước. Đơn giản là vì những người (chủ yếu là người da đen) này
không thể di chuyển đến nơi an toàn theo những điều kiện chi phí bảo đảm lợi
nhuận cho các hãng vận tải.
Năm 2006, ở Mỹ, thiểu số 1% những người giàu nhất chiếm tới 21,2% tổng thu
nhập của cả nước, trong khi đó tổng thu nhập của 50% những người nghèo
nhất chỉ có 12,8% tổng thu nhập của cả xã hội. Điều này có nghĩa là, cứ 100
người Mỹ chia nhau 5 đô la thì một người giàu nhất sẽ bỏ túi 1,06 đô la ; 3,94 đô
la chia cho 99 người còn lại, trong đó 50 người nghèo nhất chia nhau 0,64đô la.
(TTXVN-Oa sinh tơn, 15/10/2007).
Và một nước Mỹ giàu nhất thế giới song tỷ lệ người mù chữ và không có bảo
hiểm để chữa bệnh thì lại khá cao, cao hơn rất nhiều nước khác. Những người
này không phải là người dân nước Mỹ hay sao? Nước Mỹ sẽ còn giàu lên, song
để cho ai? Chắn chắn là không phải cho số đông con người (số đông mới thực
sự được gọi là Loài) mà chỉ cho 1 nhóm người rất nhỏ.
Loài người đã đi vào thế kỷ 21 với bao thành tựu mới về khoa học và công nghệ
- vốn là biểu tượng của sự chiến thắng của con người với các thế lực tự nhiên
như Các Mác khẳng định, đã tạo ra của cải cho thế giới gấp nhiều lần tất cả các
chế độ xã hội trước tư bản cộng lại (Thế giới ngày nay thật lắm người giàu có,
xa hoa). Song đồng thời, cũng như Các Mác từng khẳng định, dưới chủ nghĩa tư
bản, con người lại bị nô dịch nhiều hơn bởi chính những hậu quả của các thành
tựu ấy: Nạn đói, khủng hoảng năng lượng, nạn ô nhiễm môi trường – và hệ luỵ

là bạo loạn - như một cơn sóng thần đe dọa loài người vẫn không thể giải quyết
được, dù là chỉ cần một phần kinh phí của cuộc chiến tranh vô lý ở Irắc (do một
nước tư bản đứng đầu cố ý tiến hành, không được Liên hợp quốc đồng ý).
Thế giới của chúng ta hiện nay về bản chất liệu đã tốt đẹp hơn thời Các Mác,
Ăng - ghen bao nhiêu, khi một số nơi càng giàu có lên thì nhiều nơi khác lại càng
lắm cảnh bần cùng. Chúng ta không thể không suy nghĩ về câu nói của một lãnh
tụ cánh tả ở Mỹ la tinh khi nói về về số người chết đói và chết do suy dinh dưỡng
được báo cáo của Liên hợp quốc dẫn ra mới đây: “ Những gì (đang) diễn ra trên
thế giới đúng là một vụ thảm sát… Vấn đề không phải là ở chỗ sản xuất lương
thực… Vấn đề là do mô hình kinh tế, chính trị và xã hội cuả thế giới”.
Chiến tranh sẽ còn là căn bệnh không bao giờ tránh khỏi khi các tập đoàn tư
bản kinh doanh vũ khí còn đó, luôn tìm cách để bán được thật nhiều hàng cho
Chính phủ mà chính họ đã ủng hộ và dựng nên. Với các khoản tiền khổng lồ mà
chính quyền Tổng thống Mỹ G.Bush chi cho việc mua vũ khí, trang thiết bị cho
cuộc chiến tranh tại Irắc và Apganistan và thúc đẩy các quốc gia khác chạy đua
theo, các nhà thầu General Dynamics Corp., Northrop Grumman… đã thu nhiều
lợi lộc nhất (chỉ tính trong quý 3 năm 2007, các tập đoàn này đều có lợi nhuận 2
con số - TTXVN, Oasinhtơn, T.10.2007).
Vì thế, chẳng có gì là khó hiểu khi một đại diện đảng Cộng hoà ở Mỹ lên cầm
quyền, người ta biết ngay là sẽ có chiến tranh, bởi ông ta chính là đại diện cho
lợi ích của các tập đoàn tư bản công nghiệp quân sự, mà các tập đoàn này liệu
có còn đất sống khi thế giới này hoà bình?
Và các vấn đề như ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu vốn là mặt trái của
chính sự phát triển tư bản chủ nghĩa, đang đe dọa cuộc sống của hàng tỷ
người, nhưng nước tư bản lớn nhất là Mỹ lại là nước khước từ việc ký Nghị định
thư Kyoto về cắt giảm khí nhà kính (vốn do họ gây ra nhiều nhất).
Rõ ràng là loài người không thể mong muốn một xã hội mà ở nơi này lương thực
dùng làm nhiên liệu chạy xe hơi cho một số người, còn nơi khác thì hàng trăm
triệu người đang khốn quẫn trong nạn đói. Rõ ràng là mô hình xã hội hiện nay
của loài người là không ổn, càng không hoàn thiện, đầy rẫy khuyết tật không

sao khắc phục nổi.
Loài Người cần phải tìm con đường đi tới một xã hội tốt đẹp thực sự, mà hình
mẫu của nó sẽ không phải là lấy từ một nước tư bản, kể cả nước phát triển nhất
hiện nay – nước Mỹ.
Và người đầu tiên nghĩ tới con đường này chính là người đã cùng với Ăng -
ghen viết lên Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản từ Thế kỷ thứ 19 (1848)- Các Mác.
Dù đã được cảnh báo từ đó, dù đã có nhiều điều chỉnh, dù vẫn đang tạm thời
thắng thế, song đến nay chủ nghĩa tư bản vẫn đầy rẫy khuyêt tật không thể khắc
phục nổi cho dù nó có giàu có đến đâu. Sự bất công trong cùng một loài mà ta
gọi là loài Người, đầy tự hào, lại chẳng hề giảm đi cùng với sự gia tăng của cải.
Thật nghịch lý khi các thành tựu khoa học công nghệ càng đem lại nhiều tiện
nghi cho cuộc sống một số người thì nguy cơ hủy diệt toàn bộ sự sống trên trái
đất lại càng hiện hữu.
Đó là do từ bản chất của nó, bản chất bóc lột - lấy lợi nhuận làm mục tiêu là
không bao giờ thay đổi.
Chúng ta thì khác, dù còn nghèo, dù còn đang cố gắng nhưng còn chưa thực
hiện được văn minh và công bằng triệt để, nhưng mỗi bước tiến của nền kinh
tế vật chất thì công bằng xã hội cũng phải được cải thiện, càng giàu hơn thì
cũng càng phải tốt hơn. Dù còn rất thiếu thốn phương tiện vật chất, Việt Nam
vẫn làm tất cả để đảm bảo an toàn tối đa cho người dân trong thiên tai. Dù là
bão to đến đâu, không thể để có chuyện hàng ngàn người chết vì 1 cơn bão, vì
dù sao bão không như động đất và sóng thần – loài người chưa dự báo chính
xác được. Nhìn cảnh những đội quân do Chính phủ Việt Nam cử đến trợ giúp
người nghèo vượt qua thiên tai bất chấp hiểm nguy và tốn kém, thật cảm động
và tự hào. Bởi vì bản chất xã hội ta là một xã hội vì con người, chứ không phải
tất cả chỉ vì lợi nhuận cho một nhóm người.
Không phải dễ dàng mà một nước còn đang chưa giàu như Việt Nam lại là một
trong những nước thực hiện mục tiêu thiên niên kỷ của Liên hợp quốc – mục
tiêu xóa đói giảm nghèo – nhanh nhất thế giới, đồng thời thực hiện nhiều mục
tiêu khác vì cộng đồng tốt hơn nhiều nước vốn đang có thu nhập trung bình cao

hơn. Các nước còn nghèo như VN hiện nay đa số chưa thể có tỷ lệ người dân
được đi học cao như thế, càng không có sự chăm sóc ý tế để có tuổi thọ trung
bình cao như thế, càng không có đa số người dân được tiếp cận với dịch vụ
thông tin, Internet dễ dàng như thế…
Chỉ với định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta mới làm được như vậy. Và chúng
ta sẽ còn làm tốt hơn nhiều nữa.
Việt Nam là bạn của các dân tộc. Chúng ta không thù hằn gì nước Mỹ nữa cả vì
đã xác định khép lại qúa khứ (dù khó mà quên được rằng họ đã dội xuống đất
nước này một lượng bom đạn nhiều hơn cả thế giới dùng trong Chiến tranh thế
giới thứ hai, bây giờ vẫn còn hàng ngàn hec-ta đất không thể canh tác vì còn
chứa đầy bom mìn của họ, và nỗi đau da cam do họ gây ra thì chưa biết khi nào
mới hết…). Song vì chúng ta coi mình thuộc về Loài Người, trong đó tiêu chí
phát triển là phải vì con người trước hết, thì hiển nhiên, sẽ phải thấy rằng: Một
xã hội tư bản như thế có thể là mục tiêu vươn tới của chúng ta? Chúng ta có thể
phát triển đất nước mình bằng cách đi dội bom lên đầu nước khác? Chúng ta có
thể chấp nhận đất nước càng lắm người giàu, lại càng lắm người không biết
chữ, lại càng lắm người không được chữa bệnh, lại càng lắm người không thoát
được khỏi thiên tai…?
Chắc chắn là không. Cho dù bây giờ còn chưa giàu có văn minh bằng nhiều
nước tư bản thì chúng ta cũng không thể nhằm tới cái đích ấy mà đi. Chúng ta
cần, và cả loài người cũng cần phải có một mục tiêu khác, cao đẹp thực sự,
nhân văn thực sự, vì con người trên hết. Đó chính là chủ nghĩa xã hội. Và cũng
do đó, cần phải có con đường đi phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện của nước
mình thì mới tới được mục tiêu ấy.
Dù chủ nghĩa tư bản phát triển cũng có nhiều thành tựu văn minh mà chúng ta
còn chưa đạt được, chúng ta phải học tập họ, thì chúng ta vẫn cứ không thể
chọn đi con đường của chủ nghĩa tư bản, vì nó không thể đến cái mà ta mong
muốn. Chỉ có điều, chúng ta phải luôn hiểu rằng: Con đường chưa từng có tiền
lệ này của chúng ta đương nhiên phải có rất nhiều chông gai, thử thách; và sai
lầm của những người đi trên con đường ấy trong những thời điểm và giai đoạn

nhất định là không thể tránh khỏi.
Năm 1871, với Công xã Pa - ri, Nhà nước vô sản đầu tiên trên thế giới chỉ tồn tại
được hơn 70 ngày, nhưng những giá trị cao đẹp của nó vẫn còn sống mãi. Gần
nửa thế kỷ sau, với Cách mạng Tháng Mười Nga, chủ nghĩa xã hội hồi sinh hiện
thực thành hệ thống thế giới, đã tồn tại được hơn 70 năm Mỗi lần sụp đổ một
mô hình chủ nghĩa xã hội, rồi sẽ lại có lần hồi sinh mạnh mẽ, lần sau càng mạnh
hơn lần trước, tốt đẹp hơn trước, bởi ước mơ về một xã hội không có người bóc
lột người, thực sự công bằng, thực sự dân chủ, thực sự văn minh thì vẫn là khát
khao cháy bỏng của nhân loại tiến bộ.
Loài Người sẽ đi đến chủ nghĩa xã hội như Các Mác và Ăng-ghen đã tiên đoán.
Chúng ta tin như vậy. Không phải chúng ta ngộ nhận vội vàng, mà vì từ khi có
Tuyên ngôn của Đảng cộng sản đến nay đã hơn 160 năm, với biết bao biến cố
thăng trầm, năm 2000, qua cuộc bình chọn trên Internet toàn cầu, người ta vẫn
chọn Các Mác là người đứng đầu trong số các nhà tư tưởng qua 20 thế kỷ của
loài người.Và mới đây thôi, với cuộc khủng hoảng tài chính - tiền tệ thế giới từ
năm 2007 (tất nhiên thủ phạm là do các nhà tư bản tài chính gây ra), hậu quả tệ
hại của nó với loài người đến nay vẫn còn chưa có cách gì giải quyết được
(hàng triệu người ở cả các nước tư bản phát triển bỗng rơi vào nghèo khổ, thất
nghiệp, mất nhà cửa; biểu tình, bạo loạn diễn ra khắp nơi…).
Hãy nghe một thanh niên Hy Lạp, đại diện cho hàng triệu thanh niên, phát biểu
tại Festival Thanh niên Thế giới, tại Nam Phi, tháng 12 năm 2010 vừa qua: “Tất
cả chúng tôi muốn được bảo đảm việc làm. Chúng tôi muốn có chủ nghĩa xã
hội”.
Và giờ đây, trong khi đi tìm câu trả lời cho tương lai của thế giới, người ta thấy
bộ Tư bản của Các Mác lại là một trong những cuốn sách được nhiều người
săn lùng tìm mua nhất ở châu Âu.
Đó là những điều ngẫu nhiên chăng? Chắc chắn là không.
Có sức mạnh là tốt, nhưng tốt mới thực sự là sức mạnh.
Định hướng xã hội chủ nghĩa, lựa chọn và quyết tâm của chúng ta.