Phòng ngừa bệnh rối loạn tiền liệt docx

Phòng ngừa bệnh rối loạn tiền liệt tuyến
ối loạn tiền liệt tuyến (RLTLT) là một trong những vấn
đề sức khỏe phổ biến nhất mà nam giới gặp phảo. Ban
đầu với triệu chứng không đáng kể, hơi khó chịu, đến
nghiêm trọng và đau đớn. Có ba rối loạn có thể ảnh
hưởng đến tiền liệt tuyến (TLT): Viêm, phì đại lành
tính và ung thư (UT). Chúng thường không phải luôn
luôn xảy ra những giai đoạn khác nhau trong cuộc đời
của người đàn ông.
Viêm TLT
Với tình trạng này, TLT phồng lên hoặc trở nên nhạy cảm.
Đôi khi nhiễm trùng là nguyên nhân gây nên tình trạng
viêm. Nhưng nhiều lúc không tìm ra được nguyên nhân gây
viêm TLT, thường xảy ra ở độ tuổi 25 - 45. Với các triệu
chứng: đau ở lưng dưới và vùng sinh dục, rối loạn đi tiểu,
xuất tinh đau đớn, khám vùng TLT to hơn bình thường và
đau khi ấn. Điều trị kháng sinh, kháng viêm, giảm đau và
vật lý trị liệu.
Phì đại lành tính
Ở giai đoạn tuổi 45 trở đi, mô bên trong TLT thường bắt
đầu lớn lên. Sự lớn lên này được gọi là phì đại TLT lành
tính. Sự phì đại thường xảy ra ở phần giữa tuyến làm cho
mô TLT chèn ép niệu quản và gây nên các vấn đề tiết niệu
như: tiểu ngắt quãng, tiểu nhiều về ban đêm và bí tiểu.
Nhiều người trải qua các triệu chứng này ở độ tuổi từ 55 -
60 tuổi. Những người khác không có triệu chứng đó cho tới
ngoài 70. Điều trị thuốc phong bế alpha, phẫu thuật, liệu
pháp laser…
Ung thư
UT TLT phổ biến nhất ở tuổi 50, tăng lên theo tỷ lệ thuận
với tuổi tác, là sự lớn lên bất thường và không kiểm soát

được của các tế bào mô, xảy ra bên trong của TLT. Giai
đoạn đầu, không có bất kỳ triệu chứng nào. Khi bệnh phát
triển, các triệu chứng giống như phì đại TLT. Với xét
nghiệm PSA, và sinh thiết TLT có chẩn đoán xác định.
Mặc dù phổ biến song các vấn đề RLTLT không phải
không tránh khỏi. Có những điều nam giới có thể thực hiện
để hạn chế nguy cơ, hoặc giảm tốc độ phát triển của bệnh.
Ba bước quan trọng nhất để duy trì sức khỏe TLT và sức
khỏe nói chung là: ăn uống đầy đủ, thường xuyên vận động
và kiểm tra sức khỏe đều đặn.
Ăn nhiều chất có khả năng chống UT TLT và giảm
nguy cơ RLTLT
Thức ăn và thức uống có thể làm giảm thiểu nguy cơ
RLTLT, đặc biệt là UT. Các nhà nghiên cứu cho biết một
số sản phẩm có nguồn gốc thực vật tỏ ra có lợi cho việc
ngăn ngừa hoặc kiểm soát bệnh UT TLT.
- Cà chua: có chứa chất lycopen, chất này làm cho cà chua
có màu đỏ, có tác dụng oxy hóa mạnh, bảo vệ các tế bào
khỏi tác dụng của các gốc tự do, phân tử độc có thể làm tổn
hại tế bào. Lycopen có trong sản phẩm cà chua nấu chín:
xúp, nước sốt có khả năng chống ung thư tốt hơn lycopen
trong sản phẩm tươi sống: cà chua tươi hoặc nước ép cà
chua.
- Dưa hấu và bưởi đỏ ruột cũng chứa một lượng nhỏ
lycopen.
- Đậu nành: một số hợp chất trong đậu nành giúp kích thích
cơ thể tổng hợp globulin kiểm soát các nội tiết tố giới tính
testosteron và estrogen. Khi được kiểm soát, các nội tiết tố
này giảm tác dụng. Do đó, đậu nành ngoài tác dụng kiểm
soát UT, còn có tác dụng ngăn ngừa chứng phì đại TLT, và

hạ mức cholesterol.

Đậu nành.
- Trà xanh: có chứa hàm lượng chất kháng oxi hóa EGCG
(epigallocatechin - 3 - gallate) cao, chất này giúp ngăn chặn
các tế bào sống bị tổn thương và lão hóa sớm. Ức chế hoạt
tính enzyme cần thiết cho sự phát triển của UT. Các nhà
nghiên cứu đề nghị nam giới uống 3 tách trà xanh mỗi ngày
có tác dụng ngừa UT TLT và UT vú.
- Các loại rau họ bắp cải gồm: cải bắp, bông cải, củ cải
trắng, các loại rau này chứa một số chất có tác dụng ngăn
cản sự phát triển UT TLT.
- Tỏi: giúp tăng cường khả năng miễn dịch, giảm tác động
lan rộng của UT, tăng sự sản xuất enzyme, giúp loại bỏ
những chất gây UT .
- Bổ sung các vitamin và khoáng chất: giúp cho TLT khỏe
mạnh, đặc biệt là các vitamin C, D, E và các muối khoáng
như: selen, kẽm.
- Kiêng chất béo: các nhà nghiên cứu ở Đại học Harward
thấy rằng, những người ăn nhiều chất béo có nguy cơ bị UT
TLT cao hơn 80% với người ăn ít chất béo.
- Ăn nhiều ngũ cốc và rau quả: cách tốt nhất để giảm chất
béo và calo. Thức ăn thực vật, trái cây, rau và các thực
phẩm làm từ ngũ cốc chứa nhiều vitamin, khoáng chất và
chất xơ có tác dụng ngăn ngừa UT, đồng thời có lợi cho sức
khỏe.
Năng vận động thể lực
Tập thể dục đều đặn làm tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện
sự lưu thông máu, tăng cường tiêu hóa, tất cả góp phần
ngăn ngừa UT, giảm tình trạng béo phì, một tác nhân có

khả năng dẫn đến UT.
Tập thể dục giúp cải thiện sức khỏe và khi kết hợp chế độ
dinh dưỡng hợp lý có thể ngăn ngừa RLTLT.
Tập thể dục nhịp điệu, giúp tăng quá trình hít thở và nhịp
tim, cải thiện sức khỏe tuần hoàn, mỗi 30 phút/ngày.
Đi bộ là môn phổ biến nhất, dễ dàng và không tốn kém.
Ngoài ra, kết hợp các loại thể dục thể thao khác như: chạy
xe đạp, đánh gôn, quần vợt, bóng rổ… Tùy tình trạng sức
khỏe của mỗi người mà ta chọn các loại hình thể dục với
quan niệm tập thể dục thể thao là một niềm vui.
Kiểm tra sức khỏe đều đặn
Đây là điều cần thiết để duy trì sức khỏe. Nếu RLTLT xuất
hiện thì khám trực tràng và xét nghiệm PSA có thể phát
hiện bệnh ở giai đoạn sớm nhất, lúc này bệnh dễ điều trị và
chữa khỏi nhất.
Nếu không kiểm tra đều đặn thì nên sắp xếp cuộc hẹn khám
sức khỏe, kể cả khám TLT và biến điều đó thành thói quen
hàng năm.
BS.CKII. TUỆ THÀNH