Liên minh châu Âu (EU)

Khoa L ch s - ĐH. Vinhị ử
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1
1
. Sự ra đời của EU
. Sự ra đời của EU
2
2
. Cơ cấu tổ chức của EU
. Cơ cấu tổ chức của EU
3
3
. Những vấn đề hiện nay
. Những vấn đề hiện nay


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời và phát triển của EU
1. Sự ra đời và phát triển của EU
a. Sự ra đời
a. Sự ra đời

Hơn nửa thế kỷ trước, chính sự tàn phá ở châu Âu sau Thế chiến II
Hơn nửa thế kỷ trước, chính sự tàn phá ở châu Âu sau Thế chiến II
đã đặt ra yêu cầu phải xây dựng những mối quan hệ quốc tế để ngăn
đã đặt ra yêu cầu phải xây dựng những mối quan hệ quốc tế để ngăn

chặn những thảm kịch như vậy tái diễn.
chặn những thảm kịch như vậy tái diễn.

Trên cơ sở tư tưởng đó, sự hợp tác kinh tế được xây dựng từng
Trên cơ sở tư tưởng đó, sự hợp tác kinh tế được xây dựng từng
bước:
bước:

Hai chính khách Pháp Jean Monnet và Robert Schumann là kiến
Hai chính khách Pháp Jean Monnet và Robert Schumann là kiến
trúc sư của nguyên tắc: Cách tốt nhất để bắt đầu tiến trình gắn
trúc sư của nguyên tắc: Cách tốt nhất để bắt đầu tiến trình gắn
kết châu Âu là thông qua phát triển các quan hệ kinh tế.
kết châu Âu là thông qua phát triển các quan hệ kinh tế.

Triết lý này là nền tảng cho Hiệp ước Paris, được ký năm 1951.
Triết lý này là nền tảng cho Hiệp ước Paris, được ký năm 1951.
Cộng đồng Than Thép châu Âu (ECSC) được lập nên, với các
Cộng đồng Than Thép châu Âu (ECSC) được lập nên, với các
thành viên Pháp, Đức, Italy, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg. Khi
thành viên Pháp, Đức, Italy, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg. Khi
Hiệp ước Rome có hiệu lực năm 1958, sáu nước này lập ra Cộng
Hiệp ước Rome có hiệu lực năm 1958, sáu nước này lập ra Cộng
đồng Kinh tế châu Âu và Cộng đồng Năng lượng Nguyên tử châu
đồng Kinh tế châu Âu và Cộng đồng Năng lượng Nguyên tử châu
Âu, hoạt động song song với ECSC.
Âu, hoạt động song song với ECSC.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh

Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời và phát triển của EU
1. Sự ra đời và phát triển của EU

Năm 1967, cả ba khối này hợp lại thành Cộng đồng châu Âu
Năm 1967, cả ba khối này hợp lại thành Cộng đồng châu Âu
(EC), trong đó hướng tập trung chính là về phát triển kinh tế và
(EC), trong đó hướng tập trung chính là về phát triển kinh tế và
nông nghiệp.
nông nghiệp.

Đan Mạch, Ireland và Anh trở thành các thành viên đầy đủ của
Đan Mạch, Ireland và Anh trở thành các thành viên đầy đủ của
EC năm 1973, Hy Lạp tham gia năm 1981, Bồ Đào Nha và Tây
EC năm 1973, Hy Lạp tham gia năm 1981, Bồ Đào Nha và Tây
Ban Nha - 1986, Áo, Phần Lan và Thuỵ Điển -1995.
Ban Nha - 1986, Áo, Phần Lan và Thuỵ Điển -1995.

Hiệp ước về Liên minh châu Âu, được ký tại Maastricht năm
Hiệp ước về Liên minh châu Âu, được ký tại Maastricht năm
1991, chính thức khai sinh Liên minh châu Âu để thay thế EC.
1991, chính thức khai sinh Liên minh châu Âu để thay thế EC.
Đồng thời, Maastricht mở rộng khái niệm liên minh châu Âu
Đồng thời, Maastricht mở rộng khái niệm liên minh châu Âu
sang những lĩnh vực mới. Nó đưa ra chính sách đối ngoại và an
sang những lĩnh vực mới. Nó đưa ra chính sách đối ngoại và an
ninh chung, đồng thời tiến tới chính sách điều phối EU về người tị
ninh chung, đồng thời tiến tới chính sách điều phối EU về người tị
nạn chính trị, nhập cư và khủng bố.

nạn chính trị, nhập cư và khủng bố.

Quyền công dân EU cũng được đưa vào lần đầu tiên, cho phép
Quyền công dân EU cũng được đưa vào lần đầu tiên, cho phép
người dân ở các nước trong EU được đi lại tự do giữa các quốc
người dân ở các nước trong EU được đi lại tự do giữa các quốc
gia thành viên. Hiệp ước này bao gồm Chương Xã hội, mà Anh
gia thành viên. Hiệp ước này bao gồm Chương Xã hội, mà Anh
không tham gia, trong đó đưa ra các chính sách về quyền của
không tham gia, trong đó đưa ra các chính sách về quyền của
người lao động và các vấn đề xã hội khác.
người lao động và các vấn đề xã hội khác.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời của EU
1. Sự ra đời của EU

Điều quan trọng, Maastricht đặt ra thời gian biếu để thiết lập liên
Điều quan trọng, Maastricht đặt ra thời gian biếu để thiết lập liên
minh kinh tế và tiền tệ. Nó định ra các tiêu chuẩn kinh tế và ngân
minh kinh tế và tiền tệ. Nó định ra các tiêu chuẩn kinh tế và ngân
sách, để quyết định khi nào các quốc gia có đủ điều kiện tham gia
sách, để quyết định khi nào các quốc gia có đủ điều kiện tham gia
liên minh này. Maastricht cũng nêu các hình phạt cho những
liên minh này. Maastricht cũng nêu các hình phạt cho những
nước thành viên không kiểm soát được thâm hụt ngân sách.
nước thành viên không kiểm soát được thâm hụt ngân sách.


Đồng tiền chung euro được 11 nước thành viên chính thức sử
Đồng tiền chung euro được 11 nước thành viên chính thức sử
dụng năm 1999. Hy Lạp, do cần thêm giời gian để đáp ứng các
dụng năm 1999. Hy Lạp, do cần thêm giời gian để đáp ứng các
tiêu chuẩn, nhập cuộc hai năm sau. Đan Mạch, Thụy Điển và Anh
tiêu chuẩn, nhập cuộc hai năm sau. Đan Mạch, Thụy Điển và Anh
từ chối tham gia khu vực đồng euro, ít nhất trong thời gian trước
từ chối tham gia khu vực đồng euro, ít nhất trong thời gian trước
mắt. Sau một thời kỳ chuyển tiếp, đồng euro hoàn toàn thay thế
mắt. Sau một thời kỳ chuyển tiếp, đồng euro hoàn toàn thay thế
các đồng tiền quốc gia năm 2002.
các đồng tiền quốc gia năm 2002.
EU qua con số :
EU qua con số :
Các nước thành viên: 25
Các nước thành viên: 25


Dân số: 455 triệu người
Dân số: 455 triệu người


GDP: 9,613 tỷ euro
GDP: 9,613 tỷ euro




Diện tích: 4 triệu km2

Diện tích: 4 triệu km2


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời và phát triển của EU
1. Sự ra đời và phát triển của EU
b. Quá trình mở rộng của EU
b. Quá trình mở rộng của EU

1951 — Đức, Pháp, Italia, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg thành lập
1951 — Đức, Pháp, Italia, Bỉ, Hà Lan và Luxembourg thành lập
Cộng đồng Sắt và Than châu Âu (ECSC) và năm 1957 thành lập
Cộng đồng Sắt và Than châu Âu (ECSC) và năm 1957 thành lập
Cộng đồng kinh tế châu Âu (EEC).
Cộng đồng kinh tế châu Âu (EEC).

1973 — Đan Mạch, Ireland và Anh tham gia. Sau đó là Hy Lạp
1973 — Đan Mạch, Ireland và Anh tham gia. Sau đó là Hy Lạp
(1981), Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha (1986), Áo, Phần Lan và Thuỵ
(1981), Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha (1986), Áo, Phần Lan và Thuỵ
Điển năm 1995.
Điển năm 1995.

1987 — Đơn gia nhập của Thổ Nhĩ Kỳ bị bác bỏ.
1987 — Đơn gia nhập của Thổ Nhĩ Kỳ bị bác bỏ.

1990 — Cyprus, Malta đệ đơn gia nhập.
1990 — Cyprus, Malta đệ đơn gia nhập.


1992 — EEC được đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU), cam kết
1992 — EEC được đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU), cam kết
thông qua đồng tiền chung và một chính sách đối ngoại chung.
thông qua đồng tiền chung và một chính sách đối ngoại chung.

1994 — Hungary và Ba Lan đệ đơn gia nhập, tiếp sau là Romania,
1994 — Hungary và Ba Lan đệ đơn gia nhập, tiếp sau là Romania,
Slovakia, Latvia, Estonia, Lithuania, Bulgaria (1995) và CH Czech
Slovakia, Latvia, Estonia, Lithuania, Bulgaria (1995) và CH Czech
và Slovenia (1996).
và Slovenia (1996).


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời và phát triển của EU
1. Sự ra đời và phát triển của EU

1999 — EU tuyên bố, Ba Lan, Hungary, CH Czech, Latvia, Estonia,
1999 — EU tuyên bố, Ba Lan, Hungary, CH Czech, Latvia, Estonia,
Lithuania, Slovenia, Slovakia, Cyprus và Malta có thể được kết nạp
Lithuania, Slovenia, Slovakia, Cyprus và Malta có thể được kết nạp
vào năm 2004. Romania và Bulgaria phải đợi đến năm 2007. Thổ
vào năm 2004. Romania và Bulgaria phải đợi đến năm 2007. Thổ
Nhĩ Kỳ chưa sẵn sàng mở các cuộc đàm phán gia nhập.
Nhĩ Kỳ chưa sẵn sàng mở các cuộc đàm phán gia nhập.

2000 — Hiệp ước EU được sửa đổi cho phép kết nạp 10 thành viên

2000 — Hiệp ước EU được sửa đổi cho phép kết nạp 10 thành viên
mới.
mới.

2001 — Ireland bác bỏ kế hoạch mở rộng EU trong cuộc trưng cầu
2001 — Ireland bác bỏ kế hoạch mở rộng EU trong cuộc trưng cầu
dân ý, song lại phê chuẩn vào năm sau.
dân ý, song lại phê chuẩn vào năm sau.

2002 — Ba Lan, CH Czech, Hungary, Estonia, Latvia, Lithuania,
2002 — Ba Lan, CH Czech, Hungary, Estonia, Latvia, Lithuania,
Slovakia, Slovenia, Cyprus và Malta hoàn thành các cuộc đàm phán
Slovakia, Slovenia, Cyprus và Malta hoàn thành các cuộc đàm phán
gia nhập và đã được chính thức mời tham gia vào năm 2004.
gia nhập và đã được chính thức mời tham gia vào năm 2004.
Romania và Bulgaria cho biết có thể gia nhập vào năm 2007. EU dự
Romania và Bulgaria cho biết có thể gia nhập vào năm 2007. EU dự
kiến mở các cuộc đàm phán gia nhập với Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2005
kiến mở các cuộc đàm phán gia nhập với Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 2005
nếu Ankara đáp ứng được các tiêu chí về kinh tế và nhân quyền.
nếu Ankara đáp ứng được các tiêu chí về kinh tế và nhân quyền.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
1. Sự ra đời và phát triển của EU
1. Sự ra đời và phát triển của EU

2003 — Ba Lan, CH Czech, Hungary, Estonia, Latvia, Lithuania,

2003 — Ba Lan, CH Czech, Hungary, Estonia, Latvia, Lithuania,
Slovenia, Slovakia, Cyprus và Malta ký kết hiệp ước gia nhập. Các
Slovenia, Slovakia, Cyprus và Malta ký kết hiệp ước gia nhập. Các
nước trên sẽ chính thức được kết nạp vào 1/5, 2004 sau khi được phê
nước trên sẽ chính thức được kết nạp vào 1/5, 2004 sau khi được phê
chuẩn tư cách thành viên.
chuẩn tư cách thành viên.

8/6, 2003 — Ba Lan thông qua trưng cầu dân ý phê chuẩn việc gia
8/6, 2003 — Ba Lan thông qua trưng cầu dân ý phê chuẩn việc gia
nhập EU. Trước đó, Hungary, Slovakia, Slovenia, Malta và
nhập EU. Trước đó, Hungary, Slovakia, Slovenia, Malta và
Lithuania cũng đã thống nhất đồng thuận thông qua hình thức
Lithuania cũng đã thống nhất đồng thuận thông qua hình thức
tương tự.
tương tự.

Ngày 1/5/2004 đã đi vào lịch sử của "lục địa già", vì đây là ngày Liên
Ngày 1/5/2004 đã đi vào lịch sử của "lục địa già", vì đây là ngày Liên
minh châu Âu (EU) chính thức kết nạp thêm 10 quốc gia vào "đại
minh châu Âu (EU) chính thức kết nạp thêm 10 quốc gia vào "đại
gia đình" đông đúc và hùng mạnh của mình. Cộng hòa Séc, Estonia,
gia đình" đông đúc và hùng mạnh của mình. Cộng hòa Séc, Estonia,
Hungary, Latvia, Lithuania, Ba Lan, Slovakia, Slovenia, Malta và
Hungary, Latvia, Lithuania, Ba Lan, Slovakia, Slovenia, Malta và
đảo Síp đã trở thành một bộ phận của EU.
đảo Síp đã trở thành một bộ phận của EU.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh

Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
2. Cơ cấu tổ chức của EU
2. Cơ cấu tổ chức của EU
a. Hội đồng Liên minh châu Âu
a. Hội đồng Liên minh châu Âu



Cơ quan ra quyết định chính của EU
Cơ quan ra quyết định chính của EU



Còn được biết tới dưới tên gọi Hội đồng các Bộ trưởng
Còn được biết tới dưới tên gọi Hội đồng các Bộ trưởng



Đại diện các quyền lợi của các quốc gia thành viên.
Đại diện các quyền lợi của các quốc gia thành viên.



Mỗi nước thành viên được đại diện bởi các bộ trưởng của mình.
Mỗi nước thành viên được đại diện bởi các bộ trưởng của mình.



Quyền chủ tịch luân phiên giữa các nước thành viên 6 tháng/lần.

Quyền chủ tịch luân phiên giữa các nước thành viên 6 tháng/lần.
b. Ủy ban châu Âu
b. Ủy ban châu Âu



Đề xuất dự luật lên Hội đồng và Nghị viện
Đề xuất dự luật lên Hội đồng và Nghị viện



Quản lý việc thực hiện các điều khoản của EU.
Quản lý việc thực hiện các điều khoản của EU.



Các ủy viên được Hội đồng chỉ định 5 năm một lần, theo thỏa
Các ủy viên được Hội đồng chỉ định 5 năm một lần, theo thỏa
thuận với các nước thành viên.
thuận với các nước thành viên.



Nghị viện sẽ thông qua những người được chỉ định
Nghị viện sẽ thông qua những người được chỉ định


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)

2. Cơ cấu tổ chức của EU
2. Cơ cấu tổ chức của EU
c. Nghị viện châu Âu
c. Nghị viện châu Âu



Các thành viên được các công dân EU bầu ra 5 năm một lần
Các thành viên được các công dân EU bầu ra 5 năm một lần



Bỏ phiếu và giảm sát việc thực hiện ngân sách EU
Bỏ phiếu và giảm sát việc thực hiện ngân sách EU



Cân nhắc đề xuất của Ủy ban về các dự luật.
Cân nhắc đề xuất của Ủy ban về các dự luật.



Làm việc với Hội đồng trong các quyết định về luật.
Làm việc với Hội đồng trong các quyết định về luật.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
3. Những vấn đề hiện nay

3. Những vấn đề hiện nay

Tháng 5 – 2004, EU đã kết nạp thêm 10 thành viên mới, nâng tổng số
Tháng 5 – 2004, EU đã kết nạp thêm 10 thành viên mới, nâng tổng số
thành viên lên con số 25. Điều này đánh dấu bước phát triển của
thành viên lên con số 25. Điều này đánh dấu bước phát triển của
chính EU, tạo ra một thị trường rộng lớn, song nó cũng đặt ra không
chính EU, tạo ra một thị trường rộng lớn, song nó cũng đặt ra không
ít thách thức mà EU đang phải tìm cách giải quyết. Hiện nay EU
ít thách thức mà EU đang phải tìm cách giải quyết. Hiện nay EU
đang phải đối diện trước 2 vấn đề lớn sau:
đang phải đối diện trước 2 vấn đề lớn sau:

Vấn đề mở rộng số lượng thành viên
Vấn đề mở rộng số lượng thành viên

Những người ủng hộ việc mở rộng EU cho đây là cách tốt nhất
Những người ủng hộ việc mở rộng EU cho đây là cách tốt nhất
để phát triển sự gắn kết chính trị và kinh tế giữa các dân tộc ở
để phát triển sự gắn kết chính trị và kinh tế giữa các dân tộc ở
châu Âu, nhằm chấm dứt những chia rẽ trong khu vực.
châu Âu, nhằm chấm dứt những chia rẽ trong khu vực.
Những người chỉ trích thì chỉ ra rằng GDP tính theo đầu
Những người chỉ trích thì chỉ ra rằng GDP tính theo đầu
người của các nước thành viên chỉ bằng 40% mức trung bình
người của các nước thành viên chỉ bằng 40% mức trung bình
của các nước EU hiện giờ. Nói cách khác, các thành viên mới
của các nước EU hiện giờ. Nói cách khác, các thành viên mới
là một gánh nặng kinh tế.
là một gánh nặng kinh tế.

Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
3. Những vấn đề hiện nay
3. Những vấn đề hiện nay

Một số cũng lập luận rằng tiến trình ra quyết định của EU sẽ
Một số cũng lập luận rằng tiến trình ra quyết định của EU sẽ
bị trì hoãn, khi số quốc gia ngồi quanh bàn thảo luận gia tăng.
bị trì hoãn, khi số quốc gia ngồi quanh bàn thảo luận gia tăng.
Một số lại lo ngại rằng những người nhập cư từ các nước
Một số lại lo ngại rằng những người nhập cư từ các nước
Đông Âu sẽ đổ vào các nước thành viên để tìm việc làm và
Đông Âu sẽ đổ vào các nước thành viên để tìm việc làm và
phúc lợi. Còn những người ủng hộ đáp lại những tài năng mới
phúc lợi. Còn những người ủng hộ đáp lại những tài năng mới
nên được hoan nghênh và hoạt động nhập cư sẽ không diễn ra
nên được hoan nghênh và hoạt động nhập cư sẽ không diễn ra
ồ ạt. Trong thời gian trước mắt, các thành viên hiện tại được
ồ ạt. Trong thời gian trước mắt, các thành viên hiện tại được
phép giới hạn số người lao động nhập cư từ các nước Đông
phép giới hạn số người lao động nhập cư từ các nước Đông
Âu.
Âu.

Chắc chắn hoạt động mở rộng sẽ tiếp tục sau tháng 5/2004.
Chắc chắn hoạt động mở rộng sẽ tiếp tục sau tháng 5/2004.
Bulgaria, Romania và Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành những cải

Bulgaria, Romania và Thổ Nhĩ Kỳ đang tiến hành những cải
cách cần thiết để trở thành thành viên trong vài năm nữa.
cách cần thiết để trở thành thành viên trong vài năm nữa.
Croatia cũng đã gửi đơn xin, còn Macedonia - nước cộng hòa
Croatia cũng đã gửi đơn xin, còn Macedonia - nước cộng hòa
thuộc Nam Tư cũ - đang chuẩn bị.
thuộc Nam Tư cũ - đang chuẩn bị.


Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
Văn Ngọc Thành – Khoa Sử, ĐH Vinh
LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)
3. Những vấn đề hiện nay
3. Những vấn đề hiện nay

Vấn đề cơ chế hoạt động
Vấn đề cơ chế hoạt động

Hội nghị năm 2002 định ra việc thảo hiến pháp cho EU, nhằm
Hội nghị năm 2002 định ra việc thảo hiến pháp cho EU, nhằm
làm gọn nhẹ và thay thế hệ thống các hiệp ước, hiệp định hiện
làm gọn nhẹ và thay thế hệ thống các hiệp ước, hiệp định hiện
nay. Bản dự thảo đã được bàn thảo tại cuộc họp thượng đỉnh
nay. Bản dự thảo đã được bàn thảo tại cuộc họp thượng đỉnh
ở Brussels tháng 12/2003, nhưng các nước vẫn bất đồng về
ở Brussels tháng 12/2003, nhưng các nước vẫn bất đồng về
quyền bỏ phiếu, đại diện tại Ủy ban châu Âu, hợp tác quốc
quyền bỏ phiếu, đại diện tại Ủy ban châu Âu, hợp tác quốc
phòng và liệu hiến pháp có nên đưa vào vấn đề tôn giáo hay
phòng và liệu hiến pháp có nên đưa vào vấn đề tôn giáo hay

không, v.v…
không, v.v…

Ngay cả khi bản dự thảo chỉ còn việc ký nữa thôi, có lẽ phải
Ngay cả khi bản dự thảo chỉ còn việc ký nữa thôi, có lẽ phải
vài năm sau nó mới được áp dụng. Một số nước tuyên bố sẽ tổ
vài năm sau nó mới được áp dụng. Một số nước tuyên bố sẽ tổ
chức trưng cầu dân ý về việc có phê chuẩn hiến pháp này hay
chức trưng cầu dân ý về việc có phê chuẩn hiến pháp này hay
không.
không.

Vì vậy, trên lý thuyết, EU sẽ tiếp tục hoạt động dưới quy chế
Vì vậy, trên lý thuyết, EU sẽ tiếp tục hoạt động dưới quy chế
hiện giờ trong nhiều năm tới
hiện giờ trong nhiều năm tới