Sinh 9-Tiết 21: Đột biến gen

Trên gTHcsviª nnéi
Trên gTHcsviª nnéi
M«n sinh häc 9
M«n sinh häc 9
Chµo mõng ngµy nhµ gi¸o
ViÖt Nam
20 - 11
Giáo viên thực hiện : Đỗ Thanh Hằng

Kiểm tra bài cũ
Kiểm tra bài cũ
1
1
. Cho một đoạn gen có cấu trúc nh sau:
. Cho một đoạn gen có cấu trúc nh sau:
Mạch 1: - A T G X T X G -
Mạch 1: - A T G X T X G -
Mạch 2: - T A X G A G X -
Mạch 2: - T A X G A G X -
Xác định trình tự các đơn phân của đoạn mạch ARN đ ợc tổng hợp từ mạch 2 ?
Xác định trình tự các đơn phân của đoạn mạch ARN đ ợc tổng hợp từ mạch 2 ?
Đáp án
Đáp án
: - A U G X U X G -
: - A U G X U X G -


2
2
. Nêu bản chất của mối quan hệ giữa gen và tính

. Nêu bản chất của mối quan hệ giữa gen và tính
trạng qua sơ đồ:
trạng qua sơ đồ:


Gen(một đoạn ADN) -> mARN -> Prôtêin -> Tính trạng
Gen(một đoạn ADN) -> mARN -> Prôtêin -> Tính trạng
1
2
3



Ch ¬ng IV
Ch ¬ng IV


biÕn dÞ
biÕn dÞ
BiÕn dÞ
BiÕn dÞ di truyÒn
BiÕn dÞ tæ hîp
BiÕn dÞ kh«ng di truyÒn
(Th êng biÕn)
BiÕn dÞ ®ét biÕn
§ét biÕn gen §ét biÕn NST
§ét biÕn cÊu tróc §ét biÕn cÊu tróc
vµ ®ét biÕn sè l îng
®ét biÕn gen
®ét biÕn gen

Ch ơng
Ch ơng
IV
IV


biến dị
biến dị
Tiết
Tiết
22
22
-
-


Bài 21
Bài 21


Đột biến gen
Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
a
Đoạn gen ban đầu:(a)
Đoạn gen ban đầu:(a)
+ Có 5 cặp Nuclêôtit
+ Có 5 cặp Nuclêôtit
+ Trình tự các cặp Nuclê

+ Trình tự các cặp Nuclê
ụ
ụ
tit
tit


- A X T A G
- A X T A G




- T G A T X
- T G A T X
Đoạn
Đoạn
gen
gen
Số cặp Nuclêôtit
Số cặp Nuclêôtit
Điểm khác so với đoạn
Điểm khác so với đoạn
(a)
(a)
Đặt tên dạng biến đổi
Đặt tên dạng biến đổi


b

b


c
c


d
d
4
Mất cặp G - X Mất 1 cặp Nuclêôtit
6
Thêm cặp A-T Thêm 1 cặp Nuclêôtit
5
Thay thế cặp
T-A bằng X-G
Thay cặp Nuclêôtit này
bằng cặp Nuclêôtit khác
Hoàn thành phiếu học tập?
a
d
b
c



Ch ơng
Ch ơng
IV
IV

biến dị
biến dị
Tiết
Tiết
22
22
-
-


Bài 21
Bài 21


Đột biến gen
Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì ?
Mất, thêm, thay thế một cặp nuclêôtít.
-
Khái niêm Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen
liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtớt , là biến dị di truyền.

- Khái niệm :
- Các dạng đột biến gen :



II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen

-Trong
-Trong
iu kin
iu kin
tự nhiên :
tự nhiên :
t bin gen phỏt sinh
t bin gen phỏt sinh
d
d
o ảnh h ởng phức tạp của môi tr ờng ngoài và môi
o ảnh h ởng phức tạp của môi tr ờng ngoài và môi
tr ờng trong cơ thể, gây rối loạn quá trình tự sao
tr ờng trong cơ thể, gây rối loạn quá trình tự sao
chép của phân tử ADN.
chép của phân tử ADN.


-Trong thực nghiệm : Ng ời ta đã gây ra các đột biến
-Trong thực nghiệm : Ng ời ta đã gây ra các đột biến
nhân tạo bằng tác nhân vật lý hoặc hóa học.
nhân tạo bằng tác nhân vật lý hoặc hóa học.
Trong iu kin t
nhiờn,t bin gen
phỏt sinh do nguyờn
nhõn no ?
Trong thc nghim,
ngi ta ó gõy ra
cỏc t bin nhõn to

bng nhng tỏc
nhõn no ?

- Cỏc ột biến gen biu hiện ra kiểu hình th ờng có hại cho bản
thân sinh vật.
Vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn
lọc tự nhiên và duy trì lâu đời trong điều kiện tự nhiên,gây rối loạn
quá trình tổng hợp Prụtờin.
- t bin gen cú th dn n s bin i kiu hỡnh.
Vì t bin gen cú th lm bin i cu trỳc ca loi Prụtờin m nú mó
húa .
Hóy cho bit t bin
gen cú lm bin i kiu
hỡnh khụng ? Vỡ sao ?
Cỏc t bin gen biu
hin ra kiu hỡnh thng
cú li hay cú hi cho bn
thõn sinh vt ? Vỡ sao ?
III . VAI TRề CA T BIN GEN.
a s t bin
gen to ra cỏc
gen tri hay gen
ln ?
- a s t bin gen to ra cỏc gen ln.
Trong thc t cú t
bin gen no cú li
khụng ? Cho vớ d.
- Trong thc t cú nhng t bin gen cú li.

Đột biến gen làm mất khả năng tổng hợp diệp lục

cây m (m u trắng)
Lợn con có đầu và chân sau dị dạng
Đột biến gen ở lúa (b) làm cây cứng
và nhiều bông hơn ở giống gốc (a)
Cho bi t : Đột biến nào có lợi, đột biến nào có hại
cho bản thân sinh vật hoặc đối với con ng ời ?
Hóy quan sỏt cỏc hỡnh sau:



Ch ơng
Ch ơng
IV
IV
biến dị
biến dị
Tiết
Tiết
22
22
-
-


Bài 21
Bài 21
Đột biến gen
Đột biến gen
I. Đột biến gen là gì?
II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen

III. Vai trò của đột biến gen
- Các dạng đột biến gen Mất, thêm, thay thế một cặp Nuclêôtít.
- Trong iu kin tự nhiên: t bin gen phỏt sinh do ảnh h ởng phức tạp của môi tr
ờng ngoài và môi tr ờng trong cơ thể gây rối loạn quá trình tự sao chép của phân tử
ADN .
- Trong thực nghiệm : Ng ời ta đã gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lí hoặc
hóa học.
- Khái niêmĐột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một
hoặc một số cặp Nuclêôtit, l bi n dị di truyền đ ợc.
- Khái niệm:
- Các dạng đột biến gen :
+ Đột biến gen biu hiện ra kiểu hình th ờng có hại cho bản thân sinh vật. Vì chúng
phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc tự nhiên và duy trì lâu
đời trong điều kiện tự nhiên, gây rối loạn quá trình tổng hợp Prôtêin.
+ Đột biến gen th ờng to ra cỏc gen lặn.
+ Cú nhng t biến gen có lợi.
+ t bin gen cú th dn n s bin i kiu hỡnh vỡ ó lm bin i cu trỳc
ca loi Prụtờin m nú mó húa.

1. Chọn đáp án đúng nhất: dạng đột biến gen nào có thể gây
ra hậu quả nghiêm trọng trong kiểu hình ?
Đột biến gen gây rối loạn
Đột biến gen gây rối loạn
(1)
(1)
.
.
.
.
nên đa số

nên đa số
đột biến gen th ờng
đột biến gen th ờng
(2)
(2)
.
.
Quá trình nhân đôi của ADN,
Quá trình nhân đôi của ADN,

Bài tập


a . Mất, thêm một cặp
a . Mất, thêm một cặp
Nuclờụtớt.
Nuclờụtớt.


b . Thay thế một cặp
b . Thay thế một cặp
NucIờụtớt.
NucIờụtớt.


c . Đảo vị trí một cặp
c . Đảo vị trí một cặp
Nuclờụtớt.
Nuclờụtớt.

d . Cả a, b, c
d . Cả a, b, c
2. Cho các cụm từ, hãy điền vào chỗ trống :


quá trình tổng hợp ARN,
quá trình tổng hợp ARN,


quá trình tổng hợp Prôtêin,
quá trình tổng hợp Prôtêin, có hại ,
trung tính,
có lợi

Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
Đột biến gen x y ra do ảnh h ởng phức tạp của môi tr ờng
trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong
điều kiện tự nhiên hoặc do con ng ời gây ra. Đột biến gen
th ờng liên quan đến mt cặp Nuclờụtớt, điển hình là các
dạng: mất, thêm, thay thế một cặp Nuclờụtớt.
Đột biến gen th ờng có hại nh ng cũng có khi có lợi.
Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen.
Đột biến gen x y ra do ảnh h ởng phức tạp của môi tr ờng
trong và ngoài cơ thể tới phân tử ADN, xuất hiện trong
điều kiện tự nhiên hoặc do con ng ời gây ra. Đột biến gen
th ờng liên quan đến mt cặp Nuclờụtớt, điển hình là các
dạng: mất, thêm, thay thế một cặp Nuclờụtớt.
Đột biến gen th ờng có hại nh ng cũng có khi có lợi.
Ghi nhớ

Học thuộc phần ghi nhớ cuối bài.
Trả lời câu 1,câu2, câu 3 vào vở bài tập.
Đọc tr ớc bài 22. Đột biến cấu trúc NST.
Học thuộc phần ghi nhớ cuối bài.
Trả lời câu 1,câu2, câu 3 vào vở bài tập.
Đọc tr ớc bài 22. Đột biến cấu trúc NST.
Công việc về nhà

Chúc các thầy Cô giáo mạnh khỏe

Chúc các em học sinh chăm ngoan học tốt