Bài 4: Sự rơi tự do 10 cb

BÀI 6:
BÀI 6:
S R I T DOỰ Ơ Ự
S R I T DOỰ Ơ Ự


I.TH NÀO LÀ R I T DO?Ế Ơ Ự
I.TH NÀO LÀ R I T DO?Ế Ơ Ự


1. Thí ngi m c a Niu-ệ ủ
1. Thí ngi m c a Niu-ệ ủ
t n:ơ
t n:ơ

Lấy một ống nghiệm thủy
Lấy một ống nghiệm thủy
tinh cho vào trong ống
tinh cho vào trong ống
nghiệm một hòn đá và một
nghiệm một hòn đá và một
cái lông chim nhỏ.Rút hết
cái lông chim nhỏ.Rút hết
không khí (môi trường chân
không khí (môi trường chân
không), lộn ngược ống lên ta
không), lộn ngược ống lên ta
thấy hòn đá và lông chim rơi
thấy hòn đá và lông chim rơi

nhanh như nhau, chúng chạm
nhanh như nhau, chúng chạm
vào đáy ống cùng một lúc.
vào đáy ống cùng một lúc.
*Mô t thí ả
ngi m c a ệ ủ
Niu-t nơ




2. K t lu nế ậ
2. K t lu nế ậ


Khi không có lực cản của không khí, các vật
Khi không có lực cản của không khí, các vật
có hình dạng và khối lượng khác nhau đều
có hình dạng và khối lượng khác nhau đều
rơi như nhau, ta bảo rằng chúng rơi tự do.
rơi như nhau, ta bảo rằng chúng rơi tự do.


3.đ nh nghĩaị
3.đ nh nghĩaị

Sự rơi tự do là sự rơi
Sự rơi tự do là sự rơi
của một vật chỉ chịu
của một vật chỉ chịu

tác dụng của trọng
tác dụng của trọng
lực.
lực.




VD:
VD:
•
Khi hòn đá rơi, lực cản của không khí lên viên
Khi hòn đá rơi, lực cản của không khí lên viên
đá là không đáng kể so với trọng lượng của nó.
đá là không đáng kể so với trọng lượng của nó.






Hòn đá
Hòn đá
rơi tự do
rơi tự do
•
Khi lông chim rơi, lực cản của không khí là
Khi lông chim rơi, lực cản của không khí là
lớn đáng kể so với trọng lượng của nó, nên nó
lớn đáng kể so với trọng lượng của nó, nên nó

rơi rơi chậm hơn hòn đá .
rơi rơi chậm hơn hòn đá .






Lông chim
Lông chim
không rơi tự do.
không rơi tự do.




II. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA
II. PHƯƠNG VÀ CHIỀU CỦA
CHUYỂN ĐỘNG RƠI TỰ DO?
CHUYỂN ĐỘNG RƠI TỰ DO?


1.Thí ngiệm
1.Thí ngiệm

Để một cầu sắt sát cạnh một dây dọi rồi thả nó
Để một cầu sắt sát cạnh một dây dọi rồi thả nó
ra. Quả cấu rơi xuống đất mà không chạm vào
ra. Quả cấu rơi xuống đất mà không chạm vào
dây dọi.

dây dọi.


2.Kết luận
2.Kết luận



Chuyển động rơi tự do được thực hiện theo
Chuyển động rơi tự do được thực hiện theo
phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống dưới.
phương thẳng đứng và có chiều từ trên xuống dưới.


III. R I T DO LÀ M T CHUY N Ơ Ự Ộ Ể
III. R I T DO LÀ M T CHUY N Ơ Ự Ộ Ể
Đ NG NHANH D N Đ U.Ộ Ầ Ề
Đ NG NHANH D N Đ U.Ộ Ầ Ề

G n vào v t n ng m t băng gi y ắ ậ ặ ộ ấ
G n vào v t n ng m t băng gi y ắ ậ ặ ộ ấ
và lu n băng gi y qua khe m t ồ ấ ộ
và lu n băng gi y qua khe m t ồ ấ ộ
m t b rung đ t c đ nh m t ộ ộ ặ ố ị ở ộ
m t b rung đ t c đ nh m t ộ ộ ặ ố ị ở ộ
đ cao. Th v t n ng cho r i t ộ ả ậ ặ ơ ự
đ cao. Th v t n ng cho r i t ộ ả ậ ặ ơ ự
do đ ng th i cho b rung ho t ồ ờ ộ ạ
do đ ng th i cho b rung ho t ồ ờ ộ ạ
đ ng. Khi v t r i bút đ u c n ộ ậ ơ ở ầ ầ

đ ng. Khi v t r i bút đ u c n ộ ậ ơ ở ầ ầ
rung ghi trên băng gi y nh ng v t ấ ữ ế
rung ghi trên băng gi y nh ng v t ấ ữ ế
nh t i các th i đi m liên ti p ỏ ạ ờ ể ế
nh t i các th i đi m liên ti p ỏ ạ ờ ể ế
cách nhau 0,02s.
cách nhau 0,02s.

Các kho ng cách liên ti p c a các ả ế ủ
Các kho ng cách liên ti p c a các ả ế ủ
v t đó ngày càng l nế ớ
v t đó ngày càng l nế ớ


chuy n đ ng nhanh d n đ u ể ộ ầ ề
chuy n đ ng nhanh d n đ u ể ộ ầ ề


IV.GIA T C R I T DO.Ố Ơ Ự
IV.GIA T C R I T DO.Ố Ơ Ự


1.Thí nghiệm:
1.Thí nghiệm:

Dùng một vật bằng sắt V được nam châm điện N
Dùng một vật bằng sắt V được nam châm điện N
giữ ở một độ cao nhất định
giữ ở một độ cao nhất định. Ngay khi mở ngắt
điện vật rơi và đồng hồ đo họat động. khi vật đi

qua cổng quang điện Q thì đồng hồ đo
nhắt điện
nhắt điện
và chỉ thời gian vật rơi. Đo khỏang cách
và chỉ thời gian vật rơi. Đo khỏang cách
s
s
từ vị trí
từ vị trí
đầu đến vị trí cuối.
đầu đến vị trí cuối.






2.Kết luận
2.Kết luận


Chuyển động rơi là nhanh dần đều với vận
Chuyển động rơi là nhanh dần đều với vận
tốc ban đầu bằng 0, ta thấy được gia tốc rơi tự
tốc ban đầu bằng 0, ta thấy được gia tốc rơi tự
do được tính theo công thức
do được tính theo công thức


2s

2s


g = —
g = —


t
t
2
2


VI.Giá trị của gia tốc rơi tự do
VI.Giá trị của gia tốc rơi tự do

Khi người ta ném vật lên theo phương thẳng
Khi người ta ném vật lên theo phương thẳng
đứng thì người ta nhận thấy rằng khi chuyển
đứng thì người ta nhận thấy rằng khi chuyển
động đi lên thì vật chịu cùng một gia tốc
động đi lên thì vật chịu cùng một gia tốc
g
g
như
như
khi vật rơi xuống.
khi vật rơi xuống.



Ở cùng mọi nơi trên trái đất và ởn gần
Ở cùng mọi nơi trên trái đất và ởn gần
mặt đất, các vật rơi tự do đều có cùng một gia
mặt đất, các vật rơi tự do đều có cùng một gia
tốc
tốc
g
g
.
.

Giá trị của
Giá trị của
g
g
thường thấy là 9,8m/s
thường thấy là 9,8m/s
2
2
.
.

Các phép đo chính xác cho thấy
Các phép đo chính xác cho thấy
g
g
phụ thuộc
phụ thuộc

vào vĩ độ địa lí, độ cao và cấu trúc chất nơi đo.
vào vĩ độ địa lí, độ cao và cấu trúc chất nơi đo.


VII.Các công th c tính quãng đ ng đi ứ ườ
VII.Các công th c tính quãng đ ng đi ứ ườ
đ c và v n t c trong chuy n đ ng r i ượ ậ ố ể ộ ơ
đ c và v n t c trong chuy n đ ng r i ượ ậ ố ể ộ ơ
t do.ự
t do.ự

Khi vật rơi tự do không có vật tốc đầu(
Khi vật rơi tự do không có vật tốc đầu(
v=0
v=0
,
,
t=0
t=0
) thì:
) thì:

Vận tốc của vật tại thời điểm
Vận tốc của vật tại thời điểm
t
t
là
là v=gt

Quãng đường đi được của vật sau thời gian

Quãng đường đi được của vật sau thời gian
t
t
là
là




1
1


S= — gt
S= — gt
2
2


2
2


TÓM T T:Ắ
TÓM T T:Ắ

Sự rơi tự do là sự rơi của một vật chỉ chịu tác
Sự rơi tự do là sự rơi của một vật chỉ chịu tác
dụng của trọng lực.
dụng của trọng lực.


Đặc điểm:
Đặc điểm:

Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới.
Phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới.

Là một chuyển động nhanh dần đều.
Là một chuyển động nhanh dần đều.

Giá trị gia tốc rơi tự do ≈ 9,8m/s
Giá trị gia tốc rơi tự do ≈ 9,8m/s
2
2

Khi t
Khi t
0
0
=0, v
=0, v
0
0
=0:
=0:





v=gt
v=gt


1
1








S= — gt
S= — gt
2
2


2
2


Những người nhảy dù có phải đang rơi tự do hay
không?
Có. Vì lực cản không khí lên họ không đáng kể

Chuy n đ ng nào d i đây không th ể ộ ướ ể
Chuy n đ ng nào d i đây không th ể ộ ướ ể
coi là chuy n đ ng r i t do:ể ộ ơ ự
coi là chuy n đ ng r i t do:ể ộ ơ ự
A) 1 viên đá nhỏ được thả từ trên cao xuống.
A) 1 viên đá nhỏ được thả từ trên cao xuống.
B) các hạt mưa nhỏ lúc bắt đầu rơi.
B) các hạt mưa nhỏ lúc bắt đầu rơi.
C) 1 chiếc lá rụng đang rơi từ trên cây xuống.
C) 1 chiếc lá rụng đang rơi từ trên cây xuống.
D) 1 viên bi chì đang rơi xuống trong ống thủy
D) 1 viên bi chì đang rơi xuống trong ống thủy
tinh đã rút hết không khí.
tinh đã rút hết không khí.