Bài 20 : Nguyên tử và phân tử chuyển động như thế nào ?

GV: Đỗ Thị Phượng
TRƯỜNG THCS LẠC LONG QUÂN
LỚP 8 Đ

Câu 1: Các chất được cấu tạo như thế nào ?
Câu 2: Giữa các nguyên tử, phân tử có đặc điểm gì?
Câu 3: Đổ 50 cm
3
rượu vào 50 cm
3
nước ta thu
được hỗn hợp rượu-nước có thể tích là?
A. Bằng 100 cm
3
.
B. Lớn hơn 100 cm
3
.
C. Nhỏ hơn 100 cm
3
.
D. Có thể nhỏ hơn hoặc lớn hơn 100 cm
3
Tại sao lại có kết quả đó ?

Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
Tiết 24
Hãy tưởng tượng giữa sân có quả
bóng khổng lồ và có rất nhiều

học sinh xô đẩy quả bóng từ mọi
phía. Do những xô đẩy này
không cân bằng nên làm cho quả
bóng lúc bay lên khi rơi xuống,
lúc sang trái, khi sang phải. Trò
chơi này liên quan đến tính chất
quan trọng của nguyên tử, phân
tử mà chúng ta sẽ nghiên cứu sau
đây.

N
ước
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
Tiết 24
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
Năm 1827 nhà bác học Bơ-Rao (người Anh), khi quan sát các hạt
phấn hoa trong nước bằng kính hiển vi đã phát hiện thấy “chúng
chuyển động không ngừng về mọi phía”.
C
ác hạ
t phấn
hoa
Hình 20.2
?
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
Các hạt phấn hoa chuyển động không ngừng về mọi phía.

II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
Chúng ta sẽ dựa vào sự tương tự giữa chuyển động của các hạt
phấn hoa với chuyển động của quả bóng để giải thích sự chuyển
động của các hạt phấn hoa trong TN của Bơ-Rao.
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
Các hạt phấn hoa
Quả bóng tương tự với hạt nào trong thí nghiệm của Bơ-rao ? C1
Quả bóng tương tự với hạt phấn hoa.
N
ư
ơ
́c

Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
Các hạt phấn hoa
Các học sinh tương tự với những hạt nào trong thí nghiệm của
Bơ-rao ?
C2

Các học sinh tương tự với phân tử nước.
N
ư
ơ
́c

Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
Các hạt phấn hoa
C3
Tại sao các phân tử nước có thể làm cho các hạt phấn hoa
chuyển động ?
Do các phân tử nước chuyển động va chạm vào các hạt
phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân
bằng nhau làm cho các hạt phấn hoa chuyển động.
N
ư
ơ
́c

Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.

Do các phân tử nước chuyển động va chạm vào các hạt
phấn hoa từ nhiều phía, các va chạm này không cân bằng
nhau làm cho các hạt phấn hoa chuyển động.
Các hạt phấn hoa
Phân tử
nước
Hình 20.3

Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
Nhiệt độ của nước
bình thường
Tăng nhiệt độ của
nước
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
Nhiệt độ càng cao các nguyên tử, phân tử chuyển động
càng nhanh.



Chuyển động của nguyên tử, phân tử phụ thuộc vào nhiệt
độ nên chuyển động này được gọi là chuyển động nhiệt.
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
C4

IV. VẬN DỤNG.
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
IV. VẬN DỤNG.
DD đồng sunfat
Nước
Hiện tượng nước và
đồng sunfat hòa lẫn
vào nhau gọi là hiện
tượng khuếch tán.
C4
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?

I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
C4
?
Tại sao đồng sunfat và nước hòa lẫn vào nhau ?


Các phân tử nước và đồng sunfat đều chuyển động không
ngừng về mọi phía. Nên các phân tử đồng sunfat chuyển
động lên trên xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và
các phân tử nước chuyển động xuống phía dưới xen vào
khoảng cách giữa các phân tử đồng sunfat.
IV. VẬN DỤNG.
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
IV. VẬN DỤNG.
C5
Tại sao nước trong hồ, ao, sông, biển lại có không khí mặc
dù không khí nhẹ hơn nước rất nhiều ?

Vì các phân tử không khí chuyển động không ngừng về mọi
phía nên chúng chuyển động xuống phía dưới xen vào
khoảng cách giữa các phân tử nước.

Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
IV. VẬN DỤNG.
C6
Hiện tượng khuếch tán có xảy ra nhanh hơn khi tăng nhiệt
độ không ? Tại sao ?

Khi nhiệt độ tăng thì các phân tử chuyển động nhanh hơn
nên hiện tượng khuếch tán xảy ra nhanh hơn.
Tiết 24
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
I. THÍ NGHIỆM BƠ-RAO.
II. CÁC NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG KHÔNG
NGỪNG.
III. CHUYỂN ĐỘNG PHÂN TỬ VÀ NHIỆT ĐỘ.
IV. VẬN DỤNG.
C7
Bỏ vài hạt thuốc tím vào một cốc đựng nước lạnh và một
cốc đựng nước nóng. Quan sát hiện tượng xảy ra và giải
thích.

Trong cốc nước nóng thuốc tím tan nhanh hơn vì các phân
tử chuyển động nhanh hơn.
Tiết 24

BÀI TẬP CỦNG CỐ VÀ VẬN DỤNG
Câu 1: Hãy điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu sau :
a/ Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là …………………….
b/ Giữa các nguyên tử, phân tử đều có…………………………….
c/ Các nguyên tử, phân tử……………… không ngừng.
d/ Khi nhiệt độ của vật càng cao thì các nguyên tử, phân tử cấu tạo nên vật
chuyển động …………………
e/ Chuyển động của nguyên tử, phân tử phụ thuộc vào………………… Nên
chuyển động này được gọi là……………………………
khoảng cách
chuyển động
nguyên tử, phân tử
nhiệt độ
càng nhanh
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
chuyển động nhiệt
Tiết 24
BÀI TẬP CỦNG CỐ VÀ VẬN DỤNG
Câu 2 (20.1 SBT): Hiện tượng nào sau đây không phải do chuyển động không
ngừng của các nguyên tử, phân tử gây ra ?
a/ Sự khuếch tán của đồng sunfat vào nước.
b/ Quả bóng bay dù được buộc chặt để lâu ngày vẫn bị xẹp.
c/ Sự tạo thành gió.
d/ Đường tan vào nước.
Câu 3: (20.2 SBT)Khi chuyển động nhiệt của các phân tử cấu tạo nên vật chậm đi
thì đại lượng nào sau đây thay đổi ?
a/ khối lượng của vật.
b/ Nhiệt độ của vật.
c/ Thể tích của vật.

d/ Trọng lượng của vật.


b
b
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
Tiết 24
BÀI TẬP CỦNG CỐ VÀ VẬN DỤNG
Câu 4: (20.5SBT)Tại sao khi nhỏ một giọt mực vào một chén nước thì
nước trong chén chuyển dần thành màu mực ?
Bài 20: NGUYÊN TỬ, PHÂN TỬ CHUYỂN ĐỘNG
HAY ĐỨNG YÊN ?
Vì các phân tử mực chuyển động không ngừng nên các phân tử
mực xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.

Câu 5(20.4SBT)Tại sao khi mở lọ nước hoa trong lớp học thì sau vài
giây cả lớp đều ngửi thấy mùi nước hoa ?
Vì các phân tử nước hoa chuyển động theo mọi hướng và khi
chuyển động chúng va chạm vào các phân tử không khí làm
cho đường đi của chúng bị thay đổi. Vì vậy sau vài giây các
phân tử nước hoa có mặt tại mọi vị trí trong lớp .


DẶN DÒ
Học thuộc nội dung phần “ghi nhớ”
Làm bài tập: 20.6; 20.15; 20.16; 20.18; 20.19 / Trang 53 SBT