VL8 Tiết 28_Đối lưu - Bức xạ nhiệt

Trường THCS Lương Thế Vinh
Giáo viên dự thi : Nguyễn Thị Thủy
Bộ môn : Vật Lý 8
-
-
+
-

Giáo viên : Nguyễn Thị Thủy

Câu 1: Trong các cách sắp xếp vật liệu dẫn nhiệt từ tốt
hơn đến kém hơn sau đây, cách nào là đúng?
B. Đồng, thủy ngân, nước, không khí.
A. Đồng, nước, thủy ngân, không khí.
C. Thủy ngân, đồng, nước, không khí.
D. Không khí, nước, thủy ngân, đồng.
Câu 2: Dẫn nhiệt là hình thức truyền nhiệt có thể xảy ra:
A. Chỉ ở chất lỏng.
B. Chỉ ở chất rắn.
C. Chỉ ở chất lỏng và chất rắn.
D. Ở cả chất khí, chất lỏng, chất rắn.
?

Hòn sáp trong
ống nghiệm nào
sẽ nóng chảy
trước?
Tại sao nước sôi
mà hòn sáp vẫn chưa
tan?

TiÕt 28

10
0
10
90
20
30
40
50
60
70
80
100
110
0
C
I.Đối lưu.
- Dụng cụ cần thiết để tiến hành
thí nghiệm?
 Cốc thuỷ tinh, nhiệt kế, đèn cồn, gói
thuốc tím, giá đỡ, kẹp vạn năng, tấm lưới.
- Cách tiến hành thí nghiệm như
thế nào?
 Đặt một gói nhỏ đựng các hạt thuốc
tím vào đáy của một cốc thuỷ tinh đựng
nước rồi dùng đèn cồn đun nóng cốc
nước ở phia có đặt thuốc tím.
1.Thí nghiệm: (hình 23.2).

10
0
10
90
20
30
40
50
60
70
80
100
110
0
C
- Nước màu tím di chuyển như thế
nào trong cốc thuỷ tinh đựng nước
khi được đun nóng?
 Nước màu tím di chuyển thành
dòng từ dưới lên rồi từ trên xuống
trong cốc khi được đun nóng.
- Tại sao lớp nước ở dưới được đun
nóng lại đi lên phía trên, còn lớp
nước lạnh ở phía trên lại đi xuống?
 Lớp nước ở dưới nóng lên trước, nở
ra, trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn
trọng lượng riêng của lớp nước lạnh ở
phía trên.
Do đó lớp nước nóng nổi lên còn lớp

nước lạnh chìm xuống tạo thành dòng.
- Tại sao biết được nước trong cốc đã
nóng lên?
 Ta biết nước trong cốc đã nóng lên
nhờ nhiệt kế.
I.Đối lưu.
2.Trả lời câu hỏi:1.Thí nghiệm: (hình 23.2).

 Nhận xét:
Sự truyền nhiệt năng nhờ tạo thành các dòng như trong thí
nghiệm trên gọi là sự Đối lưu. Sự đối lưu cũng xảy ra trong
chất khí.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.2).
2.Trả lời câu hỏi:

Kết luận:
Kết luận:


Đối lưu
Đối lưu
là
là
sự truyền nhiệt
sự truyền nhiệt
bằng các
bằng các
dòng chất
dòng chất

lỏng
hoặc
hoặc
chất khí
chất khí
, đó là
, đó là
hình thức truyền
hình thức truyền
nhiệt
nhiệt
chủ yếu của chất lỏng và chất khí.
chủ yếu của chất lỏng và chất khí.

- Quan sát thí nghiệm và mô tả hiện tượng
xảy ra khi ta đốt nến và hương?
 Hiện tượng: Khối hương đi từ trên xuống vòng
qua khe hẹp giữa miếng bìa ngăn cách và đáy cốc
rồi đi lên phía ngọn nến.
 Giải thích: Vì lớp không khí ở dưới nóng lên
trước nở ra, trọng lượng riêng của nó nhỏ hơn lớp
không khí ở trên nên lớp không khí nóng chuyển
động lên trên, lớp không khí lạnh chìm xuống tạo
thành dòng đối lưu.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.2).
2.Trả lời câu hỏi:
3.Vận dụng:

- Trong chân không và trong chất rắn có xảy ra đối lưu

không? Tại sao?
Trong chân không và chất rắn không xảy ra đối lưu vì
trong chân không cũng như trong chất rắn không thể
tạo thành các dòng đối lưu.
- Tại sao muốn đun nóng chất lỏng và chất khí phải
đun từ phía dưới?
 Để phần ở dưới nóng lên trước đi lên (vì trọng lượng
riêng giảm), phần ở trên chưa được đun nóng đi xuống
tạo thành dòng đối lưu.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.2).
2.Trả lời câu hỏi:
3.Vận dụng:

Ngoài lớp khí quyển bao quanh Trái Đất,
khoảng không gian còn lại giữa Trái Đất và
Mặt Trời là khoảng chân không.
Trong khoảng chân không này không
có sự dẫn nhiệt và đối lưu.
Vậy năng lượng của Mặt Trời đã truyền
xuống Trái Đất bằng cách nào?

A
B
II.Bức xạ nhiệt.
- Quan sát và mô tả
hiện tượng xảy ra với
giọt nước màu?
Kết quả:
Giọt nước màu dịch

chuyển về B.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.4).

1.Thí nghiệm: (hình 23.4).
- Hãy dự đoán hiện tượng gì
xảy ra với giọt nước màu khi
ta lấy miếng gỗ chắn giữa
nguồn nhiệt và bình cầu?
Kết quả:
Giọt nước màu dịch chuyển
trở lại đầu A.
II.Bức xạ nhiệt.
I.Đối lưu.
A
B

A
B
II.Bức xạ nhiệt.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.4).
2.Trả lời câu hỏi:
- Giọt nước màu dịch chuyển
về đầu B chứng tỏ điều gì?
 Giọt nước màu dịch chuyển
về B chứng tỏ không khí trong
bình nóng lên, nở ra.

1.Thí nghiệm: (hình 23.4).

II.Bức xạ nhiệt.
I.Đối lưu.
A
B
2.Trả lời câu hỏi:
- Giọt nước màu dịch chuyển trở
lại đầu A chứng tỏ điều gì? Miếng
gỗ có tác dụng gì?
 Giọt nước màu dịch chuyển lại
đầu A chứng tỏ không khí trong
bình cầu đã lạnh đi. Miếng gỗ đã
ngăn không cho nhiệt truyền từ
đèn sang bình cầu. Điều này
chứng tỏ nhiệt được truyền từ đèn
đến bình cầu theo đường thẳng.

2.Trả lời câu hỏi:
A
B
II.Bức xạ nhiệt.
I.Đối lưu.
1.Thí nghiệm: (hình 23.4).
- Sự truyền nhiệt từ nguồn nhiệt
tới bình có phải là dẫn nhiệt và
đối lưu không? Vì sao?
 Không phải là dẫn nhiệt vì
không khí dẫn nhiệt kém. Cũng
không phải là đối lưu vì nhiệt
truyền theo đường thẳng.

 Vật có bề mặt càng xù xì và màu càng sẫm
thì hấp thụ tia nhệt càng nhiều.
 Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia
nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra cả
trong chân không.
II.Bức xạ nhiệt.
1.Thí nghiệm: (hình 23.4).
2.Trả lời câu hỏi:
 Kết luận:
I.Đối lưu.

II.Bức xạ nhiệt.
1.Thí nghiệm: (hình 23.4).
2.Trả lời câu hỏi:
I.Đối lưu.
III.Vận dụng.

10
10
10
10
10
10
10
10
ĐỘI A
ĐỘI B
10
10
24


Học thuộc phần ghi nhớ và đọc phần có thể em
chưa biết.

Làm bài tập bài 23.1-> 23.4 ( SBT/30).
Chuẩn bị cho bài 24 “
Công thức tính nhiệt lượng
”.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên
và khối lượng của vật.
- Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên
và độ tăng nhiệt độ.
- Quan hệ giữa nhiệt lượng vật cần thu vào để nóng lên
với chất làm vật.
- Cách tiến hành thí nghiệm để kiểm tra mối quan hệ.
- Công thức tính nhiệt lượng và ý nghĩa của nhiệt dung
riêng.
Q = mCt (J) ; C(J/kg.K)


Tiết học kết thúc

10
Điểm
29
- Khi đun nóng một ấm nước, nhiệt độ của nước
tăng nhanh chủ yếu là do:
A. Sự trao đổi nhiệt do dẫn nhiệt.

B. Sự trao đổi nhiệt do đối lưu.
C. Sự trao đổi nhiệt do bức xạ nhiệt.
D. Sự trao đổi nhiệt do bức xạ nhiệt và dẫn nhiệt.

10
Điểm
30
- Tại sao trong thí nghiệm này
bình chứa không khí lại được
phủ muội đen?
Bình được phủ muội đen tăng
khả năng hấp thụ tia nhiệt.
A
B

10
Điểm
- Các vật có màu sắc nào sau đây sẽ hấp thụ
nhiều bức xạ nhiệt nhất?
A. Màu sám.
B. Màu trắng.
C. Màu bạc.
D. Màu đen.
Đúng