SỬ DỤNG BLAKEMORE TUBE
TRONG XUẤT HUYẾT TIÊU HÓA
DO DÃN VỢ TĨNH MẠCH THỰC QUẢN
MỞ ĐẦU
Xuất huyết TH do dãn vở TMTQ thường thấy ở ICU và
các khoa TH gan mật.
Xảy ra trên những bệnh nhân có tăng áp lực TMC
nghiêm trọng, xơ gan
Khi thất bại với điều trò nội khoa, chích xơ… Bóng chèn
TQ (S-B tube) là lựa chọn cầm máu tạm thời để cứu
tính mạng bệnh nhân.
Thủ thuật đặt S-BT có thể có nhiều biến chứng phức
tạp, Bs ICU cần thành thạo.
Sinh Lyù
& giaûi phaåu
H/a daừn túnh
maùch thửùc quaỷn
VỊ TRÍ S-B TUBE TRONG PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ XHTH
DO DÃN VỢ TMTQ
Xuất huyết cấp
tính tiến triển
Nsoi chích xơ
hay Bóng chèn
hay Vasopressin TM
Chảy máu tiếp
Vasopressin vào
Đm mạc treo trtrên
hoặc chích xơ lại
Chảy máu tiếp
Xét CĐ pthuật
(thông nối cửa chủ
hay cắt TQ)
Kiểm soát
chảy máu
Điều trò dài hạn
Nội soi chích
xơ hoặc PT
thông nối cửa
chủ.
MỤC ĐÍCH
Cầm máu tạm thời trong xuất huyết tiêu hóa lượng
lớn do dãn vỡ TMTQ thất bại với điều trò nội và
chích xơ.
CHUẨN BỊ ĐẶT
VÀO
1.Đánh dấu trên
ống sond DD và
ống SB để dể dàng
đưa ống sond DD
vào ngay trên bóng
TQ
2.Luôn đặt một cái
kéo ở đầu giừờng
để xả bóng cấp
cứu
ĐẶT VÀO VÀ BƠM BÓNG DD
3. Bơm bóng DD với
200-250 ml khí, kẹp
đầu ống lại.
1.Bôi trơn và đặt sond SB vào
khoảng 50 cm qua mũi ( thỉnh
thoảng phải đặt qua miệng)
2. Bơm nước vào đầu sond
DD, nghe xác đònh vò trí
sond
Các Bước Chuẩn Bò
Kiểm soát BN: Giải thích, dây buộc, an thần…
Tư thế bệnh nhân: Fowler 45
0
, Nghiêng trái.
Bộ nội khí quản.
Kiểm tra bóng chèn:
Kiểm tra độ căng nở (patency)
Kiểm tra dò rỉ (bơm 100 -500ml khí)
p lực kế : ghi nhận áp lực ở mức Vair tối đa.
Chất bôi trơn, thuốc tê dạng gel.
Kéo, băng keo, bơm tiêm
Các Bước tiến hành
Nhập ICU để bảo đảm được theo dõi sát liên tục.
Đặt NKQ ngăn ngừa viêm phổi hít và ngạt.
Xác đònh vò trí chảy máu bằng nội soi,lựa chọn
ống sond tùy vò trí chảy máu.
Gắn ống sond NG vào bên trên bóng thực quản
của sond S-B trước khi đặt , hút ngắt quãng ngăn
ngừa VP hít.
Vò trí bóng DD phải được xác đònh trước bằng XQ
trước khi bơm lên.
Tất cả đầu ra của các sond đều phải được đánh
dấu ghi tên- kẹp đầu ngoài ống tránh dò ró.
Đường đặt:
Qua mũi: lựa chọn 1 nếu bn tỉnh, hợp tác
Qua miệng: khi có tổn thương xoang ,vách mũi, bn đã
đặt NKQ.( lưu ý cắn ống)
Gây tê tại chổ - đưa ống S-B vào tối thiểu
50cm(dấu), hoặc hết cở ống.
Xác đònh đầu sond bằng XQ, hút dòch DD.
Bơm bóng DD trước,với V khí từ 250-300 ml (áp
lực bóng DD không tăng quá 15 mmHg khi bơm
vào 100ml khí.)
Rút sond S-B ra với lực kéo # 1-2lbs, cho bóng
DD chèn vào tâm vò.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH (TT)
Nếu còn chảy máu:
Bơm bóng thực quản với áp lực thấp nhất có hiệu
quả, không quá 45 mmHg.
Sử dụng dụng cụ kéo ngoài với lực không quá 2,5
lbs.
Hút ngắt quãng trên bóng DD áp lực từ 60 -120
mmHg
Hút trên bóng TQ liên tục, áp lực 120-200
mmHg.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH (TT)
Sau khi kiểm soát được chảy máu:
Xả bóng thực quản mỗi 5mmHg/3giờ tới khi còn
25mmHg, duy trì thêm 12-24 hrs nữa.
Hoặc mỗi 6 giờ xả bóng 5 phút.
Khi kiểm soát được chảy máu,
Xả hết hai bóng
Giữ sond tại chổ phòng ngừa chảy máu lại.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH (TT)
TAI BIẾN VÀ BIẾN CHỨNG
Viêm phổi hít
Thoát vò bóng →ngạt
Loét ,hoại tử niêm mạc TQ
Vỡ TQ
Cắn đứt ống trong trường hợp đặt qua miệng.
PHÒNG NGỪA
Đặt NKQ trước
Đặt sond dd hút trên cuff TQ liên tục
Kiểm tra vò trí đầu ống bằng XQ trước khi bơm
bóng.
Kéo - Cắt ống khẩn cấp trong cas thoát vò.
Giữ áp lực bóng thích hợp(30-45 mmHg cho bóng
TQ), xả bóng theo thời gian (mỗi 6-12 hrs).
![]()
KẾT LUẬN
Xuất huyết do dãn vỡ TMTQ là một cấp cứu
thường gặp.
Vai trò nội soi chích xơ và các thuốc mới nhóm
somatostatin; vasopressin ngày càng đóng vai trò
quan trọng trong điều trò loại XH này.
Sond Blakemore vẫn có vai trò nhất đònh, là “cứu
cánh” cho những bệnh nhân thất bại với điều trò
nội khoa hoặc chích xơ.
Kỹ thuật tinh tế, phức tạp, nhiều tai biến và biến
chứng→cần trang bò kiến thức và kỹ năng cho BS
HSCC.