chẩn đoán và xử trí các loại máu tụ trong sọ

Chấn thơng sọ não kín
Chấn thơng sọ não kín




Thạc sỹ Dơng Đại Hà
Thạc sỹ Dơng Đại Hà
Bộ môn NGOAI, Trờng Đại học Y Hà Nội
Bộ môn NGOAI, Trờng Đại học Y Hà Nội
Khoa PTTK , Bệnh viện Việt Đức
Khoa PTTK , Bệnh viện Việt Đức
PhÉu thuËt thÇn kinh

xa vµ nay
Môc ®Ých yªu cÇu:
Môc ®Ých yªu cÇu:
1.Nªu ®îc c¸c lo¹i m¸u tô trong sä
1.Nªu ®îc c¸c lo¹i m¸u tô trong sä
2.Tr×nh bµy ®îc sinh bÖnh häc cña
2.Tr×nh bµy ®îc sinh bÖnh häc cña
m¸u tô trong sä
m¸u tô trong sä
3.ChÈn ®o¸n vµ xö trÝ ®îc c¸c lo¹i
3.ChÈn ®o¸n vµ xö trÝ ®îc c¸c lo¹i
m¸u tô trong sä
m¸u tô trong sä
Đại cơng CTSN
Đại cơng CTSN

Thờng gặp: 300/100.000 dân, 1500-2000 tử

Thờng gặp: 300/100.000 dân, 1500-2000 tử
vong/năm tại Mỹ
vong/năm tại Mỹ

Việt Đức: >400 tử vong/năm, Hà nội:
Việt Đức: >400 tử vong/năm, Hà nội:
1200/năm
1200/năm

Ngời trẻ, nam > nữ
Ngời trẻ, nam > nữ

Là những thơng tổn thứ phát thờng gặp
Là những thơng tổn thứ phát thờng gặp
nhất
nhất

Nguyên nhân chủ yếu là tai nạn giao thông
Nguyên nhân chủ yếu là tai nạn giao thông

Tiên lợng tốt nhất đối với máu tụ ngoài
Tiên lợng tốt nhất đối với máu tụ ngoài
màng cứng nếu đợc chẩn đoán sớm và xử trí
màng cứng nếu đợc chẩn đoán sớm và xử trí
kịp thời
kịp thời
Nguyªn nh©n
Nguyªn nh©n
•
Tai n¹n giao th«ng: > 60%, uèng rîu,

Tai n¹n giao th«ng: > 60%, uèng rîu,
kh«ng mò b¶o hiÓm …
kh«ng mò b¶o hiÓm …
•
Ng· cao: tai n¹n lao ®éng, trÌo c©y.
Ng· cao: tai n¹n lao ®éng, trÌo c©y.
•
Tai n¹n thÓ thao, sinh ho¹t.
Tai n¹n thÓ thao, sinh ho¹t.
•
B¹o lùc
B¹o lùc
Thơng tổn giảI phẫu
Thơng tổn giảI phẫu
1. Thơng tổn nguyên phát:
1. Thơng tổn nguyên phát:

Da
Da

Xơng
Xơng

Nhu mô não
Nhu mô não
2- Thơng tổn thứ phát:

2- Thơng tổn thứ phát:


a.Máu tụ nội sọ
a.Máu tụ nội sọ


b.Phù não
b.Phù não


c.Tụt kẹt , thoát vị mô não
c.Tụt kẹt , thoát vị mô não
d.Thiếu máu não
d.Thiếu máu não
e.Nhiễm trùng
e.Nhiễm trùng
Các loại máu tụ trong sọ
Các loại máu tụ trong sọ

Máu tụ ngoài màng cứng
Máu tụ ngoài màng cứng

Máu tụ dới màng cứng
Máu tụ dới màng cứng


- Máu tụ dới màng cứng đơn thuần( cấp,
- Máu tụ dới màng cứng đơn thuần( cấp,
mãn tính)

mãn tính)


- Máu tụ dới màng cứng kèm dập não
- Máu tụ dới màng cứng kèm dập não


- Máu tụ mãn tính
- Máu tụ mãn tính

Máu tụ trong não
Máu tụ trong não
1.Máu tụ ngoài màng cứng
1.Máu tụ ngoài màng cứng
Nguồn gốc chảy máu:
Nguồn gốc chảy máu:

Đờng vỡ xơng sọ
Đờng vỡ xơng sọ

Động mạch màng não
Động mạch màng não

Xoang tĩnh mạch
Xoang tĩnh mạch
Vị trí
Vị trí

Thái dơng: 60%
Thái dơng: 60%

Trán
Trán

Đỉnh và chẩm
Đỉnh và chẩm
2.Máu tụ dới màng cứng đơn thuần
2.Máu tụ dới màng cứng đơn thuần

Nguồn gốc máu tụ DMC
Nguồn gốc máu tụ DMC
Các tĩnh mạch đổ vào xoang TM
Các tĩnh mạch đổ vào xoang TM
Tĩnh mạch cầu ở vỏ não
Tĩnh mạch cầu ở vỏ não
Vỏ não
Vỏ não

Vị trí: lan tỏa rộng cả bán cầu, ít khi khu
Vị trí: lan tỏa rộng cả bán cầu, ít khi khu
trú nh máu tụ NMC
trú nh máu tụ NMC
Máu tụ dới màng cứng kèm dập não
Máu tụ dới màng cứng kèm dập não

Nguồn gốc:
Nguồn gốc:
Vỏ não, nhu mô não bị dập
Vỏ não, nhu mô não bị dập

Vị trí:
Vị trí:
Trán
Trán
Thái dơng
Thái dơng
Chẩm và đỉnh ít gặp
Chẩm và đỉnh ít gặp
Máu tụ DMC mãn tính
Máu tụ DMC mãn tính

Nguồn gốc:
Nguồn gốc:
Mạch cầu ở vỏ não
Mạch cầu ở vỏ não

60% có tiền sử chấn thơng
60% có tiền sử chấn thơng

Vị trí:
Vị trí:
Lan tỏa rộng khắp bán cầu
Lan tỏa rộng khắp bán cầu
Đôi khi cả 2 bên
Đôi khi cả 2 bên
3.Máu tụ trong não
3.Máu tụ trong não

Nguồn gốc
Nguồn gốc

Não dập
Não dập


Hay phối hợp với máu tụ dới màng cứng
Hay phối hợp với máu tụ dới màng cứng

Vị trí
Vị trí


Trán, thái dơng hay gặp
Trán, thái dơng hay gặp


Đỉnh chẩm ít gặp
Đỉnh chẩm ít gặp
Cơ chế chấn thơng sọ não
Cơ chế chấn thơng sọ não
( đầu cố định)
( đầu cố định)
C¬ chÕ chÊn th¬ng sä n·o
C¬ chÕ chÊn th¬ng sä n·o
( §Çu di ®éng)
( §Çu di ®éng)
Máu tụ NMC vùng
TD do đờng vỡ x
ơng gây đứt động
mạch màng não giữa
Đờng vỡ x

ơng thái d
ơng
C¬ chÕ sinh bÖnh
C¬ chÕ sinh bÖnh
Chẩn đoán-xử trí máu tụ NMC
Chẩn đoán-xử trí máu tụ NMC

Chẩn đoán
Chẩn đoán
Hỏi bệnh
Hỏi bệnh


Khám lâm sàng
Khám lâm sàng


Cận lâm sàng
Cận lâm sàng

Xử trí
Xử trí


Xử trí ban đầu
Xử trí ban đầu


Điều trị ngoại khoa

Điều trị ngoại khoa
Lâm sàng:
Lâm sàng:
Bắt đầu khám: A-B-C-D
Bắt đầu khám: A-B-C-D
1-Hỏi bệnh:
1-Hỏi bệnh:

Nguyên nhân tai nạn: đầu cố đinh hay di động
Nguyên nhân tai nạn: đầu cố đinh hay di động

Mất tri giác ban đầu
Mất tri giác ban đầu

Quên sự việc, hoàn cảnh tai nạn
Quên sự việc, hoàn cảnh tai nạn

Nguyên nhân tai nạn, hoàn cảnh tai nạn(động
Nguyên nhân tai nạn, hoàn cảnh tai nạn(động
kinh, đột quị)
kinh, đột quị)

Tri giác: mê, tỉnh, lơ mơ
Tri giác: mê, tỉnh, lơ mơ

Triệu chứng khác: đau đầu, nôn, buồn nôn, co
Triệu chứng khác: đau đầu, nôn, buồn nôn, co
giật, không đi đợc, không đứng đợc, chóng
giật, không đi đợc, không đứng đợc, chóng
mặt

mặt
Lâm sàng:
Lâm sàng:


2- Khám tại chỗ:
2- Khám tại chỗ:

Vết thơng da đầu
Vết thơng da đầu

Đụng dập
Đụng dập

Tụ máu dới da đầu
Tụ máu dới da đầu


3- Khám tri giác: Glasgow Coma Scale
3- Khám tri giác: Glasgow Coma Scale
4- Khám dấu hiệu vỡ nền sọ:
4- Khám dấu hiệu vỡ nền sọ:

Tụ máu 2 mắt(đeo kính), chảy máu mũi, miệng
Tụ máu 2 mắt(đeo kính), chảy máu mũi, miệng

Chảy máu tai, tụ máu xơng chũm(dấu hiệu
Chảy máu tai, tụ máu xơng chũm(dấu hiệu
Battle)
Battle)

5- Đồng tử: kích thớc, tròn, méo, phản xạ, so
5- Đồng tử: kích thớc, tròn, méo, phản xạ, so
sánh 2 bên
sánh 2 bên

6- Vận động: so sánh 2 bên: liệt nửa ngời
6- Vận động: so sánh 2 bên: liệt nửa ngời