Phân tích cầu
Các lý thuyết kinh tế về hành vi của
ngời tiêu dùng
Cầu và co giãn
Ước lợng cầu
Dự đoán cầu
1.Các lý thuyết kinh tế về hành vi của ngời tiêu
dùng
1.1 Lý thuyt c bn v hnh vi ngi tiờu dựng
Nhợc điểm của lý thuyết ích lợi
Giả định ích lợi đo đợc
Giả định ích lợi cận biên của tiền không đổi
Quy luật ích lợi cận biên giảm dần chỉ là một hiện t
ợng tâm lý
Lý thuyt c bn v hnh vi ngi tiờu dựng gi nh
ngi tiờu dựng ti a húa ớch li nh tớnh vi rng
buc ngõn sỏch
S
thớch ca ngi tiờu dựng
Giả định
1. Sở thích hoàn chỉnh
2. Sở thích nhất quán
3. Ngời tiêu dùng thích nhiều hơn ít
§êng bµng quan (IC)
•
B
•
A
Vïng ®îc
thÝch h¬n A
IC
Q
y
Q
x
•
C
Vïng kh«ng ®
îc
thÝch b»ng A
4. C¸c ®êng bµng quan låi
∆Y
∆Y
∆Y
∆X
∆X
Q
y
Q
x
U
•
A
•
B
•
C
•
D
∆X
∆Y.MU
y
+ ∆X.MU
X
= 0
∆Y/ ∆X = -MU
X
/MU
y
MRS
XY
= -MU
X
/MU
Y
Bản đồ bàng quan
Q
y
O
U
3
U
2
U
1
Q
x
Tính chất
Các đờng bàng quan không cắt nhau
Đờng bàng quan nằm xa gốc tọa độ hơn biểu thị
mức thỏa mãn cao hơn.
Chøng minh
Q
y
C
B
A
U
2
U
1
Q
x
O
Q
y
•
B
•
A
U
2
U
1
Q
x
O
x
x
x
Q
y
Q
x1
Q
x2
Q
y2
Q
y1
Q
x1
Q
x2
Hai trêng hîp ®Æc biÖt
Hai hµng ho¸ thay thÕ
hoµn h¶o
Q
y
U
3
U
2
U
1
Q
x
O
U
3
U
2
U
1
Q
x
O
Hai hµng ho¸ bæ sung
hoµn h¶o
Q
y
Q
y
BL
Q
x
O
§é dèc cña BL = -P
x
/P
y
Ph¬ng tr×nh ®êng ng©n s¸ch (BL)
m = P
x
Q
x
+ P
y
Q
y
Q
y
= m/p
y
– (P
x
/P
y
)Q
x
Rµng buéc ng©n s¸ch
Lùa chän tèi u cña ngêi tiªu dïng
Q
y
Q
x
O
•
E
U
1
U
2
U
3
•
A
•
D
•
C
Q
x
*
Q
y
*
BL
MRS
XY
= -P
X
/P
Y
MU
X
/ MU
Y
= P
X
/P
Y
MU
X
/ P
X
= MU
Y
/P
Y
X©y dùng ®êng cÇu
Q
y
P
x
Q
x
O
P
x
0
§êng gi¸ tiªu dïng
U
1
U
2
Q
x
1
U
0
Q
x
2
Q
x
0
•
A
•
C
•
B
Q
x
Q
x
1
Q
x
2
Q
x
0
P
x
1
P
x
2
D
x
BL
0
BL
2
BL
1
•
E
0
•
E
1
•
E
2
U = alnX + (1-a)lnY
Q
y
P
x
Q
x
O
•
E
1
§êng thu nhËp tiªu dïng
U
1
U
2
Q
x
1
U
0
Q
x
2
Q
x
0
•
B
Q
x
Q
x
1
Q
x
2
Q
x
0
P
x
D
x
’
BL
0
BL
2
BL
1
D
x
’’
D
x
•
E
0
•
E
2
•
C
•
A
¶nh hëng thu nhËp vµ ¶nh hëng thay thÕ
¶nh hëng thay thÕ (SE) thay đổi trong tiêu dùng
chỉ do thay đổi giá tương đối gây ra
¶nh hëng thu nhËp (IE) thay đổi trong tiêu dùng chỉ
do thay đổi trong thu nhập thực tế gây ra
X
1
C
A
B
1
B
3
B
2
Y
I
1
I
2
X
3
B
X
2
X
Hicks: SE = X
3
-X
1
IE =
X
2
-X
3
SE
IE
•
D
X
4
Slutsky: SE = X
4
-X
1
IE =
X
2
-X
4
I
3
B
4
Khi P
X
gi¶m SE lu«n d¬ng, IE cã thÓ d¬ng cã thÓ ©m.
NÕu SE > 0 vµ IE > 0 th× ®êng cÇu dèc xuèng
NÕu SE > 0 vµ IE < 0 th× x¶y ra hai trêng hîp
IESE
<
IESE
>
th× ®êng cÇu dèc xuèng
th× ®êng cÇu dèc lªn
1.2 Lý thuyết sở thích bộc lộ
Giả định
Với thu nhập danh nghĩa và giá các hàng hoá cố định,
ngời tiêu dùng chi hết số tiền của mình
Gặp mỗi tình huống giá và thu nhập ngời tiêu dùng chỉ
chọn một bó hàng hoá
Tồn tại một và chỉ một tình huống giá và thu nhập cho
mỗi bó hàng hoá đợc chọn
Sự lựa chọn của ngời tiêu dùng là nhất quán.
Q
Y
Q
X
•
E
1
•
E
2
•
E
3
A’
A
C
C’B
1.3 Cầu về các đặc tính của hàng hoá
Số lượng đặc tính 1
Số lượng đặc tính 2
O
A
G
3
G
2
G
1
C
B
D
C’
D’
E
F’
F
2 Cầu và co giãn
Đờng cầu thị trờng
Các yếu tố ảnh hởng đến cầu
Q
d
= f(P
O
, P
C
, P
S
,Y
D
, T, A
O
, A
S
, A
C
, i, C, E)
Đờng cầu
P = f(Q, )
Co giãn của cầu theo giá (E
P
)
Kh¸i niÖm
P
P
Q
Q
P
Q
E
P
∆
∆
=
∆
∆
=
%
%
P
Q
D
B
A
∆P
∆Q
P
1
Q
2
Q
1
P
2
Co gi·n ®o¹n (kho¶ng)
2
:
2
21
21
21
21
PP
PP
QQ
QQ
E
P
+
−
+
−
=
Co gi·n ®iÓm
Q
P
dP
dQ
P
dP
Q
dQ
E
P
==
Các trờng hợp co giãn
E
P
< -1 Cầu co giãn (elastic demand)
-1 < E
P
< 0 Cầu không co giãn
(Inelastic demand)
E
P
= -1 Cầu co giãn đơn vị
(unitary elastic demand)
E
P
= 0 Cầu hoàn toàn không co giãn
(perfectly inelastic demand)
E
P
= - Cầu co giãn vô cùng (hoàn toàn)
(perfectly elastic demand)
P
Q
D
P
Q
D
P
Q
D
P
Q
D
P
Q
D
Các yếu tố ảnh hởng đến co giãn của cầu theo giá
Tỷ trọng của thu nhập chi cho hàng hoá đó
Lớn: cầu co giãn
Nhỏ: cầu không co giãn
Sự sẵn có của các hàng hoá thay thế
Sẵn: cầu co giãn
Hiếm: cầu không co giãn
Khoảng thời gian kể từ khi giá thay đổi
Hàng hoá lâu bền
Dài hạn: cầu không co giãn
Ngắn hạn: cầu co giãn
Hµng ho¸ kh«ng l©u bÒn
Ng¾n h¹n: cÇu kh«ng co gi·n
Dµi h¹n: cÇu co gi·n
øng dông
íc tÝnh tæng doanh thu (Total Revenue), tæng
chi tiªu (Total Expenditure)
-
P
Q
P
1
P
2
P
3
P
4
E
P
< -1
E
P
= -1
E
P
> -1
Q
4
Q
3
Q
2
Q
1
TR
Q
TR
max
+
-
+
)
1
1(
)1(
)(
E
P
Q
P
P
Q
P
Q
P
QP
Q
PQQP
Q
PQ
Q
TR
MR
+=
∆
∆
+=
∆
∆
+=
∆
∆+∆
=
∆
∆
=
∆
∆
=
E < -1
P
MR > 0, TR
-1 < E < 0
P
MR < 0, TR
E = -1
P
MR = 0, TR = const (TR
max
)