Bai giang Mot thoi dai trong thi ca

Mét thêi ®¹i trong thi
ca
( Hoµi Thanh)
c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Văn Luyện
Đơn vị: Trường THPT Hậu Lộc 4




c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: Hoài Thanh ( 1909 – 1985)
- Quê quán: Nghi Trung – Nghi Lộc - Nghệ An
- Xuất thân trong gia đình nhà nho nghèo yêu nước
- Sớm tham gia phong trào yêu nước, sau cách mạng
hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực văn nghệ
- Nhà phê bình văn học xuất sắc nhất của văn học Việt
Nam hiện đại
- Công trình nghiên cứu ( SGK)
- Năm 2000 ông được Nhà nước tặng Giải thưởng Hồ
Chí Minh về văn học nghệ thuật

c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
Hình ảnh tư liệu





Nhà phê bình nói về Hoài Thanh
“ Cuộc đời Hoài Thanh từ thuở
thiếu thời cho đến lúc trái tim ngừng
đập là một chuỗi dài những tìm kiếm
đầy thích thú, mê say cái hay và vẻ
đẹp của văn chương. Như một nhà
địa chất cần mẫn, yêu nghề, Hoài
Thanh đã phát hiện được không ít
vàng ngọc của thơ ẩn trong lớp bụi
thời gian hoặc trong cái mạch chìm
nổi của cuộc đời nhất là trong hiện
tại” ( Từ Sơn )


c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
Hoài Thanh

2. Tác phẩm “ Thi nhân Việt Nam”
- Công trình nghiên cứu về thơ mới
1932 – 1945 do Hoài Thanh và Hoài
Chân biên soạn
- Cấu trúc cuốn sách gồm các phần:
+ Phần 1: Bài viết về Tản Đà, bài
tiểu luận “ Một thời đại trong thi ca”
c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
+ Phần 2: Tuyển chọn các tác giả, tác phẩm tiêu biểu của
phong trào thơ mới ( gồm 169 bài thơ của 46 tác giả)
+ Phần 3: Nhỏ to -> lời tâm sự của tác giả sau khi hoàn
thành cuốn sách




c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, vị trí đoạn trích, bố cục
- Vị trí: phần cuối bài tiểu luận “ Một thời đại trong thi ca”
- Bố cục: 3 phần
+ Nguyên tắc xác định tinh thần thơ mới

+ Tinh thần thơ mới - chữ tôi

+ Sự vận động của thơ mới xung quanh cái Tôi và bi kịch
của nó

c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
2. Tìm hiểu chi tiết
a. Nguyên tắc xác định tinh thần thơ mới
* Khó khăn
- Ranh giới giữa thơ cũ và thơ mới không dễ nhận ra
- Cả thơ mới lẫn thơ cũ cũng có những cái hay, cái dở
* Nguyên tắc
- Sánh bài hay với bài hay
- Phải nhìn vào đại thể
* Cách nêu nguyên tắc




c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
-
Lập luận theo hướng quy nạp: từ dẫn chứng đến khái quát
luận điểm, nguyên tắc được nêu mang tính khoa học đầy sức
thuyết phục
b. Tinh thần thơ mới: cái Tôi cá nhân với ý nghĩa tuyệt đối
-
Cách nêu:
so sánh thơ cũ và thơ mới
+ Thơ cũ: cái ta -> Ý thức sâu sắc về cộng đồng, quốc gia
+ Thơ mới: cái tôi -> Ý thức về cá nhân, cá thể

=> Cách nêu ngắn gọn, hàm súc, đầy ấn tượng

c v n: Ti t 109-110: M t th i i trong thi ca Đọ ă ế ộ ờ đạ ( Hoài
Thanh )
c. Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi và bi kịch
của nó
*Sự vận động của thơ mới xung quanh cái tôi
-
Ban đầu: bỡ ngỡ, lạc loài => ác cảm
- Về sau: quen thuộc => thương cảm
* Bi kịch của cái tôi: buồn đau, cô đơn, bế tắc trước cuộc
đời, không tìm được lí tưởng sống
*Cách giải thoát: Gửi cả tâm hồn mình vào tiếng Việt, tìm
cách thoát li hiện tại
=> Ẩn chứa đằng sau cách giải thoát đó là một lòng yêu
nước thầm kín, đáng trân trọng

III. Tổng kết
1. Nội dung
- Nêu rõ nội dung cốt yếu của thơ mới
- Nói lên cái bi kịch ngấm ngầm trong tâm hồn người
thanh niên hồi bấy giờ
2. Nghệ thuật
- Lập luận khoa học, chặt chẽ, thấu đáo
- Lời văn giàu hình ảnh cảm xúc, tinh tế, tài hoa