nguonam

TRƯỜNG PTCS HỮU SẢN


 Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
 Âm trầm, âm bổng khác nhau ở chỗ nào ?
 Âm to, âm nhỏ khác nhau ở chỗ nào ?
 Âm truyền qua những môi trường nào ?
 Chống ô nhiễm tiếng ồn như thế nào ?
Chương II
Âm học


NGUỒN ÂM
Bài 10
NGUỒN ÂMNGUỒN ÂM
Bài 10
Bài 10

C1. Tất cả chúng ta hãy cùng nhau giữ im
lặng và lắng tai nghe. Em hãy nêu những âm
mà em nghe được và tìm xem chúng được
phát ra từ đâu.
Vật phát ra âm gọi là nguồn âm.
I. Nhận biết nguồn âm
C2. Các em hãy kể tên một số nguồn âm.
Trống, đàn, sáo, máy hát, …

1.Thí nghiệm 1.
Một bạn dùng tay kéo căng sợi dây cao su nhỏ.
Dây đứng yên ở vị trí cân bằng. Một bạn khác dùng

ngón tay bật sợi dây cao su đó.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C3. Hãy quan sát sợi dây
cao su và lắng nghe, rồi
mô tả điều mà em nhìn
và nghe được.
Dây cao su rung động
và âm phát ra.

1.Thí nghiệm 2.
Sau khi gõ vào mặt trống ta nghe được âm
thanh.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C4. Vật nào phát ra âm ?
 Trống
Vật đó có rung động không?
 Có rung động
Nhận biết điều đó bằng cách nào ?
 Để các vật nhẹ như mẫu giấy lên mặt trống. Khi
gõ vào mặt trống thì vật bị nảy lên nảy xuống.

II.Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Giấy vụn
Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân
bằng cuả dây cao su, mặt trống,… gọi là dao
động.

•
Thí nghiệm 3.
Dùng búa cao su gõ nhẹ vào một nhánh âm

thoa và lắng nghe âm do âm thoa phát ra.
II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C5. Âm thoa có dao
động không?
Hãy tìm cách kiểm tra
xem khi phát ra âm thì
âm thoa có dao động
không.

II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
C5. Âm thoa có dao động không ?
Hãy tìm cách kiểm tra xem khi phát ra âm thì âm thoa
có dao động không.
 Đặt quả bóng nhựa (nhỏ, nhẹ) sát một nhánh của
âm thoa, quả bóng bị nảy ra.
 Sờ nhẹ tay vào 1 nhánh của âm thoa thấy nhánh
của âm thoa dao động.
 Dùng một tờ giấy đặt nổi trên mặt một chậu
nước. Khi âm thoa phát âm ta chạm một nhánh cuả
âm thoa vào gần mép tờ giấy thì thấy nước bắn tóe
lên mép tờ giấy.
 Có.
 Có thể kiểm tra bằng cách:

II. Các nguồn âm có chung đặc điểm gì ?
Khi phát ra âm, các vật đều ………………………
dao động
Kết luận
Kết luận
Kết luận

C6. Em hãy làm cho một số vật như tờ giấy,
mảnh nilông… phát ra âm.
C7. Hãy tìm hiểu xem bộ phận nào dao động
phát ra âm trong hai nhạc cụ mà em biết.
III. VẬN DỤNG

Dây đàn
Mặt trống
Mặt chiêng
Đàn Ghita
Đàn Viôlông
Đàn tranh
Trống
Chiêng

III. VẬN DỤNG
C8. Nếu em thổi vào miệng một lọ nhỏ, cột không
khí trong lọ sẽ dao động và phát ra âm. Hãy tìm
cách kiểm tra xem có đúng khi đó cột khí dao
động không.
 Dán vài tua giấy
mỏng ở miệng lọ, khi ta
thổi sẽ thấy tua giấy rung
rung.

C9. Hãy làm một nhạc cụ (đàn ống nghiệm) theo
chỉ dẫn dưới đây:
III. VẬN DỤNG
-

Đổ nước vào bảy ống
nghiệm khác nhau đến
các mực nước khác nhau.
Dùng thìa gõ nhẹ lần lượt
vào từng ống nghiệm sẽ
nghe được các âm trầm,
âm bổng khác nhau.

a). Bộ phận nào dao động phát ra âm ?
III. VẬN DỤNG
b). Ống nào phát ra âm
trầm nhất, ống nào phát
ra âm bổng nhất ?
 Ống có nhiều nước
nhất phát ra âm trầm
nhất, ống có ít nước nhất
phát ra âm bổng nhất
 Ống nghiệm và nước trong ống nghiệm.

Lần lượt thổi mạnh vào miệng các ống nghiệm cũng
sẽ nghe được các âm trầm, âm bổng khác nhau.
III. VẬN DỤNG
d). Ống nào phát ra âm trầm nhất?
c). Cái gì dao động phát ra âm
 Cột không khí trong ống.
Ống nào phát ra âm bổng
nhất?
 Ống có ít nước nhất.
 Ống có nhiều nước nhất.

Ghi nhớ
Các vật phát ra âm thanh
đều dao động
Ghi nhớ
2. Các vật phát ra âm có chung đặc
điểm gì ?
1. Vật phát ra âm gọi là gì ?
Là nguồn âm

Có thể em chưa biết
Khi ta thổi sáo, cột không khí trong ống
sáo dao động phát ra âm. Âm phát ra cao thấp
tùy theo khoảng cách từ miệng sáo đến lỗ mở
mà ngón tay vừa nhấc lên.
Có thể thay các ống
nghiệm ở hình 10.4 bằng các
bát hoặc chai cùng loại và
điều chỉnh mực nước trong
ống nghiệm, bát hoặc chai để
khi gõ vào chúng, âm phát ra
gần đúng các nốt nhạc “đồ,
rê, mi, pha, son, la, si”.


Có thể em chưa biết
Đặt ngón tay vào sát
ngoài cổ họng và kêu
“aaa…”.Em cảm thấy như
thế nào ở đầu ngón tay ?
Đó là vì khi chúng ta

nói, không khí từ phổi đi
lên khí quản, qua thanh
quản đủ mạnh và nhanh
làm cho các dây âm
thanh dao động (hình
10.6). Dao động này tạo
ra âm.

Dặn dò
Dặn dò
Học bài.
Hoàn chỉnh câu C3 đến C9 vào tập.
Làm bài tập 10.1 đến 10.5 – SBT.
Làm bài tập trong STH VL7.
Đọc bài 11 - Độ cao của âm.

Chân thành cảm ơn quý Thầy cô
Chúc quý Thầy cô nhiều sức
khỏe