Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
NỘI DUNG CHÍNH
………… oOo……………
I. Lời nói đầu
II. Nội dung
1. Cơ sở xuất phát
-Cơ sơ lý luận
- Cơ sơ thực tiễn
2. Mục tiêu của đề tài
3. Đặc điểm tình hình
3.1 Thuận lợi
3.2 Khó khăn
4. Các giải pháp đã thực hiện trong thời gian qua
4.1 Phạm vi thực hiện đề tài
4.2 Thời gian thực hiện
4.3 Tiến hành thực hiện
4.3.1 Cơ sở khoa học và nội dung chủ yếu để đánh giá kết quả
học tập môn giáo dục công dân 7
4.3.2 Gợi ý một số đề kiểm tra môn giáo dục công dân7
5.Kết qủa đạt được trong năm qua do thực hiện đề tài
III. Bài học kinh nghiệm
IV. Tự nhận xét của bản thân về đề tài
V Nhận xét của tổ chuyên môn, xác nhận của hiệu trưởng
Huỳnh Công Thăng Trang 1
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
LỜI NÓI ĐẦU
Kiểm ra ,đánh giá kết quả học tập của học sinh là một khâu quan
trọng trong quá trình dạy học .Đổi mới chương trình THCS phải tiến hành
đổi mới đồng bộ các khâu , trong đó có đổi mới kiểm tra,đánh giá . Kiểm
tra là hình thức và phương tiện của hoạt động đánh giá , bởi vậy trong quá
trình đổi mới đánh giá kết quả học tập của học sinh trước tiên cần phải đổi
mới việc cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp .
Qua thực tế giảng dạy , bản thân và một số giáo viên trong tổ chuyên
môn nhận thấy rằng song song với đổi mới phương pháp dạy học thì cần
phải đổi mới việc kiểm tra , đánh giá. Chính vì thế chúng tôi mạnh dạn đưa
ra một số đònh hướng cơ bản để đồng nghiệp tham khảo trong quá trình
giảng dạy . Bản thân tôi đã nhiều năm trực tiếp đứng lớp giảng dạy môn
giáo dục công dân 7 cho nên trong phạm vi đề tài , chúng tôi chỉ lấy những
ví dụ minh họa ở bộ môn GDCD 7 .
Trong điều kiện hạn chế về nhiều mặt , nội dung đề tài chắc sẽ còn
nhiều thiếu sót , mong quý đồng nghiệp cho ý kiến đóng góp , bổ sung để
giúp chúng tôi tiếp tục hoàn thiện để góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục ngày một tốt hơn .
Nhân dòp này , cho phép tôi được gửi lời chân thành cám ơn đến quý
đồng nghiệp , tổ chuyên môn và Ban giám hiệu nhà trường đã có những ý
kiến đóng góp thiết thực trong thời gian thực hiện đề tài này .
Trân trọng kính chào !
Mỹ Hội , ngày 21 tháng 03 năm
2007
Người thực hiện
Huỳnh Công Thăng Trang 2
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Huỳnh Công Thăng
II. NỘI DUNG
1.Cơ sở xuất phát:
1.1 Cơ sở lý luận :
Môn giáo công dân ( GDCD )ở trường THCS là môn học có vai trò
quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ xây dựng tư cách và trách nhiệm
công dân cho học sinh ( HS ) mà Luật giáo dục đã xác đònh : “ Mục tiêu của
giáo dục phổ thông là giúp HS phát triển toàn diện về đạo đức , trí tuệ , thể
chất , thẩm mó và các kó năng cơ bản nhằm hình thành nhân cách con người
Việt Nam XHCN , xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bò cho
HS tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động , tham gia xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc “Môn học cung cấp cho HS một hệ thống các giá trò đạo
đức , pháp luật và các chuẩn mực lối sống phù hợp với yêu cầu của xã hội
ở mức độ phù hợp với lứa tuổi , giúp HS biết sống hòa nhập trong xã hội
hiện tại với tư cách là những công dân tích cực và năng động ; góp phần
quan trọng hình thành những phẩm chất cần thiết của nhân cách con người
Việt Nam nhằm đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp CNH, HĐH đất nước và
tăng cường khả năng hội nhập trong xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại
, nhất là giai đoạn hiện nay khi mà đất nước ta hội nhập vào nền kinh tế thế
giới ( WTO ).
Huỳnh Công Thăng Trang 3
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Lâu nay việc đánh giá và xác đònh thế nào là một học sinh có đạo
đức tốt trong nhà trường THCS còn khá nhiều lúng túng . Trong thực tế
nhiều vấn đề phức tạp chưa được chú ý để giải quyết đúng mức . Chúng
ta có thể nhận thấy rõ là nội dung kiểm tra đánh giá chưa toàn diện và
sâu sắc , chưa giúp học sinh xác đònh đúng được bản chất sự rèn luyện
nhân cách ,năng lực đích thực và sở trường vốn có của mình , hình thức
đánh giá còn đơn điệu …
Xuất phát từ thực tế đó, cùng với việc đổi mới sách giáo khoa ,
phương pháp và phương tiện dạy học , thì phải đổi mới đánh giá, kiểm
tra chất lượng học tập của học sinh. Đó là đổi mới nội dung và phương
pháp đánh giá bằng cách đa dạng hóa các hình thức và công cụ đánh
giá . Chúng tôi nghó rằng đã đến lúc cần tập trung nghiên cứu , đổi mới
việc đánh giá ,kiểm tra kết quả học tập môn GDCD để góp phần bình
xét đạo đức của học sinh ở nhà trường , mặc dù đây là vấn đề hết sức
khó khăn , phức tạp . Một trong những hình thức đánh giá chúng ta sử
dụng đó là kết hợp giữa câu hỏi trắc nghiệm khách quan và tự luận .
Hình thức này đã trở nên quen thuộc và được áp dụng khá nhiều trong
các kì kiểm tra , kì thi ở nhiều lónh vực .
Mỗi hình thức kiểm tra đánh giá đều có những ưu điểm và hạn chế
nhất đònh của nó . Trắc nghiệm khách quan có ưu điểm là kiểm tra
được nhiều lónh vực , toàn diện , do đó học sinh không thể học lệch ,
học tủ ; hình thức kiểm tra lại gọn nhẹ , dễ chấm và đặc biệt là khách
quan hóa được kết quả làm bài của học sinh , hạn chế được tính chủ
quan của người chấm …Hạn chế của hình thức này là học sinh dễ nhìn
bài của nhau , khó kiểm tra được sự suy luận .Đặc biệt đối với môn
GDCD khó kiểm tra được một cách khách quan . Vì nó vừa kiểm những
hiểu biết về hành vi đạo đức và pháp luật , vừa kiểm tra những biểu
hiện cụ thể của hành vi đạo đức và pháp luật của các em .Thêm vào đó ,
hình thức này cần có sự tham gia của phương tiện như máy tính ….để
phát sẵn đề bài kiểm tra cho học sinh . Những hạn chế của hình thức
trắc nghiệm có thể khắc phục được như đánh số chẳn lẻ , tăng cường
giám sát , trách nhiệm của người coi thi và kết hợp với câu tự luận .
Huỳnh Công Thăng Trang 4
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Do hình thức trắc nghiệm có những ưu điểm và nhược điểm như đã
nêu , nên khi ra đề kiểm tra cần vận dụng thật linh hoạt , nhất là đối với
môn giáo dục công dân.
Xây dựng hệ thống câu hỏi trắc nghiệm cho môn GDCD là một
việc làm hết sức khó khăn , phức tạp , đòi hỏi nhiều công sức , nhiều
kinh nghiệm thực tế . Chính vì thế khó tránh khỏi những thiếu sót ,
chúng tôi rất mong sự chân tình góp ý của đồng nghiệp để bản thân rút
kinh nghiệm trong việc đánh giá chất lượng học tập của học sinh khách
quan hơn.
1.2 Cơ sơ thực tiễn :
1.2.1 Cơ sở của việc đổi mới ra đề kiểm tra đánh giá kết quả học
tập môn GDCD lớp 7 :
Việc đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn GDCD của HS phải
dựa trên những cơ sở sau :
a) Mục tiêu môn giáo dục công dân trường THCS :
Theo Quyết đònh của Bộ Giáo dục và Đào tạo , mục tiêu của môn GDCD
là học xong lớp 9 trường THCS , HS cần có khả năng :
• Về kiến thức :
-Hiểu được những chuẩn mực đạo đức và pháp luật cơ bản , phổ thông ,
thiết thực , phù hợp với lứa tuổi học sinh THCS trong các quan hệ với bản
thân , với người khác , với công việc và với môi trường sống .
-Hiểu ý nghóa của các chuẩn mực đối với sự phát triển của cá nhân và
xã hội ; sự cần thiết phải rèn luyện và cách thức rèn luyện để đạt được các
chuẩn mực đó .
• Về kó năng :
-Biết đánh giá hành vi của bản thân và mọi người xung quanh ; biết lựa
chọn và thực hiện cách ứng xử phù hợp với các chuẩn mực đạo đức , pháp
luật , văn hóa xã hội trong giao tiếp và hoạt động ( học tập lao động , hoạt
động tập thể , vui chơi giải trí … )
-Biết tự tổ chức việc học tập và rèn luyện của bản thân theo yêu cầu
của các chuẩn mực đã học .
• Về thái đo ä :
-Có thái độ đúng đắn , rõ ràng trước các hiện tượng , sự kiện đạo đức ,
pháp luật , văn hóa trong đời sống hàng ngày ; có tình cảm trong sáng , lành
Huỳnh Công Thăng Trang 5
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
mạnh đối với mọi người , đối với gia đình , nhà trường , quê hương , đất
nước .
-Có niềm tin vào tính đúng đắn của các chuẩn mực đã học và hướng tới
những giá trò xã hội tốt đẹp.
-Có trách nhiệm với hành động của bản thân ; có nhu cầu tự điều chỉnh,
tự hoàn thiện để trở thành một chủ thể xã hội tích cực , năng động .
Với mục tiêu trên , ta có thể hiểu dạy học môn GDCD không phải đơn
giản là chỉ truyền thụ tri thức , giúp HS có nhận thức đúng , mà qua đó hình
thành ở HS thái độ đúng dắn đối với các vấn đề, có tình cảm trong sáng ,
lành mạnh ; có niềm tin vào tính đúng đắn và sự cần thiết của các chuẩn
mực đạo đức , pháp luật . Việc hình thành kó năng trong dạy học môn
GDCD cũng không chỉ dừng ở chỗ hình thành ở HS khả năng tự đánh giá và
đánh giá hành vi của người khác , đánh giá tính chất của sự việc , cũng như
khả năng lựa chọn những cách ứng xử cần thiết ; mà cao hơn nữa phải hình
thành ở HS nhu cầu hành động thể hiện những điều đã học trong cuộc sống
hằng ngày , thực hiện phương châm thống nhất giữa nhận thức và hành
động giữa lời nói và hành vi .
Giữa các bộ phận của mục tiêu môn GDCD có mối quan hệ chặt chẽ .
Trong đó , xúc cảm , tình cảm đạo đức là cái nền , là môi trường giáo dục
thuận lợi , một mặt nó có tác động trở lại nhận thức , giúp HS tiếp nhận các
giá trò một cách hứng thú , tự giác ; mặt khác , nó có tác dụng kích thích ,
tạo ra nguồn động lực khiến HS tích cực ,hăng say hành động trong thực tế
cuộc sống . Trong dạy học GDCD, hành động phù hợp với các chuẩn mực
đạo đức , pháp luật là cái đích cuối cùng cần đạt được . Nếu HS không có
chuyển biến trong hành động thì có nghóa là việc dạy học của chúng ta
không đạt hiệu quả.
Đó chính là những điểm mới quan trọng của mục tiêu môn GDCD mà
giáo viên ( GV ) cần quán triệt trong quá trình dạy học và kiểm tra đánh giá
kết quả học tập .
b ) Đặc điểm của môn GDCD ở nhà trường THCS theo yêu cầu đổi
mới dạy học :
Môn GDCD có những đặc điểm của môn khoa học xã hội nhân văn .
Trong đó , có một số đặc điểm nổi trội mà chúng ta cần chú ý phát huy
Huỳnh Công Thăng Trang 6
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
trong quá trình đổi mới dạy học và kiểm tra đánh giá kết quả học tập bộ
môn . Những đặc điểm đó là :
• Tính thực tiễn :
Môn GDCD là môn học mà các tri thức , chuẩn mực , kó năng của nó
đều gắn chặt với các sự kiện và chất liệu của cuộc sống hiện thực . Đó là
những vấn đề đạo đức và pháp luật của đời sống hằng ngày , là quan hệ và
tác động qua lại giữa người và người .Dạy học môn GDCD phải gắn bó chặt
chẽ với cuộc sống thực tiễn và nội dung dạy học phải mang chất liệu của
đời sống xã hội , của cuộc sống HS . Vì vậy , việc đánh giá kết quả học tập
cũng phải gắn với thực tiễn cuộc sống , HS phải biết phát huy vốn kinh
nghiệm sống của bản thân để phân tích , lí giải các hiện tượng , sự kiện thực
tế đang diễn ra trong cuộc sống hằng ngày .
* Tính giáo dục :
Tính giáo dục của môn GDCD thể hiện ở chỗ không đơn giản là
truyền thụ tri thức , mà phải chú trọng tất cả các mặt , các nhân tố khác như
hình thành niềm tin , tình cảm , hành vi và thói quen đạo đức , pháp luật ở
mỗi HS . Trong đổi mới dạy học và kiểm tra dánh giá kết quả học tập phải
phát huy ưu thế của bộ môn trong việc thực hiện giáo dục nhân cách đạo
đức của học sinh , giúp học HS biết sống có đạo đức và tuân theo pháp luật
ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường .
*Tính thống nhất giữa nhận thức và hành động :
Môn GDCD cung cấp cho HS những phương thức ứng xử về đạo đức ,
pháp luật , văn hóa , hướng HS vào việc thực hành trong cuộc sống hằng
ngày các chuẩn mực giá trò và mẫu hành vi tích cực mà bài học đặt ra ; khơi
dậy và khuyến khích HS ý chí thể hiện sự thống nhất không tách rời giữa
nhận thức và hành động .GDCD thực chất là tạo những điều kiện phát triển
hài hòa và thống nhất ba mặt của đời sống công dân : nhận thức , tình cảm
và hành động.
*Tính tích hợp :
Môn GDCD là môn học được tích hợp nhiều nội dung giáo dục cần
thiết đối với công dân . Ngoài hai chuẩn mực chính là đạo đức và pháp
luật , môn học còn cung cấp cho HS những phương thức ứng xử có đạo đức ,
có văn hóa đối với những vấn đề mà cuộc sống đặt ra . Việc tích hợp các
nội dung giáo dục được thực hiện trong chương trình môn học và cả trong
Huỳnh Công Thăng Trang 7
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
từng bài . Giáo viên phải luông có ý thức vận dụng quan điểm tích hợp
trong giảng dạy cũng như trong kiểm tra đánh giá .
1.2.2. Một số nhận xét về việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập
môn Gíao dục công dân hiện nay :
Để đạt được mục tiêu trên ,việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập
môn học cần phải đổi mới .Muốn vậy, phải đổi mới cách ra đề và cách thực
hiện giờ kiểm tra trên lớp . Qua quan sát thực tiễn dạy môn GDCD hiện
nay, chúng tôi có một số nhận xét việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập
như sau :
Nhìn chung ,GV thường tiến hành kiểm tra miệng đầu giờ học tương
đối đều đặn .Trong khi kiểm tra ,GV đã chú ý kiểm tra việc nắm vững kiến
thức của HS củng cố nội dung chuẩn mực đã học nhắc nhở HS học tập
thường xuyên , liên hệ , gắn kiến thức cũ với nội dung bài mới . Đó là việc
làm cần thiết ,có tác dụng làm cho việc học được liên tục , hệ thống .
ùTuy nhiên , việc kiểm tra như vậy sẽ có những nhược điểm, hạn chế
tồn tại như sau:
-GV chủ yếu chỉ quan tâm kiểm tra nhận thức , kiểm tra sự hiểu khái
niệm ,chưa quan tâm thích đáng đến những hình thức làm bộc lộ thái độ của
HS trước các tình huống ,sự kiện đạo đức, pháp luật và kiểm tra kó năng
hành vi ứng xử , sự vận kiến thức đã học và việc thực hành trong cuộc
sống .Điều đó dẫn đến chỗ khả năng vận dụng và thực hành của HS bò hạn
chế vàù chưa tạo được động lực khiến HS hăng say rèn luyện theo các chuẩn
mực của bài học.
-Việc kiểm tra chỉ bó hẹp trong khuôn khổ bài học , chưa gắn với các
hoạt động khác của lớp , của trường như hoạt động của Đoàn ,của Đội , các
hoạt động ngoài giờ lên lớp trong và ngoài trường học ,với các phong trào
của xã hội và chưa tranh thủ được những ý kiến nhận xét , đánh giá của các
lực lượng giáo dục khác trong trường .
-Hình thức kiểm tra đơn điệu ,hầu như chỉ có hình thức GV hỏi,Hs trả
lời trong kiểm tra miệng hoặc HS làm bài tự luận , trả lời câu hỏi trong
kiểm tra viết .Do đó các em có rất ít cơ hội bộc lộ những suy nghó ,cảm
nhận , quan điểm riêng của mình.
Huỳnh Công Thăng Trang 8
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
-Thậm chí có nơi ,GV chỉ kiểm tra sự thuộc bài của HS, không quan
tâm xem hs có hiểu bài hay không . Đó là một thiếu sót lớn cần phải kiên
quyết khắc phục .
2.Mục tiêu của đề tài:
- Giúp giáo viên có một đònh hướng mới về việc đổi mới cách ra đề
và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp để đánh giá chất lượng học tập của
học sinh môn GDCD 7 .
- Góp phần xây dựng nhân cách con người Việt Nam mới sống và làm
việc theo pháp luật , năng động , sáng tạo theo xu thế hòa nhập nhưng
không hòa tan .
- Từng bước nâng cao chất lượng dạy và học của bộ môn GDCD trong
nhà trườngTHCS.
3.Đặc điểm tình hình:
3.1 Thuận lợi:
- Ban lãnh đạo nhà trường, tổ chuyên môn luôn quan tâm đến chất
lượng giáo dục, thường xuyên nhắc nhở, chỉ đạo sâu sát về chuyên môn
trong đó có việc kiểm tra , đánh kết quả học tập của học sinh đã tạo điều
kiện tốt nhất cho giáo viên trong công tác giảng dạy .
-Bản thân được nhà trường cử học thay SGK môn GDCD 7 và được
giảng dạy nhiều năm ở môn này .
- Có quy chế chuyên môn của Bộ giáo dục & Đào tạo hướng dẫn .
- Đoàn – Đội nhà trường hỗ trợ, quan tâm đến hoạt động của học sinh
(như hoạt động câu lạc bộ học tập , hoạt động GDNGLL…)
- Học sinh chòu khó trong học tập, thái độ tinh thần học tập của các em
trong lớp sôi nổi, tích cực xây dựng bài, cầu tiến.
- Môn GDCD là môn học hình thành nhân cách, học làm người, nó
liên quan thiết thực đến nhiều lónh vực đời sống nên các em rất chú trọng.
- Bản thân giáo viên bộ môn đa số giàu kinh nghiệm chuyên môn, đầy
nhiệt tâm trong công tác giảng dạy.
3.2. Khó khăn:
- Điểm trường thuộc khu vực nông thôn, nghề nghiệp chính là làm
ruộng, bận bòu với công việc đồng áng nên một số gia đình ít quan tâm đến
con em, mặc cho nhà trường giáo dục.
Huỳnh Công Thăng Trang 9
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
- Tài liệu tham khảo cho giáo viên còn hạn chế. Học sinh ngại đọc
sách giáo khoa để chuẩn bò bài, đa số các em không đọc tài liệu tham khảo.
- Chưa có GV chuyên môn GDCD , chỉ chấp vá nên gặp nhiều khó
khăn trong việc trao đổi kinh nghiệm giảng dạy bộ môn .
- Phương tiện máy móc kó thuật hỗ trợ cho việc in ấn đề kiểm tra
không có , giáo viên phải thuê khâu này .
4. Các giải pháp thực hiện trong thời gian qua:
4.1 Phạm vò thực hiện đề tài:
- Môn giáo dục công dân lớp 7.
4.2 Thời gian thực hiện:
- Thời gian thực hiện : 2003-2007 .
4.3 Tiến hành thực hiện:
4.3.1 Những tiền đề thực hiện:
Đònh hướng kiểm tra đánh giá kết quả học tập môn Gíao dục công dân
lớp 7
a.Yêu cầu chung của việc ra đề kiểm tra đánh giá :
Để đạt được mục tiêu môn học như trên , việc kiểm tra đánh giá kết
quả học tập phải theo những yêu cầu như sau :
-Trước hết, việc ra đề kiểm tra đánh giá phải mang tính chất quá
trình .Đó là một nguyên tắc , nhất là môn GDCD.Để đạt được yêu cầu đó,
nội dung kiển tra phải thực hiện được sự tiếp nối giữa những chuẩn mực cũ
và mới và sự vận dụng những kiến thức kó năng kinh nghiệm của HS để xử
lý các tình huống đạo đức , pháp luật .Mỗi nội dung kiểm tra không phải là
cái gì riêng lẽ , tách rời kinh nghiệm của HS , đăc biệt kinh nghiệm ứng xử ,
hành động trong cuộc sống , mà nó là một khâu liên tục,giúp GV hình thành
được cả quá trình học tập ,rèn luyện của HS trong và ngoài giờ học để điều
chỉnh ; mặt khác , giúp HS tự đánh giá quá trình học tập và rèn luyện , rút
ra ưu nhược điểm của bản thân so với yêu cầu giáo dục để khắc phục ,phấn
đấu tự hoàn thiện.
-Việc kiểm tra phải góp phần quan trọng vào việc rèn luyện phương
pháp học tập môn GDCD cho HS. Cụ thể HS phải hiểu được rằng , không
phải chỉ học thuộc lòng các khái niệm ,các chuẩn mực là được, mà phải biết
liên hệ nội dung bài học với thực tiễn cuộc sống , phải biết vận dụng tri thức
,kó năng đã được trang bò qua bài học và huy động vốn kinh nghiệm sống
Huỳnh Công Thăng Trang
10
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
của bản thân để giải quyết vấn đề tình huống đạo đức ,pháp luật (gồm kinh
nghiệm nhận thức ,kinh nghiệm cảm xúc , kinh nghiệm ứng xử).
-Chú trọng hơn đến kiểm tra thái độ tình cảm , các kó năng nhận xét,
đánh giá ,phân biệt đúng sai khả năng vận dụng và thực hành trong cuộc
sống .Trên cở sở đó ,thúc dẩy HS tích cực rèn luyện theo yêu cầu của các
chuẩn mực mà bài học đặt ra .
-Đổi mới nội dung và hình thức kiểm tra cho phù hợp và đáp ứng yêu
cầu đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp dạy học bộ môn theo hướng
đa dạng hóa các hình thức kiểm tra , đánh giá . Những hình thức kiểm tra sẽ
được đề cập đến một cách cụ thể ở phần sau .
* Kiểm tra qua nhiều kênh khác nhau :
Giáo viên môn GDCD cần tham khảo ý kiến nhận xét của các lực
lượng khác như : GV chủ nhiệm , cán bộ Đoàn , Đội , của tập thể học sinh
và tự nhận xét của cá nhân học sinh .Để thực hiện được điều này , giáo viên
dạy môn GDCD phải thường xuyên liên hệ , kòp thời nắm bắt thông tin và
những nhận xét qua các lực lượng giáo dục trên về thái độ , hành vi của học
sinh liên quan đến các chuẩn mực bài học và có những hình thức khuyến
khích học sinh tự liên hệ , tự kiểm tra , tự đánh giá . Biện pháp này nhằm
khắc phục sự tách rời giữa nhận thức và hành động , giúp củng cố và tăng
cường ý thức rèn luyện ở học sinh .
b ) Nội dung kiểm tra :
Việc kiểm tra , đánh giá kết quả học tập môn GDCD cần thực hiện
trên những nội dung sau :
- Nội dung của chuẩn mực đạo đức , những biểu hiện có tính chất đặc
trưng của nó .
VD: Thế nào là sống giản dò , những biểu hiện của sống giản dò ?
- Nội dung quy đònh của pháp luật về quyền và nghóa vụ cơ bản của công
dân liên quan đến chủ đề bài học ( ví dụ :Bảo vệ di sản văn hóa ). Những
nội dung đó gồm :
+ Công dân có quyền được làm gì ?
+Công dân có nhóa vụ phải làm gì ?
+ Công dân không được làm gì
+ Nếu vi phạm thì sẽ như thế nào ? ( bò xử lí theo quy đònh của pháp
luật).
Huỳnh Công Thăng Trang
11
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
-Những hành vi như thế nào là tôn trọng và thực hiện đúng chuẩn mực
và những hành vi như thế nào là vi phạm chuẩn mực .
-Mối quan hệ giữa các chuẩn mực . Ví dụ : quan hệ giữa yêu thương
con người và khoan dung , giữa tự tin và các phẩm chất khác cần có ở con
người …
-Ý nghóa,tác dụng của việc thực hiện chuẩn mực đối với cá nhân , gia
đình , xã hội và tác hại của việc vi phạm chuẩn mực .
-Biểu hiện thái độ trước các tình huống , các vấn đề có liên quan đến
chuẩn mực .
-Cách ứng xử theo yêu cầu của chuẩn mực trong những tình huống có
liên quan .
-Việc thực hiện các chuẩn mực giá trò ( hành vi đạo đức , pháp luật ,
văn hóa , lối sống ) trong đời sống hằng ngày của bản thân học sinh và các
bạn .
c) Các hình thức kiểm tra :
Nói về hình thức kiểm tra , đánh giá kết quả học tập của học sinh ở môn
GDCD thì rất phong phú , đa dạng , phù hợp với mục tiêu đánh giá quá trình
học tập và rèn luyện của học sinh theo yêu cầu của các chuẩn mực và nhằm
kiểm tra về cả nhận thức , kó năng thái dộ , xúc cảm , tình cảm , hành vi ,
thói quen đạo đức , pháp luật ở học sinh .
Có thể đưa ra một số hình thức kiểm tra chính như sau để tham khảo :
-Học sinh tự luận về một nội dung thuộc chủ đề bài học . Ví dụ : Học
sinh có thể làm gì để góp phần xây dựng gia đình văn hóa ? Hoặc : Con cái
đua đòi ăn chơi , hư hỏng thì sẽ có ảnh hưởng đến gia đình , cộng đồng và
xã hội như thế nào ?
-Yêu cầu học sinh nêu những biểu hiện của chuẩn mực đạo đức , pháp
luật mà các em đã học , hoặc giáo viên đưa ra những biểu hiện , yêu cầu
học sinh nêu biểu hiện đó thuộc chuẩn mực nào ?
-Yêu cầu học sinh lấy ví dụ trong thực tế về những hành vi thực hiện
hoặc vi phạm chuẩn mực đạo đức , pháp luật và giải thích lí do lựa chọn của
mình .
- Đưa ra những bài tập trắc nghiệm , cho học sinh lựa chọn đúng sai về
những hành vi thực hiện hoặc vi phạm chuẩn mực , hoặc lựa chọn cách ứng
Huỳnh Công Thăng Trang
12
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
xử đúng, tối ưu trong những tình huống có liên quan đến chuẩn mực bài học
.
-Đưa ra bài tập , trong đó có nhiều biểu hiện , ý kiến , quan điểm hoặc
hành vi có liên quan đến chuẩn mực bài học , yêu cầu học sinh nêu thái độ
của mình , tán thành hoặc không tán thành và giải thích lí do .
-Đưa ra những tình huống và yêu cầu học sinh phân tích tình huống ,
đánh giá đúng sai và đưa ra quyết đònh : Trong tình huống đó , em sẽ làm
gì ? Vì sao em làm như vậy ?
-Học sinh tự liên hệ , nhận xét xem bản thân đã thực hiện chuẩn mực
như thế nào ? Đã có những vi phạm gì? Vì sao ? Biện pháp khắc phục thiếu
sót và rèn luyện bản thân .
-Học liên hệ với thực tế ở lớp , trường , đòa phương , tìm những biểu hiện
tốt hoặc chưa tốt liên quan đến chủ đề bài học ; đề xuất biện pháp khắc
phục những điều chưa tốt .
-Kiểm tra qua quan sát hoạt động và các sản phẩm hoạt động của học
sinh .
Trong chương trình môn GDCD , ngoài nội dung dạy học trên lớp ,
chương trình còn dành một thời gian cho các hoạt động thực hành , ngoại
khóa .Trong đó , có thể tổ chức cho học sinh thi tìm hiểu chủ đề , tham quan
di tích , danh lam thắng cảnh , làng nghề truyền thống …, sưu tầm tranh ảnh ,
hiện vật , điều tra tình hình …; sáng tác ( vẽ tranh , viết cảm xúc , viết thu
hoạch sau khi đi tham quan …).Ngoài ra , cần kết hợp với chương trình Hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp để tổ chức các hoạt động như hoạt động
lao động , hoạt động tập thể , hoạt động xã hội – đoàn thể , giao lưu … Qua
quan sát các hoạt động và sản phẩm của hoạt động , giáo viên có thể nhận
xét , đánh giá tinh thần thái độ cũng như kết quả tham gia hoạt động , giao
lưu , ứng xử của học sinh.
Các loại kiểm tra :
Căn cứ vào những công văn hướng dẫn của của Bộ giáo dục và đào
tạo về việc Đổi mới việc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của học sinh
bậc Trung học thì có các loại kiểm tra trong kế hoạch dạy học được quy
đònh gồm có kiểm tra thường xuyên : kiểm tra vấn đáp , kiểm tra 15 phút ,
kiểm tra đònh kì ( kiểm tra 45 phút ,kiểm tra trên 45 phút , kiểm ta học kì ).
Huỳnh Công Thăng Trang
13
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Nội dung kiểm tra sẽ được căn cứ trên đặc thù của môn học và nằm trong
phạm vi những gì đã được học trong chương trình của môn học .
Trên cơ sở đó , trong quá trình giảng dạy , chúng tôi mạnh dạn đổi mới
về hình thức kiểm tra , đánh giá . Thay gì trước đây , chúng tôi chỉ có hình
thức kiểm tra trắc nghiệm tự luận như truyền thống thì bây giờ kết hợp kiểm
tra trắc nghiệm khách quan với kiểm tra tự luận và các bài kiểm tra kó năng
thực hành , vận dụng ; mỗi bài kiểm tra chúng tôi có thể cho bao gồm
nhiều câu hỏi nhằm vào nhiều mảng kiến thức kó năng mà học sinh được
học nhằm phân loại đối tượng học sinh giỏi , khá , trung bình … để điều
chỉnh phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp . Và nhằm tăng cường độ
chính xác , tính khách quan , độ tin cậy trong kiểm tra , đánh giá . Vì kiểm
tra , đánh giá có thể coi như là một biện pháp kích thích hứng thú học tập ,
giúp học sinh tìm ra nguyên nhân và khắc phục những sai sót , hạn chế
( nếu có ) trong quá trình tìm hiểu , lónh hội và vận dụng kiến thức , kó năng
bộ môn .Trong mỗi giờ học , phạm vi kiến thức được kiểm tra , đánh giá sẽ
phong phú và toàn diện hơn . Do đó cách ra đề cũng đa dạng và có nhiều
lựa chọn hơn cho giáo và học sinh .Có nghóa là sẽ không có những bài kiểm
tra đòi hỏi học sinh phải học thêm những kiến thức ,kó năng ngoài chương
trình chính khóa . Việc kiểm tra cũng sẽ được căn cứ vào các điều kiện cụ
thể về : đối tượng học sinh , cơ sở vật chất và thiết bò dạy học học môn
học .
Đối với môn GDCD 7 , những đònh hướng trên giúp cho giáo viên chúng
tôi vận dụng vào thực tiễn soạn các câu hỏi hướng dẫn học tập , các bài tập
và các bài kiểm tra trong sách giáo khoa ,… Trong phạm vi đề tài này ,
chúng tôi xin giới thiệu một số câu hỏi , bài tập của các loại bài kiểm tra
miệng , kiểm tra 15 phút , kiểm tra một tiết , kiểm tra học kì cho chương
trình GDCD 7.
Khi kiểm tra , đánh giá đối với học sinh lớp 7 , chúng ta cần chú ý những
vấn đề sau :
1. Hình thức kiểm tra miệng :
- Được sử dụng trong suốt quá trình dạy học nhằm thu được ngay lập tức
những thông tin về việc nắm vững kiến thức , kó năng từ phía học sinh ,
đồng thời giúp học sinh nhận ra ngay những thành công và hạn chế trong
học tập thông qua những câu trả lời , đối thoại trực tiếp .
Huỳnh Công Thăng Trang
14
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
- Góp phần phát triển kó năng nói .
- Mỗi câu hỏi vấn đáp nên có ngữ cảnh giao tiếp cụ thể để học sinh có
thể trả lời ngắn gọn và sử dụng những biện pháp ngôn ngữ và phi ngôn
ngữ thích hợp .
2. Hình thức kiểm tra 15 phút :
-Được vận dụng nhằm thu thập thông tin về việc nắm vững kiến thức ,
kó năng của học sinh sau khi học xong một cụm bài với yêu cầu viết ngắn ,
đơn giản .
-Khi kiểm tra , chúng ta nên chú ý ra những câu hỏi , bài tập có tính
tổng hợp , xâu chuỗi được tất cả kiến thức , kó năng trong cụm bài , đồng
thời đánh giá được những biểu hiện hành vi đạo đức , pháp luật .
3. Hình thức kiểm tra một tiết :
- Được vận dụng nhằm thu thập thông tin về việc nắm vững kiến thức , kó
năng của học sinh sau khi học xong một cụm bài lớn hoặc một mạch nội
dung tương đối lớn qua hình thức trình bày một vấn đề bằng một bài viết
phức tạp hơn, dung lượng dài hơn so với bài kiểm tra 15 phút .
- Đây là dạng bài kiểm tra có tính chất đánh giá tổng hợp năng lực của
học sinh sau một giai đoạn học tập nhất đònh , thường được báo trước nhưng
không được ôn tập trước khi kiểm tra .
- Đề kiểm tra nên có sự phối hợp giữa các dạng trắc nghiệm khách quan
và tự luận , các câu hỏi , bài tập nên nhằm vào nhiều phần khác nhau trong
các nội dung học tập .
-Với hình thức này cần chú ý điểm mới là không chỉ kiểm tra học
thuộc lòng , mà chủ yếu kiểm tra trình độ hiểu vấn đề và khả năng vận
dụng vấn đề, chính là kiểm tra sự sáng tạo , năng động trong hoạt động
nhận thức. Vì vậy , bài viết không nên chỉ là trả lời câu hỏi , mà có thể là
bài tập tình huống , một sự kiện để các em nhận xét , đánh giá , tự tìm ra
cách ứng xử , cách giải quyết …
- Được vận dụng nhằm thu thập thông tin về việc nắm vững kiến thức , kó
năng của học sinh sau khi học xong một học kì , có ôn tập trước khi kiểm tra
.
- Đề kiểm tra nên có sự phối hợp giữa các dạng trắc nghiệm khách quan
và tự luận . Các câu hỏi , bài tập nên nhằm vào nhiều phần khác nhau trong
các nội dung học tập của học kì .
Huỳnh Công Thăng Trang
15
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
5. Các tiêu chí đánh giá chất lượng học tập :
Đánh giá chất lượng học tập thực chất là xem xét mức độ đạt được đối
với hoạt động học tập của học sinh so với mục tiêu môn học đã đề ra . Để
đánh giá chính xác , khách quan chất lượng học tập của học sinh cần phải
có những tiêu chí cụ thể . Việc xác đònh các tiêu chí cho một bài kiểm tra,
giáo viên cần đảm bảo một số yêu cầu sau :
-Tính toàn diện :
-Tính phân hóa :
*chú ý : Một hiện tượng đáng lưu lưu ý trong hoạt động kiểm tra hiện
nay là tốc độ làm bài kiểm tra rất ít được chú trọng , quan tâm .Đây là một
vấn đề cần phải được lưu ý , bởi khi chuyển từ thói quen kiểm tra và làm
bài theo kiểu tự luận chỉ gồm ít câu hỏi với một đơn vò kiến thức tương đối
hẹp sang hình thức kiểm tra trắc nghiệm khách quan và tự luận với số lượng
câu hỏi nhiều hơn và một lượng kiến thức rộng hơn học sinh dễ bò lúng
túng .
Chính vì thế khi thiết kế đề một bài kiểm tra cần chú ý một số điểm
sau ( NHỮNG LƯU Ý KHI SOẠN CÁC CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM) :
-Đưa ra một cấu trúc hợp lí , cân đối nhằm xác đònh được đầy đủ các
nội dung cần kiểm tra của mỗi phần hay toàn bộ nội dung cần đạt của môn
học .
- Thể hiện được số lượng những câu hỏi đảm bảo cân đối về thời lượng
cũng như mức độ quan trọng của từng nội dung đã học .
- Thể hiện được cụ thể các yêu cầu về mức độ nhận thức của mỗi nội
dung cần kiểm tra .
- Diễn đạt câu hỏi phải sáng sủa, chú ý đến cấu trúc ngữ pháp.
- Chọn từ có nghóa chính xác .
- Cố gắng sử dụng những câu đơn giản nhất .
- Đưa tất cả thông tin cần thiết vào trong câu dẫn nếu có thể được .
- Hãy tìm những chổ dễ gây hiểu lầm trong câu hỏi để hoàn thiện câu hỏi
đó .
- Các câu trả lời được sắp xếp ngẫu nhiên đối với từng câu hỏi
- Đừng cố tăng mức độ khó của câu hỏi bằng cách diễn đạt câu hỏi theo
mức phức tạp hơn – trừ kiểm tra về mặt đọc hiểu .
Huỳnh Công Thăng Trang
16
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
- Tránh cung cấp những câu đầu mối dẫn đến câu trả lời . Câu trả lời đúng
dài hơn các câu nhiễu cũng dễ bò phát hiện .Câu dẫn của câu hỏi cũng có
thể chứa đựng chính thông tin cần thiết để trả lời một câu hỏi khác , …
- Tránh những câu dập khuôn hay những câu trích dẫn từ sách giáo khoa
vì điều này dễ khiến học sinh sa vào học vẹt để tìm được câu trả lời đúng .
- Tránh những câu hay từ “để lộ “ ( các đònh nghóa cụ thể ).
- Tránh những câu hỏi chứa đựng ý khẳng đònh .
- Một câu hỏi không nên cung cấp thông tin cho việc trả lời một hay nhiều
câu hỏi khác .
- Tránh những câu hỏi mang tính chất đánh lừa hay gài bẫy.
- Tránh sử dụng những câu hỏi đan cài với nhau hay phụ thuộc lẫn nhau.
- Khi xây dựng đáp án và biểu điểm cần phải chú ý có thể có nhiều
phương án trả lời khác nhau cho một câu hỏi . Để phát huy tính sáng tạo
của HS , cần tôn trọng những cách diễn đạt khác nhau , không bắt buộc HS
phải trả lời đúng hoàn toàn như trong đáp án mà chỉ cần đảm bảo đầy đủ ý .
- Cho điểm theo thang điểm 10 .
-Nhận xét HS trên 3 mục tiêu của dạy học môn GDCD gồm nhận thức , kó
năng vận dụng lí thuyết , khả năng giải quyết các tình huống đạo đức , pháp
luật và ý thức thái độ trongt học tập , rèn luyện của HS .
CÁCH THỨC RA ĐỀ KIỂM TRA :
Kiểm tra có thể áp dụng các hình thức sau :
1. Kiểm tra với hình thức trắc nghiệm tự luận :
Đây là hình thức đang được sử dụng . Khi soạn bài kiểm tra trắc
nghiệm tự luận phải cho phép học sinh có sự tự do tương đối để trả lời một
vấn đề đặt ra , nhưng đồng thời đòi hỏi học sinh phải nhớ lại hơn là nhận
biết thông tin , học sinh phải biết sắp xếp và diễn đạt ý kiến một cách
chính xác và sáng sủa .Một bài kiểm tra với hình thức trắc nghiệm tự luận
được chấm điểm một cách chủû quan của những người chấm , do đó phải có
đáp án , biểu điểm chi tiết , rõ ràng để những người chấm dễ thống nhất .
Bài kiểm tra với hình thức trắc nghiệm khách quan trong đó cách cho
điểm là khách quan không phụ thuộc vào người chấm .Bài kiểm tra loại này
gồm nhiều câu hỏi nhưng chỉ có một câu trả lời đúng hay câu trả lời tốt
nhất mà người kiểm tra phải chọn . Nội dung của kiểm tra với hình thức trắc
nghiệm khách quan cũng có phần chủ quan bởi vì nó phụ thuộc vào sự suy
Huỳnh Công Thăng Trang
17
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
đoán , lựa chọn của người được kiểm tra .Bài kiểm tra với hình thức trắc
nghiệm khách quan thường sử dụng một số loại câu hỏi như sau:
a) Câu hỏi nhiều lựa chọn :
Đây là loại câu hỏi thường sử dụng nhất .Câu trả lời đúng cho từng câu
hỏi được chọn từ nhiều phương án , thông thường từ 4 đến 5 phương án .
b) Câu hỏi ghép đôi :
Câu hỏi loại này gồm một dãy các phương án lựa chọn được dùng để
trả lời hoặc để gắn kết với một trong các câu hỏi khác nhau .
- Kiểu 1 : Khoanh tròn chữ cái của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hỏi .
- Kiểu 2 : Đánh dấu xá vào ô vuông của câu trả lời đúng nhất .
c) Câu hỏi đúng sai :
Đây là câu hỏi chỉ có hai cách lựa chọn .
-Kiểu 1 : Khoanh tròn chữ cái của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hỏi .
- Kiểu 2: Đánh dấu x vào ô vuông của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hỏi .
d )Câu hỏi điền khuyết :
Trong câu hỏi này đòi hỏi phải điền một từ hay liệt kê các sự việc
hoặc nhiều từ hay nhiều sự việc .
đ) Câu nhiễu :
Các phương án lựa chọn sai của câu hỏi trong bài kiểm tra .
-Kiểu 1: Khoanh tròn chữ cái của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hỏi .
-Kiểu 2: Đánh dấu x vào ô vuông của câu trả lời đúng nhất ở mỗi câu hỏi
.
Sau đây là một số đề kiểm tra để minh họa cho những loại câu hỏi trên :
MỘT SỐ ĐỀ KIỂM TRA MÔN GDCD 7 :
1. Đề kiểm tra miệng : Trả lời bằng cách khoanh tròn chữ của câu tương
ứng .
Theo em , những hành vi nào sau đây thể hiện sự khoan dung ? Vì sao ?
A. Bỏ qua mọi lỗi lầm của bạn ;
B. Hay chê bai người khác ;
C. Ôn tồn góp ý giúp bạn sửa chữa khuyết điểm ;
D. Tìm cách che giấu khuyết điểm cho bạn .
Đáp án : Chọn ý C là đúng , vì ôn tồn góp ý bạn sửa chữa khuyết điểm là
thể hiện sự thông cảm , quý mến thực sự và vì sự tiến bộ của bạn .
2. Đề kiểm tra viết 45 phút :
Huỳnh Công Thăng Trang
18
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Câu 1: Em hãy cho biết thế nào là biểu hiện của tính tự trọng ?
Câu 2 : Em hãy chỉ ra (bằng cách khoanh tròn chữ cái với câu tương ứng)
đâu là biểu hiện của tính tự trọng , đâu là biểu hiện thiếu tự trọng và giải
thích lí do lựa chọn của mình ?
A. Luôn giữ đúng lời hứa ;
B.Nói xấu người khác khi không có mặt họ;
C. Dám nhận lỗi và sửa lỗi ;
D. Luôn cố gắng để hoàn thành công việc được giao ;
Đ. Gian lận trong học hành , thi cử ;
E. Khi làm điều sai trái không thấy xấu hổ hoặc ân hận ;
G. Khúm núm , nònh nọt để lấy lòng người khác .
Đáp án và biểu điểm :
Câu 1 : Tự trọng là biết điều chỉnh hành vi cá nhân của mình cho phù
hợp với các chuẩn mực xã hội , biểu hiện ở chỗ : cư xử đàng hoàng , đúng
mực , biết giữ lời hứa và luôn làm tròn nhiệm vụ của mình , không để
người khác phải nhắc nhở , chê trách .
Câu 2 : 7 điểm
a- Chỉ ra đúng các biểu hiện : 3.5 điểm ( mỗi ý đúng được 0.5 điểm )
- Biểu hiện của tự trọng : A,C,D.
- Biểu hiện thiếu tự trọng : B, Đ, E,G.
b. Giải thích đúng : 3.5 điểm .
- Các câu A,C,D là biểu hiện của tự trong , vì đó là sự tôn trọng người
khác ,dũng cảm và trung thực , khiến mọi người tôn trọng , quý mến . ( 1.5
điểm )
- Các câu còn lại là biểu hiện thiếu tự trọng vì đó là những việc làm
thiếu trung thực , tự hạ mình , khiến mọi người coi thường , không tin tưởng .
( 2 điểm )
3. Đề kiểm tra 45 phút :
Câu 1: Trẻ em có những bổn phận gì với gia đình và xã hội ?
Câu 2 : Thế nào là bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên? Cho
ví dụ về một hành vi bảo vệ môi trường và một hành vi làm ô nhiễm môi
trường ?
Câu 3 : Hành vi nào sau đây thể hiện giữ gìn và bảo vệ di sản văn
hóa ? Hãy đánh dấu x vào ô trống tương ứng .
Huỳnh Công Thăng Trang
19
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
o Đánh cắp cổ vật của khu di sản văn hóa ;
o Vứt rác bừa bãi gây mất vệ sinh khu di tích lòch sử – văn
hóa ;
o Hằng tuần tham gia tổng vệ sinh khu di tích lòch sử – văn
hóa ;
o Buôn bán cổ vật không có giấy phép .
Câu 4: Hãy viết một đoạn văn ngắn ( từ 7- 10 ) nói về một di tích lòch
sử hoặc một di sản văn hóa mà em biết ?
Đáp án và biểu điểm :
Câu 1:( 2.5 điểm ), mỗi bỗn phận nêu đúng : 0.5 điểm
Bỗn phận của trẻ em đối với gia đình và xã hội
- Yêu Tổ quốc , có ý thức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
XHCN ;
- Tôn trọng pháp luật , tôn trọng tài sản của người khác ;
- Yêu quý , kính trọng , giúp đỡ ông bà , cha mẹ , lễ phép với người
lớn ;
- Chăm chỉ học tập , hoàn thành chương trình phổ cap6 giáo dục ;
-Không đánh bạc , uống rượu , hút thuốc và dùng các chất kích thích
có hại cho sức khỏe .
Câu 2:( 3.5 điểm )
-HS nêu đúng đònh nghóa .( 1.5 điểm )
- Nêu được 2 ví dụ : ( 2 điểm )
+ VD về một hành vi bảo vệ môi trường như : tổng vệ sinh sạch sẽ
đường thôn , ……
+ VD về một hành vi gây ô nhiễm môi trường như : Sử dụng phân hóa
học vượt quá mức quy đònh ,….
Câu 3 : ( 1 điểm )
Chọn đúng hành vi thứ 3 .
Câu 4 : ( 3 điểm )
- Yêu câu HS nêu được : tên , đòa điểm của di sản văn hóa ( hoặc di
tích lòch sử) , mô tả được những nét chính của nó ( gồm có những gì ,kiểu
kiến trúc, vẻ đẹp , giá trò , giá trò lòch sử , văn hóa … ), cảm nghó đối với di
sản đó . ( 2.5 điểm )
- Đúng yêu cầu 7-10 câu , câu văn gọn . ( 0.5 điểm )
Huỳnh Công Thăng Trang
20
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
4. Đề kiểm tra học kì ( học kì II )
Câu 1 : Thế nào là quyền tự do tín ngưỡng , tôn giáo ?
Câu 2 : Bản thân em phải làm gì để thực hhien65 tốt quyền tự do tín
ngưỡng , tôn giáo ?
Câu 3 : Trong những hành vi sau đây , hành vi nào thể hiện mê tín dò
đoan ? Hãy đánh dấu x vào ô trống tương ứng và giải thích lí do chọn .
o Chữa bệnh bằng phù phép ;
o Nhờ thầy cúng xem bói ;
o Tổ chức lên đồng ;
o Ngày rằm , mồng một âm lòch hằng tháng thắp hương bàn thờ
tưởng nhớ tổ tiên ;
o Tụ tập nhau xem bói bài tây ;
o Cho con uống “ nước thánh “ để chữa bệnh ;
o Đi lễ chùa do ngưỡng mộ đạo Phật.
Câu 4 : Tại sao nói “ Nhà nước ta là Nhà nước của dân , do dân và vì
dân “ ?
Câu 5 : Bạn An nói Hồng “ Hôm nay nay bố mẹ tớ đi bỏ phiếu bầu cử
UBND phường “ Theo em , đúng hay sai ? Vì sao ?
Đáp án và biểu điểm :
Câu 1: ( 2 điểm )
HS nêu đúng khái niệm .
Câu 2 : ( 2 điểm )
- Phải tôn trọng các nơi thờ tự của các tín ngưỡng , tôn giáo như đền ,
chùa , miếu thờ , nhà thờ .( 1 điểm )
- Không được bài xích , gây mất đoàn kết , chia rẽ giữa những người
có tín ngưỡng , tôn giáo và những người không có tín ngưỡng tôn giáo , giữa
những người có tín ngưỡng tôn giáo khác nhau . ( 1 điểm )
Câu 3 : ( 2 điểm )
- Chọn các ý 1,2,3,5,6 . ( 1 điểm )
- Giải thích : ( 1 điểm )
Đây là những hành vi thể hiện mê tín dò đoan , không phù hợp với lẽ
tự nhiên , có ảnh hưởng xấu tới cá nhân , gia đình và cộng đồng về sức khỏe
, tài sản , thời gian và đoi khi có thể tới cả tính mạng con người .
Câu 4 : ( 2 điểm )
Huỳnh Công Thăng Trang
21
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Nhà nước ta là Nhà nước của dân , do dân và vì dân vì Nhà nước ta là
thành quả cách mạng của nhân dân , do nhân dân lập ra và hoạt động vì lợi
ích của nhân dân .
Câu 5 : ( 2 điểm )
- Bạn An nói sai .( 0.5 điểm )
- Giải thích :
+ Bởi vì y ban nhân dân xã ( phường , thò trấn ) không phải do chính
nhân dân bầu ra , mà do Hội đồng nhân dân xã ( phường , thò trấn )bầu ra .
+ Hội đồng nhân dân xã ( phường , thò trấn ) do chính nhân dân bầu
ra .
Hình thức ra đề kiểm tra thì có rất nhiều hình thứcthế nhưng do khuôn
khổ và phạm vi của đề tài , chúng tôi chỉ có thể đưa ra một một số hình
thức của đề kiểm tra mong quý đồng nghiệp cảm thông .
5.Kết qủa đạt được trong năm học do thực hiện đề tài:
- Qua những năm giảng dạy thực hiện theo tinh thần đổi mới cách ra
đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp để đánh giá , kết quả học tập
của học sinh , đã từng bước nâng dần kết quả học tập của các em theo
hướng tích cực.
- Có thể đưa ra số liệu để so sánh.
Đầu năm Giữa học kỳ 2
- Giỏi: 5,2%
-Khá: 14,6%
-Trung bình: 67,2%
-Yếu: 7,2%
- Kém: 5.8%
-Giỏi; 9,3%
-Khá: 26%
-TB: 61,7%
-Yếu: 3%
- Kém: 0%
- Từ kết qủa trên,cho phép chúng tôi có thể khẳng đònh rằng hiểu qủa
của đề tài đạt ở mức độ khá tốt và có tính khả thi ở những năm học tiếp
theo .
III BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
- Bản thân và giáo viên trong tổ ra sức nghiên cứu đưa đề tài ứng
dụng vào thực tiển giảng dạy, các thành viên trong tổ phối hợp một cách
Huỳnh Công Thăng Trang
22
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
chặt chẽ, trao đổi, rút kinh nghiệm khi tổ chức thực hiện cho từng đối tượng
học sinh. Hàng tháng họp chuyên môn đánh giá việc thực hiện có gì khó
khăn nhằm khắc phục kòp thời, cũng như nhân rộng mặt thành công của đề
tài.
- Tuy nhiên khi thực hiện, chúng tôi gặp không ít khó khăn như:
phương tiện in ấn để hỗ trợ không có , một số ít học sinh không chòu cố
gắng học tập mà ý lại mang tư tưởng trông chờ ở bạn ngồi cạnh .
- Hướng tới sẽ tiếp tục thực hiện đề tài này, tuy nhiên có điều chỉnh ,
bổ sung sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh để đạt hiểu quả ngày
càng cao hơn .
- Bản thân phối hợp với đồng nghiệp trao đổi rút kinh nhiệm để hoàn
thiện đề tài hơn và phấn đấu nhiều hơn nữa để đạt kết qủa mó mãn trong
công tác giảng dạy .
- Giáo viên cần nắm vững thông tin hai chiều để kòp thời điều chỉnh
nội dung kiểm tra , đánh giá và phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp
nhằm giúp học sinh ngày càng học tập tốt hơn.
- Muốn công tác giảng dạy được tốt, chất lượng cao đòi hỏi phải có sự
hổ trợ tích cực của: Ban lãnh đạo nhà trường, Đoàn – Đội, giáo viên chủ
nhiệm và gia đình học sinh.
IV. TỰ NHẬN XÉTCỦA BẢN THÂN VỀ ĐỀ TÀI:
- Bản thân nhận thấy trên đây là những đònh hướng rất cơ bản và thiết
thực, nó phục vụ tốt cho giáo viên và học sinh có cơ sở khi dạy và học .
- Đây cũng là những đònh hướng cơ bản cần thực hiện và thực hiện có
hiệu qủa giúp học sinh thích học môn GDCD hơn.
- Tuy nhiên, đề tài không tránh khỏi những hạn chế nhất đònh. Nó
mang tính chất gợi ý cơ bản để đònh hướng cho giáo viên và học sinh tham
khảo. Mong quý đồng nghiệp góp ý để đề tài hoàn thiện nhằm nâng cao
phần nào chất lượng dạy – học môn GDCD ở nhà trường THCS .
V. NHẬN XÉT CỦA TỔ CHUYÊN MÔN, XÁC NHẬN CỦA HIỆU
TRƯỞNG:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………
Huỳnh Công Thăng Trang
23
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
HIỆU TRƯỞNG Người Thực Hiện
Huỳnh Công Thăng
Huỳnh Công Thăng Trang
24
Trường THCS Mỹ Hội Đổi mới cách ra đề và cách thực hiện giờ kiểm tra trên lớp
Huỳnh Công Thăng Trang
25